TREKKERS
NEUORIHHIMKEEL
WARME HAP
molenaar;?!
iiitdihMedfag 6p
vtetat$c&y}pe&i&£. Safif
N.V KONINKUIKE PELLERU .MERCUR1US*
V/H GEBROEDERS LAAN
Burgerlijke Stand.
HAARLEM 27 November 1944
BEVALLEN: 23 Nov., W. A. Dekker—van Loon,
24 Nov., C. G. HofmansSabels, z.; L„ de
GeusLeveld, z.; J. C. van Donselaar—Herbscb-
leb, d.; 25 Nov., R. J. .VoetelinkStein, CL.-, J. H/
Bongers—Peters, d.; J. J. van Mau-rik—Kalf,'d.;
D. C. VinkLammers, d.: M. C. Wagemaker
van Leuven, z.; J. H. M, BraamHulshof z.; 26
Nov., A. de GoedeFarber, z.; H. A SmitSie
ber, d.; 27 Nov., A. L. van Waardvan den
Braak, z.; J G. Heidemanvan Toor, d
OVERLEDEN: 23 Nov., J., 25 m., z, van P. .3.
Bol, Gasthuisvest; P. A., 1 d., z. van J._ M. Jc En-
geringn. Spaanschevaartstraat; 24 Nov., A. Re
kelhof, 58 L. Kamperlaan; C. Froger, 69 j., Gast
huisvest; M. van BeusekomDurge, 75 j., Kam
perlaan; 25 Nov., M., 4 m-, d. van F. Kerman,
Hazepaterslaaa
HAARLEM 28 November 1944
BEVALLEN: 24 Nov., M. J. E. Commissaris—
van der Velden. 2 z.; 25 Nov., M. M. Oudolf—van
Niekerk, z. E. W RemerMartin, d.; 26 Nov., .A
W. Jacobs—Nieuwenhuizen, z.; H. Veen—van
Doorn, d.; J. G OldenburgerBakker, z.; E
Hofkamp—Sehönhuth, z.; A. J. Kooien—Ilmer, z.
C. KleinhuisKuurstra, d.; J. M„ JansenSlij-
berman, d.; J. M. SnijderSpaargaren, d.; J.
Henkes—Heijboer,. d.; 27 Nov., J. Manders—Jan
sen, z.; B. J. MasciniOldenkotte, z.; C. Sou
wensSchrijers. d.; 28 Nov.. M Vrolijkvan Kam
pen. d.
OVERLEDEN: 2S Nov.. C. M. Karsvan Duijnen,
74 j., Leidschevaart; 24 Nov., J. SmitJongert, *?3
j., HazepaterslaanH, J-, 5 j., z. van H. J. Jooo
Kloosterstraat; 25 Nov N. C. R. Heertjes. 44 j.
Mr. Comelisstraat; H. J., 6 w., z. van M. R. Wij-
ninga, Aelbertsbergstraat; 27 Nov., W. A. Dekker.
-^3 j., Slachthuisstraat; J. C. A.. 11 m., z. van .1
C. A. Peterse, Kleine Houtstraat.
ONDERTROUWD: 28 Nov., A- van der Voet en
G. Hombergen.
GEHUWD- 23 Nov. M. Kilian en E. M. Krom
hout.
HAARLEM 29 November 1^44
BEVALLEN: 26 Nov., A. N. CordesPrins, 3
P. A. A. BruijnzeelHooft, z.; T. E-nderBieii,
z.; M. V. W. Warmerdamvan Erp, z.: 27 Nov
H. PanderSmedes, z.; D. H. VisserParlevliet,
d.; S. M. E. SilvisJansen, d.; 28 Nov., M E. van
Straaten-Verdouw, z.; C. J. Kruijer-van Steijn, z.
