Haarlem
Hevige strijd in N. Brabant en Zeeland
Nieuwsblad voor Noord~Holland
Zuid-Beveiand ontruimd.
289e Jaarg. No. 257
bureaux: Groote Houtstraat 93
Postgiro 134958.
Bijkantoren: Soendaplein 21.
XJmuiden-O. Rembrand tlaan 56
Verschijnt dagelijks, behalve
op Zon- en Feestdagen.
Woensdag: 1 Nov. 1944
Ui tg.: Graf. Bedrijven Damiate,
Haarlem. Abonnementen: per
week 26 ct., per mud. 1,15»
per kwartaal 3,42, fr. p. post
3,72. Losse nummers 8 cent.
K 1297
Het Weermachtbericht van Dinsdag luidt:
Onder den indruk van de doeltreffende af
weer van onze garnizoenen heeft de vijand
gisteren noch op de vesting Duinkerken, noch
op ons bruggenhoofd ten Noord-Oosten van
Brugge zijn aanvallen voortgezet. In zware
gevechten hebben zich onze tot dusver op
Zuid-Beveland vechtende troepen naar Wal
cheren teruggetrokken. Canadeezen die den
toegang naar Walcheren wilden forceeren,
werden door geconcentreerd vuur uiteenge
slagen. In den slag pm Noord-Brabant heeft
de vijand zijn tankformaties vooral tusschen
Roosendaal en Breda en ten Oosten van Oos
terhout tot sterke doorbraakpogingen gecon
centreerd. In verbitterde afweer hebben onze
fel strijdende troepen alle pogingen om hun
front open te splijten verijdeld en hebben zij
de opdringende divisies aan voorbereide stel
lingen ten Zuiden van de Beneden-Maas in
het mondingsgebied tot staan gebracht. Eigen
aanvalsacties ten Zuid-Oosten van Helmond
leidden tot verbetering var. de stellingen. Vij
andelijke tegenaanvallen werden afgeslagen.
Bij deze gevechten werden in drie da'gen tijds
85 vijandelijke tanks stukgeschoten.
In de bosschen tusschen de boven-Meurthe
en Mortagne werd ook gisteren verbitterd ge
streden. De steeds weer aanvallende Ameri
kanen kwamen slechts weinig voorbij hun
uitgangsstellingen. Een Duitsche aanval ten
Oosten van Rémiremont botste op aanvallen
de Amerikaansche bataljons.
Londen lag weer onder het vuur der V1.
In midden-Italië viel de vijand in den Wes
telijken frontsector tevergeefs het gebied van
Castel-Nuovo aan. Taai verzet van onze troe
pen deed ook ten Zuid-Westen van Vergato
den vijandelijken aanval mislukken. Na
krachtige artillerievoorbereiding konden Brit-
sche formaties ten Noorden van Meldona den
overgang over den Ronco forceeren.
Duitsche steunpuntgarnizoenen, die ook na
de ontruiming van Griekenland op eenige
eilanden in de Egeïsche Zee achtergebleven
waren, zijn op Milos en Piscopi in strijd ge
wikkeld met gelande vijandelijke strijd
krachten.
Op den Balkan werden Bulgaarsche aan
vallen op onze stellingen ten Oosten van het
Wardardardal afgeslagen. Ook bij Pristina en
aan de Westelijke Morawa is de toestand on
danks onverpoosden Bolsjewistischen druk
niet belangrijk gewijzigd.
Tusschen Donau en beneden-Theiss dreigt
de vijand met versch aangevoerde formaties
in de richting van Kecskemet op te rukken.
Duitsche en Hongaarsche slagvliegtuigen on
dernamen doeltreffende aanvallen op de vij
andelijke aanvalsspitsen. Luchtdoelartillerie
der luchtmacht vernietigde daar gisteren 20
tanks. Bij Ungvar drongen Duitsche tegenaan
vallende troepen den in een sector binnenge
drongen vijand op een nauw gebied tezamen.'
