Haarlemsche Courant
Talrijke aanvallen op bruggenhoofd
ten Z.O. van Helmond.
Nieuwsblad voor Noord-Holland Kennemer Editie
Afweergevechten in
Lotharingen duren voort
De strijd in het Westen.
De toestand in België.
Pierlot verdedigt de vofmachtenwet
De proteststaking in
Eindhoven.
289e Jaarg. No. 276 x x
Bureaux. Groote Houtstraat 93
Postgiro 134958.
Bijkantoren: Soendapleln SI.
Umuiden-O. Rembrandtlaan 56
Verschijnt dagelijks, behalve
op Zon- en Feestdagen.
Donderdag 23 Nov. 1944
CTitg.: Graf. Bedrijven Damiate,
Haarlem. Abonnementen: per
week 26 ct„ per mnd. 1,15»
per kwartaal 3,42, fr. p. post
3,73. Losse nummers 6 cent.
Hoofdredacteur: F. C. Derks.
K 1297
Het weermaentoericht van Woensdag 22 No
vember 1944 luidt:'
De bezetting van het bruggenhoofd ten Z.O
van Helmond handhaafde zich gisteren tegen
talrijke Engelsche aanvallen.
De materiaalslag bij Aken is na de zware
gevechten der laatste dagen iets in hevigheid
afgenomen. Bij Geilenkirchen zijn de aanval
lende Amerikaansche bataljons weer d.oor ons
afweervuur zoo zwaar getroffen, dat het gros
bleef steken.
In het gevechtsgebied van Eschweiler liep
de vijand vast in verbitterde plaatselijke ge
vechten. In totaal kostte hem gisteren de-ver-
geefsche poging om door ons front- heen te
stooten, volgens de tot dusver beschikbare
rapporten, wederom 40 tanks.
In Lotharingeii duren de afweergevechten
voort. De zwaartepunten liggen in de stad
Metz ten O. van het Bischwoud en het gebied
ten Oosten van Saarburg. In de Westelijk*
.Vogezen beperkte de vijand zich tot enkele
plaatselijke aanvallen.
In Belfort, waarom sedert gisterenochtend
Ihevig wordt gestreden, vernietigde het garni
zoen 21 vijandelijke tanks. Krachtige tegen
aanvallen van onze mobiele formaties onder
braken ten W. van Basel de-achterwaartsche
verbindingen van den tot 'den Rijn doorge
drongen vijand. In totaal werden in het ge
vechtsgebied ten Zuiden van het Rijn-Marne-
kanaal tot aan de Zwitsersche grens 51 vij
andelijke tanks stukgeschoten. Zwaar Duitsch
langeafstandsvuur ligt nog steeds op Antwer
pen en sedert kort ook op het gebied van
groot-Luik. De beschieting van Londen duurt
voort.
Aan de Adriatische kust leverde de eerste
aanvalsdag het 8e Britsche leger, ondanks zeer
sterk gebruik van materialen, groote verlie
zen op, doch slechts geringe terreinwinst in
den plaatselijk begrensden sector. In het Ita-
liaansche-Fransche grensgebied van Kuneo
Aken en Metz blijven de zwaarte,
punten.
Reuter meldt, dat sinds gisterenmrogen het
Duitsche luchtwapen boven de fronten in het
Westen zeer actief is. Vooral boven het gebied
van de Maas werden veel Duitsche vliegtui
gen gesignaleerd, in het bijzonder zeer snelle
jagers.
