Haarlemsche Courant Aanval in gebied ten Z.O. van Helmond Nieuwsblad voor Noord-Holland Felle gevechten op vrij breed front. Een manifest tot de volken van Rusland. Een Rembrandt in de veiling. Voor 225.000 aangekocht. 389e Jaarg. No. 270 Bureaux: Groote Houtstraat 93 Postgiro 134958. Bijkantoren: Soendaplein 21. IJmulden-O. Rembrandtlaan 58 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. Donderdag 16 Nov. 1941 Uitg.: Graf. Bedrijven Damiate, Haarlem. Abonnementen: per week 26 ct„ per mnd. 1,15, per kwartaal 3,42, fr. p. post 3,73. Losse nummers 6 cent. Hoofdredacteur: F. C. Derks. K 1297 Het Duitsche weermacht bericht van Woensdag luide: De Engelschen zijn gisteren in het gebied van Z.O. van Helmond overgegaan tot den verwachten aanval. Hun voorbereidingen daartoe waren reeds geruimen tijd door ons waargenomen en beschoten. Op een vrij breed front zijn felle gevechten ontbrand. Ten Z. van Diedenhofen hebben onze gre nadiers het vijandelijke bruggenhoofd geheel uiteengeslagen en verscheidene honderden gevangenen gemaakt. Bij Gravelotte en ter weerszijden van de Seille zijn zij in felle af- weergevechten gewikkeld. Duitsche tankfor maties hebben in het gebied tus-schen de Nied en Mörelungen nieuwe omsingelingspogingen van den vijand verijdeld. 22 Amerikaansche tanks werden vernietigd. Ondanks hardnekkige afweer van onze stel- lingsgroepen is de tegenstander er bij nieu we aanvallen tusschen het Rijn-Marnekanaal en Baccarat er in geslaagd terrein te winnen. Ter weerszijden van den bovenloop van de Doubs heeft de vijand zijn aanvallen ten W. van Mont Beliard hervat. Er kwamen felle stellingsgevechten tot ontwikkeling. Van onze vestingen en steunpunten in het Westen komt verder bericht over artillerie strijd en bedrijvigheid van stoottroepen. Het stedelijk gebied van Londen en het gebied van Antwerpen hebben opnieuw "het doelwit gevormd van. versterkt lange-afstandsvuur. In midden Italië hebben onze grenadiers tusschen Modi Cliana en de Romagna ten N.O. van Forli de voortgezette Britsche aan vallen voor nieuwe stellingen afgeslagen. Ondanks slecht weer en groote terrein moeilijkheden verloopen onze marschbewe- gingen op den Balkan en in het Finsch-Noor sche grensgebied volgens de plannen. Onder de bescherming van zware Britsche zeestrijdkrachten heeft de vijand opnieuw getracht te landen op het eiland Milos in de Aegeïsche zee. Het dappere garnizoen sloeg hem weer terug. In het gebied ten O. van Budapest zetten de bolsjewieken op een breed front hun door- braakaanvallen voort met sterke infanterie en pantserstrijdkrachten. Tegenover de in het zwaarste vuur volhardende tanks en gre nadiers konden zij geen beslissende terrein winst behalen. Op enkele penetratie plaatsen werd het front door tegenaanvallen vol elan weer gesloten. Bij ophelderend weer hebben Canada en de oorlog. Spoedzitting van het Lagerhuis Naar radio Londen meldt, heeft Mackenzie King, de Canadeesche minister-president officieel bekend gemaakt, dat het Canadee sche Lagerhuis niet pas in Januari, maar reeds op 22 November zal bijeenkomen. De debatten zullen tot onderwerp hebben de wet op het algemeene kiesrecht. Hieraan wordt toegevoegd, dat er wellicht algemeene ver kiezingen zullen worden uitgeschreven. Hieraan vo^et Reuter toe, dat de minister president een wetsontwerp zal indienen over den vrijwilligen militairen dienst of over den dienstplicht in overzeesche landen en inzake de voortzetting van het stelsel van vrijwilli gers, de kwestie in vërtrouwen zal stellen. „Tirpitz" buiten gevecht gesteld. Het slagschip „Tirpitz", dat werd gebruikt ter bescherming van de kust van Noordelijk Noorwegen, heeft de laatste twee jaar tal rijke luchtaanvallen van sterke