Nieuwsblad voor Noord-Holland
Aardappelboïineu
285 en R 28.
Zout op bon 232.
Het Ned. Roode
Kruis.
SS89e .Taarg. No. 388
Bureaux: Groote Houtstraat 93
Postgiro 134998.
Bijkantoren; Soendaplein 21,
ÏJmuiden-O. Rembrandtlaan 56
Verschijnt dagelijks, behalve
op Zon- en Feestdagen.
Maandag 11 Dec. 1944
CJltg.: Graf. Bedrijven Damiate,
Haarlem. Abonnementen: per
week 26 ct., per mnd f l.is
per^kwartaal 3,42. fr. d rs*
3,73. Losse nummer? n c..\t
Hoofdredacteur: F. C. Derk
K 123*
Verliezen der Amerikanen.
De plaatsvervangend minister van Oorlog
in de Vereenigde Staten, Patterson, heeft de
verliezen, die het Amerikaansche leger tot
dusver sinds het begin der invasie leed, op
ongeveer 475.000 geschat.
Bij een beschouwing van dit cijfer dient
vastgesteld, dat de verdere opsomming van
de aantallen gevallenen, gewonden, vermis
ten en krijgsgevangenen er minder toe doet,
aangezien het twijfelachtig schijnt, of deze
getallen iedere controle kunnen doorstaan,
doch dat een feit van grooter beteekenis is,
dat Patterson in een vroegere verklaring de
Noord-Amerikaansche verliezen gedurende
den tijd van 6 Juni tot 31 October op 200.000
becijferde. Tegenover het verlies van 200.000
man gedurende 5 maanden staat dus het ver
lies van 275.000 man in drie weken. Uit deze
verhouding valt af te leiden, welke buiten
gewoon hooge offers de afweerslag in het
Westen den Geallieerden oplegt, waar tegen
over niet dan een mager resultaat in den
vorm van een schamel gewin aan land op
Duitschen bodem staat, terwijl voor het
overige de offensieven vrijwel vastgeloopen
zijn.
De waarschuwing van Patterson tegen een
voorbarig optimisme is onder deze omstan
digheden ongetwijfeld verstandig, want naar
een U. S. A. stafofficier verzekert moet
iedere voet gronds met bloed betaald worden
worden.
Hei oordeel van Papandreus.
De minister-president van Grieken
land, Papandreus, gaf Donderdag voor de
pers een uiteenzetting over de ontwikkeling
der gebeurtenissen in Griekenland en zeide,
te kunnen bewijzen, dat hier sprake is ge
weest van een doelbewusten Bolsjewistischen
staatsgreep.
De Bolsjewisten, aldus Papandreus, heb
ben een onafhankelijk leger in den staat ge
vormd en de omwenteling reeds lang voor
bereid. Daarvoor werd het aftreden der bols
jewistische ministers het signaaL
De positie van Amerika.
In een artikel dat zeer de aandacht trekt
over de Britsch-Amerikaansche tegenstellin
gen merkt de Washingtonsche correspondent
van de New York Times op, dat de toene
mende Engelsch-Amerikaansche geschillen
de Sovjet Unie de voornaamste plaats in de
groote Alliantie waarborgen.
„New Sun" eischt, dat de Amerikaansche
regeering niet slechts den Engelschen doch
ook den Sovjets haar standpunt duidelijk uit
een zal zetten. Amerika, aldus het blad, heeft
zijn soldaten niet naar overzee gestuurd op
dat zij voor het Britsche empire of voor de
triomf van het communisme hun leven zul
len geven.
Bonomi weer formateur.
Naar de Britsche berichtendienst meldt
heeft Bonomi zich toch met de samenstelling
eener nieuwe regeering belast.
In het kabinet zullen de Liberalen, de
Democraten, de Arbeiderspartij en de com
munisten vertegenwoordigd zijn. De socialis
ten hebben de uitnoodiging, tot het kabinet
toe te treden, van de hand gewezen.
Engelands prestaties.
In Amerikaansche kringen in Lissabon
wordt dezer dagen druk gedebatteerd over
bepaalde mededeelingen in het op 28 Novem
ber j.l. verschenen Engelsche Witboek, die
handelen over Engelands prestaties in dezen
oorlog. Als één man betwijfelen de Amerika
nen de juistheid der mededeeling, als zoude
Engeland alleen 70 pet. van alle tot dusver
opgebrachte oorlogsleveranties voor zijn reke
ning hebben genomen. Aanhangers van Roo
sevelt verklaren woordelijk: Zonder de hulp
van Amerika zou Engeland niet alleen den
oorlog hebben verloren, doch intusschen ook
verhongerd zijn
Amerikaansche diplomaten in Portugal
gaven te verstaan, dat de opgaven in het
Engelsche Witboek een zakelijk onderzoek
nauwelijks zouden kunnen verdragen.
