Haarlemsche Courant
Straatgevechten in den Bosch ontbrand
De Rijkscommissaris bezocht
Walcheren
Nieuwe bonnen
De „Volkssturm" vecht
met de Weermacht mee
voor Velsen en Beverwijk
Indrukken voor de
radio gegeven.
389e .Taarg. No. 253 x x
Bureaux: Groote Houtstraat 93
Postgiro 134958.
Bijkantoren: Soendaplein 81.
IJmuiden-O. Rembrandtlaan 56
Verschijnt dagelijks, behalv*
op Zon- en Feestdagen
Nieutvsblad voor Noord-Holland Kennemer Editie
Vrijdag 27 Oct. 1944
Uitg.: Graf. Bedrijven Damiate,
Haarlem. Abonnementen: per
week 26 ct„ per mnd. 1,15,
per kwartaal 3,42, fr. p. post
3,73. Los^e nummers 6 cent.
K 1297
Het weermachtbericht van "Donderdag 26
October luidt:
In West-Nederland hebben onze steunpun
ten aan weerszijden en ten Oosten van de
Wester-Schelde den vijand oprïleuw den be
oogden toegang tot de haven van Antwerpen
ontzegd. Sterke Canadeesche aanvallen op de
landengte naar Zuid-Beveland bleven na een
onbelangrijke penetratie in ons afweervuur
steken. Tegen een plaatselijke landing in het
Zuidelijk deel van het eiland worden tegen
maatregelen genomen. Concentrische aanval
len uit het Zuiden en Oosten op het gebied
Tilburg-'s Hertogenbosch werden tot staan ge
bracht, waarbij talrijke vijandelijke tanks
werden stukgeschoten. In 's Hertogenbosch
zijn verbitterde straatgevechten ontbrand.
Duitsche aanvallen in het strijdgebied van
Bruyères wonnen ondanks heftigen vijande
lijken tegenstand verscheidene kilometers
terrein. De belangrijke Col du Ménil, ten
Zuiden van Comimont is na zware gevechten
weer in onze handen. Het garnizoen van St.
Nazaire heeft een vijandelijken waarnemings
post vernietigd.
POGING TOT DIEFSTAL VAN RAILS
De 45-jarige Zandvoortsche aannemer
H. H., de uitvoerder S. en enkele arbei
ders begaven zich oWensdag 16 Augus
tus naar de buitenplaats van den heer Q.
te Bloemendaal. Hier was een aantal rails
toebehoorend aan de N.V. „Zandvoort's
Duinen" opgeslagen. H., lid der aannemers
firma V. G., had bij de werkzaamheden
juist dergelijke attributen, zooals rails en
kipkarretjes, noodig. Hoewel de bevoegd
heid hiertoe bntbrak, werd dan ook zqnder
aarzeling met het opladen der rails begon
nen. Weldra verscheen mevrouw Q. ter
plaatse, die opheldering omtrent deze han
delwijze wenschte. Het resultaat was, dat
geen toestemming werd gegeven om h,et
materiaal te gebruiken. Een poging van H.
om de rails alsnog te huren bleef zonder
resultaat. Wel werd er bij de politie aan
gifte gedaan met als gevolg, dat H. Don
derdag terzake poging tot diefstal was ge
dagvaard voor de Haarlemsche rechtbank.
De verdachte verklaarde te goeder trouw
gehandeld te hebben, daar hij vermoedde,
dat een en ander reeds door den uitvoer
der S. en de andere firmanten zou zijn ge
regeld. De officier kon deze meening geens
zins deelen, temeer daar H. bij de weige
ring zou hebben gedreigd met vordering.
De eisch luidde 10 maanden gevangenis
straf.
Geldige bonnen voor de gemeenten Velsen
en Beverwijk, van 29 October tot en met 12
November. Elk der volgende bonnen van de
noodkaart le serie geeft recht op het koopen
van: 1-40 tot en met 1-48, 2-40 tot en met
2-48: 4 rantsoenen brood, 3-40 tot en met 3-48,
4-40 tot en met 4-42 4 rantsoenen brood;
1-49, 2-49, 3-49 en 4-49 2 rantsoenen brood
of bloem; 4-43 tot en met 4-45: 3 rantsoenen
brood, bloem of 250 gr. kindermeel of voe
dingssuiker 4-46 250 gram suiker; 4-47:
150 gram versnaperingen 1-54, 1-55, 2-54
2-55. 3-54 en 3-55: 154 liter taptemelk; 4-54
en 4-55: 5V, liter melk; 1-56, 1-57,. 2-56, 2-57,
3-56, 3-57, 4-56 en 4-57: 125 gram grutters
waren; 1-58, 2-58, 3-58 en 4-58: 100 gram
vermicelli; 1-59, 2-59, 3-59 en 4-59: 250 gram
jam of stroop; 1-33, 2-33, 3-33 en 4-33: 125
gram margarine of boter; 1-35, 2-35, 3-35 en
4-35: 21/j> rantsoen vleesch of kaas; 1-36, 2-36,
3-36 en 4-36: 100 gram kaas.
