Haarlemschè Courant Harde gevechten op linker-Maasoever. Nieuwe aanvallen der Geallieerden in Lotharingen. Sluis te Antwerpen^ opgeblazen Haven aan het getij blootgesteld. De toestand in Griekenland. Stakingen en schietpartijen. In den steek gelaten. - 289e Jaar?. No. 286 Bureaux: Groote Houtstraat 93 Postgiro 134958. Bijkantoren: Soendapleln 21. Umuiden-O. Rembrandtlaan 56 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. Nieuwsblad voor Noord-Holland Dinsdag: 5 Dec. 1944 »Jltg,: Grai. Bedrijven Damiate, Haarlem. Abonnementen: per week 26 ct„ per mnd. 1,15, per kwartaal 3,42, ir. p. post f 3,73. Losse nummers 8 cent. Hoofdredacteur: F C. Derks. K 1297 Het Duitsche Weermachtbericht van Maan dag luidt: In het gebied van Arnhem hebben onze pioniers de dijken op den Zuidelijken oever van den Rijn opgeblazep en daardoor over grooten afstand de vijandelijke stellingen ten Zuid-Westen van de stad onder wdter ge zet. De vijand werd gedwongen zich op hoo- ger gelegen punten terug te trekken, waar hij door onze artillerie zware verliezen leed. Op den linker-Maasoever bij en ten Noor den yan Venlo verweren onze troepen zich sedert weken in harde gevechten tSigen voort durende Engelsche aanvallen. Zij hebben den sterken vijand slechts stapsgewijs gebied ge laten en zijn oprukken over de Maas en de Rijksgrens verhinderd. Ten Noordoosten van Geiiertkirchen zijn de vijandelijke bataljons bij de pogingen om ver der op te rukken in ons vuur ineengestort. Het gros der .aanvallen van de Amerikanen aan het gevechtsfront ten Oosten van Aken werd door tegenaanvallen uiteengeslagen. In het gebied van Hürtgen duren de verbitterde boschgevechten met versch aangevoerde vijandelijke tankformaties voort. In Lotha ringen vilten onze troepen in het voorter rein van de Westelijke versterkingen, in Saar- lautern en in het brongebied van de Saar, taai tegen den opnieuw aanvallenden vijand. Saar-Union, dat tijdelijk verloren was ge gaan, werd van den tegenstander gezuiverd. Ten Noordwesten van Lützelstein kohden de Amerikanen in het boschgebied van de be- neden-Vogezen binnendringen, doch liepen toen vast voor onze nieuw-opgebouwde linies. In het gebied ten Zuiden van Hagenau zijn de vijandelijke aanvallen ook gisteren met aan zienlijke verliezen voor den tegenstander mislukt. De druk op de Noordwestelijke en Zuidwestelijke flank van onze stellingsboeht in den midden-Elzas duurt Voort. In het stads centrum van Schlettstadt en om Rapoldswei- ler wordt verbitterd gevochten. Aan de Zuid westelijke en Zuidelijke uitloopers van het Wasgenwald heeft het taaie verzet van onze sinds weken in den strijd gewikkelde formaties den vijand verder opdringen ontzegd. Door een eigen aanval werd in Het Hartwald aan den Boven-Rijn een vijandelijke gevechtsgroep ten Noorden van het kanaal van Hühtingen afgesneden. In de nog voortdurende vernieti- gingSgevechten werden reeds verscheidene honderden gevangenen gemaakt. In Elzas- Lotharingen hebben onze troepen wederom 32 vijandelijke tanks en 5 gepantserde verken ningswagens stukgeschoten. Vrij sterke forma ties Duitsclje jacht- en slagvliegtuigen bnder- steunden door talrijke aanvallen op vijande lijke batterijen, concentraties en colonnes de afweergevechten van het leger. Londen en Antwerpen werden wederom door onze lange afstand vuurwapenen be schoten. In midden-Italië hebben onze troepen ten Zuid-Westen van Vergato en bij Faenza vij andelijke aanvallen afgeslagen. In de Romagna zijn zij in verbitterde gevechten gewikkeld met de Britsche divisies, die met behulp van zeer sterke artillerie aanvallen. Op den Balkan werden vijandelijke aanval len in het brongebied van de Westelijke Mo- rawa en aan het front van de Drina afgesla gen. In Kroatië werden strijdkrachten van benden uiteengeslagen. In Zuid-Hongffcije heeft de taaie tegenstand van onze troepen