Nieuwe regeering in Roemenië.
Generaal Radulescoe, die een nieuw Roe-
meensch kabinet heeft samengesteld, heeft
aan de leden van zijn regeering een pro
gramma voorgelegd, dat o.a. behelst: Onmid
dellijke, totale uitvoering van de wapen
stilstandsovereenkomst, herstel van de rust
in het land, onmiddellijke ontwapening van
de burgerwachten en van de Unie van Pa
triotten, Agrarische hervorming en afschaf
fing van de rassenwetgeving.
i
Churchill krijgt vertrouwensvotum.
Na afloop van het debat over de Grieksche
kwestie heeft Churchill zijn beleid aan de
orde gesteld.
Bij het stellen van de kwestie van vertrou
wen aan het einde der debatten, verkreeg
Churchill 279 stemmen, tegen 30. Volgens
„Morgentidningen" is dit de tot dusver ern
stigste waarschuwing aan Churchill uit dè
kringen van de arbeiderspartij. Minstens 100
leden dezer partij onthielden zich van stem
men.
LOONDERVING KERSTMIS-NIEUWJAAR
IN DE BOUWBEDRIJVEN.
In verband met de loonderving op de beide
Kerstdagen en Nieuwjaarsdag bestaat er voor
de bouwvakarbeiders gelegenheid twaalf va-
cantiebonnen te verzilveren bij de bekende
plaatselijke adressen. Losse bonnen worden
niet aangenomen. De bonnen moeten opge
plakt zijn in het zgn. bonboekje, dat tijdens
de zomerinwisseling aan een ieder is uitge
reikt. Voor het overige wordt verwezen naar
'e wenken, in dat boekje vermeld.
In het verwoeste Venlo.
Aan een P. K. berichtgeving in de Deutsche
Zeitung ontleenen wij het volgende:
In de door menschen verlaten straten van
Venlo klinkt hol de stap van de Duitsche wacht,
die de tallooze glasscherven tot fijn gruis ver
maalt. Voor het kerkportaal ligt in een krans
van verkoolde balken de ijzeren spits van den
toren der hoofdkerk. De Maasbrug is blijk
baar het eigenlijke doel van den Britschen
aanval geweest, die zulke verwoestingen in
deze nette Nederlandsche stad aanrichtte en
honderden bewoners begroef onder de bouw
werken van het stadscentrum, dat in zijn pro
perheid welhaast een stukje speelgoed uit de
speelgoeddoos leek. Dit eerste bombardement
is door nieuwe gevolgd en de bevolking, die
in het begin slechts overdag de stad verliet is
de staag hooger wordende bergen puin ont
vlucht en heeft haar toevlucht in naburige
dorpen gezocht. Zelfs op grooten afstand bui
ten de stad, waar in de richting van de Duit
sche grens lange rijen broeikassen staan, zijn
de slechtgerichte bommen neergekomen. Door
de kale ijzeren karkassen der glazen huizen
strijkt de Novemberwind en speelt met het,
loof der tomatenplanten, waaraan de vrucht
bij centenaars verrot.
Dagen lang duurt nu reeds de Britsche aan
val tegen het Duitsche Maasbruggenhoofd bij
Venlo, welke hindernis de tegens.tander door
het aanwenden van een ongekende hoeveel
heid materiaal en met een ongetelde massa
menschen in weinige dagen meende te kunnen
opruimen.
Drie Britsche infanteriedivisies, een pant
serdivisie en een pantserbrigade begonnen
den strijd tegen den door Duitsche valscherm
jagers verdedigden zuidelijken vleugel van
het bruggehoofd. In hun met water gevulde
kuilen, achter inderhaast opgeworpen wallen
en in de dekking van het karige naaldhout
weerden valschermjagers en grenadieren zich
verbeten. Kanalen en slooten dienden hun
meermalen als uitgangsstelling bij den op
bouw van nieuwe verdedigingslinies, waar
tegen het de vijandelijke infanterie slechts
onder beschutting van de zwaarste artillerie
mogelijk was, op te treden. Zoo verschoot de
tegenstander op een kleine terreinstrook in
de buurt van de dorpen Helden en Panningen
meer dan 25.000 granaten. Achter deze vuur-
wals trokken de Britten over een smal kanaal
en het gelukte hun, eenige troepen valscherm
jagers vrijwel in te sluiten. Doch nauwelijks
had de vijand zijn trommelvuur geopend of
de Duitsche soldaten hervatten onverdroten
weder den strijd, boksten zich dooralle hin
dernissen heen en bouwden een nieuwe ver
dediging op, die den Britten voor de zooveeN
ste maal den weg versperde.