Aan het geheele Westelijke front wordt nu
zwaar gevochten. De Geallieerden hebben een
massa menschen en materiaal in den strijd ge
worpen. Eiken dag doen de Amerikanen
zware aanvallen en kunnen slechts geringe re
sultaten behalen. Vanuit het gebied van Alt-
kirch zijn Duitsche tegenmaatregelen in Z.W.
richting aan den gang. Er zijn belangrijke
zwaartepunten, n.l. het gebied van Aken en
dat van Metz. Tot een beslissenden slag is
!het in Lotharingen niet gekomen. Hetzelfde
geldt voor den materiaalslag bij Aken. Tegen
de groote hoeveelheden granaten, die de Ame
rikanen afvuren, staat de taaie weerstandswil
van dé Duitsche troepen. De in den boven-
Elzas staande Gaullistische troepen, die groo-
tendeels uit Marokaansche formaties bestaan,
zijn ongeveer 3 divisies sterk. Bij Belfort
wordt verbitterd gevochten. In den strijd ter
weerszijden van het Rijn-Marnekanaal en bij
de Zwitsersche grens hebben de Amerikanen
10 tot 12 divisies in den strijd geworpen. De
Duitschers hebben hier krachtige tegenaan
vallen ondernomen en enkele penetratièplek-
ken afgegrendeld.
Het Interinf meldt onder meer:
De druk van het tweede Britsche leger op
het Duitsche bruggenhoofd bij Venlo hield aa.n
Vooral tusschen Maasbree en Baarloo hielden
de gevechten den geheelen dag met sterke
tankformaties aan zonder het Duitsche front
te kunnen oprollen.
De Engelsch-Amerikaansche aanvallen in het
gebied van Aken waren aanvankelijk minder
dan de voorgaande dagen. Buitengewoon he
vig waren de gevechten bij Eschweiler. Tus
schen de puinhoopen van Metz duurden de ge
vechten in straten en huizen tot den vroegen
ochtend voort. In het penetratiegebied bij
Saarburg wierpen de Amerikanen versche
tankformaties in den strijd en konden zij door
dringen tot in de straten van Shalbach, waar
een tankvoorhoede evenwel in afweergevech
ten werd vernietigd. Een Gealleerde formatie
kon doordringen in het Westelijk deel van Bel
fort, waarthans hevig wordt gevochten. De
herhaalde vijandelijke stormloop op de citadel
mislukte.
De a.s. conferentie.
Naar de Britsche berichtendienst meldt,
heeft president Roosevelt op de persconferen
tie verklaard, dat een samenkomst tusschen
Cchurchill, Stalin en hem „zoo spoedig mo
gelijk zou plaats vinden".
Hij gaf toe, dat er verschillende kwesties
moesten worden opgelost, maar de geruchten,
volgens welke de conferentie zou zijn uitge
steld, tot na zijn nieuwe ambtsaanvaarding in
Januari, waren yan „uiterst speculatieven
aard".
werden vijandelijke benden uiteengeslagen
Talrijke wapenen werden buitgemaakt.
In Zuid-Hongarije mislukten alle pogingen
van de bolsjewisten hun bruggenhoofden bij
Apatin en Battina uit te breiden.
De crisis in België is nog steeds niet over
wonnen. Pierlot heeft een storm van critiek
van alle linksche partijen te,, doorstaan. In
Brussel roepen nog altijd groote groepen de
monstranten: „Weg met Pierlot". Het com
munistische blad .Drapeau rouge" schrijft
„Het vlok verdedigt de democratische vrij
heid niet 50 maanden lang, om ze zich daarna
door Pierlot of Generaal Overstralen, den
adjudant van Koning Leopold, te laten ont
nemen. Het liberale blad „Le cité nouvelle'
schrijft: „De geheele natie is tegen de regee
ring, die geen vertegenwoordiger van de na
tionale eenheid is, maar een unie van natio
nale oppositie.
Naar de zender Brussel meldt, heeft Pierlot
gisteren voor de Belgische aKmer de Vol-
machtenwet verdedigd. Hij verklaarde, dat
de regeering in staat moet worden gesteld
de noodzakelijke maatregelen voor den weder
opbouw van het land snel te treffen. Pierlot
zeide voorts, dat hij het uittreden der com
munisten uit de regeering betreurde, doch
het is niet mogelijk gelijktijdig aan de regee
ring deel te nemen en in de oppositie te zijn.
zooals de communisten hebben geprobeerd.