M. P. de Groot-van der Klugt, z.
OVERLEDEN' 24 Nov.. B. de Hertogh-Boersma
60 j.. Zaanenlaan. 25 Nov.- M. T. Oger-Legrand
86 j., Schotersingel. 26 Nov. J. F. ten Pieriek. 52
j., "'Spaarnrïjkstraat. H. Aalders, 71 j., Oude
Raamstraat M. v. d. Heuvel-Spaargaren, 83 i.,
Generaal de Wétstraat; G. w. Bruning, 78 jaar.
Crayfenesterlaan; 27 November, A. E. Nieuwen-
hof, 83 j.. Westerhoutpark. A. Nooij, 41 jaar, v.
d. Vinnestraat. Y. van Wieringen-Mantel, 76 i
R ij ksstraa t weg
ONDERTROUWD: 29 Nov.: F. T. de Wal en G.
Banning. H Kroder en P. J. Huson.
GEHUWD: 29 Nov.: J. N. Jansen en C. A. A
Kramer. H. Voogt en C. M. de Nijs. C. T. Ste
vens en J. E. Roest, M. Boon en M. M. van der
Klugt. A. van Hooijdonk en C-. C. B. van Slor»
J I ÜJrTtÜIÜ!
PETIOT OP VRIJE VOETEN.
xchange meldt uit Parijs, dat de massa-
jrdenaar dr. Petiot, wegens ziekte, tegén
|yp+/3n rr Jc - "li cL ffOJl 1,5
NATUURLIJK HÉT BÉSTE DAT ER
TE KRUGEN IS.
PP PE RUIKEN.OP CE.BHCHUI«PWtlENr
IJMUÜDEN
Grepen uit Velsens
rijk verleden.
Haven in midden van de
zeventiende eeuw.
Er is Zoveel over Velsens
geschiedenis te vertellen, dat
het moeilijk valt deze in het
kort samen te val ten. We heb
ben een vorige ma^l een en
ander uit den oudsten tijd aan
gehaald. waarbij wij. het ge
slacht Brederode hebben ge
noemd en er tevens aan heb
ben herinnerd, dat de zooge
naamde Ban van Velsen in
1724 in een publieke veiling
werd verkocht aan den heer
Gerrit Corver, destijds sche
pen en kolonel 6n later burge
meester van Amsterdam. 'Aan
diens rechten, welke we reeds
hebben genoemd, dienen zijn
verplichtingen te worden toe
gevoegd. Velsen had immers
een handvest van hertog Al-
brecht van 1402, terwijl de ma-,
gistraatsbestelling door wetten
was geregeld. Volgens het vijf
de artike! van het koopbeding
was de Ambachtsheer ver
plicht zich naar de Resolutiën
van de Staten van Holland en
Westfriesland van 28 e.'l 29
Juli 1654 te gedragen. Hierin
was vastgelegd, „dat de Offi
eieren. Secretarissen, Burge
meesteren, Schepenen, Am
bachtsbewaarders, Kerkmees-
teren, Armmeesteren en Re
genten van Godshuizen moeten
zijn van de Gereformeerde Re
ligie, of ten minste dezelve
toegedaap, zooverre binnen het
district van de Ambachtsheer
lijkheid zoodanige personen
behoorlijk gequalificeerd wor
den bevonden".
Toen de heer Gerrit Corver
was overleden werd de heer
lijkheid Velsen in 1757 geërfd
door zijn dochter Maria' Mar-
garetha, die was gehuwd met
mr. Nicolaas Geelvinck. Zij
Het de heerlijkheid na (in 1777)
aan haar dochter Margaretha
Lievina. echtgenoote van mr.
Hendrik Hoeufft. Het goed
bleef gedurende langen tijd in
het bezit vam diens geslacht:'
zoo behoorde het honderd jaar
later aan jhr. mr. H. Hoeufft
te Amsterdam.
Vernielingen.