Voorts zijn geldig verklaard tot en met 25
November: 1-37, 2-37, 3-37 en 4-37: 1 rantsoen
eenheids toiletzeep; 1-38, 2-38, 3-38 en 4-38:
1 rantsoen zeep voor waschmiddelen; C 403,
D. 403 en E. 403 (inlegvel): 1 rantsoen zeep
voor waschmiddelen of waschpoeder; E. 404
(inlegvel): 1 rantsoen toiletzeep R. 10 van
de Tabakskaart: 45 gram scheerzeep (tot en
met 6 Januari 1945).
Op deze bonnen mag reeds van 27 October
des middags 12 uur af worden gekocht, uit
gezonderd vleesch, melk en taptemelk.
Inlevering van een bon.
De bonnen voor grutterswaren dienen door
het publiek (voor zooverre niet deelgenomen
wordt aön warme maaltijden uit de Centrale
keuken) vóór 1 November te worden ingele
verd bij een winkelier. desverlangd tegen
ontvangstbewijs. De aflevering geschiedt zoo
spoedig mogelijk.
Centrale keuken.
Bij deelneming aan de warme maaltijder
van de Centrale keuken, met ingang van 6
November, moeten aldaar de volgende bon
nen worden ingeleverd: de bonnen 1-57, 2-57
3-57 en 4-57 voor grutterswaren; de bonnen
1-65, 2-65, 3-65 en 4-65 voor 1 Kg. aardappe
len; de bonnen 1-55, 2-55, 3-55 voor tapte
melk. (Deze bonnen mogen derhalve in dit
geval niet bij den winkelier worden inge
leverd). Door houders van K 4 kaarten be
hoeven geen bonnen voor melk te worden
ingeleverd.
De Aardappeibon.
Voor het tijdvak van 29 October tot en met
4 November wordt 2 Kg. aardappelen be
schikbaar gesteld op bon 1-64, 2-64, of 3-64
en 1 Kg. op 4-64. Er mag eerst op 30 October
worden afgeleverd.
Londen lag weer onder het vuur der V 1.
De gevechtsbedrijvigheid in Midden-Italië
bepaalde zich gisteren tot afzonderlijke vij
andelijke aanvallen ten Westen en Zuid-Wes
ten van Imola, die ten deele met zware ver
liezen voor den vijand mislukten.
In de bergdalen van den Midden-Balkan
hebben zich zware gevechten ontwikkeld. Bul-
gaarsche aanvallen in het gebied ten Oosten
en ten Noord-Oosten van Skoplj werden
evenzeer afgeslagen als hevige aanvallen van
de Bolsjewisten bij Krajewo en in het Wes
telijke Morawa-dal.
In Zuid-Hongarije ondernamen de Hongaar-
sche troepen succesvolle aanvallen en sloegen
overzetpogingen van den vijand over den Be-
neden-Theiss af. In het gebied van Debreczen
duren de zware gevechten voort. Duitsche
grenadiers sloegen nieuwe sterke aanvallen
van de Bolsjewisten in de Oostelijke Beski-
den af, waarbij 12 tanks werden stukgescho
ten. In een penetratieplek wordt nog gevoch
ten. In en bij Augustow zijn onze, troepen in
hevige gevechten gewikkeld.
Duitsche tankformaties verijdelden door te
genaanvallen in den slag in het Oost-Prui
sische grensgebied nieuwe doorbraakpogingen
van Sovjet-Russische strijdkrachten ten Zuid-
Oosten van Gumbinnen. In de gevechten der
laatste vier dagen werden 295 tanks en 102
stukken geschut-van allerlei aard vernietigd.
Bataljons van den „Volkssturm" vochten dap
per schouder aan schouder met onze divisies
ter bescherming van het vaderland. In an
dere sectoren werden in zwaren strijd sterke
vijandelijke aanvallen afgeslagen of tot staan
gebracht. Na verbitterden, den geheelen dag
voortdurenden strijd konden de Bolsjewisten
tegen den avond Ebenrode binnendringen.
In Koerland zijn afzonderlijke aanvallen
mislukt. Op het schiereiland Sworbe werden
bij het afslaan der vijandelijke aanvallen 11
tanks stukgeschoten.