Engelsche formaties bommenwerpers afgeslagen en daarbij een zeer groot aantal vliegtuigen neergeschoten. Op 12 November werd de „Tirpitz" op nieuw door Engelsche vliegtuigen met zeer zware bommen aangevallen. Hierbij werd het slagschip dicht voor de Noorsche kust buiten gevecht gesteld. Een groot deel der beman ning werd gered. Prof. Gerbrandy dankt Eisenhouwer Prof. Gerbrandy heeft een telegram gericht i tot generaal Eisenhouwer, waarin hij hem' dankt voor de wijze, waarop hij door den strijd op Walcheren er in geslaagd is, de Geallieerden te verzekeren van de Schelde- monding. AMERIKAANSCHE ZENDER OP EIFFELTOREN. De regeering de Gaulle heeft op grond van de leen- en pachtovereenkomst met de Ver- eenigde Staten den Eiffeltoren voor bepaal den tijd aan de Vereenigde Staten afgestaar voor het inrichten van een radiostation. Het drama in de Mooie Hel. Verdachte van den doodslag in fapoger beroep. De huisschilder A. S., verdacht van doodslag, wien ten laste was gelegd, dat hij op Tweeden Pinksterdag een negen jarigen jongen onder water had gelhóuden, in de Mooie Hel nabij Spaarndam, waar door deze om het leven is gekomen en door de Haarlemsche Rechtbank was ver oordeeld tot een gevangenisstraf van zes maanden met ter beschikking stellen van de regeering, heeft hooger beroep aan-ge- teekend bij het Amsterdamsdhe Gerechts- Slof. de bolsjewieken ten Z. van Ungvar talrijke aanvallen met troepen ter sterkte van een regiment uitgevoerd. Zij werden ondanks sterke steun van artillerie en slagvliegers voor onze stellingen uiteengeslagen. Twintig tanks der bolsjewieken werden daarbij ver nietigd. Aan de rest van het Oostfront is het niet tot gevechten van grooteren omvang ge komen. Onder leiding van generaal Wlassof is heden in Praag opgericht het „Comité voor de bevrij ding der volkeren van Rusland", zulks in tegenwoordigheid van vertegenwoordigers van verschillende Russische volken en Duitsche vertegenwoordigers van staat en partij. De Duitsche staatssecretaris voor Bohemen en Moravië, Obergruppenführer K. H. Frank, heette de aanwezigen welkom, waarna gene raal Wlassof een openingstoespraak hield. In aansluiting hierop las hij een'manifest voor, dat gericht was tot de volken van Rusland, en dat was opgesteld door het bevrijdingscomité. Het manifest karakteriseert dé uitbuiting en. onderdrukking der voikeren van Rusland door het bolsjewisme en geeft een uiteenzetting van de voornaamste beginselen van den .nieuwen staat, die opgericht moet worden op het ge bied der Sovjet-Unie en die berusten moet op de erkenning der rechtsgelijkheid van alle vol ken Van Rusland. De vergadering besloot met een toespraak van dep president der „ver- eeniging van internationale organisaties", S.S.- Obergruppenführer Lorenz. De stichtingsbijeenkomst van het comité voor de „bevrijding der volkeren van Rus land" te Praag wordt te Berlijn een belang rijke politieke gebeurtenis genoemd. Het bols jewisme, zoo verklaart men in póiitieke krin gen alhier, is niet slechts een ernstige be dreiging voor het Groot-Duitsche Rijk, voor Europa en de geheele wereld, doch het heeft in de eerste plaats bewezen een doodeli.ik ge vaar voor de volkeren van Rusland te zijn, die langer dan een kwart eeuw den last van zijn tyrannie hebben gedragen. In den strijd tegen het bolsjewisme heeft het Duitsche volk in de door het zoo juist gestichte bevrijdingscomité vertegenwoordigde volken van Rusland zijn natuurlijke bondgenooten gevonden, waarvan de vrijwilligers reeds jarenlang zich hebben onderscheiden in den strijd aan de verschil lende fronten en in het weermachtbericht her haaldelijk met waardeerïng zijn genoemd. Te Berlijn wordt de politieke en historische be- teekenis van het door