de naar het Westen optrek kende Bolsjewisten bij Szigetvar en ten Wes ten van Kapoevar opgevangen. Tusschen het Plattenmeer en Dunavouldvar konden de Bol sjewisten in Noordelijke richting terrein win nen. In den sector ten Noorden van Erlouw viel de vijand wederom met verscheidene di visies vruchteloos aan. Nieuwe doorbraakpo gingen van de Bolsjewisten en Roemenen mis lukten bij JV^iskolc. Eigen tankformaties wier pen den vijand uit het Noordelijk deel van zijn penetratiegebied tusschen Saijo en Her- nad terug. Het zwaartepunt van de Anglo-Amerikaan- sche luchtactiviteit lag gisteren overdag in West 'en Zuid-West Duitschland, waar' vliegers in scheervlucht de burgerbevolking met bom men en boordwapens aanvielen. Een vrij zwakke formatie Amerjkaansche terreurvlieg- tuigen wierp bommen'op Zuid-Oost Duitsch land. Een verdubbeling. Het Zweedsche communistische blad Ny Dag deelt1- mede, dat het aantal leden der communistische partij in Frankrijk sedert den tijd van het Volksfront is gestegen van 300.000 tot 600.000. De „voorloopige Poolsche regeering". In verband met het gemelde streven van Hfct Poolsche Sovjet Comité, 'een „voorloopige Poolsche regeering" te vormen, meldt de zen der Moskou, dat besloten is tot de instelling van zelfstandige afdeelingen voor financiën, industrie, handel en verkeer enz. Een wereldbank. Beginkapitaal van 9.1 milliard. Efe meldt uit Washington, dat het Ameri- kaansche staatsdepartement het plan, dat in Brettonwoods is uitgewerkt en dat de vesti ging van een wereldbank behelst, aan het Congres ter bestudeering zal voorleggen. Aan deze bank zouden de Vereenigde Staten met een beginkapitaal van 9.1 millard dollar deel nemen. - Japansche landing op Leyte. Het Keizerlijk Japansche hoofdkwartier deelt mede: Een speciale landingseenheid is den 26sten November geland op het door den vijand bezette deel van het eiland Leyte. Ver kenners namen waar, dat deze troepen een groot deel van de vijandelijke vliegvelden be stormden. Verbijsterende indrukken. De Engelsche voedingsmiddelen-commissie die een rondreis dóór de Europeesche landen gemaakt heeft die door de Geallieerden be zet zijn, heeft thans een verslag het licht doen zien, waarin de „inderdaad verschrik kelijke" toestanden in deze gebieden aan den dag worden gebracht, aldus deelt het tijd schrift „Johan Buil" volgens een bericht uit Genève aan de Deutsche Zeitung mede. Hoe ernstig de toestand is blijkt hieruit, dat in heb verslag de situatie, waarin Frank rijk verkeert, nog als de beste wordt ge kenmerkt. Intusschen hebben de arbeiders daar in de industriesteden van het Noorden nauwelijks zooveel te eten, dat zij het leven kunnen houden. In Zuid Frankrijk lijden de menschen honger en in Parijs heerscht een volslagen gemis aan Vleesch. Belgen en Hol landers hebben blijkens het verslag nog veel meer te lijden. De toestand op dpn Balkan moet intusschen als het ernstigst beschouwd wordën. Het verslag over Griekenland noemt hetgeen daar voorvalt bijvoorbeeld „voor beeldeloos gruwelijk". In Athene vielen de mensehen door ondervoeding dood op straat en de foto's, die den' laatsten tijd uit Grie kenland in Londen werden ontvangen zijn zoo verschrikkelijk, dat zij niet voer publi catie zijn vrijgegeven. Interinf meldt thans, dat in den nacht van 14 op 15 September de Kruisgangsluis te Ant werpen met een zeer groote, fel-explosieve lading springstof ig opgeblazen. Deze sluis regelde eb en vloed in de haven, die dus thans aan het getij is blootgesteld. De sluis is nog kapot, naar uit de lucht is waargenomen. Reuter meldt uit Athene, dat de Ean het stakingsbevel heeft uitgebreid tot de haven werken van Piraeus, waar het lossen van levensmiddelen Zondag werd gestaakt. Het Grieksche ministerie van de, voedselvoorzie ning deelde mede, dat er in Athene nog slechts voor enkele dagen voorraden