Haarlemsche Courant
Massale aanvallen tusschen Geilenkirchen
en gebied Z.O. van Stolberg.
Nieuwsblad voor Noord-Holland Kennemer Editie
Strijd om Metz draagt
verbitterd karakter.
r
De strijd aan het Westfront.
De ramp van Walcheren.
Stormen vergrooten de schade.
Proteststaking te Eindhoven.
Er is geen voedsel.
289e Jaarg. No. 275 X x
Bureaux: Groote Houtstraat 93
Postgiro 134968.
Bijkantoren: Soendapletn 21.
IJmuiden-Q. Rembrandtlaan 66
Verschijnt dagelijks, behalve
Op zon- en Feestdagen.
Woensdag- 22 Nov. 1944
tXitg.: Graf. Bedrijven Damiate,
Haarlem. Abonnementen: per
week 26 ct., per mnd. 1,15,
per kwartaal 3,42, fr. p, post
3,73. Losse nummers 6 cent.
Hoofdredacteur: F. C. Derks.
K 1297
Het Duitsche Weermachtbericht van Dins
dag luidt:
Aan het bruggenhoofd, Zuid-Oostelijk van
Helmond, sloegen onze troepen nieuwe, door
tanks gesteunde, aanvallen van Britsche for
maties uiteen.
Tegen den heldhaftigen tegenstand van alle
wapëhen van ons leger zetten de Amerikanen
tusschen 'Geilenkirchen en het gebied ten
Zuid-Oosten van Stolberg hun massale aan
vallen voort. Zij kwamen e'chter ook gisteren
niet ver van hun uitgangsstellingen. Tegenaan
vallen brachten den vijand in de enkele sec
toren, waarin hij aanvankelijk verder kon op
dringen, weer tot staan. 65 vijandelijke tanks
werden vernietigd.
Aan de Noord-Oost grens van Lotharingen
heroverden eigen pantserformaties een reeks
plaatsen. Het garnizoen van Metz leverde
verbitterden strijd tegen den vijand, die in
het Westelijk deel van de stad is binnenge
drongen. Oostelijk van Moerchingen Konueu
de vijandelijke formaties met het oog op haar
verliezen haar aanvallen gisteren niet voort
zetten.
Tusschen het Rijn-Marnekanaal en de Bour
gondische Poort duren de zware gevechten in
de vijandelijke penetratiegebieden voort. Ook
op het Noord-Westelijk voorterrein van Bel
fort wordt hevig gevochten. 'In den beneden-
Elzas zijn verbitterde gevechten ontbrand tus
schen onze troepen en opdringende vijande-
lijke formaties.
Het lange afstands-vuur op Londen en Ant
werpen werd voortgezet.
In Italië is in de ochtenduren van heden
het achtste Britsche leger aan weerskanten
van Forli, zooals verwacht, tot den aanval
overgegaan.
Op den Balkan werden vrij hevige aanvallen
van Bulgaarsehe troepen ten Noorden van
Pristina uiteen geslagen. Ten Oosten van Bu
dapest en ten Zuiden van het Matragebergte'
vorderden de Bolsjewieken bij de voortzetting
van hun hardnekkige groote aanvallen tegen
den tegenstand onzer divisies slechts weinig.
Vijandelijke aanvallen ten Zuiden van Mis-
kolcz bleven zonder resultaat. Om een vijan
delijk bruggenhoofd aan de Theiss in het ge
bied van Tokay en bij Ungvar wordt hevig
gevochten. Hernieuwde aanvallen van Sovjet-,
formaties aan weerskanten van den Dukla-pas
stortten in ons vuur ineen.
De doorbraakpogingen der Bolsjewisten ten
Zuid-Oosten van Libau werden ook op den
tweeden dag van den afweerslag in zware ge
vechten verijdeld of reeds bij de voorbereiding
uiteengeslagen.
De verdedigers van het schiereiland Sworbe
weren zich, gesteund door geconcentreerd
vuur van onze vlootstrijdkrachten, dapper
tegen de versterkte aanvallen van den vijand.
Mijnenvegers brachten in een gevecht tegen
Bolsjewistische vlootstrijdkrachten, die (jen
aanval op Montu wilden doen, een Sovjet-
Russische torpedomotorboot tot zinken.