generaal Wlassof voor gelezen manifest bijzonder onderstreept. Nieuwe Finsche regeering: Paiisikivi formateur. Naar de Finsche omroep meldt, heeft Paa- sikivi de taak op zich genomen een nieuwe Finsche regeering te vormen. Vrijdag reeds had hij over de regeeringskwestie contact met Mannerheim en heeft reeds een offi cieuze ministerlijst samengesteld. Een nieuw Belgisch leger. De Belgische minister van Buitenlandsche Zaken heeft een week lang besprekingen ge voerd met de Engelsche regeering te Londen en de volgende verklaring uitgegeven: „Ge allieerde deskundigen kwamen deze week te zamen voor de organisatie van het nieuw op te richten Belgische leger voor zijn deelne ming aan den eindstrijd tegen Duitschland In België staan vele mannen klaar voor dienstneming, maar het mankeert hun aan uitrusting en wapenen. Minister Spaak heeft dezen toestand aan de Engelsche regeering voorgelegd en zijn hoop uitgesproken dat deze moeilijkheden uit den weg worden ge ruimd. „NOG LANGEN TIJD". Churchill verklaarde gisteren in het La gerhuis, dat de zware strijd week voor week verder gaat en zeker nog langen tijd kan duren. GEEN OVEREENSTEMMING. Reuter meldt uit Chicago, dat er op de Internationale Luchtvaartconferentie geen kans bestaat op overeenstemming tusschen Engeland en Amerika. AMERIKAANSCHE VLIEGER GESNEUVELD. Te Washington is officieel bekend gemaakt, dat een der beste Amerikaansche oorlogs vliegers Semke is gesneuveld. BRITSCHE AANVAL BIJ MEYEL. Voor de Nederlandsche grens zijn Britsche troepen tot den aanval overgegaan op het Duitsche bruggenhoofd aan de Maas ten Dosten van Meyel, na een krachtige vuur- ■•oorbereiding en met talrijke tanks. Zij wer- ien terstond door het Duitsche versperrings- vuur gegrepen en nog vóór de hoofdgevechts linie teruggeslagen. Gisteren is te Amsterdam een onbekende, in 1937 ontdekte, schilderij geveild, dat door Hofstede de Groot onder de werken van Rembrandt is gerangschikt. De schilderij stelt Batseba voor, een brief van David ont vangend. Ook Dr. Bredius heeft in zijn ex pertise het stuk voor een Rembrandt ver klaard. De schilderij werd voor Nederlandsche re kening voor f 225.000 aangekocht. Haydn's Johreszeiten. Bij de zeer groote verdiensten die Haydn gehad heeft op instrumentaal gebied, vooral wat het strijkkwartet en de symphonie en haar orchestratie betreft, komt ook nog deze, dat hij de baanbreker geweest is voor het ro mantische oratorio. De beide groote vocale werken van zijn levensavond, Die Schöpfung en Die Jahreszeiten zijn ook de aanleiding geworden voor een groote activiteit op pro faan koorgebied. Haydn was reeds- de 65 gepasseerd, toen hij Die Schöpfung opzette, en hij liep naar de 70 toen hij Die Jahreszeiten voltooide. De ge dachte om dergelijke werken te schrijven was bij hem opgekomen tijdens zijn verblijf in Londen, waar hij kennis maakte met de ora toria van Handel, die door een machtig koor uitgevoerd werden. Maar Handel beteekende voor hem een afgesloten periode; zoowei wat den geest als wat de middelen betreft was deze barokkunst voor hem een overwonnen standpunt. Hij zou het oratorio naar den smaak van den nieuwen tijd omvormen, met al de verworvenheden van de orchestrale kunst, aan wier ontwikkeling hijzelf zulk een voornaam aandeel had gehad. De krachtige, karakteristieke en diepe ex pressie, de frissche geest en de origineele vondsten, die Haydn in deze beide werken tot uiting bracht, wekten vap eerstaf warme bewondering bij publiek en kritiek. Wat Die Jahreszeiten betreft, moet het Haydn evenwel veel moeite gekost hebben om de. compositie tot een goed einde te brengen. Wij kunnen ons dat moeilijk voor stellen, zoo vlot, zoo „aus einem Guss" als ons' dit werk toeschijnt. Toch