20.000 stakers.
Omtrent de proteststaking- in Eindhoven
deelde Radio Londen nog mede: -
De arbeiders zeiden ronduit, dat ondanks
het feit, dat er voedsel uit vroegere -dagen is
opgeslagen, zij bij de Geallieerde troepen om
voedsel moeten bedelen voor hun gezinnen
die honger lijden. Door de demonstratie van
Dinsdagmiddag waren 20.000 arbeiders niet aan
het werk. In de redevoeringen werd verder
gezegd, dat de demonstraite niet was gericht
tegen de Geallieerde autoriteiten, maar uit
sluitend tegen de Nederlandsche regeering.
Nog niet genoeg.
President Roosevelt heeft verklaard, dat
het gebrek aan en de rantsoeneering van gra
naten een hoogen prijs aan menschenlevens
op de slagvelden kost. Hij pleitte voor een
onafgebroken productie van materiaal als gra
naten en schepen, waarvan de Geallieerden
nog niet genoeg bezitten.
Naar de Washingtonsche correspondent van
de Daily Mail meldt, zal Eisenhowers oproep
tot het leveren van meer granaten waarschijn
lijk tengevolge hebben, dat de productie'van
andere goederen opnieuw- moet worden be
perkt.
De arbeid na den oorlog
Naar uit New York wordt gemeld, heeft de
voorzitter der American Federation of Labor
Green verklaard, dat het thans reeds vast
staat, dat men na den oorlog zal terugkeeren
tot den 40-uren werkweek om zooveel moge
lijk menschen aan het werk te houden. De'
arbeiders zullen dan slechts het loon van 40
uren ontvangen.
Belgische recruten naar Engeland
De minister van Defensie der regeering-
Pierlot heeft medegedeeld, dat een Belgische
militaire delegatie op het punt staat naar
Londen te vertrekken om met het ministerie
van Oorlog aldaar een overeenkomst te tref-
fen_voor de opleiding van Belgische recruten j Nov., H. G. T. Ruhe en A
Niet in verboden tijd op straat
Door de Duitsche weermacht is 'geconsta
teerd, dat ingezetenen zich niet houden aan
't voorschrift, dat men zich tusschen 20 en
4 uur niet in de open lucht mag ophouden.
In strijd daarmede bevindt men zich op
straten en wegen of begeeft zich, hetzij te
voet, hetzij met een vervoermiddel van de
eene plaats naar de andere.
Met nadruk dringt de burgemeester er bij
de bevolking in haar eigen belang »p aan
genoemd voorschrift stipt in acht te nemen.
De Duitsche weermacht zal onverbiddelijk
op personen, die zich, zonder daartoe ge
rechtigd te zijn op de verboden uren in de
open lucht bevinden, de voorgeschreven
strafmaatregelen toepassen.
Vallende sterren.
In de avonduren van den herfst kan men
vaak het verschijnsel der z.g. vallende ster
ren zien. Een oud bijgeloof zegt, dat men bij
het waarnemen van vallende sterren een
wensch mag doen, die dan in vervulling gaac.
Voorwaarde is, dat de wensch niet luid uit
gesproken wordt, doch slechts in gedachten
geuit.