Gisteren overdag hebben Anglo-Amerikaan-
sche terreurvliegers wederom plaatsen in
West-Duitschland aangevallen. Andere aan
vallen waren gericht dp Opper-Silezië. Des
yachts lieten Britsche stoorvliegtuigen hier
en daar bommen vallen in West-, Noord-West
en midden-Duitsehland. Door het luchtdoel
geschut van ons luchtwapen werden 26 vijan-
délijke vliegtuigen, waaronder 18 vier-moto-
rige bommenwerpers, neergeschoten.
Duitsche samenhang gehandhaafd.
Zware strtjd op de puinhoopen van Metz.
De pogingen van het tweede Britsche le
gercorps om het Duitsche bruggenhoofd bo
ven de Maas bij Venlo in te drukken waren
ook gisteren tot mislukking gedoemd. Aan den
Zuidelijken flank werden penetraties bereikt,
waarbij de Britten 17 tanks verloren. Op het
slagveld ten Noorden van Aken hebben de
Amerikanen nieuwe en zeer sterke tankforma-
ties in den strijd geworpen. Eveneens nam het
aantal aan den strijd deelnemende vliegtui
gen toe. Het Duitsche front heeft echter ner
gens den samenhang verloren en in het bij
zonder tusschen Gereonsweiler en Aldenhofen
werden alle aanvallen opgevangen. Enkele
dorpen, welke verloren waren gegaan, wer
den heroverd. Nadat het den Amerikanen aan
vankelijk was gelukt Aldenhofen binnen te
dringen, gingen de Duitsche pantsergrena
diers tot den tegenaanval over en sloegen den
vijand tot den Westelijken rand van het dorp
terug. In "deze gevechten verloren zij 69 tanks
en andere voertuigen. Oostelijk van Aken
werd <je druk van het eerste Amerikaansche
legercorps sterker, doch de pantservoorhoede
kon tot staan worden gebracht. De Duitsche
bezetting van de Vesting. Metz bood dag en
nacht hardnekkig tegenstand en wees den
jeisch tot overgave af. Tussqhen de puinhoo
pen der vesting, welke onder buitengewoon
zwaar artillerievuur ligt, kwam het tot ge
vechten van man tegen man.
Een Engelsche oorlogsverslaggever meldt
het volgende: De herfststormen der laatste
dagen hebben de overstrooming op Walche
ren nog vergroot. Steeds meer dijken bezwij
ken en nieuwe groote stukken land komen
onder water te staan. De plaats waar de En-
gelschen geland zijn is eveneens overstroomd.
Volgens Nederlandsche kringen te Londen zal
het nog maanden duren voordat de werkelijke
omvang van de schade en van- het werkelijke
aantal slachtoffers bekend zullen zijn.
Nieuwe Japansche successen.
Het Japansche Hoofdkwartier meldt, dat Ja
pansche vliegtuigen op 19 November bij de
Marianen een vijandelijke vloot hebben aan
gevallen en 4 oorlogsschepên, waaronder 1
vliegdekschip en 1 slagschip, tot zinken
brachten.
Uit Tokio wordt voorts gemeld, dat op 20
November bij Guam 4 vijandelijke transport
schepen door Japansche bommen zwaar zijn
beschadigd eifdat tenminste een dezer schepen
is gezonken.
Boven Kioesjoe is het .tot een hevig lucht
gevecht gekomen, toen een 70-tal vijandelijke
vliegtuigen boven het eiland verschenen. De
Japansche vliegtuigen schoten 8 zware vijan
delijke bommenwerpers van het type B 29
neer.
Duitschers ontruimen Tirana.
Gisteren hebben de Duitschers in het kader
van hun volgens de plannen verloopende uit-"
wijkbewegingen Tirana, de hoofdstad van Al
banië, ontruimd.
De toestand in Frankrijk.
Wijkende geestdrift.
Radio Parijs verspreidt een artikel van het
blad L'Aube, over den toestand in Frankrijk,
waarin gezegd wordt: „De maatregelen der
voorloopige regeering zijn niet voldoende
energiek. De vlammen der geestdrift schijnen
reeds bijna geheel gedoofd te zijn. De clan
destiene handel bloeit als nooit ta voren. Het
volk begint te „morren".
Zorgen van Tsjang.
Wordt Tsjoenking ontruimd?