Hoewel er heel wat over
Velsens verleden bekend is
blijft het te betreuren, dat er
vele oude charters en andere
documenten zijn vernietigd
,In het jaar 1492, op den 15
May, kwam het volk des Her
togen van Saxen, om den op
loop van het Kaas en Broods
volk te dempen, van Beverwijk
naar Haarlem door dit Dorp
en plunderde hetzelve" Allan
noemt het jaar 1481; hij ver
haalt, dat Hertog Albrecht van
Saksen, stadhouder van Maxi-
miliaan van Oostenrijk (de ge
neraal van Maria van Bour-
gondië), in dit iaar Kennemer-
Mnd binnenrukte om den op
stand van het Kaas- en Brood
volk te beteugelen Zijn drie
duizend voetknechten maakten
het echter bonter dan daar
voor de opstandige boeren.
Binnen Beverwijk. Noordwiik,
Zandvoort en Velsen en aller-
wege op het platteland richt
ten de Soldaten groote vernie
lingen aan door roof. moord en
brandstichting. Niets wat on
der hun bereik kwam was vei
lig voor hen en erbarmen ken
den zij niet. Zij bevonden zich
zelfs tot voor de poorten van
Haarlem. Allan vermoedt, dat
?ij ook de Velser kerk aan de
vlammen hebben prijsgegeven.
De herinnering aan het Kaas-
en Broodvolk is in. dé streek
nog lang bewaard gebleven. In
het begin van "de achttiende
eeuw sprak men" nog bij over
levering van een stuk land
omtrent de Breesaap gelegen^
dat het Kaas- en Broodvolk
wer$ genoemd.
Dat Velsen voor het begin
van de werkzaamheden voor
het Noordzeekanaal aan ever-
stroomingen van het .Wijker-
meer heeft blootgestaan, heb
ben we een vorigen keer ver
teld. Het is de moeite waard er
aan te herinneren, dat Velsen
omstreeks het midden van de
zeventiende eeuw een haven
heeft gekregen, welke in 1656
met het Wijkermeer werd ver
bonden. In laatstgenoemd jaar
werd er namelijk een vaart ge
graven. welke ten Zuiden van
het dorp Velsen in een rechte
lijn naar het Wijkermeer liep.
De Staten van Holland ver-
deenden 6 April 1664 octrooi op
de vaart. 1 October J710 werd
in het reglement op de haven
van Velserj bepaald, dat de
veerman verplicht was eiken
Maandag en iederen Donderdag
naar Amsterdam te varen.
Liet hij dit door zijn schuld een
keer na dan zou hij een boete
van drie Kennemer ponden
moeten betalen. Door het slib
Kindéren en leeg.
staande huizen.
Het is niet overbodig er nog
eens de aandacht op te vesti
gen, dat het aanbeveling ver
dient om kinderen zich niet
naar huizen, waarvan de be
woners zijn geëvacueerd, te la
ten begeven. Zonder zich van
het verkeerde van haar han
deling bewust tfe zijn is de
jeugd wel eens geneigd zich
toegang Wt dergelijke percee-
len te verschaifen. Wanneer dit
werd toegelaten zouden er ech
ter ongewenschte toestanden
ontstaan, zoodat de kinderen
onaangenaamheden kunnen
ondervinden, terwijl hun ou
ders aansprakelijk zijn. Het is
dus gewenscht, dat de jeugd
duidelijk wordt gemaakt, dat
zij zich niet in leegstaande
huizen mag ophouden.
Zout ontvreemd.
Er is momapteel een steeds
grqptër wordende vraag naar
zout en daaruit volgt, dat de
genen, die het met de eerlijk
heid niet nauw nemen, alles in
het werk stellen om in het be
zit hiervan te komen. Dit bleek
dezer dagen te IJmuiden, waar
uit een pakhuis aan de Mid
denhavenstraat een hoeveel
heid mijnzout werd ontvreemd.
De daders zijn onbekend. Door
de „politie wordt een onder
zoek ingesteld.
Burgerlijke Stand.
Geboorten: J. J. L. v. d.
Burg, d., Groeneweg 43, IJ-
muiden-Oost; D. Leijen, z.,
Oosterduinplein 78. IJmuiden-
Oost: H. Zeeuw, z., Tuinders
straat 37. IJmuiden-Oost; P. T.
Koster, z.. Groeneweg 68. IJ
muiden-Oost.