In de Oostelijke Beskiden leed de vijand bij
vergeefsche aanvallen opnieuw zware verlie
zen. Volgens voorloopige tellingen werden
sinds 26 October in de gevechten tusschen het
Slowaaksche bendencentrum Altsohl-Neusohl
meer dan 10.000 gevangenen gemaakt en meer
dan 100 stukken geschut van allerlei kaliber,
600 vrachtauto's en een pantsertrein buitge
maakt. Bovendien vielen onoverzienbare hoe
veelheden wapens en oorlogstuig in onze han
den. De zuivering van dit gebied duurt voort.
Aan de Narew hebben dq Bolsjewisten aan
weerszijden van Ostenburg hun aanvallen
hervat, doch konden geen noemenswaardige
resultaten bereiken.
In den veertien dagen durenden slag in het
grensgebied van Oost-Pruisen hebben de on
der het opperbevel van den generaal der in
fanterie Hossbach staande formaties den groo-
ten Sovjet-Russischen aanval tot staan ge
bracht en den vijand onder zeer zware ver
liezen verslagen. Meer dan 35 divisies infan
terie en talrijke tankformaties strandden op
den taaien wil tot verzet en de vastberaden
tegenaanvallen van onze divisies, alsmede op
het voorbeeldig optreden van den Deutschen
Volkssturm. De verliezen aan materiaal van
de Bolsjewisten zijn zeer zwaar. In den tijd
van 16 tot 28 October werden daar 1086 tanks,
330 stukken geschut en 48 vliegtuigen door
troepen van het leger vernietigd of buitge
maakt. Vliegende formaties en luchtdoelartil
lerie van een luchtvloot onder bevel van
kolonel-generóal Ritter von Grein schoten iri
het Oost-Pruisische gevechtsgebied in den
zelfden tijd 264 Bolsjewistische vliegtuigen
omlaag en vernietigden 189 tanks.
In Koerland heeft de vijand ten Zuid-Oos
ten van Libau en in het gebied van Outs zijn
groote aanvallen in versterkten omvang voort
gezet. Na zwaren strijd werden de doorbraak
pogingen der Bolsjewisten verijdeld, waarbij
111 Bolsjewistische tanks vernietigd werden.
Vijandelijke terreurvliegers vielen overdag
Hamburg, Munster, Hamm en het Rijnland-
sche gebied aan; des nachts Keulen. Boven
dien was in den afgeloopen nacht de Rijks
hoofdstad het doel van de snelle Britsche
vliegtuigen.
De strijd in ons land.
Over den strijd in ons land wordt door het
De Hoofd-inspectie voor de Lucht
bescherming vraagt:
U steekt toch de handen uit de
mouwen wanneer u zelf niet ge.
troffen is en uw huis niet bescha
digd? U helpt toch uw mede.
mensch?
D.N.B. nog gemeld, dat de verbitterde ge
vechten aan het Duitsqhe bruggenhoofd op
den Zuidelijken oever van de Wester-Schelde,
alsmede om het Canadeesche bruggenhoofd
in Zuid-Beveland nog steeds voortduren. De
Geallieerden konden onder zware verliezen
eenige terreinwinst boeken. De belangrijke
posities in het gebied van Breskens en op het
eiland Walcheren bevinden zich nog steeds
in Duitsche hander^ Aan beide zijden van
Roosendaal, alsmede in het gebied van Breda
zijn hevige wisselvallige gevechten aan den
gang. De beoogde overgang over de Maas
bleef den Geallieerden Opnieuw ontzegd. In
hevige tankgevechten verloren de Geallieer
den de laatste vijf dagen 150 gevechtswagens.
De gevechten duren hier voort. De Duitsche
aanvallen bij Helmond 'vorderen goed. Een
belangrijke plaats werd heroverd. 85 Ameri
kaansche tanks werden in de laatste drie da
gen in dit gebied vernietigd.
Het Westelijk front.