Exchange meldt, dat Donald Nelson, Roo-
sevelts bijzondere gevolmachtigde in China
Zaterdag ontvangen is door Maarschalk Tsjang
Kai Sjek, die met hem besproken heeft, de
ernstige situatie waarin Tsjoenking is geraakt
door het offensief der Japanners in de provin
cie Kwansi. Aangezien de stad Tsjoenking
binnen het bereik dreigt te komen te liggen
van de Japansche aanvallen, overweegt Tsjang
Kai Tsjek zijn hoofdstad te verplaatsen.
De verwildering.
Reuter meldt uit Brussel, dat leden van de
Verzetbeweging uit protest tegen het bevel'
'er Belgische regeering tot inlevering der
rapenen in de provinciestad Aelst de poorten
der gevangenis hebben opengezet en 500 ge
vangenen bevrijd hebben. De meesten dezer
gevangenen werden door de gendarmerie ge
grepen of gaven zich po Britsch bevel over.
Eenigen echter sprongen op de tram naar
Brussel en worden nog gezocht.
„De grootste vloot ter wereld."
Het Amerikaansche Departement van Ma
rine heeft medegedeeld, dat de Amerikaan
sche vloot krachtens den nieuwen aanbouw
sinds 4 Juli 1940 aanspraak kan maken op de
betiteling: De grootste vloot ter wereld te
zijn.
De strijd bij de Philippijnen.
Het Japansche Hoofdkwartier meldt: Vlieg
tuigen van het Korps Kamicasu hebben op 18
November in de Golf van Leyte 3 groote
transportschepen tot zinken gebracht. De Ja
pansche luchtmacht heeft op 17 en 18 No
vember vijandelijke schepen voor Takloban
aangevallen en 4 transportschepen in brand
gebombardeerd. Volgens een bericht van het
front hebben Japansche vliegtuigen op 19 No
vember 1 vliegdekschip en 1 slagschip be
schadigd en 2 kruiser^"'tot zinken gebracht.
NIET NAAR LONDEN.
Naar R,guter meldt, heeft het bestuur van
de American Federation of Labor de uitnoodi-
ging van het Engelsche Vakvereenigingscon-
gres tot deelneming aan de Londensche con
ferentie van begin -Januari van de hand ge
wezen.
LUCHTACTIE BOVEN ZUID ENGELAND.
Naar Reuter meldt, was van de ochtend
schemering van Maandag tot Dinsdag vroeg*
de Duitsche luchtactie zonder onderbreking
tegen Zuid-Engeland gericht. Schade en ver
liezen worden gemeld.
EEN SCHRIJFMACHINE EN TARWE
GESTOLEN
Een electricien, die zijn kantoor en werk
plaats aan de Kenaustraat heeft, deed bij de
politie aangifte van diefstal van een schrijf
machine, welke*op een tafel van het kantoor
stond en van twee zakjes tarwe,tezamen we
gend vijf en twintig kilogram.
Naar Radio Londen gisterenavond in een
uitzending in de Nederlandsche taal mede
deelde, hebben gisterenmiddag om 12 uur de
arbeiders van alle fabrieken te Eindhoven, het
personeel der Philipsfabrieken inbegrepen, de
werkplaatsen verlaten voor een proteststaking
van twaalf uur te% ondersteuning van hun
eisch om meer voedsel. Ook de directie sloot
zich hierbij aan. Zij kwamen bijeen op het
Van Eedenplein, alwaar toespraken werden
gehouden. Een verdere actie wordt nog over
wogen. Zij beseffen, dat er transportmoeilijk
heden zijn, maar zijn van meening, dat de
situatie verbetering behoeft.
Het gebruik van spijsolie.
In plaats van boter jvordt in de naaste
toekomst uitsluitend spijsolie verstrekt. Alge
meen wordt er gevraagd, waarvoor dit ge
bruikt kan worden. In de eerste plaats kan
men er jus van maken. Bloem, water en ju-s
poeder wordt gemengd en bruingebakken in
de olie. Desgewenscht bakt men een uitje
mee en voegt er voor den, smaak tomaten
puree aan toe. Een boterham, besprenkeld
met eenige druppels olie is beter dan een
droge boterham. Boterhammen in wat olie
gebakken (slechts zeer weinig olie is daar
voor noodig als men langzaam bakt met het
deksel op de pan) zal iedereen een tractatie
vinden. Maar het *is tijdroovend en kost
brandstof. Spijsolie Is bij uitstek geschikt
voor het braden van vleesch en het bakken
van aardappelen en rauwe aardappelkoekjes.