Overleden: N. de Bakker, 54
j., echtgen. van T. Blokker,
-Voorplaats 20, Santpoort.
PREDIKBEURTEN
Z.ONDAG 3 DECEMBER
IJMUIDEN-OOST. Ned. Herv.
Kerk. Velserduinweg: 10.30:
Dienst Geref. Kerk, Velser
duinweg, 9.30 en 3: Ds. E. G.
v. Teylingen. Chr. Geref. Kerk
(Vereenigingsgeb.) Kalverstr.
10: Leesdienst. 4: Ds. D. Hen
stra van Haarlem (H Avond
maal). Oud-Katholieke Kerk
(Goede Herderkerk) Velser
duinweg. 9: H. Dienst. Verga
dering van Geloovigen. Wil-
lemsbeekweg 38. 10: Eeredienst
4.30: Bediening des Woords.
Ned. Luth. Genootschap. Geen
dienst.
SANTPOORT. Ned. Herv.
Kerk en Kapel. 9.30: Ds M. G.
Blauw, emer. pred. te Over-
veen, H. Av. In de Immanuël-
kerk te Schoten. 15 u. Dr. E.
Emmen van Haarlem Dienst
voor geëvacueerden
Geref. Kerk, Burg. Enschedé-
laan 9.30 Ds. J. C. Brussaard
van Bloemendaal, 3: Ds, S. E.
Wesbonk. Oud-Kath. Kerk,
Geen dienst.
BEVERWIJK. Ned.Herv. Kerk
9.30: Ds. G. de Roest. Zaterdag
2 Dec. 15 uur, Bidstond. Geref.
Kerk. C. H. Moensplein 9.30
en 3 Ds. C. Moens. Oud-Kath.
Kerk. Geen dienst.
van het Wijkermeer is de ha
ven geheel droog geworden en
van de vaart bleef" slechts een
sloot over. De plaatsen, waar
zich de hayen en de vaart had
den bevonden, kregen een ge
heel ander aanzicht door het
graven van het Noordzeeka
naal. De huidige waterverbin
ding met Amsterdam verschilt
wel met bovengenoemde!
Tegenslagen.
Tot besluit van dit artikel
maken we een vergelijking
met vijfhonderd jaar geleden
Ook in de tweede helft van de
yijftiende eeuw brachten bij
zondere omstandigheden onge
wenschte gevolgen met zich.
Door oorlogen en „twisteni' ging
Kennemerland aanzienlijk ach
teruit en men is zelfs de mee
ning toegedaan, dat de toe
stand toen het moeilijkst was.
Was er eerst van welstand
sprake, deze veranderde in ar
moede. Velen hadden geen be
staan meer, rijkdommen ver
dwenen, het kostte steeds meer
moeite vertrouwen in de toe
komst te hebben.
Velsen was toen nog slechts
'een gehucht met twee-en-twin
tig „baertsteden".
De burgers hadden hun be
staan „met koeyen te houden,
met lant te zayen ende met
ballast te voeren". Door „den
oorloge van Kasenbroot" beza
ten de „welboren mannen' na
weinige j^ren nog slechts ge
zamenlijk vijf-en-twintig-hon
derd gulden. Daarvóór waren
zij wel „Dryewerven zoe
ryck"....,
Ver. tot Bestrijding der
T.B.C. 25 jaar.
Ook de heer R. S. v. d. Veen
jubileert.
De Vereeniging tot Bestrijding
der Tuberculose te Velsen be
staat vijf-en-twintig jaar. Dit
feit is door de tijdsomstandig
heden in allen eenvoud her
dacht, maar wij twijfelen er
niet aan of zeer velen zullen
thans een oogenblik stilstaan
bij het werk, dat door de ver
eeniging werd en wordt ver
richt Een kwart eeuw lang is
de Tuberculosebestrijding in
Velsen ter hand genomen op
een wijze, die ieders waardee
ring heeft en waaraan dan ook
door menigeen dankbaar wordt
gedacht. Vermelding behoeft
tevens, dat de heer R. S. v. d„
Veen reeds sinds de oprichting
der vereeniging op 29 Novem
ber 1919 als penningmeester
fungeert en zich als zoodanig
zeer verdienstelijk heeft we
ten te maken.