Tot diep in den nacht zetten Britten bij
kunstlicht hun aanvallen voort. Op eenigén
afstand achter de hoofdstrijSlinie hadden zij
schijnwerpers aangebracht, die zelfs bij het
mistigste weer hun breede lichtbundels langs
den hemel lieten spelen en het strijdtooneel
met een eigenaardig licht overgooten, waarin
de tegenstander zijn nieuwe voorraden voor
het front aanvoerde en voorbereidingen trof
voor den volgenden dag
Is de dag helder, dan probeert de vijand
door het inzetten van het luchtwapen den
gang der gebeurtenissen te bespoedigen. Al
lerlei vliegtuigen zijn onophoudelijk in de
lucht, doch worden in het frontgebied door de
onvermoeide Flak bijna voortdurend op eer
biedige hoogte gehouden. Eerst als bepaalde
luchteskaders verschijnen wordt de soldaat
opmerkzaam en snel verdwijnt al wat her
innert aan het leven der burgerbevolking. De
Hollandsche jongens, die zooeven nog op kin
derlijke wijze soldaatje speelden en het lied
van Heidemarie.zongen of onder de door bom
men versplinterde boomen sprokkelhout voor
moeder zochten, zijn verdwenen. Mannen en
vrouwen drukken zich tegen de muren der
huizen en volgen ademloos het optreden van
de Flak.
Geluk had een Britsche boordschutter, die
van een hoogte van drieduizend meter met
zijn machine naar beneden kwam en naast
zijn volkomen verpletterde kameraden slechst
met een beenbreuk zittend in zijn nauw ver
blijf gevonden werd. Doch tezelfder tijd
stortte een Tiefflieger, die door een onweers
bui gedwongen was, te dalen en in het vuur
der Flak terecht was gekomen, neer in de
stelling der Flaksoldaten, die hem weinig tijd
later begraven hebben naast de versplinterde
romp van zijn vliegtuig
Amerikaansche leening aan
Frankrijk.
Te Washington vinden onderhandelingen
plaats over een crediet van twee milliard
dollar aan Frankrijk. Dit crediet zal te ge
legener tijd gebruikt worden voor den aan
koop van 700 locomotieven en 7500 spoorweg-
wagon-3 in de V. S.
Laffe moordaanslag.
Een dezer dagen omstreeks halfacht meld
den zich aan het bureau van politie te
Schoonhoven drie personen, die om onderdak
vroegen, aangezien zij niet meer voor 8 uur
hun woonplaats konden bereiken, zoo meldt
de Tel. Toen op dat verzoek de opperwacht
meester B. M. Fortuyn de binnendeur opende
o mden woordvoerder van het drietal binnen
te laten, loste een der anderen een schot, ver
moedelijk uit een automatisch machinege
weer, dat den politieman in den buik trof.
Een agent snelde met het pistool in de vuist
toe, waarop de drie onbekenden de vlucht
namen. De getroffene kon nog een korte ver
klaring omtrent het gebeurde afleggen, voor
dat hij op doktersadvies naar een ziekenhuis
te Gouda werd overgebracht, waar hij den
volgenden morgen aan zijn verwonding is
overleden. Het slachtoffer was 57 jaar oud en
stond als een trouw en accuraat politieman
bekend. Het onderzoek naar de daders heeft
nog niet tot eenig resultaat geleid.
Het voeren van het Roode Kruis,
teeken.
Ten einde een waarborg te scheppen, dat
het teeken van het Roode Kruis slechts in de
daartoe bestemde gevallen wordt gevoerd
wordt, aangezien gebleken is, dat het Roode-
Kruisteeken bij herhaling door Nederland
sche burgers ten onrechte en in strijd met
de bepalingen van het Verdrag van Genève
van 27 Juli 1929 wordt gevoerd, op grond van
de art. 7 en 8 der Verordening nr. 15/1924
betreffende den uitzonderingstoestand, in
overeenstemming met de bevoegde instanties
van de Duitsche weermacht, het volgende
bepaald
Artikel 1.