Met betrekking tot den strijd aan het Wes
telijk front meldt het Internationaal Infor-
mationsbureau, dat in het bruggenhoofd aan
de Schelde ten Noorden van Brugge weer
zware gevechten zijn ontstaan. De Duitsche
troepen wisten zich hier echter te handha
ven. De zware Duitsche batterijen in het ge
bied van Vlissingen, die nog steeds den toe
gang tot de haven van Antwerpen versper
ren, hebben de Canadeesche stellingen in het
gebied van Breskens hevig bestookt. Aan het
Maasfront in het gebied tusschen Roosendaal
en Breda, alsmede ten Noorden van Ooster
hout, duurde de druk der Canadeesche aan
vallende formaties voort. Op de lange Ooste
lijke flank ten Zuid-Oosten van Helmond
wisten de Duitsche troepen door een thans
reeds vier dagen durende plaatselijk begrens
de aanvalsondernemingen hun stellingen aan
zienlijk te verbeteren. In het gebied van Aken
deden zich slechts plaatselijke gevechten voor.
De Amerikanen vervangen hier hun troepen
door versche formaties en maken zich gereed
voor een nieuw offensief. De dubbele slag in
het Koerlandsche gebied nam als gevolg van
het ongewoon groote gebruik van munitie en
de voortdurende bomaanvallen geweldige af
metingen aan. Ten Oosten van Priculn, waar
de Bolsjewisten zonder ophouden stormliepen,
grendelden de Duitsche troepen twee groote
penetraties af. Op het Italiaansche front zijn,
nadat een verbetering in het weer is inge
treden voor den eersten keer weer groote ge
vechten bij Barga ontbrand.
Aanval op een stad in het Oosten
van het land.
Engelsche en Amerikaansche bommenwer
pers hebben Zaterdagmiddag een hevigen aan
val ondernomen op een stad in het Oosten
van ons land. Vooral de woonwijken werden
hierdoor zwaar getroffen. Er zijn dóoden en
gewonden te betreuren.
Churchill sprak in het Lagerhuis.
Reuter meldt, dat Churchill in het Lager
huis verklaarde: Een einde van den oorlog
in Europa voor het einde van het voorjaar en
zelfs voor het begin van den zomer niet te
kunnen voorspellen en nog minder te garah-
deeren. Het is niet raadzaam aan te nemen,
dat minder dan achttien maanden noodig zijn
na afloop van den oorlog in Europa om den
Japanschen wil of capaciteit om door te vech
ten definitief te vernietigen.
Verder zei Churchill nog, dat de Duitsche
troepen met groote hardnekkigheid strijden.
Er moet nog veel arbeid verricht worden om
de havens te verbeteren en de ravitailleerings-
dienst voor de Geallieerde legers op te
bouwen.
Duitsche reserves in den strijd.
De oorlogscorrespondent van het D.N.B. in
het Westen, Alex Schmalfuss, schrijft, dat de
nieuwe Duitsche reservetroepen zich ver
rassend goed gehouden hebben, hetgeen ge
bleken is bij den aanval met beperkte doel
stelling, die een reeds bij Arnhem beproefde
Duitsche pantserdivisie ten Oosten van Hel
mond heeft ondernomen. Reeds op den der
den dag waren 85 tanks vernield.
DE HEER H. J. VAN ES GEHULDIGD.
De heer H. J. van Es, die Woensdag gedu
rende een kwart eeuw als leeraar aan de
Christelijke MULO-school, Dreef 20, was ver
bonden, werd 's morgens tijdens een intieme
bijeenkomst door het schoolbéstuur, de col
lega's en de leerlingen op spontane wijze ge
huldigd. Allereerst richtte de heer J. J. de
Waal-Malefijt, waarnemend voorzitter van het
schoolbestuur zich tot den jubilaris en tnemo-
reerde de toewijding en plichtsbetrachting,
welke den heer Van Es in de achterliggende
periode steeds eigen waren. Spr. bracht hier
voor zijn dank.