heeft Haydn zich over die moeilijke geboorte herhaaldelijk uitgesproken; heel duidelijk zelfs tegen den tooneelspeler Ifland, die hem in 1808 bezocht en aan wien hij zeide: Die Jahreszeiten heb ben mij heel wat last veroorzaakt; dag aan dag zat ik te tobben over sommige gedeelten, en dan neen gij kunt niet gelooven hoe ik mij daarmee gemarteld heb. A Haydn moet hier wellicht gedoeld hebben op de onverkwikkelijke kibbelpartijtjes met Baron van Swieten, die den origineelen Engel schen tekst voor hem in het Duitsch had overgezet, het libretto bovendien naar zijn smaak had gefatsoeneerd en ook meende toe zicht te mogen houden op de wijze waarop de componist het gedicht verklankte. Het begon Haydn te vervelen en te ergeren dat Van Swieten er vooral op speculeerde geestige nabootsingen van dierengeluiden en andere grappige effecten in het werk gerealiseerd te zien. Zoo mopperde de componist tegen een tekstgedeelten-dat hem tot het imiteeren van kikkergekwaak verplichtte; hij ergerde zich aan het onpoëtische van het wijnkoor, aan den lofzang op de vlijt en op nog andere dingen waarvoor hij niet in geestdrift kon ge raken. Maar tenslotte componeerde hij deze gedeelten toch, onder drang van den libret tist. Alleen bij de aria van den boer achter den ploeg weigerde Haydn beslist den zin te doen van Van Swieten. Deze had gewild dat de componist den boer daar een wijsje zou laten fluiten uit een populaire opera, maar Haydn nam daarvoor de melodie uit het An dante van zijn symphonie met den pauken slag. De Baron stond er op dat hij dit zou ver anderen, maar Haydn bleef op zijn stuk staan; ik wijzig niets, zeide hijmijn Andante is even goed en even bekend als de door u gewenseh- te melodie. Waarop Van Swieten hem gepi keerd verliet en hem niet meer bezocht. Eenige dagen later ging Haydn zijn medewer ker opzoeken en deze liet den componist ge- ruimen tijd antichambreeren. Toen Haydn aanstalten maakte om te vertrekken kwam Van Swieten eindelijk bij hem. U komt net bijtijds, voegde Haydn den Baron toe; het scheelde niet veel of ik was vertrokken, met het vaste voornemen uw huis nooit meer te betreden. Edoch, van al die verdrietelijkheden bij het scheppen van Die Jahreszeiten ondervonden, is bij de uitvoering van het werk niets te merken. Ernst en humor, religieuse gevoelens en schalksche geestigheden, stemmige natuur beelden en uitgelaten tafereelen zijn in deze vier cantates zoo prachtig met elkaar verwe ven, dat we in de veelheid en verscheidenheid een logisch volgroeide eenheid hooren. Dank zij de kracht van zijn geniaal scheppingsver mogen. Jos. de Klerk Het N.S.K.K. en de invasie. BERLIJN. D.N.B Sinds het begin van den strijd op het Europeesche vasteland heb ben zich naar het D.N.B verneemt duizenden Nederlanders aangemeld voor de N.S.K.K On geacht alle moeilijkheden vervulden zij hun verantwoordelijke taak. Zoowel in Frankrijk thans weer in Westelijk Nederland hebben deze Nederlandsche vrijwilligers steeds bij zondere blijken van moed gegeven. Burgerlijke Stand. HAARLEM 14 November 194-: BEVALLEN* 11 Nov., H. K'. van KeekenTim mers, z.; 12 Nov.. D. Wardener—Paap. z.; J. Ol denburg—Blok, z.; F. E. Cremers—Dalrvmple, 1.: M. H. Dijkhoff—Reiber: d.; M C. de Vries—Cai- denhove, z.; C. Agelinkde Visser, z.; 13 Nov C. Ceelen—Drooger. z.; T. van der Laan—Brug's. z.; C. Coté—Voorneveld, d.: D Lindhout—Smits- huijsen, d.; 14 Nov., H. L. Hokkeling—Speelman z.; J. A. van der Does—van Duljn. d.; H. A. Duijn —Dekker, d.; M. C. P. Casseevan Zijp, z. OVERLEDEN: 10 Nov., A. TaconisNagtegaal 77 j„ Tetterodestraat; T. A. Miezenbeek, 59 i Cederstraat; F. 3 m., z. van L M. Klerks, lm- sterdamschevaart: J. Hamburg, 34 i., Planeten- laan; 11 Nov.. M. T. J. Vosse, 