Het jubileum valt in een
moeilijken tijd, waarin het be
stuur alles in het werk moet
stellen om den arbeid zoo goed
mogelijk in stand te houden.
Dit is tot dusver gelukt, het
geen tot voldoening stemt. Het
werk blijft echter veel geld'
vragen en wanneer er perso
nen zijn, die ter gelegenheid
van het jubileum een gift wil
len gireeren (het nummer is
24967) zal hun bijdrage dan
ook ongetwijfeld gaarne in
ontvangst worden genomen.
Intusschen werkt de vereeni
ging met ijver voort, daartoe
gestimuleerd door de weten
schap, dat dit ook thans
dringend noodzakelijk is
Volks-concert der
H.O.V.
Solist: An ton Strikkers,
klarinet.
Ditmaal was de zon van de
partij; zij bracht in de zaal een
schijn van warmte en verblijd
de ons vooral om haar vrien
delijk licht. Zoo was haar te
genwoordigheid een vdor de
zen tijd onbetaalbare factor om
dit Woensdagnamiddag-concert
mede te doen slagen. En dan
was er ook de Helios der mu
ziek, de immer stralende en
innerlijk verwarmende Mozart,
vertegenwoordigd met twee
van zijn heerlijke geesteskin
deren, de Don Juan-ouverture
en het klarinetconcert in A.
om in die sfeer van weldoend
licht een weelde van opperste
schoonheid te openbaren.
Een goede vertolking van de
ouverture bereidde de stem
ming, waarin nadien het klare
doorzonde klarinetconcert als
een heerlijk lichtfestijn ons
kwam bekoren. Anton Strik
kers, de solo-klarinettist van
ons orkest, vertolkte dit werk
uit de laatste levensdagen van
den genialen meester, met ge
raffineerde technische vaar
digheid en bezonken muzikali
teit; en het orkest, onder Ma-
rinus Adam, deed de rest om
de zeldzame schoonheden van
het opus naar waarde te be
lichten. En evenals bij zooveel
andere solo-concerten van Mo
zart, bijv. die voor fluit, voor
hoorn, voor fagot, om niet eens
te spreken van die voor viool
en klavier, wekte het verbazing
hoe de componisthet te be
handelen hoofdinstrument, zoo
wel naar de technische eischen
als naar het karakter, volle
dig heeft weten uit te buiten,
met een kennis en een handig
heid, alsof hij «zelf die instru
menten als een virtuoos be
speelde Dat was nog eens in
strumentale vakkennis! Maar
het beteekent ook liefde voor
het muzikale handwerk in al
zijn finesses. Het heeft ons op
recht verblijd dit verrukkelijke
stuk in een zoo gave uitvoe
ring weer eens te mogen hoo-
ren. En wij willen hopen, dat
de heer Strikkers te gelegener
tijd nog eens de gelegenheid
krijgt met dit meesterwerk
voor het publiek te komen.
Het Rosamunde-ballet van
Schubert klonk in al zijn zoe
te bekoorlijkheid en de 6ste
Slavische Dans van Dvorak in
al zijn ruige karakteristiek.
Ten slotte ging met bravour
de Guillaume Teil-ouverture
van Rossini, waarin, wegens
afwezigheid, uit oorzaak van
ziekte, van den heer Eduard
Biele, de belangrijke cello-solo
partij vervuld werd door den
heer Onne van de Klashorst,
die zich keurig en zeer muzi
kaal van deze taak kweet.
Alles te zamen een geslaagd
concert.