levens middelen aanwezig zijn. Maandag meldde Reu ter, dat er in Athene opnieuw schietpartijen zijn ontstaan. Alle openbare bedrijven, de waterleiding uitgezonderd, zijn gesloten. Cou ranten verschijnen niet. Britsche troepen be waken de gebouwen. De minister van Oorlog is wegens de gebeurtenissen 'van Zondag af getreden. Reuter meldt: Generaal Scobée heeft de troepen van ETas en de politie van Elas bevel gegeven Athene en Piraeus te ontruimen. Na Woensdagmiddernacht zullen zij in dit gebied als vijanden worden behandeld. In de Piraeus hebben, de troepen van Elas twee politiebureaux overweldigd. Generaal Scobée heeft verklaard, dat dergelijke daden als vijandelijke handelingen beschouwd zul len worden. In verband met de stakingsbevelen hebben speciale commissies van ambtenaren, die lid zijn van de Ean, de toegang tot alle ministe- rieele gebouwen en het raadhuis vérboden.- De Grieksche regeering maakt bekend, dat in verband met de proclamatie krijgsraden in het gebied van Athene zijn opgericht. Door de staking zat Athene Zondagavond in het duister. De strijd in het Noorden. Gemeld wordt, dat de Bolsjewisten waar schijnlijk den sector benoorden de Noorsche grens van de Finnen zullen overnemen en dan den strijd tegen de Duitschers alleen zul len voortzetten, aldus Daghens Nyheter. Zwarte handel in Frankrijk. Uit Parijs wordt gemeld, dat er tegenwoor dig Amerikaensche soldaten worden gearres teerd, die groote sommen gelds bij zich dra gen, die uit den zwarten handel afkomstig zijn. De soldaten handelen in waren van het leger. Volgens United Press zijn er tot nu toe 200 Amerikaansche soldaten gearresteerd Toch zijn de „zaken op de zwarte beurs" in benzine, levensmiddelen en sigaretten niet minder geworden. Een pakje sigaretten kost in Parijs tegenwoordig 150 francs. EéN KILO AARDAPPELEN VAN 10—16 DEC. Met uitzondering van de gemeente Amster dam, waarvoor een andere regeling geldt, zul len in de provincies Noord-Holland, Zuid-Hol- ï&nd en Utrecht de bonnen 271 en R 14 in de week van 10 tot en met 16 December recht geven op hét koopen van 1 kg aardappelen. Deze bonnen moeten, voorzoover niet van de centrale keuken gebruik zal worden gemaakt, bij den handelaar worden ingeleverd, desge wenscht tegen ontvangstbewijs, vóór Donder dag 7 Dec. a.s: Nadat de handelaren hier op zijn bevoorraad, zal zonder nadere aankon diging tot aflevering worden overgegaan, doch uitsluitend in de week van 10 tot en met 16 December. De aandacht wordt er op gevestigd, dat de aflevering per gezin niet in gedeelten, doch voor het volle kwantum, waarvoor het inie- •veringsbewijs is afgegeven, tegelijk dient te geschieden. De Britsche diplomatie heeft, aldus de Deutsche Zeitung, in deze dagen een leelijke regiefout gemaakt. Op het oogenblik, dat het Foreign Office den tijd gekomen achtte om den Nederlandschen premier Gerbrandy naar Nederland te zenden om hem te belasten met de verantwoordelijkheid voor het vastgeloopen bestuurssysteem in het door de Geallieerden bezette Nederlandsche gebied, op het oogen blik, dat Gerbrandy op een vliegveld in Bra bant zijn landgenooten moed probeert in te spreken, op dat oogenblik flapt de Britsche minister van voorlichting door middel, van een Witboek er het een en ander uit tep bewijze, dat het Empire in vijf rampzalige oorlogsja ren tot op de laatste cent is leeggebloed. Geen beter hewijs hadden de Engelschen er voor kunnen bijbrengen, dat zij korf en goed niet in staat zijn, iets voor de „bevrijde" landen te doen. Met deze reserve moest Gerbrandy dus met leege handen de reis aanvaarden, waartoe Engeland hem animeerde, doch dat hem op,, het kritieke oogenblik in den steek liet. Waarlijk, zelden is een politicus, belast met een netelige zending zóó ongelukkig ge accrediteerd geworden,als Gerbrandy. Jaren lang heeft hij geleefd van Engelsche beloften, die