Wat zijn eigenlijk vallende sterren en hoe
wordt dit verschijnsel veroorzaakt? In de
ruimte om de zon beweegt zich, behalve de
planeten en kometen, ook een zeer groot aan
tal kleine vaste lichamen, „meteoren" ge
naamd. Deze bewegen zich in meerendeels
Ianggestrekte, elliptische banen van de meest
uiteenloopende afmetingen en met een snel
heid van eenige tientallen kilometers per
seconde ten opzichte van de zon. In zoo groot
aantal zijn de meteoren in de ruimte om de
zon aanwezig, dat de aarde bij haar bewe
ging om de zon in elk - etmaal meer dan een
millioen meteo ren ontmoet. Tengevolge van
de groote snelheid, waarmede de meteoren in
de aardatmosfeer dringen, worden zij door
wrijving met de lucht sterk verhit en „ver
dampen" geheel of gedeeltelijk. Gewoónlijk
treedt hierbij een lichtverschijnsel op, dat
ten hoogste eenigè seconden, meestal slechts
een onderdeel van een seconde, duurt. Dit
verschijnsel noemt men „vallende sterren'
Gedurende den zeer korten duur van het
lichtverschijnsel verdampt de meteoor ge
woonlijk geheel. De daarbij ontstane gassen
blijven even nagloeien. Hierdoor wordt de
indruk gewekt, van een min of meer lang?
snel verschietende lichtstreep, langs de doo
de vallende ster in de atmosfeer gevolgde
baan. Slechts een klein aantal vallende ster
ren kan op een bepalde plaats opgenomen
worden. Kort voor zonsopgang worden meer
vallende sterren waargenomen dan in de
avonduren. Op het noordelijk halfrond wor
den in den herfst meer vallende sterren
waargenomen dan in de overige jaargetijden.
Behalve de sporadisch waar te nemen val
lende sterren, ziet men in sommige nachten
in een bepaald gedeelte van den hemel hon
derden en soms duizenden vallende sterren
binnen enkele uren. Deze sterrenregen schijnt
te komen uit een bepaald punt op den he
melbol, den radiant van de meteorenzwerm,
die dit verschijnsel veroorzaakt S.ommige
sterrenregens komen periodiek voor," andere
verschijnen onverwachts. Een recent voor
beeld van een onverwachte sterrenregen was
op 9 October 1933.
Burgerlijke Stand
HAARLEM 20 November 1944
BEVALLEN: 16 Nov., G. M. LupsVlugt, z.; 17
Nov., E. de RaafFeenstra, d.; A. A. G van
Delft—Bruins, d.; 18 Nov.. M. de JongeSchel;,
z.; G. van der Tuinvan Os, d.; A. P Harden-
berg—van der Voort, z.: J. Wildschut—Broers,
z.; 19 Nov., C. T. Alders--Pronk, d.; 20 Nov, W.
A. Groskamp—Kensen, d.
OVERLEDEN: 16 Nov., N. van BeusekomGlo
rie, 85 j.. Kamperlaan; J. van den Nieuwenhof,
73 j., Leidsehestraat; 17 Nov., F. W. Kornelissen
—de Jong, 64 j., Atjehstraat; S. Inpijn, 46 j..
Delftstraat; 18 Nov., J. Brakenhoff—Warmerdam,
75 j.. Barteljorisstraat; W. A. Klaren, 87 j.. Tes-
lastraat; A. van Keulen—Spits, 83 j., Sehoterweg;
19 Nov., F. J. A. Ross, 84 j., Burgemeester Boreei-
straat.
in Groot-Brittannië.
CONSISTORIE VERWACHT.
Uit Vaticaanstad wordt gemeld, dat de
Paus nog voor Kerstmis een consistorie zal
bijeenroepen, waarin de opvolger van den
overleden Kardinaal-Staatssecretaris Maglioni
zal worden aangewezen.
CAILLAUX OVERLEDEN.
De Fransche oud-premier Jozef Caillaux.
die ook meer dan eens minister van financiën
is geweest, is op 81-jarigen leeftijd overleden.
LUCHTACTIE BOVEN ENGELAND.
Het Britsche Ministerie van Luchtvaart
heeft medegedeeld, dat gedurende 24 uur,
eindigende te Woensdagochtend, vijandelijke
luchtactie tegen Zuid-Engeland was gericht
Schade en verliezen werden gemeld.
MEISJE NIET IN HAARLEM
AANGEKOMEN.
