Haarlemsche Courant Het Bolwerk als wandeldreef Nieuwsblad voor Noord-Holland De strijd aan het Westfront. Eisenhower heeft haast. De troebelen in Griekenland. Generaal Alexander naar Athene. 289e Jaai%. No. 290 Bureaux: Groote Houtstraat 93 Postgiro 134958. Bijkantoren: Soendapleln 21. XJm ui den-O. Rembrand tlaan 56 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. Woensdag 13 Dec. 1944 (Jitg-: Graf. Bedrijven Damlate, Haarlem. Abonnementen: per week 26 et., per mnd. 1,15, per kwartaal 3,42, fr. p. post 3,73. Lósse nummers 6 cent. Hoofdredacteur: F. C. Derks. K 1297 Ten. Oosten van Aken is het le Amerikaan- sche legA tot den vierden grooten aanval overgegaan. Op eenige plaatsen gelukte het den vijand, vorderingen te maken. Ten Oos ten van Jülich worden de gevechten met sterke strijdkrachten voortgezet. Kleine pene traties konden tot staan worden gebracht. Aan weerszijden van Saarlautern wordt nog steeds hevig gevochten. Op sommige plaatsen konden de Amerikanen vooruit dringen, doch in de meeste gevallen konden zij worden teruggeslagen. Hevige gevechten hebben in de straten van diverse gemeenten plaats ge had, waarbij Rohrbach en Reichenhofen de brandpunten van den strijd vormden. Ten gevolge'van tegenaanvallen bij Dillingen en Saarlautern moesten de Amerikanen hier vele punten prijsgeven. In den boven Elzas mislukten vele aanval len van den vijand. Sinds Maandagmiddag is hier een groote slag ontbrand. Pogingen van Gaullistische formaties om naar den Rijn op te dringen mislukten onder bloedige verlie zen. De strijd was hier buitengewoon hevig. Ten Westen van Hartmansweilerkopf gelukte het den vijand, een pas te nemen. Met vastberaden taaiheid houdt Eisenhower vast aan zijn voornemen, om in den strijd aan het Westfront bij Keulen en Aken een beslissing af te dwingen. Hij heeft echter, aldus de Völkische Beobachter ervaren, wat een mobilisatie van een geheel volk en zijn technische hulpmiddelen beteekent. Daarom wordt hij gedreven door een niets ontziende haast, om zijn oogmerk te volvoeren alvorens deze mobilisatie haar beslag gekregen heeft. Versterkte activiteit op de uiterste Noor delijke vleugtel van het Westelijk front aan den benedenloop van de Maas, de Waal en de Neder-Rijn geven aan, dat de 26ste Britsche legergroep thans ook aanstalten maakt na een wekenlange pauze te voorschijn te komen. Uit een in Athene verschenen communiqué blijkt, dat in Piraéus de Engelsche troepen eenig voordeel hebben gehaald, doch dat de algemeene situatie onveranderd is. Nieuwe strijdkrachten der opstandelingen zijn in Athene en Piraeus aangekomen. De Britsche opperbevelhebber van het Middellandsche Zeegebied, generaal Alexan der heeft van Churchill persoonlijke aanwij zingen ontvangen, om den strijd in Grieken land tot een spoedig einde te brengen. Gene raai Alexander is reeds naar Athene ver trokken. Uit Athene wordt vernomen, dat de leve ring van geneesmiddelen aan ziekenhuizen door bemiddeling van het Internationaal Roode Kruis' is gestaakt. Bij het vervoeren van deze geneesmiddelen ondervonden de transpoften overlast, waarbij zelfs leden van het Internationale Roode Kruis om het leven zijn gekomen. Reuter meldt, dat Britsche versterkingen zich op weg naar Athene bevinden. De Elas hebben thans in Athene en omgeving 20.000 man geconcentreerd. Troepen der Elas trek ken naar Epirus, dat door de Elas wordt ver dedigd. Herdenking van he! Driemogendhedenpact. Ter gelegenheid van de herdenking van het sluiten van het Driemogendhedenpact tusschen Duitschland, Italië en Japan op 11 December 1940 hebben de minister van Buitenlandsche Zaken van Duitschland, Von Ribbentrop, Mussolini en de minister van Buitenlandsche Zaken van Japan, Sjigemitsu gisteren rede voeringen gehouden. Von Ribbentrop hejeft allereerst een over zicht van de