44 j., Kampervest; 12 Nov., J, Vauman—Monné, 83 j„ KruistocrV- straat; G. L. A. 16 m., z. van A. van Buuringen. Antoniestraat; H A. J. Vos, 65 j„ Pres, Steijr. straat; A. M. van Rijn—Ruijgrok, 85 j., Jos. Cuij- persstraat; C. F. M. van Pelt, 50 j„ Gasthuis singel. ONDERTROUWD: 14 Nov.. C. F. Stevens en T. E. Roest; W. G van Lammeren en G. de Man, Twee rantsoenen op Tabaksbon R 12. Voor inwoners van Haarlem. Op bon R 12 van de Tabaks- kaart zijn in Haarlem twee rantsoenen tabak, sigaren of sigaretten beschikbaar gesteld. Voorzoover de winkeliers niet in staat zijn om onmiddellijk uit de aanwezige voorraden af te leveren, nemen zij den bon. in ontvangst tegen afgifte van ontvangstbewijzen. Zoodra de winkeliers op basis van de door hen ingenomen bonnen zijn bevoorraad, zal de afle vering hierop zonder nadere aankondiging geschieden vóór of uiterlijk op 2 December. t Voikssoncert der H. O. V. Solisten: Corry Koppen en Wiep Zijlstra, piano. - Toen Mozart als 23-jarige jongeling van Parijs terug keerde in zijn vaderstad Salz burg en zich daar weer tracht te te acclimatiseeren aan het muziekleven der hofhouding van den vorst-aartsbisschop, schreef hij zijn concert in Es voor twee piano's en orkest, om dit uit te voeren met zijn zuster Marianne en hiermee aan zijn stadgenooten de vor deringen te toonen, die hij tijdens zijn jongste kunstreis verworven had. En deze wa- ren niet gering, want de jonge kunstenaar had niet alleen Parijs, maar ook Munchen en Mannheim bezocht, en in al deze centra van muzikaal le ven heel wat opgestoken. Meer nog, hij was gerijpt en voelde zich de Salzburger-sfeer tamelijk ontgroeid. Wat uit tal van conflicten weldra blijken zou.- Het bewuste concert voor twee vleugels werd dezen Woensdag-namiddag ten ge- hoore gébracht door het pi ano-duo Corry Koppen en Wiep Zijlstra, de eerste vlot en vloeiend en gracieus van toon. de tweede iets krach tiger van aanslag. Dit verschil van karakter, al had het wat minder groot mogen wezen, had eigenlijk dit gunstige re sultaat, dat het dialogeerend.e karakter er een onbetwistbaar relief door kreeg. Ik wil van harte hopen dit fraaie concert van het tweetal nog eens te mogen hooren in de beste om standigheden. Dirigent Marinus Adam be zorgde een "goede verklanking van Beethoven's Egmont- ouverture. Jeux d' Enfants van Bizet maakte een minder geacheveerden indruk. Maar een effectvol resultaat werd bereikt met de twee Elegische Melodieën voor striikorkest van Grieg. Hier kon men zich koesteren aan de warme be zieling die van de compositie en van de executie uitging. Tot slot vergastte het vol ledige orkest het publiek op de Karelia-suile van Sibelius, waardig type van Finsche na tionale muziek, minder span nend dan Finlandia van den zelfden componist, maar even als dit stuk. aantrekkelijk om zijn gezoqden volkstoon. Het werd zeer goed ten gehoore gebracht. Jos. de Klerk. JUBILEUM H. J. VOORS. De heer H. J. Voor.s was Woensdag vnf-en-twintig jaar aan het secreta:;e&t van de Algemeene Vereeniging voor Bloembollencultuur, waarvan hij algemeen secretarislpen- ningmeester is, verbonden. Aangezien de jubilaris we gens de tijdsomstandigheden den dag onongemerkt voorbij wenschte te laten gaan is van een officieeie herdenking af gezien. Desondanks heeft de heer Voors van de zijde van het bloembdiienvak uitingen van sympathie ontvangen. PERSONALIA. Bij beschikking van den se cretaris-generaal van het De partement van Sociale Zaken is benoemd tot plaatsvervan-e gend geneeskundig inspecteur van de Volksgezondheid, dr. W. B. Smit, directeur van den Gem. Geneeskundigen en Ge zondheidsdienst te Haarlem,

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlemsche Courant | 1944 | | pagina 1