Door den heer F. van Woerden, hoofd der
school werd herinnerd aan de uitstekende
samenwerking. Namens de leerlingen uitte
Wim Bekker zijn medeleven met de aanbieding
van een enveloppe met inhoud, waarbij hij
verzekerde, dat elke molecuul van het ge
schenk een kilogram dankbaarheid beteekende.
De heer R. Allom vertolkte, de gevoelens van
het personeel. Er werden verder diverse ge
schenken en bloemen overhandigd.
NOG 50 GRAM ZOUT VERKRIJGBAAR.
Voor een ieder wordt op bon 1-68. 2-68, 3-68
en 4-68 250 gram zout beschikbaar gesteld,
dus niet 200 gram, zooals reeds door den win
kelier aan de meeste klanten is uitgereikt.
Nader zal worden bekend gemaakt op welke
wijze de bewoners uit Haarlem en omgeving
het restant zullen kunnen koopen.
Door slooten doorkruiste
weilanden veranderden.
Het ontstaan van de Slachthuisbuurt.
Indien er een kwartier is, dat de laatste
vijf en twintig jaar voorzien heeft in den
woningnood, dan moet de Slachthuisbuurt
genoemd worden, waar de bouw van wonin-
Het iiekenvervoer
te Haarlem.
Velen zullen zich hebben
afgevraagd hoe het met het
ziekenvervoer te Haarlem
staat, nu er geen gas meer kan
worden betrokken Naar wij'
gen bijzonder hoog is opgevoerd. Dat is te' vernemen is er een oplossing
danken aan het werk van eenige woning-
bouwvereenigingen, welke in het belang van
dé volkshuisvesting veel tot stand hebben
gebracht en waarbij de gemeente Haarlem
een belangrijk aandeel heeft gehad door het
beschikbaar stellen van gronden en het ga
rant zijn voor Rijksvoorschotten, enz. Bij
een beschrijving van de opkomst van het
Amsterdamsche kwartier herinnerden we
aan de werkzaamheden van coöperatieve
vereenigingen. Later zijn woningbouwver-
eenigingen gesticht, zonder coöperatieven
grondslag en na den oorlog van 19141918
hebben de bestuurders er van hard gewerkt,
ook in de omgeving van het Slachthuis te
laten bouwen. Hierover later meer, want in
de wijk ten Zuiden van de Zomervaart zijn
eerst zeven en veertig woningen gebouwd
van een coöperatieve vereeniging, n.l. „Nut
door Spaarzaamheid", waarvan werklieden
en beambten van de H.IJ.S.M. lid konden
zijn. Deze- vereeniging bouwde aan de Zomer
straat en een gedeelte van de Vijfhuizer-
straat woningen, welke in het najaar van
1898 in gebruik genomen zijh.
De volgende straat, welke in deze omge
ving werd aangelegd, was de Slachthuis
straat, in verband met de opening van het
Openbaar Slachthuis. Dit gebouw heeft ge-
'ruimen tijd op een afgelegen plaats gestaan,
temidden van een aantal boerderijen in den
Romolenpolder, waarvan de weilanden toen
nog doorsneden waren door slooten. Het
Slachthuis werd op 20 Mei 1907 officieel in
gebruik genomen, doch de voorbereidende
werkzaamheden hebben vele jaren in beslag
genomen. Reeds op 27 Juni 1900 besloot de
gemeenteraad tot aankoop van grond ten
Zuiden van de Zomervaart voor de oprich
ting van het gebouw. Enkele maanden later
werd de heer J. H. van Oyen benoemd tot
directeur, die aan de voorbereiding der stich
ting zijn medewerking heeft verleend. Onge
veer drié jaar later $telde de gemeenteraad
credieten beschikbaar voor den bouw
360.00(1), evenals voor het maken van een
toegangsweg en óp 8 September 1903 is de
eerste steen gelegd. Met de verdere werk
zaamheden had men met eenige moeilijk
heden te kampen, zoodat het tot Mei 1907
geduurd heeft, alsvorens het gebouw officieel
zijn bestemming kreeg.