Duitsche duikbooten brachten in de Finsche
Golf 6 met munitie en ander materiaal gela
den transportschepen en 4 bewakingsvaartui
gen der Sovjets tot zinken. In de Noorsche
wateren ^werden door bewakingsvaartuigen
der Duitsche marine twee vijandelijke duik
booten vernietigd.
Anglo-Amerikaansche terreurvliegers wier
pen bij dicht wolkendek bommen op Ham
burg, Essen, Neu-Munster, Munster, Hamm
en vielen andere plaatsen in het Rijnlandsche-
Westfaalsche gebied, alsmede Zuid-Oost
Duitschland aan. 12 Vliegtuigen, waaronder
11 vier-motorige bommenwerpers, werden
neergeschoten.
De strqd in Nederland.
Het D.N.B. meldt nog;
De groote aanval, die de Engelschen sinds
eenige dagen met ondersteuning van tanks
en geconcentreerd artillerievuur in het ge
bied aan beide zijden van 's Hertogenbosch
ondernamen, duurt voort. Nadat de Gealli
eerden aanzienlijke verliezen in het uitge
strekte moeras- en weidegebied hebben moe
ten ineasseeren, is het hun gelukt 's Herto
genbosch binnen te dringen, waar op het
oogenblik bloedige huis aan huis gevechten
woeden. De Engelschen zijn genoodzaakt
straat voor straat en plein voor plein verder
te strijden. Ten Noorden van de -stad werden
overzetpogingen over het Zuid-Willemskanaal
afgeslagen. De beoogde doorbraakpogingen
naar Breda en Tilburg zijn verijdeld. Het
bruggenhoofd van Breskens werd verder in
gekrompen. Aan de landengte naar Zuid-
Beveland golven de gevechten in aanvallen
en tegenaanvallen heen en weer. Gelijktijdig
met deze operaties hebben de Geallieerden
een landingsactie aan de Zuidkust van het
eiland gecombineerd. Het doel hiervan is de
Duitsche stellingen op het eiland en bij Wal
cheren uit te schakelen, die door sterke ar-
tilleristische bewapening het geheele gebied
om de Wester- en Ooster-Schelde beheer-
schen. Deze gevechten zijn op het oogenblik
nog in vollen gang. Ten Westen van Woens-
drecht werden de Anglo-Amerikaansche aan
vallen afgeslagen.
In het gebied van Essen bleef de aanval der
Canadeezen in Noordelijke richting in het
Duitsche afweervuur steken. De Duitsche
flankaanval naar het Westen maakt goede
vorderingen. De concentrische aanval van
sterke Amerilcaansche aanvalsformaties ten
Noorden en Ten Zuiden van het bruggen
hoofd Metz duren voort. Hier wordt binnen
kort een groot, offensief met els doel het
Saargebied verwacht. Met betrekking tot den
toestand in Oost-Pruisen kan -wordne gecon
stateerd, dat de pantserslag ten Zuiden van
Gumbinnen de crisis heeft doorstaan. De Bol
sjewistische aanvallen in dit gebied duren
weliswaar voort, doch zij hebben hun élan
verloren. Het concentreeren van sterke Sov
jet-Russische formaties aan den benedenloop
van de Theiss, alsmede om ten Zuiden en ten
Noorden de rivier over te steken kunnen als
voorbereidingen voor een frontalen aanval op
Budapest worden beschouwd. Het aanvoeren
van nieuwe Bolsjewistische strijdkrachten in
het gebied van Debreczen houdt verband met
het hervatten van het offensief aan het Bes-
kidenfront. Generaal Eisenhower heeft sterkè
strijdkrachten aan den rechtervleugel uit. het
centrum van het invasiefront onttrokken en
deze naar het Belgisch-Nederlandsche strijd
gebied gezonden, teneinde op deze wijze de
havert van Antwerpen sneller in handen te
krijgen.
In het begin van dé week bezocht de Rijks
commissaris, Rijksminister dr. Seyss-Inquart,
wederom verscheidene steden in het Westen
van het land, o.m. Middelburg en Goes, waar
hij zich op de hoogte stelde van de catastro-
phale gevolgen van het Engelsche bombar
dement op de zeedijken en de actie tot red
ding van de nog achtergebleven bewoners
versterkte.
Woensdagavond heeft de Rijkscommissaris
voor de radio over deze reis gesproken. In
antwoord op hem gestelde vragen zeide hij
o.m. het volgende:
Ik kom zoo juist van Walcheren, of juister
gezegd van de plaats waar Walcheren eens
was. Thans ziet men nog de duinen, die het
eiland begrensden, een wat breeder gebied
bij Domburg en, afgezien van enkele kerken
met eenige huizen, die vroegere dorpen ver
raadden, is nog slechts de binnenstad van
Middelburg van het water verschoond ge
bleven. Er is nog wat land in de nabijheid
van den verbindingsweg naar Zuid Beveland.