1. Aan burgers, ook artsen, is het voeren
van het teeken van het Roode Kruis op een
wit veld slechts dan geoorloofd, indien zij.,
als lid van het Nederlandsche Roode Kruis,
in dienst en op last daarvan werkzaam zijn
tijdens de uitoefening van hun taak, bedoeld
in het verdrag van Genève. Zij mogen hier
bij het Roode Kruis-teeken slechts dragen
op den voor het Nederlandsche Roode Kruis
toegeslanen armband. Bovendien moet de
betreffende persoon een legitimatiebewijs van
het Nederlandsche Roode Kruis bij zich dra
gen, hetwelk het controlestempel draagt van
den weermachtsbevelhebber in Nederland en
waaruit uitdrukkelijk de bevoegdheid blijkt
tot het dragen van dit Roode Kruisteeken.
2. De in het eerste lid genoemde armban
den en legitimatiebewijzen worden afgegeven
door den secretaris-generaal van het Neder
landsche Roode Kruis.
Artikel 2.
Op motorrijtuigen mag het teeken van het
Roode Kruis op een wit veld door burger
personen, ook artsön, slechts worden gevoerd,
indien
1 Alleen en uitsluitend het Nederlandsche
Roode Kruis bevoegd is om over het motor
rijtuig te beschikken, en alleen bij gebruik
van het motorrijtuig voor een, rit in dienst
en op last van het Nederlandsche Roode
Kruis, onder geleide van een vertegenwoor
diger daarvan, die zich overeenkomstig art. 1
eerste lid, kan legitimeeren.
2. Het motorrijtuig door den weermachts
bevelhebber in Nederland is toegelaten voor
het gebruik in dienst van het Nederlandsche
Roode Kruis en daartoe is voorzien van een
bijzondere vergunning.
Artikel 3.
Aan burgers is, in welken vorm ook, ieder
gebruik van het Roode Kruisteeken op een
wijze, die niet is toegelaten in de artikelen
1 en 2 van deze beschikking, verboden.
Artikel 4.
1. Hij, die in strijd handelt met de bepa
lingen van deze beschikking dan wel deze
tracht te ontduiken, wordt voor zoover niet
op grond van andere bepalingen een zwaar
dere straf is verbeurd, gestraft met hechtenis
van ten hoogste zes maanden en met een
geldboete van ten hoogste 10.000 dan wel
met een dezer straffen.
2. Het nemen van maatregelen op het ge
bied van de Sicherheitspoüzei blijft onaan
getast.
Artikel 5.
Deze beschikking treedt in werking op 15
December 1944. Op dat tijdstip treedt de op
10 October 1944 gepubliceerde bekendmaking
betreffende het voeren van het Roode Kruis
teeken buiten werking. Alle tot op dat tijd
stip afgegeven legitimatiebewijzen voor het
voeren van het teeken van het Roode Kruis
worden dan ongeldig.
's-Gravenhage, 8 December 1944
De algemeen plaatsvervanger van den
Rijkscommissaris voor het bezette Ne
derlandsche gebied WIMMER.
De verordening houdende bijzondere bepa
lingen inzake het voeren van het Roode
Kruisteeken is noodzakelijk gebleken wegens
de talrijke misbruiken van het Roode Kruis
teeken. Het teeken werd dikwijls gebruikt
door personen, die daartoe niet gerechtigd
zijn of het werd gebruikt voor doeleinden,
waarvoor het niet bestemd was.
De door de overeenkomst van Genève van
27 Juli 1929 ter verbetering van het lot van
gewonden en zieken van het leger te velde
voor het Roode Kruisteeken beoogde bescher
ming kan slechts dan in vollen omvang tot
haar recht komen, wanneer dit teeken ter
bescherming van de in de overeenkomst van
Genève beoogde taak en van het daarbij be
trokken personeel wordt gebruikt. De over
eenkomst van Genève bevat zelfs de uit
drukkelijke verplichting er voor te zorgen,
dat in oorlogstijd iedere handeling, die in
strijd is met de bepalingen van deze over
eenkomst wordt gestraft.
De overeenkomst van Genève beschermt
slechts het uitsluitend voor de berging, het
vervoer en de behandeling van gewonden en
zieken, alsmede het voor het beheer van
sanitaire formaties en instellingen bestemde
personeel, hetzij het militair personeel be
treft, of personeel van erkende, vrijwillige
hulpvereenigingen, dat voor dezelfde hande
lingen wordt gebruikt. In de overeenkomst
van Genève is hierbij, zooals reeds haar titel
zegt, principeel aan gewonden en zieken van
het leger, dus der strijdende macht, gedacht.
De bescherming van het Roode Kruis moet
echter ook worden verleend bij de sanitaire
hulpmaatregelen door het bovengenoemde
personeel naar aanleiding van luchtaanvallen.