tot stand koming van het pact gegeven en er op gewezen, dat de onver draagzame houding van Engeland tot het Europeesch conflict voerde én Amerika's im perialisme tot Pearl Harbor leidde. Beide conflicten, die uitgroeiden tot een oorlog, die welhaast de geheele wereld omvat, zijn t4ians in de beslissende fase getreden. Met 'ware doodsverachting hebben de soldaten der verbonden naties den vijand tot staan ge bracht. In Oost Azië behaaldën de Japanners groote^ successen, terwijl de groote slag om den Pacific thans in vollen gang is. Wij be wonderen, aldus Von Ribbentrop, de helden daden der Japansche vliegers en zijn over tuigd, dat ook hier de zege aan Japan zal zijn. Op het politieke veld smeden onz%, vijanden nog steeds hun wapens. Hun oude vredes- leuzen zijn al lang opgeborgen en alleen de strijd kan uitkomst brengen. Uit het bloed onzer beste zonen zal onze onafhankelijkheid opbloeien en het zullen onze doode krijgers zijn. die straks onze toekomst volkomen ver zekerd hebben. Dit geldt voor Duitschland en in dezelfde mate voor Italië en voor Japan. Nog is de aanstormende vijand niet be slissend verslagen Met een overmacht van manschappen en wapens trant hij zijn doel te bereiken, maar het is onze vaste wil en onze overtuiging, dat niet het materiaal maar de geest den doorslag geven zal. En als een maal de zege behaald—is, dan zal de vriend schap tusschen onze drie staten behouden bliiven. Mussolini en Sjigemitsu gaven eveneens uiting aan de gevoelens van verbondenheid en trouw tusschen de leden van het pact. UIT PALESTINA. Uit Jeruzalem wordt gemeld, dat aldaar leden van een Joodsche organisatie overvallen ïijn bij het vervaardigen van illegaal druk werk. De daders werden in arrest gesteld. Het Bolwerk is een van de prachtige wandel plaatsen van Haarlem, waar de wandelaar genieten kan. Vertoeft hij er in den winter, als de boomen wit zijn van sneeuw of ijzel en de singels kriodlen van schaatsenrijders(sters): dan is dat gedeelte der stad bijzonder fraai. Een ander stelt mogelijk meer prijs op de lente, als de bladeren aan de boomen komen. Talloozen daarentegen verblijven het liefst op de wandelpaden in den zomer, om onder het geboomte verkoeling te zoeken of komen er in het najaar, als de herfsttinten het bosch zoo kleurrijk versieren. Het doet er eigenlijk niet toe, in welk jaargetijde men het Bolwerk be zoekt, het is er altijd een lustoord. De Haarlemmers, die de wandeldreven na 1821 hebben zien aanleggen, konden echter nog meer genieten van de schoonheid, daar zij niet alleen vertoefden in een pas aangelegd bosch, maar zij hadden ook fraaie vergezichten op de omgeving en een goed overzicht van de stad. De spoorbaan was nog niet aange legd, een station was niet gebouwd en dan was het gedeelte tot de Nieuwe Gracht onbe bouwd. Aan den anderen kant van de Singel stonden enkele huigjes 'en langs den Klopper singel tot het Vrouwenhek bij het Spaarne de boom- en bloemkweekerij van Zocher. De wandelaar van vroeger had dus een mooi uit zicht over het Spaarne, alsmede cp de weilanden langs dit water. Verder op hinder de het Buitenhuis (tegenwoordig spreekt men van het Tehuis voor Ouden van Dagen), waar behoeftigen van verschillende gezindten ver pleegd werden en vroeger bekend stond als het Pest en Dolhuis en later als het Leprozen huis te Zieken (een gedeelte in -de omgeving van den Schotersingel) het uitzicht iets op de buitenplaatsen van Akendam en verdere ge- legep in Schoten. Meer in Westelijke richting had men een panorama op dé" duinen. Veel is er dus in den loop der jaren Van de schoone vergezichten verloren gegaan, doch de wan delaar van tegenwoordig trekt verder op, als hij hiervan wil genieten. Het heeft bijna vijf en twintig jaar geduurd, alvorens de vestingswerken tusschen de Pijn- toren en het Vrouwenhek