De commissaris der recherche van Haar
lem verzoekt aanhouding van of bericht over
het negentienjarige meisje C. G. Weidema,
dat op 20 November Heilo heeft verlaten, om
naar Haarlem te gaan, waar zij echter nog
niet aangekomen is.
BONTMANTEL GESTOLEN.
Bij de politie is aangifte gedaan van dief
stal van een bontmantel ten nadeele van een
dame, die op bezoek was in de Spagrnberg-
straat.
HAARLEM 21 November 1944
BEVALLEN: 17 Nov., A. F. Gevers-Deynoot
van Beeck Vollenhoven, z.; A. C. van RoonGie-
len. z.; 18 Nov., J. W. der Kinderende Haas,
d.; A. C. M. Garstensenvan der Moot, d.; A. W
van Hovenvan der Hulst, z.;^19 Nov., M. Splinter
Roubos, d.; M. van Duffelenvan Melsen, d.;
20 Nov., J. W. Peters—Bruijns, z.; A. H. van Ga
len—van Leeuwen, z.; A. Goernaat—kruup. z.;
21 Nov., C. J. VosseSteffens, d.
OVERLEDEN: 16 Nov., G. E. van der Weijden
69 j., Jan Steenstraat; 18 Nov., D. F. E. van Die
ren, 64 j;. Kamperlaan; C. M., 4 j., d. van A. van
den Akker, Vredenrijkstraat; M. M. Verhulst, 33
j., Koninginneweg; 19 Nov., K. J. Fortuin. 71 j.
Kruisweg; G. M. M. van Rooijeru 71 j., A. L. Dy-
serinckstraat; M. Korthout—Brasser, 61 j., Ged.
Oude Gracht; 21 Nov., P. de Werk—Vlot, 45 j.,
Nic. v. d. Laanstraat.
HARLEM 22 November 1944
BEVALLEN: 18 Nov., J. M. van der LoosMaat.
d.; 19 Nov.. M. A. F. Wiersde Braijn, d.; 20
Nov., E. J. SchutteropBuné, z.; M. M. J. Sala—
Lodewijk, d.; M. J. C. HurkmansLamboo, z.; J.
Fagel—Tweehuijsen, z.; M. Visser—Romkes, d.;
M. E. B. van Os'Brinkmannd.; 21 Nov., J J.
van-Doorn—Schouten, z.; S. Metz—Vellinga," z.;
22 Nov., A. de JongLuiten, d.
OVERLEDEN: 20 Nov., E. M. Bouman, 65 1
Koningstraat; 21 Nov., M. van der VeerBoerrig-
ter, 62 j., Kamperlaan; A. Keulen, 72 j., Kleiiïe
Houtweg; J. C. Knoop, 73 j., Brederodestraat.
ONDERTROUWD: 22 Nov., A. J. R. Brussaard
en N. Smit; T. H. A. Spapé en P. C. H. Steenken;
H. Munk en J. Warmenhoven; D. Kist en H. van
Heerden; A. Snel en M. Hoos.
GEHUWD: 22 Nov., J. Hofman en P. G. S. Hoo-
gerhuis; K. Dekker en D. Feelues; H. H. Koster
en A. C. Dieters; C. Warmerdam en J. W. Heijne,
J. Kluft en A. E. S. Trago; H. H. Hensen en G.
J. T. van Duuren.
Distributie-bennen voor
de Centrale Keuken.
Bij deelneming aan de Cen
trale Keuken voor het tijdvak
van 27 November tot en met 10
December a.s. moeten de vol
gende bonnen van de nood-
kaarten 2e serie worden inge
leverd:
a. bon 220 voor vermicelli;
b. bonnen 284-285 of R 27-R '23
voor aardappelen; c. de boven
helft van den groentebon voor
de 13e periode.