GEVONDEN VOORWERPEN
Terug te bekomen: Vos, Kruyf
Verspronckweg 98. Hoed, Bij
voet, Haarlemmerstraat 31,
Hillegom. Bonnen. Rijpma,
Marnixstraat 54. Kettinkje,
Chabo, Zijlweg 66 Portemon-
naies: J. Zwart, Djambistraat
7; B. Lucas, N. Kerksplein 28;
v. Daalen. Koninginneweg 57;
H. Afman, Frans Halsstraat 14
en v. d. Meulen, Sehermerstr.
16 zw. Wanten; Hazenkamp,
Parklaan 100 en Bakker Schee-
perstraat 9.
Armband, v. d. Meij, Spaan-
sehevaartstraat 21; bril, Brou
wer, Indischestraat 133; band,
Vroeman, Nieuwe Gracht 76;
kraag, J. v. Waverén v. Oosten
de Bruynstraat 45; kar, Rijn-
ders, Leidschevaart 254; porte-
monnaie. H. Boon. Badhuisstr.
OFFICIEELE MEDEDEELING.
Vanaf Maandag 27 November
1944 is het kantoor van den plaat-
selijken bureauhouder G. Ver-
wer, gevestigd in het Polderhuis
te Nederhorst den Berg.
Onder dezen bureauhouder res
sorteeren de gemeenten Korten-
hoef, 's-Graveland, Ankeveen en
Nederhorst den Berg.
De zitting, die iederen Dinsdag
te Nederhorst den Berg werd ge
houden, vervalt met ingang van
bovengenoemden datum.
DE VOEDSELCOMM1SSARIS
VOOR NOORDHOLLAND,
In plaats van kaarten
Hiermede vervullen wij
den treurigen plicht
kennis te geven van het
overlijden van. onze jong
ste lieveling
ELISABETH MARIA
in d. leeftijd v. 4 maanden
Uit aller naam
E. Anderson
Driehuis, 29 Nov. 1944
H. v. Alplhenlaan 5.
Dit jaar brengt Sint
BLOEMBOLLEN
van
BEUNDER's Zaadhandel
KI. Houtstr. 41, Haarlem
Ziet de.etalage
KOMT BIJTIJDS,
HET LOOPT STORM.
De
valt best mee
Maak hem extra
smakelijk en voed
zaam met wat
Butaroma of Al-
bumona. Dat geeft
tevreden gezichten
W. A. SCHOLTEN's
Aardappelmeelfabr.
JOS. DE KLERK.
Personeel gevraagd
Gevraagd NET MEISJE y.
heele dagen. v. d. Wiel, Mei
doornstraat 3, IJmuiden-O.
Diversen
RUILEN: 1 pr. kindersch.
m. 24 voor meisjessch. m 27.
TE KOOP: 1 pr. kindersch. m.
22 a 23 f 8, 1 pr. sandaaltjes m.
23 f 6. 1 pr. kindersch. m. 23 f 6
1 pr. gymsch. m. 22 f 6, 1 pr.
sch. m. 20 f"5, 1 pr. klompsch.
met leer m. 38-39 f 10 Agten-
berg, Iepenstraat 7.
RUILEN kolenfornuis voor
Heerenjas m. 54 en 1 pr. klom
pen schoenmaat 37 voor 2 ma
ten kleiner, v. Opdorp, Popel
straat 5, IJm. O.
WIE HEEFT voor jongm.,
15 j. overhemd of blouse voor
damescamisole? v. Henten,
Engelmundusw.' 66.
RUILEN 2 pr. z. g. a. nwe.
jongenssch. pas verz., m 37 en
38 voor j.schoenen m. 38 breed
model. De Haas, Engeimun-
dusweg 20.
SINT NICOLAAS- en Zw.
Piet-pak te huur. Menting, H.
v. Alphenlaan 3, Driehuis.
RUILEN jongens-Welfsch.
m. 40 voor meisjessch. pl. h. m.
38. Menting, H van Alphen
laan 3. d
RUILEN jongenssch. m 32
voor m. 34 of werksch. m. 43.
Raspoort, Velserduinweg 10?.
RUILEN meisjesm. leeft. 15
j. voor jongensregenj. leeft. 11
j. v. d. Heide, Engelmundus-
weg 15.