Gedurende twintig jaar tot 1939 heeft de
bouwnijverheid gebloeid in het Slachthuis
kwartier. Begonnen werd met het Bavodorp,
zooals het vroeger heette en langzamerhand
zijn er in deze buurt eenige honderden huizen
bijgekomen. De woningbouwvereenigirrg „St.
Bavo" maakte zich daar verdienstelijk door
den bouw van gerieflijke woningen aan de
Kruistocht van 1217 en ten Zuiden er van
van Wiedstraat, Bisschop Ottostraat en Emo-
straat. „Bloemenhof" en „Eigen Woning"
traden eveneens actief op en een verbinding
ontstond met de Dubbele Buurt. Ten Noor
den van de Slachthuisstraat werden straten
aangelegd, wier namen herinneren aan den
Kruistocht van 1217 ten ten Zuiden er van
aan namen, welke herinneren aan het tijdperk
der vaderlandsche geschiedenis, voorafgaande
aan dat waarop de straten aan de andere
zijde betrekking hebben (Karei de Groote en
de inval der Noormannen).
Een belangrijke verbetering voor de wijk
kwam in 1924 tot stand, toen de brug over
de Zomervaart gereed was. Ze was tevens
een verbinding tusschen den Schalkwijker-
weg, via de Slachthuisstraat, Kruistochtstraat
door de Nagtzaamstraat naar de Amsterdam
sche vaart, een verkeersweg, welke later van
nog grooter belang is geworden, na de open
stelling1 van de Buitenrustbrug. De Zomer
vaart, welke destijds een kleine sloot was,
werd in dat jaar ook uitgediept tot vier
meter.
In 1928 werd het Slachthuiskwartier weer
uitgebreid met een aantal straten, zooals
Godfried van Bouillonstraat, enz. en later
volgde de buurt waar straten gelegen zijn
welke genoemd zijn naar bekende Nederland-
sche musici (Richard Hol, Dirk Schafer, enzk
In korten tijd zijn dus honderden woningen
gebouwd, zoodat de Slachthuisbuurt en de
aangrenzende Amsterdamsche buurt, het
volksrijkste deel van de gemeente genoemd
kan worden.
Met de uitbreiding der omgeving werd ook
rekening gehouden met het bouwen van
scholen. Van 1929 af is het gebouw op den
hoek van de Karolingenstraat en Noorman
straat in gebruik, waarin gevestigd zijn de
Mr. J. H. Thielschool en de Mr. A. Bruch-
school, beide voor opepbaar lager onderwijs.
Verder zijn in dit kwartier de Anneas
Mackayschool aan de Zomervaart, uitgaande
van de Vereeniging „Groen van Prinsterer".
de Juliana van Stolbergschool aan de Slacht
huisstraat van de Vereeniging tot stichting
van scholen met den Bijber en de R.K. meisjes
school Kleine H. Theresia aan de Bernhard
Zweersstraat.
De Gereformeerde Kerk, aanvankelijk
een. houten hulpkerkje in de Jacob Geel-
straat, opende in December 1934 een kerk
gebouw aan de Richard Holkade.
Tenslotte brengen we nog in herinnering
het goede werk, dat de Speeltuinvereenigïng
„Het Oosterkwartier" en de korfbalclub van
dezen naam heeft gedaan in het Oostelijk
deel van Haarlem.
FAILLISSEMENTEN.
Door het verbindend worden der Slotuitdee-
lirijfëlijst is geëindigd het heropende faillisse
ment van de firma Wed. S. Kamphuys
Zoon te Zaandam. Curator mr. S. C, van der
Wall te Haarlem.
gevonden, waarvan een zo
goed mogelijk gebruik wordt
gemaakt. Auto's zijn alleen
nog 'oesehikbaar voor ernstige
gevallen, doch overigens ge
schiedt het vervoer door mid
del van een rijwielbrancard.