opgeruimd waren en de architect Jan David Zocher vrijgekomen terreinen veranderd had in een bosch. In 1821 werd begonnen aan de zijde tusschen het Spaarne en de Kehnemerpoort en daarna ging men verder tot nabij de Nieuwe Gracht. Tot 1845 werd er gewerkt en toen was het Bol werk aangelegd in Engelschen parkstijl, waar bij de paden volgens gebroken lijnen in orde waren gemaakt. Daarbij waren verschillende moeilijkheden te overwinnen, o.a. het verwij deren van vier uitbouwsels in de singels. Een prachtige oplossing wérd gevonden, waarover de wandelaar van heden zich nog verheugt. De architect liet op deze plaatsen eenige eilandjes' maken door de verbinding met de wallen te doorgraven. Bij de Van Ostadestraat was oorspronkelijk ook een eilandje gemaakt, dat weer in 1843 met den wal in verbinding is gebracht. Een bijzonderheid was vroeger ook de wan deling over de Kennemerpoort en het was niet noodig gebruik te maken van het in 1822 aangelegde pad voor de poort. Men kan langs den singelkant blijven wandelen, omdat bij de poort de wandelwegen aan beide zijden lang zaam opliepen, waardoor zonder veel moeite de bovenzijde werd bereikt. Daar bevond zich een prieel en banken noodigden dep wande laar uit te rusten en te genieten van het uit zicht op het water en op den weg naar Scho ten. Het gebeurde zeBs, dat de banken des nachts door daklooze Haarlemmers gebruikt werden, hetgeen voor de stadgenooten aan leiding was, om te spreken van het „stads- ledikant in het Bolwerk". De afbraak der poort in 1866 heeft er dus ook toe* geleid, dat de mogelijkheid, een prachtige luchtwandeling te maken, verloren ging. Een verfraaiing van het park kwam in 1873 tot stand door het besluit van den gemeente raad van 22 Januari van dat jaar, waarbij bepaald werd, dat aan de heeren J. D. en L. P. Zocher opgedragen werd den aanleg van een terrein op de plaats van de sedert 1832 ge sloten begraafplaats „De Punt". Van deze gelegenheid-maakte men gebruik-op de ver hooging een groote steenen bank te plaatsen, waarop in den loop der jaren tallooze Haar lemmers gerust hebben gn een blik wierpen op hetongeveer recht tegenover gelegen kerkje van het Buitenhuis. Met de bebouwing van de Bolwerken is men ongeveer tachtig jaar geleden begonnen. De gemeenteraad van Haarlem keurde op 23 Maart 1864 een plan goed voor het bouwen van villa's tusschen den Kruisweg en den Spoorweg, op 8 Juli d.a.v. voor het gedeelte tusschen de Kennemerpoort en het Vrouwen hek en 11 Januari het kleine middenstuk. Bij den verkoop van den grond werden eischen bepaald, wat den aanleg en het maken van tuinen betreft, zoodat men verzekerd was van een goede bebouwing. Later in 1876 werden de gronden aan de zijde der stad verkocht voor het bouwen van twaalf woningen. Sedert 14 Juli 1876 spreekt men van het Staten- en van het Prinsenbolwerk, namen welke de gemeenteraad gaf ter herinnering aan de Staten van Holland en West Friesland en aan den Prins. Ook kreeg het laantje, dat naar de Baljuwslaan loopt, den naam van Boi- werkslaan. De gemeente Haarlem heeft er voor gezorgd, dat het Bolwerk een fraaie wandelplaats is gebleven, hoewel het door den bouw van villa's van zijn schoonheid van honderd jaar geleden heeft ingeboet. Ook is het gedeelte bij het Kenaupark na de reorganisatie in 1940, toen de Pieter Kiesbrug afgebroken werd ten behoeve van de verkeersverbetering tusschen den Verspronckweg en het Kenaupark, be houden gebleven en een gezocht plekje voor velen. Het besluit van het stadsbestuur, dat 125 jaar geleden genomen is, om de stads wallen tot wandeldreven in te richten, behoeft dus nooit betreurd te worden. De slag om Faenza. Op den zesden-dag van den slag om Faenza hebben de gevechten Maandag een hoogte punt bereikt. Duitsche pantsergrenadiers zijn tot den tegenaanval overgegaan en