Voor het maken van havermout-, gorcmojt-
of roggevlokkenkoekjes dient het volgende
recept. Week roggevlokken, gortmout of ha
vermout in water, voeg er bloem en eventueel
suiker en (surrogaat) kanaq^ aan toe. Van
het zoo gevormde beslag worden de koekjes
gebakken.
Ook kan de olie door de stamppot gedaan
worden, mits er niet te veel ai.a toegevoegd
wordt, daar anders de oliesmaak over-
heerschtf*Dit gebeurt ook, ais de olie in het
eten dringt. Ter voorkoming hiervan moet
de spijsolie goed heet' gemaakt worden
Een ander smakelijk recept is gebakken
kaas. Snijd van de kaas een paar niet al te
dunne plakken, die even in het beslag van
bloem met water gewenteld worden. Wat
olie in de koekepan heet maken en hierin de
plakken bakken tot de korst goudbruin en
de kaas zacht is. Spijsolie is zuinig in het
gebruik. Slechts weinig op den bodem van
de pan is voldoende voor het bakken en
braden.
Inlevering groentebon 13e periode
De bovenhelft van den groentebon 13de
periode voor het tijdvak van 26 November
tot 10 December 1944 dient vóór 27 November
bij den groen téfoandelaar te worden ingele
verd, indien niet aan de maaltijden van de
Centrale Keuken wordt deelgenomen.
De groentehandelaren dienen op 28 of 29
November a.s. de ontvangen halve bonnen bij
den distributiedienst in te leveren.
NA DE KONIJNEN DE HERTEN?
De lieden, die het verschil tusschen mijn
en dijn niet willen kennen, hebben de laat
ste jaren ook te Haarlem zeer veel befcngj
stelling voor konijnen aan den dag gelegd.
We! verdwenen er zoo nu en dan ook kippen
spoorloos, doch het aantal hiervan werd toch
verre door dat der langooren overtroffen.
Het is van kwaad tot erger gekomen, want
de dieven huldigen blijkbaar de opvatting,
dat verandering van spijs doet eten. In den
Hertenkamp halden de herten een betrek
kelijk rustig bestaan, waar zij alleen met
goede menschep in aanraking kwamen, die
hun wat eten kwamen orengen en geen vrees
hadden voor personen, die liever eten gingen
halen en wel in den vorm van een herten-
bok. De'zer dagen is echter het laatste ge
beurd.
Quo vadis?
Intusschen zijn er ook weer konijnen ont
vreemd. Uit ongesloten hokken, staande in
een tuin achter een perceel aan de Minahas-
sastraat, werden er niet minder dan zes weg
genomen.
DIEFSTAL VAN GASOLIE.
-Van een -opslagplaats aan het Spaarne is
een ijzeren vat, inhoudende 200 liter gasólie
gestolen.
RIJWIELDIEFSTALLEN.
Onbekenden hebben wederom enkele dames
rijwielen, welke in schuurtjes achter verscha
lende perceelen waren geplaatst, ontvreemd. Het
mocht tot dusver niet gelukken de daders,
welke onopgemerkf-mët hun buit wisten te ont
komen, op te sporen.
INBREKERS AAN HET WERK.
Inbrekers hebben een bezoek gebracht aan
de ambachtsschool aan den Kleverparkweg te
Haarlem. Zij kwamen binnen door een ruitje
te vernielen en namen uit het lokaal der ad
ministratie een schrijfmachine en een cyclo
style-machine weg. Ook doorzochten zij eenige
kasten. Een hoes van een der machines is in
de omgeving van de school teruggevonden.
Voorts is ingebroken in een houtzagerij aan
het Klein Heiligland, waar een inboedel was
opgeslagen. De buit der inbrekers bestond hier
uit een handnaaimachine en veertien flesschen
wijn.
Ook een drogisterij in de Spaarnwouder-
straat kreeg tusschen Zaterdag en Maandag
ongewenschte klanten. Zij namen ongeveer
vijftig doosjes crème, een bus met drie liter
naphta, zes felsschen eau de cologne, dertig
flesschen brillantine, twaalf flesschen parfum,
ruim tweehonderd lippenstiften en voorts dop-
zen tandpasta en nagellak, alsmede een aantal
haarkammen weg.
Wagner's „Der
Fliegende Hollander".