Als vanzelfsprekend draagt
deze oplossing een noodkarak--
ter, doch in ieder geval is de
mogelijkheid om zieken nog'
tijdig te vervoeren gehand
haafd.
JUBILEUM
J. W. DUISENBERG.
De heer J. W. Duisenöerg,
Nieuwe Gracht 35, chefmonteur
der firma James Plant, her
denkt Vrijdag zijn 25-jarig
dienstverband. De jubilaris,
'die aanvankelijk te Amster
dam woonde, toonde buiten
zijn werkkring een warme be
langstelling voor het jeugd
werk, dat in hem een toege
wijd medewerker had. Sinds
zijn vertrek naar Overveen
heeft hij zich onderscheiden
als medeoprichter der Buurt-
vereeniging Het Ramplaan-
kwartier.
DE HEER A. J. BEENINK
JUBILEERT.
Maandag 13 November zal de
heer A. J. Beenink, wonende
in de Oost Indiëstraat 67, ge
durende veertig jaar werk
zaam zijn in de hoefsmederij
der firma D. Hogenbirk aan
de Zijlstraat.
VERDACHT VAN HELING.
De Haarlemsehe recherche
Ijf eft den arbeider v. 't V.
aangehouden, verdacht van he
ling. Hij had aan twee perso
nen goederen verkocht, welke 0
afkomstig bleken te zijn uit
een tijdelijk onbewoond per
ceel aan de Jan van Galen
straat. Hier zijn gestolen twee
vloerkleeden en beddegoed. De
aangehoudene ontkende zich
aan diefstal te hebben schuldig
gemaakt en verklaarde de goe
deren van een onbekende voor
300 gekocht te hebben.
VIJF EN TWINTIG JAAR BIJ
DE HAARLEMSCHE
POLITIE.
Vandaag is de heer Ph. J. J.
Smit, hoofdopperwachtmeester,
vijf en twintig jaar bij de
Haarlemsehe politie werkzaam.
Hij is een gezien collega bij
het corps en thans vervult hij
de functie van magazijnbe
heerder. Het feit zal in intie-
men kring gevierd worden,
daar tegenwoordig bij de po
litie 25 jaar geen jubileum is,
maar wel 30 jaar.
HONDEN
EN KATTENBROOD.
Van 1 t.m. 30 November
wordt op bon nr. 12 van de
distributiekaart voor honden
brood dezelfde hoeveelheid,
hondenbrood beschikbaar ge
steld als op den bon voor de
afgeloopen periode. Voor bon
nr. 12 van de distributiestam
kaart voor kattenbrood (groep
k) wordt voor de maand No
vember anderhalf kg. katten
brood beschikbaar gesteld. Na
30 November is bon nr. 12 van
beide distributiekaarten on
geldig.
KORT NIEUWS.
Stockholm D.N.B. In ver
band met de voorgenomen
reconstructie respectievelijk
uitbreiding der Finsche regee
ring, meldt Swenska Dagbla—
det, dat wellicht Paasikivi en
dr. Helo, voorzitter der Ver
eeniging Flnland-Sov jet-Unie
tot de regeering zullen toe
treden Anderzijds meldt
Stockholms Tidningen, dat de
crisis rondom Tanner de re-
geeringswijziging bemoeilijkt
en dat men in het algemeen
in parlementaire kringen geen
weg weet met de wijziging of
uitbreiding der regeering.
Het Keizerlijk hoofdkwar
tier meldt, dat de Japansche
luchtmacht bij de Philippijnen
weer 3 vliegtuigmoedersche
pen en verscheidene transport
schepen tot zinken heeft ge
bracht en verschillende ande
re vliegtuigmoederschepen en
drie torpedomotorbootjagers
zwaar beschadigd.
Stockholm D.N.B. In de
afgeloopen vier weken zijn
van de 800.000 beschadigde
huizen in Londen 120.000 her
steld, zoo meldt de Daily Te
legraph.