drongen diep in het vijandelijk gevechtsterrein, zoo dat zij hun front naar voren konden brengen. Er woedde een verbitterde strijd. Meer dan 50.000 granaten werden door de Geallieerden afgevuurd. Onlusten in Bolivia. Revolutionnaire elementen hebben het tele graafkantoor van La Paz, de hoofdstad van Bolivia, overvallen en bezet De politie her- erde het gebouw na een Hevig gevecht. Vier politiemannen werden gedood, verschei dene gewond. De rebellen leden aanzienlijke verliezen. Labour en Churchill. Reuter meldt, dat op het jaarlijksche con gres der Labour Partij de president Lasky het openingswoord heeft gesproken. Hij zei- de, dat de Labour -Party de regeering Chur chill zal steunen totdat de definitieve over winning in Európa is behaald. De strijd in het Verre Oosten. De omroep van Tokio heeft bekend ge maakt, dat de opperbevelhebber van de Ja pansche vloot, vice-admiraal Tsjioetsji Ni- goemo, bij de gevechten om Saipan is ge sneuveld. Amerikaansche super-vestingen hebben brandbommen uitgeworpen boven Tokio en andere streken van midden-Japan. De schade was onbelangrijk. De tijd der Jacobijnen herleeft. Uit Zwitserland wordt gemeld, dat in Frankrijk de „bevrijding" velen een beklem mend gevoel heeft bezorgd. Meer en meer blijkt, dat onder het voorgeven van patriot tische gevoelens vrijwel iedereen aan ver volgingen bloot staat. De vervulling van den „vaderlandschen plicht" werkt persoonlijke wraaknemingen in de harid. De tijd der Jaco- bijnen schijnt te' herleven. Bijzondere recht banken zijn ingesteld en veroordeelen alle personen, die op een of andere wijze met de Duitschers hebben samengewerkt. In Tou louse zijn 771 personen op deze beschuldiging veroordeeld en terechtgesteld. Uit Parijs _wordt gemeld, dat het politie bureau van Beauvais door gewapende ben den is aangevallen. Door bommen zijn diverse gebouwen in de stad o.m. de prachtigs hoofd kerk getroffen. Conferenties van drie. Volgens de Daily Mail zullen Stettinius, Eden en Molotof in Januari bijeenkomen ter bespreking van den politieken toestand en ter mogelijke voorbereiding van een confe rentie tusschen Roosevelt, Churchill emStalin. Vrijstellingen in Amerika. Uit Washington wordt gemeld, dat in de Vereenigde Staten alle vrijstellingen voor den militairen dienst aan een onderzoek zulle™ worden onderworpen. Zaansche schoolkinderen in bedrijven. Plan in Haarlem niet uitvoerbaar. In de gemeenten aan de Zaan heeft men een goede oplossing gevonden in het vraag stuk der brandstoffenvoorziening op de scho len. Daar heeft men zich de medewerking verzekerd van de directies van eenige be drijven, die bereid waren een of meer lokalen af te staan. Over het algemeen voldoet de regeling wel, doch er zijn enkele bezwaren. Zoo moeten de kinderen hier en daar den geheelen dag bij kunstlicht werken en dan zien de lokalen er overal niet even gerieflijk uit. Gelukkig zijn de kinderen in Zaandam en .omgeving eenige uren „op school" en zij behoeven niet te vertoeven op straat of in minder goed verwarmde huizen, zooals zich dit hier en daar voordoet. De Zaanstreek mag dus met de oplossing tevreden zijn. In Haarlem is het echter niet mogelijk dit voorbeeld te volgen. Nabij de Zaan staan immers meer fabrieken, welke nog in bedrijf zijn en daar is het aantal scholen minder groot dan te dezer stede. De nog in werking zijnde Haarlemsche bedrij ven liggen over het algemeen te ongunstig, om voor de meeste scholieren te bereiken. De Haarlemsche jeugd moet er dus bij blij ven enkele keeren een uurtje naar school te gaan. Te hopen is het, dat de temperatuur daarvoor gunstig is OPGAVEN PREDIKBEURTEN. Wij verzoeken hen die ons iedere, week de opgaven van de predikbeurten verstrekken, dit met ingang van deze week vóór Donder dagmiddag 12 uur te ydoen. i ZAKENJUBILEUM. Op Vrijdag 13 December