Dit personeel der vrijwillige hulpvereenigin
gen moet echter, volgens de bepalingen van
de Geneefsche overeenkomst een door een
militaire autoriteit gestempelden armband
dragen en een eveneens door een militaire
autoriteit verleend legitimatiebewijs bezitten.
De zoo juist afgekondigde beschikking in
zake het voeren van het Roode Kruisteeken
laat geen twijfel bestaan, dat in de toekomst
elk misbruik van het Roode Kruisteeken
zeer scherp en eventueel ook als sabotage
met de zwaarste straffen, bestraft zal worden.
De bonnen 285 en R welk»
ïn de provincies Noord-Holland
Zuid-Holland en Utrecht ge
durende het tijdvak van 3
t.m. 9 December recht geven
op het koopen van aardappe
len, dient men, voer zoover
hierop nog niet is afgeleverd,
uiterlijk op Woensdag 3 3 De
cember bij zijn leverancier
in te leveren. Aflevc"-:nc door
handelaren zal zonder rmdere
aankondiging zoo spoedig mo
gelijk plaats hebben. Voor de
bonnen 284 en R 27 ra'., voor
zoover hierop nog nie- werd
afgeleverd, een afzonderlijke
regeling worden getroffen.
AARDAPPELBONNEN
VOOR WEEK 17—23 DEC.
In de provincies Noord-
Holland, Zuid-Holland en
Utrecht zullen voor de week
van 17 tot en met 23 Decem
ber 1944 de bonnen 273 en R17
van de 2de noodkaart worden
aangewezen voor het koopen
van aardappelen.
De per bon beschikbare
hoeveelheid zal nader worden
bekend gemaakt: Deze aard
appelbonnen moeten, voor
zoover niet van de centrale
keukens gebruik zal worden
gemaakt, vóór Donderdag 14
December a.s. worden ingele
verd bij den aardappelhande
laar.
Nadat de handelaren hier
op zijn bevoorraad, zal zon
der nadere aankondiging tot
aflevering worden overgegaan
doch uitsluitend in cje week
van 17 tot en met 23 December.
In de provincies Noord-
Holland, Zuid-Holland en
Utrecht met uitzondering van
den distributiekring Gorkum,
wordt weder een bon voor
het koopen van 250 gr. zout
aangewezen. Het publiek
dient hiertoe de bonnen 232
van de tweede noodkaart vóór
Zaterdag 16 December bij den
winkelier in te leveren. De
aflevering van het zout zal
zonder nadere aankondiging
plaats vinden zoodra de win
keliers op de bonnen 232 zijn
bevoorraad. Voor den distri
butiekring Haarlem wordt per
bon 232 in plaats van 250 gram
300 gram zout beschikbaar ge
steld.
De heer W. Dyserinck
tot voorzitter benoemd.
Het Rijkscommissariaat maakt
bekend: De commissaris-ge
neraal voor Bestuur en Justi
tie heeft op 8 Dec. 1944, als
algemeen plaatsvervanger van
den Rijkscommissaris voor het
bezette Nederlandsche gebied,
op grond van art. 3 der ver
ordening, nr. 108/1940 (vierde
verordening betr. bijzondere
maatregelen op administratief
rechtelijk gebied), gelet op
art. 7, eerste lid der verorde
ning nr. 15;1944 betreffende
den uitzonderingstoestand, den
heer consul-generaal b. d.
Willem Dyserinck benoemd
tot eersten voorzitter van het
dagelijksch bestuur van het
Nederlandsche Roode Kruis.
DR. J. W. BERKELBACH
V. D. SPRENKEL.
In den leeftijd van 47 jaar
is hier ter stede overleden de
heer Dr. J. W. Berkelbach v.
d. Sprenkel, leeraar in de Ge
schiedenis aan het Gymnasium
alhier.
De teraardebestelling zal
plaats hebben Woensdag a.s.
te twee uur op de .Algemeene
Begraafplaats aan de Klever-
laan.
KOFFER OPENGESNEDEN.
Als men meent, dat de fiete
rustig buiten de deur kan blij
ven bij een bezoek, dan moet
men toch oppassen, dat er
niets gebeurt met koffers, als
ze er op bevestigd zijn. Een
minder prettige ervaring deed
een achttienjarig meisje uit
Zwaagdijk op, dat een kwar
tiertje in huis was aan de
Spaarnbergstraat. Een onbe
kende had haar koffer openge
sneden en er een schakelarm
band van goud en zilver en
een zilveren broche uit ge
stolen.