thans, nu zij ingelost -moeten worden, iedere koerswaarde verloren hebben. Men zou bijna medelijden met den man krijgen! Maar. hij verdient het niet. Want hij was lang ge noeg in Londen om ingezien te hebben, dat de traditioneele Engelsche politiek geen gevoels argumenten kent, dat Engeland niet zijn sol daten, zijn vloot, zijn goud en zijn dominions inzet teneinde den kleinen naties het leven te verzekeren. En al had het hem tot dusver aan dit inzicht ontbroken, dan had hset voorbeeld van Frankrijk, en België, die verhoudingsge wijs in dezelfde omstandigheden verkeerden als Nederland, hem tot nadenken moeten stemmen. Toen Gerbrandy na ruim 54 maanden weder den Nederlandschen bodem betrad, kwam hij met zware zorgen en hij ontmoette er even veel. Weinige dagen te voren hadden de Eind- hovensche arbeiders onder de oogen der Brit ten hongerctemonstraties ten beste gegeven, die hij niet loochenen kon. Wie zal het hem euvel duiden, dat zijn aankomst in alle stilte plaats had? Wat kon- hij anders dan eenige vage aankondigingen tot uiting brengen, waar mede hij de oprichting van- een nieuw be stuurslichaam zocht voor te bereiden. Wat men in allen èrnst van hem verwacht had, namelijk de toezegging dat de Nederlandsche regeering in Londen al wat in haar vermogen was zou aanwenden, om den catastrofalen toe stand op het gebied der voedselvoorziening in de bevrijde gebieden te lenigen, daarover kon hij niets anders zeggen, dan dat dit tot de zor gen van het Geallieerde oppercommando be hoorde! Wist hij, dat bijna gelijktijdig met zijn be zoek de uitgave van het Britsche Witboek plaats had, een staats-politiek document, dat voor de wereld verduidelijken moet, welke of fers Engeland zich al ten behoeve van zijn bondgenooten heeft moeten getroosten! En van zulk een Engeland zou Nederland vroeg of laat een stroom van goederen en levensmiddelen mogen verwachten? De schrijver wij6t in dit verband naar het Times-artikel, waarin het hee't, dat geen leger onverschillig kan «blijven ten aanzien van de verhoudingen in een land, waardoorheen .zijn etappelijnen loopen. De troepen kunnen al dus de Times geen verantwoordelijkheid voor de verzorging van deze gebieden op zich nemen met uitzonderjng van de onmiddellijke frontgebieden. Deze verzorging zij overgelaten aan de betreffende regeering en zulk een re geering zal in de eerste plaats het bevriende leger in zijn bevrijdingsarbeid dienen te steu nen en voorts in overeenstemming met de openbare meqping des lands handelen. Mo menteel aldus de Times hebben overwe gingen van militairen aard den voorrang. De nationale regeeringen zijn derhalve slechts-de voorloopige procuratiehouders der toekom stige. Ten aanzien van Nederland beteekent dit niet anders dan: Al wat in Nederland gebeurt wordt voorgeschreven door de militaire ope raties, die tot de „bevrijding" van Nederland zullen leiden. Het Nederlandseh bestuur heeft derhalve de taak, alle moeilijkheden, die uit deze ontwikkeling voortkomen, uit den weg te ruimen. Het moet ons steun verleenen, want wij hebben den voorrang boven alle anderen. En als eenige hoopvolle verwachting rijst voor Nederland het toekomstbeeld, eenmaal in het West-Europeesche blok een deel van de bar rière te vormen, waarachter Engeland zich voor de bedreigingen uit het Oosten zoekt te beveiligen? En als aequivalent voor de opoffering van Nederland geeft Engeland, naar „News Chro nicle" dezer dagen berichtte, uiting aan zijn bereidwilligheid, vier millioen Nederlanders uit de .verwoeste en nog te verwoesten Ne derlandsche gebieden tijdelijk naar Engeland te evacuegren. Waaraan het blad toevoegde, dat dezen vier millioen evacué's een hartelijke ontvangst ten deel zou vallen op voorwaarde evenwel, dat het bedrijfs- noch sociale leven in Engeland van een en ander den invloed zou ondergaan Of de heer Gerbrandy