Het is een treurig gezicht, voor eiken Neder
lander en voor de Zeeuwen in het t>ijzon.der.
De Engelschen hebben de zaak grondig aan
gepakt. Zij hebben klaarblijkelijk onder lei
ding van menschen, die goed op de hoogte
waren van de plaatselijke toestanden, nauw
keurig de plaatsen in de zeedijken uitgezocht
welker doorbraak de vernietigendste werking
moest hebben. Daar zij hun zeer zware bom
men gebruikt hebben, zijn niet alleen de
dijken vernield, maar heeft de ondergrond
zoo geleden, dat aan herstel der dijken niet
te denken valt. Over het eiland stroomt het
zeewater thans reeds tot twee-en-een-halve
meter hoogte en, versterkt door het geweld
der herfststormen, vernielen de trek en de
strooming den, ondergrond, voeren den vrucht
baren grond weg en overdekken den grond
met zeezand. Het schijnt wel, dat een stuk
van Nederland, nog wel de tuin van Neder
land, onherstelbaar is verloren gegaan.
Het onderscheid met andere overstroomin
gen, die om militaire redenen bewerkstelligd
zijn is," dat deze, waar het maar mogelijk was,
met zoet water geschiedden, en vooral, dat
de zeedijken niet slechts behouden bleven
maar onder bijzonder toezicht kwamen te
staan, zoodat het mogelijk zal zijn na een
zeker aantal jaren deze gebieden weer tot
cultuurland te maken.
Aan het vroegere eiland Walcheren is ech-
iter niets meer te doen. Wij moeten nu zoo
goed mogelijk voor de bewoners zorgen
Ongeveer 30.000 tot 35.000 menschen werden
verdreven van huis en hof, die in de golven
ondergingen. Deze menschen zitten opeen
gedrongen op een zeer klein gebied bij Dom
burg en vooral bij Middelburg, hoewel de
bewoners van deze stad zich tevreden moeten
stellen met nauwelijks iets meer dan de helft
van de vroegere woonruimte. Dit leidt tot
ondraaglijke toestanden, als wij bedenken,
dat het rioolwater niet goed weggevoerd kan
worden en terechtkomt in het water rondom
de stad. Bovendien leidt het gebrek aan ruim
te er toe, dat 30, 40 vaak zelfs 50 menschen
onderdak moeten vinden in een klein huisje.
De voedselvoorziening schijnt voor het oogen
blik verzekerd, doch ook hier zullen weldra
moeilijkheden rijzen, vooral doordat vrij,
groote hoeveelheden graan verloren zijn ge
gaan, aangezien het dorschen vertraagd was.
Het zal vooral de taak van de Nederlan
ders zijn, hun in nood geraakte landgenooten
te helpen, waarbij van de zijde der Duitsche
bezetting alles zal geschieden, wat met vol
ledige verzekering van de verdediging-s-
paraatheid mogelijk is en wat met vanzelf
sprekende eerbiediging der volkenrechtelijke
beginselen ook door niemand behoort te wor
den belemmerd.
De zwaar getroffen bevolking is rustig en
tracht zichzelf te helpen. Algemeen stelt men
de vraag, waarom deze daad van vernietiging
is verricht en of dit plan niet in Londen
verhinderd had kunnen worden. De bewoners
van Walcheren beleven het namelijk dage
lijks, dat de voor de Duitschers belangrijke
batterijen, door de overstrooming geenszins
worden getroffen of uitgeschakeld.
Ik kan thans wel verraden, dat wij zelf
ongeveer anderhalf jaar geleden overwogen
hebben, de kern van Walcheren te laten
overstroomen met welwater, dus met zoet
water. Wij hebben daarvan afgezien om dit
voor de voeding van Nederland zoo belang
rijke land niet te vernietigen. Deze graan
producent valt nu voor Nederland weg. Daar
over zullen zich hoogstens eenige exporteurs
in Amerika kunnen verheugen.
Bij alle hardheid, die. het voeren van. een
oorlog verlangt, geloof ik toch, dat hij nie!
zoo gevoerd behoorde te worden, dat een
wefnig belangrijk militair succes verkregen
wordt ten koste van namelooze ellende der
bevolking. Nu ik mij persoonlijk van de toe
stand overtuigd heb, streef ik er naar, alle
hulpmaatregelen te nemen, die wij met inacht
neming van de militaire noodzakelijkheden,
kunnen nemen en alle hulpmaatregelen, die
de Nederlanders zouden nemen, op elke denk
bare wijze te bevorderen.