bestaat de zaak van de fa. W. C. Bergisch en Zoon, Nieuwe Gracht 33 te Haarlem, vijf-en-twiatig jaar. 1 Roofoverval op den Ouden Weg te Haarlem De vorigeweek is op den Oudeweg een roofoverval ge pleegd door vier personen, waarvan er een een Duitsche uniform droeg. De vier man nen, die met pistolen waren gewapend, drongen in de avond uren de woning binnen van den 51-jarigen veehouder De V. en terwijl een hunner de bewo ners met zijn vuurwapen in be dwang hield, doorzochten de anderen het huis. Na hun ver trek bleek, dat zij een bedrag van ƒ8500,aan bankpapier, een zilveren heerenhorloge met ketting, een gouden dameshor loge met gouden schakelarm band, een zilveren dameshor loge, twee gouden en ?ten zilve ren ring, alsmede 48 pakken lucifers, 15 pond suiker, 30 pak ken kaarsen en een hoeveelheid levensmiddelen hadden meege nomen. Inbrekers in arrest. Een drogist, wonende aan den Wagenweg, die eenigen tijd afwezig was geweest, kwam bij zijn terugkeer tot de ontdekking, dat iemand van de gelegenheid misbruik had ge maakt om verschillende goede ren uit de woning weg te ha len. De politie wist spoedig den dader aan te houden. Het bleek een der omwonenden, zekere S. te zijn, in wiens huis een groot aantal der gestolen voorwerpen werd teruggevon den. Voorts heeft de politie aan gehouden den Haarlemmer M. D., die er van verdacht werd, in Haarlem, Heemstede en Bennebroek verscheidene in braken gepleegd te hebben. De man heeft een gedeeltelijke bekentenis afgelegd. Verschil lende van de inbraken afkom stige goederen konden in be slag genomen worden. DIEVEN OP HET PAD. Uit een schuur achter de woning van den heer H. aan den Kinderhuissingel 34 zijn 12 konijnen gestolen. Een inbreker heeft kans •gezien uit de woning van een schoenmaker in de Patrimo niumstraat 68 paar jongens schoenen en 62 paar dames schoenen te stelen. Een bewoner van de In- dischestrgat heeft bij de poli tie aangifte gedaan, dat uit de vestibule van zijn woning een overjfs, een colbertjasje, een hoed en een paar glacé-hand schoenen zijn gestolen. Uit een huis aan de Kloos terstraat zijn honderd pakken spijkers ontvreemd. Ook hebber» onbevoegden een bezoek gebracht aan de school aan den Heerensingel 75 en kleedingstukken van leerlingen weggenomen. Uit een .bakker-rf in dë^ Vroomstraat zijn vijf wollen dekens, een plaid, een stel gor dijnen en diverse levensmidde len gestolen. Een bewoonster van de Brouwerskade heeft aangifte gedaan van diefstal van drie actetasschen, een kofferschrijf machine. eenige kleedingstuk ken en een hoeveelheid levens middelen. Uit de fabriek van de gebr. M. aan 't Zuiderbuitenspaarne zijn verschillende artikelen ge stolen door personen, die zich vermoedelijk hebben laten in sluiten. Vermist worden twee heerencostuums, drie wollen, deklns, een paar lederen laar- 'zen. een .overall, een lederen jekker, een winterjas en een rol met veertig meter linnen. Bij den melkhandelaar De G.,4n de -Eikenstraat 32 is een ■'nbreker door een tuimelraam binnenseeaan en heeft tien Edammer kazen, twee-en-fwin- tig Goudsche kazen, drie z.g. commissiekazen. 420 nond room boter en honderd pakken rund- vet van ann »rnm mpe°°nomen. DIEFSTAL IN EEN KRUIDENIERSZAAK TE HAARLEM. Door het verbreker» van een ruit en het openen van een spanjoletsluiting heeft een in breker zich toegang verschaft tot de kruidenierszaak van A. B. aan het Theemsplein 42. De buit bestond uit 46 pakken zelfrijzend bakmeel, 70 pakken custardpoeder, 23 pakjes pud dingpoeder, 37 potten jam, 35 kilogram waschpoeder, 130 pakken Rona-kinderdrankpoe- der, 16 kilogram kaas. 5 kilo gram hagelslag, 19 pakken ver micelli, lVs pond roomboter, 4 pakjes margarine, 46 kilogram havermout en 40 pond kinder meel. r 1

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlemsche Courant | 1944 | | pagina 1