onder deze omstan digheden nog wel eens over „het uur der smachtend verbeide bevrijding" zal spreken? Beethovenconcert der H. O. V. Solist: Gerard Hengeveld. De frissche Leonore-ouver- ture, het heroïsche 5de piano concert en de fantastische 5de symphonie vormden het inte ressant programma van het Beethoven-concert, dat -Zon dagnamiddag voor een talrijk publiek gegeven werd. •Het is wel zeer opmerkelijk, dat Beethoven, nadat hij voor zijn opera Fidelio reeds drie zwaarwichtige ouvertures ge schreven had (bekend onder den naam van Leonore-ouver- tures) er ten slotte toe over ging nog een vierde te schrij ven, die, totaal in contrast met de vorigen, vrij licht van ka rakter is. Hiermede maakte hij zich los van de tendens om zijn. opera in te leiden met een uit voerig instrumentaal stuk dat de kern van het drama reeds muzikaal weergeeft. Met de Fidelio-ouverture schiep hij slechts een voorspel dat tevens de opgewekte sfeer van het eerste tooneel voorbereidt. Doch al hoort men er de dra matische spanning niet inpdie men bij het gegeven allicht zou verwachten, een heerlijk mu ziekstuk is het toch zeker. De zeer goede uitvoerirtg, die Ma- rinus Adam er met ons wak kere orkest van gaf, belichtte volop die waarde van het fijn- geestige stuk. Het klavierconcert in Es gr. t. typeert den fieren, energie ken Beethoven in al-zijn kracht en in al de bewustheid van. zijn eigenwaarde. Forseh grijpt hij in de materie en machtig schrijdt hij voort op trotsch gervthmee£de motieven, als een held, die zeker is van zijn. zege. Maar dan als een ridder lijke held, die ook bogen kan op een diep gemoed. ®erard Hengeveld stond voor een zware taak om onder remmen de omstandigheden dit mees terwerk der klavierliteratuur te vertolken en wij kunnen het hem eigenlijk niet kwalijk ne men, dat hij ditmaal onder de bekende maat van zijn kunnen bleef. Met dat al had het or kest een moeilijk te begeleiden solist, vooral waar hij de aar digheid uithaalde om maten over te slaan. Met de Vijfde had het or-, kest het ook niet makkelijk, want tijdens het tweede deel werd het plots zoo donker, dat het een raadsel was hoe de musici, die niet in de nabijheid van de twee carbidlampen za ten, hun partijen konden lezen. Maar het viel alles bij elkaar" nog best^mee en, de omstan digheden in aanmerking geno men kon men uiteindelijk nog^ van een geslaagde uitvoering spreken. Alleen het Scherzo zat niet erg stevig in den haak. Doch dat nemen we graag voor lief, overtuigd als wij zijn dat ons orkest momen teel het uiter^e doet van wat men er van verlangen kan. Dat wordt dan ook door het puDIiek zonder reserve ten zeerste gewaardeerd. JOS. DE KLERK. JUBILEUM J. C. KLINKENBERG. Vrijdag herdacht de heer J. C. Klinkenberg, toeziëhtambte- naar, zijn zilveren ambtsjubi leum. In zijn woning werd hij door den directeur van het postkantoor, den heer J. C. Smid, toegesproken, die den. jubilaris schetste als een -plichtsgetrouw ambtenaar. De heer G. H. Klunhaar, chef der afdeeling expeditie, prees de goede samenwerking. Daarna sprak de Jjeer J. C. Ophuysen én bood namens het juhileum- 'onds een geschenk onder en veloppe aan. Burgerlijke Stand. HAARLEM, 2 December. BEVALLEN: 1 Dec., M. C. Duis tervan den Eijkhoff, z.; M. A. L. ten BrinkJansen^z.; L. A. C. Kamervan Turnhout, d.; G. IJ. van der VeenStam. d.; A. E« de RuiterJansen, d.; K. H. MeijerWillemse, z..; M.xvan d^r Lugtvan Dijk, d.; M. C. H. HendrikseGroot, d.; 2 Dec., P. H. PollackHalleen, z. OVERLEDEN: 30 Nov.. W., 6 j.» d. van G. Bosch, Spaarnhoven- straat; S. B. Becker, 64 j.. Kam perlaan; A. Hoogduin, 61 j., Ro4 molenstraat; A. M. D. de Haan- Gen, 69 j.. Zuiderstraat; P. C. 19 d., d. van C. Janmaat, Kam perlaan; 1 Dec., F. de Graaf—i Zijlstra, 69 j., Meidoornplein.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlemsche Courant | 1944 | | pagina 1