Tien functionnarissen
der N.S.B. geschorst.
„Volk en Vaderland" van
deze week bevat het volgende
besluit van den Leider:
In afwachting van de beoor
deeling van hun gedragingen
in September j.l. door de daar
toe door mij ingestelde bijzon
dere rechtbank, zijn door mij
als functionarissen der Bewe
ging geschorst:
t. S. L. A. Plekker, St.b.nr.
986, gemachtigde in algemee-
nen dienst.
2. F. W. van Vloten, stb.nr.
3352, gemachtigde voor den
Ned. Volksdienst en hoofd van
de afd. Volkszorg der Bewe
ging.
3. G. J. K. baron van Lyn-
den van Horstwaerde, stb.nr.
6891, adviseur van den Leider.
4. J. Dekker, stb.nr. 9679,
gemachtigde voor Zeeland.
5. M. graaf de Marchant et
d'Ansembourg, stb.nr. 20000,
gemachtigde voor Limburg.
6. L. ten Cate, stb.nr. 21752,
hoofd van de afd. Afstam
mingsonderzoek.
7. J. P. Rechsteinerf stb.nr.
81430, hoofd v. d. afd. Inten
dance.
8. E. Voorhoeve, stb.nr. 95400,
hoofdkwartiersspreker.
9. C. C. A. Croin, stb.nr.
127977, gemachtigde voor de
Artsenkamer.
10. C. Thoen, stb.nr. 107058,
wnd. hoofd v. d. afd. Propa
ganda.
Gedurende den tijd van
schorsing is het dezen func
tionarissen verboden de uni
form der Beweging met rang-
uitmonstering of onderschei-
dingsteekens te dragen of op
eenigerlei wijze namens de
N.S.B. op te treden.
Korte berichten.
Naar het Sovjet Persbu
reau mededeelt, heeft de ver
tegenwoordiger der Sovjet-
Unie in het door de Gealli
eerden bezette Italië tegen
over de regeering Bonomi ver
klaard, dat de Sovjet-regee
ring bereid is volledige diplo
matieke betrekkingen met Ita
lië aan te knoopen.
Het Japansche Hoofd
kwartier zegt in een communi
qué van Donderdag, dat de Ja
panners er in geslaagd zijn we
derom 2 vliegdekschepen en 1
kruiser tot zinken te brengen;
4 andere vliegdekschepen wer
den zwaar beschadigd.
Volgens een andere mede-
deeling van het Japansche
Hoofdkwartier heeft de Japan
sche vloot bij haar operatie in
de Golf van Leyte 2 kruisers,
1 torpedojager en 5 transport
schepen tot zinken gebracht en
3 slagschepen, 3 kruisers, 3
torpedojagers, 2 vliegdeksche
pen en 17 transportschepen be
schadigd. Het Hoofdkwartier
zegt voorts, dat 1 Japansch
slagschip gezonken en een
tweede beschadigd is.
Naar de Britsche berich
tendienst meldt, is minister
Eden in gezelschap van den
minister-president in het Mid
den-Oosten, Lord Moyne,-, te
Athene aangekomen. Ook ge
neraal Maitly Wilson, opperbe
velhebber in de Middelland-
sche Zee en admiraal Cun
ningham, commandant der
Marine in de Middellandsche
Zee zijn daar aangekomen.
Nieuws uit de krant
van Donderdag.
De Haarlemsche recht
bank heèft den huisschilder A.
J. S., verdacht óp 29 Mei j.l.
een negenjarigen jongen in de
Mooie Hel onder water te heb
ben gehouden, waardoor* deze
om het leven kwam, veroor
deeld wegens doodslag tot een
gevangenisstraf van zes maan
den met aftrek van voorarrest
en ter beschikking stelling van
de regeering, om van harent
wege te worden verpleegd.
In den ouderdom van 61
jaar is te Haarlem overleden
de heer A. J. Borggreve, in le
ven leeraar Fransch aan de
HB.S. A.
Inwoners van Haarlem,
Heemstede en Bloemendaal,
die gebruik maken avan de
Centrale Keuken dienen de bo
venste helft van den groente
bon, 12e periode in te leveren
en de andere helft te bewa
ren totdat beslist is, of ze aan
de Centrale Keuken of aan den
handelaar moet worden aange
boden.
Lucifers zijn nog in be
perkte mate beschikbaar. Het
publiek wordt aangeraden de
grootste zuinigheid te betrach
ten.