De romantische opera „Der
Fliegende Hollander" beteekent
in het Jevenswerk van Richard
Wagner een belangrijk keer
punt. Waswhij in zijn vorige
werk „Rienzi" nog geheel in
den ban van de „grande
opera" a la Meyerbeer, met
deze nieuwe schepping trad
hij in het voetspoor van We
ber, wiens Freischütz als de
hoeksteen kon gelden van de
nationale opera. Deze richting
zou Wagner tot verdere ont
wikkeling brengen; jijn Flie
gende Hollander was daartoe
de eerste stap. Zijn onderwerp
was nu niet meer een om
werking van' een vreemde ro
man, een brok geschiedenis
behandelend van een vreemd
volk, wat nog met „Rienzi"
het geval was, maar het was
ontwikkeld uit een sage die
hij in 1839 op zijn réis van
Riga naar Parijs hoorde ver
halen van de scheepslui van
het schip, dat in de Noorsche
wateren met felle stormen te
kampen had. Bracht zulks een
geheele ommekeer in den geest
van zijn werk, ook wat de
structuur en de techniek be
treft kwam Wagner met deze
nieuwe opera op een keer
punt. De invloeden van de
Italiaansche en van de Fran-
SGhe opera's worden geringer,
zij verdwijnen zelfs op menig
punt, en al wordt de verdee
ling io afgesloten nummers
niet geheel opgeheven, toch
is er al een tendenz merkbaar
om de muziek uitsluitend een
dienende rol in de dramati
sche handeling toe te bedee-
len Bovendien krijgen enkele,
grondthema's (die in later
werk zullen leiden tot een
consequente techniek van
leidmotieven) een opmerkelijke
rol te spelen. Tijdens zijn ver
blijf te Parijs schreef Wagner
een eerste libretto op de sage
van den Vliegenden Hollan
der, en het gelukte hem dezen
tekst te verkoopen aan de
directie van de Opéra, voor
500 francs, een welkome som
voor den in geldnood verkee
renden toonkunstenaar. De
hoop dat men hem tevens de
compositie van zijn libretto
zou opdragen bleek echter
ijdel. Het op muziek zetten
van Wagner's tekst werd toe
vertrouwd aan den „maitre de
chant" van de opera, een ze
kere "Dietsch. Veel ophef heeft
dit stuk niet gemaakt.
Wagner was echter te zeer
verknocht aan zijn onderwerp
omliet daarbij te laten. Hij
schreef onverwijld een nieuw
libretto op het gegeven, be
ginnende met de ballade uit
het 2e bedrijf, waarin toch het
geheele drama als gecristalli-
seerd is, muzikaal zoowel als
literair. Rond deze kern groei
de het stuk logisch en vol
komen. Wagner componeerde
daarna zijn werk in zeven
weken; alleen de ouverture
ontstond iets later.
Kort daarop verliet hij Pa
rijs, ging naar Dresden waar
zijn Rienzi gegeven werd en!
verwierf, daar de functie van
kapelmeester. De brillante
spectakel-opera Rienzi had
een* verbazend succes, maar
de verwachting dat Der Flie
gende Hollander, die op 2 Ja
nuari 1843 ten doop werd ge
houden, eveneens» zou inslaan,
werd een teleurstelling. Na
drip opyoeringen werd het
stuk opgëborgen. Wel werd
het direct na de première cok
nog op andere plaatsen gege
ven, doch de groote bijval
bleef uit; deze is pas gekomen
toen Wagner met zijn andere
schepjpingen naam had ge
maakt en de beteekenis van
zijn strevejj veld had gewon
nen.
Beschouwen wij den Hol
lander in het licht van dien
tijd, toen de heerschappij van
Rossini, Donizetti en Meyer
beer zoo evident was, dan kan
ons dit malsucces geen ver
wondering baren. De jonge
Wagner stond wel is waar
nog maar aan 't begin van
zijn vernieuwing en veel is er
nog dat hem aan het oude
vasthoudt, doch hëT nieuwe
wat hij al reeds bracht was
zoo verrassend en zoo anti-
traditioneel, dat het de zalige
gemoedsrust, de luie passivi
teit van het opera-publiek al
te zeer van streek bracht om
er direct een massa aanhan
gers voor te vinden.
Wij zelden het hierboven
reeds: de ballade die Senta in
het 3e bedrijf zingt, bevat de
(Vervolg op de volgende pagina)