Bij den aankoop van kaaien
voor voedsel voor mar -
patiënten dient te worden In
geleverd:
a. bon 220 voor vermicelli;
b. bonnen 284-285 of R 27-R 23
voor aardappelen; c. 1 rar -
soenbon gort of 1 noodra" -
soenbon gruttersw.d. 2 nooc-
rantsoenbonnen melk; e. de
bovenhelft van den groente
bon voor de 13e periode.
Voor speciale kinderve-aing;
dient te worden in gele v ere
a. bonnen R 27-R-28 -mor
aardappelen; b. twee der b~ -
nen R 21, R 22 en R 23 v •-
kindermeel; c. bon R 25 v
suiker; d. bon E 406 (mie-
voor melk; e. de boven
van den groentebon voor
13e periode.
Op bon J5 406 (inlegvel) i-
schikbaar gesteld 101/.
melk. Aangezien voor hei
trekken van de speciale
der voeding slechts 5% -
melk aan bonnen behoef- .e
worden ingeleverd, zal b" >n
verkoop van deze maalt:'4-'
kaarten tevens 3 noodrantsoen
bonnen melk, zijnde 5%.liter,
worden teruggegeven.
De bonnen, welke .bij den
verkoop van de maaltijden-
kaarten moeten worden inge
leverd, dienen van te voren
van de noodkaarten te zijn ver
wijderd.
Het is den detailhandel ver
boden voor Vrijdag 24 Novem
ber a.s. des middags 12 uur,
bovengenoemde bonnen van
het publiek in ontvangst te
nemen.
Binnenkort zilverbon
van vijf gulden.
De Ned. Bank zal binnenkort
zilverbons van 5 in het ver
keer brengen. De zilverbons
van 5 hebben een grootte van
ongeveer 12,9 bij 7,3 centimeter.
Zij zijn, in groen en bruin, ge
drukt op wit papier, waarin
een groene vezel is verwerkt.
Midden op de voorzijde zijn
de woorden „vijf gulden" in
lichtgroen op een bruine rozet
afgedrukt, ter weerszijden
hiervan staat het cijfer 5 ter
grootte van 2,5 centimeter in
een groenen zeshoek. Boven de
waarde-aanduiding zijn de
woorden „zilverbon groot"
licht uitgespaard in een don
kergroenen balk aangebracht.
Serieletter en nummer alsmede
de datum (16 October 1944) en
de onderteekening van den
wnd. secr.-gen. van het depar
tement van Financiën en den
wnd. agent van het departe
ment van Financiën zijn in
zwart gedrukt. De achterzijde
vertoont in het midden den
Nederlandschen leeuw in
groen en bruin en daaronder
in dezelfe kleuren het cijfer 5
in een rozet. De omlijsting
wordt gevormd door een 1,2
centimeter breeden rand,
waarin de woorden „Neder
land" en „wettig betaalmiddel"
in lichtgroen zijn afgedrukt.
De roo'oyo'wa! te
Omtrent den roofoverval, ge
pleegd op het agentschap van
De Nederlandsche Bank 'e Al
melo, wordt nader eemei'4 dat
de daders perso--- wa-en in
den leeftijd va- "n ;aar.
Sommigen had-4* en -oed,
anderen een pet c *'-oeg
een bruine alpinomuts De
waarde van de gestbien bank
biljetten, waarvan de nummers
bekend zijn. beloopt een be
drag van ƒ46 150.000 De k'sten
zijn vervoerd op ee.n auto,
waarmede ook de daders zijn
vertrokken.
De directie van De Neder
landsche Bank looft een zéér
hooge belooning uit voor- het
verstrekken van inlichtingen,
die er toe leiden, dat de da
ders van den overval worden
aangehouden en het ontvreem
de geld wordt inbeslaggeno-
men. Indien slechts gedeelten
van het gestolen geld kunnen
worden achterhaald, zal deze
belooning verhoudingsgewijze
worden uitbetaald.
