TREKKERS
BERICHT
Onze bureaux in IJmuiden zijn
verplaatst naar
KENNEMERLAAN 154
IJMUIDEN.
Beeckensteyn en Waterland.
Van fraaie buitengoederen, die bewaard
bleven.
Hoeveel is er in de gemeeate Velsen gedu
rende den loop der jaren verloben gegaan
F 1 groot was hier eens het aantal buiten-
p fatsen en hoe rijk was hun pracht. Van
Sanp^ort tot Beverwijk was het eens zoo,
da: omyangrijke en kleinere lustverblijven
6Chier één rij vormden. Daar woonden de Am-
sterdamsche en Haarlemsche kooplieden en
regenten, die gaarne van de gelegenheid ge
bruik maakten om voor de stads- en zaken-
drukte naar het schoone Kennemerland te
vluchten
We hebben reeds meer dan eens over bui
tenplaatsen geschreven, marft het onderwerp
is niet spoedig uitgeput. Dit blijkt wel wan
neer men nagaat hoeveel indrukken een wan
deling van Santpoort naar Velsen vroeger op
leverde. Het aantal lustverblijven, dat de
tijden heeft getrotseerd, is gering, maar ge
lukkig kan Velsen er nog op enkele bogen. Het
is een verheugend verschijnsel, dat sinds
tientallen jaren alles wordt beproefd om het
historische hier en elders in het land te be
waren, niet alleen van rijks- en gemeente
wege. doch ook door bepaalde stichtingen.
Wat de gemeente Velsen aangaat kunnen we
aan Veiserbeek en Rooswijk herinneren, even
als aan hetBurgemeester Rijkenspark, dat
eens tot het landgoed Spaarnberg behoorde.
Een wandeling van Santpoort naar het dorp
Veisen bewijst, dat er méér bewaard is ge
bleven. Treffen we niet, de buitenplaats Bee
ckensteyn aan, die ook door van Nidek in
1729 in,-zijn fraaie werk Het Zegepralend Ken
nemerland werd beschreven? In zijn Geschie
denis en Beschrijving van Haarlem (1877) ver
telt 'Allan er sleehts weinig van. m^ar hij
constateert toch: Het huis heeft een deftig,
echt zeventiende eeuwsch voorkomen, en
maakt met zijn kleinen koepeltoren (waarin
een slaguurwerk) een aangenamen indruk op
den wandelaar; dat helder wit tegen dat don
ker groen: 't maakt inderdaad een recht be-
vallig effect" De schrijver V?)egt er aan toe,
dat Heeckensteyn in dien tijd behoorde aan
jhr. mr W Boreel van Hogelanden, te 's Gra-
venhage. oud-commissaris des Konings in dit
gewest en dat het „laatstelijk" door de fami
lie Cahen werd bewoond. We kunnen wat dit
betreft opmerken, dat de buitenplaats, even
als Waterland, sinds lansen fhezit van de
familie Boreel is
Typisch is, wat Abraham Rademaker in gijn
wer^ Hollands Tempe, waarin hij op niet
altijd nuchtere wijze beschrijvingen in vers
vorm geeft, geestdriftig over Beeckensteyn
vertelt: ,.Wat vorstelijk gebouw verschijnt mij
voor mijn oogen? Kan 't waarheid Wezen?
Neen. 't gezigt heeft mij bedrogen. Dit is
geen Herenhui*! maar eenig vorstenhof" Ver
der zegt hij nog' „O Sierlijk Bekensteyn. hoe
groots, hoe wijt. hoe breed Gaat hier het
wandlend oog langs alie kanten weiden!
Aan enthousiasme had Rademaker dus geen
gebrek Maar ook dr. ir J. T P Bijhouwer
constateert in zijn in 1943 verschenen werkje
„Nederlandsche tuinen en buitenplaatsen",
dat het huis, hoewel 'Set lang onbewoond is
geweest, toch een vorstelijk, statig gebouw is,
dat duidelijk uit het midden van de zeven
tiende eeuw dateert. Interessant is zeker het
geen deze deskundige verder over Beecken
steyn. dat in sterke mate de sfeer van het
Barokpark bewaart, zegt: De aanleg van Bee-
kesteyn is duidelijk uit het midden van de
zeventiende eeuw. vóór Versailles zijn invloed
deed geiden: er is-weinig geofferd aan de
kostbare modegrillen, de indeeling is rustig
en eenvoudig, van voorname verhoudingen
zooals gewoonlijk treffen wij links en rechts
van het voorplein, achter de bijgebouwen, de
oude moes- en fruittuinen aan. De moestui
rechts, aan de noordzijde dus, bevat nog een
bezienswaardigheid: een slangenmuur, dat wil
zeggen een tuinmuur, die in plattegrond een
slangenlijn beschrijft. Over de geheele wereld
vinden we zulke slingermuren in de 18e eeuw
sche buitens, 't Is niet uitsluitend een grapie.
de slangenmuur heeft verschillende groote
voordeelen Voor den tuinman bieden de
bochten gelegenheid om geheel beschut per
ziken. abrikozen.' vijgen en fijne peersoorten
te kweeken En voor den architect is de vorm
aantrekkelijk, omdat de muur zichzelf steun
biedt. Tot zoover deze recente beschrijving.
Tenslotte merkt Allan nog op. dat Beecken
steyn voorheen een achterleen van het Huis
van Heemskerk was.' De Heeren van Beecken
steyn voerden het wapen van Heemskerk,
namelijk een klimmende leeuw van zilver,
met een tong op een veld van azuur, gebro.
ken door een balk.
Dicht bij Beeckensteyn bevindt zich Wa
terland. welk buitengoed zooals we reeds
zeiden sinds vele jaren aan de familie Bo
reel behoort. Kort voor de tweede helft der
negentiende eeuw was het eigendom van
Vrouwe Margaretha Johanna Munter, douai
rière van jhr. mr. Jacob Boreel van Hooge
landen. te 's Gravenhage. Daarna werd het
bewoond door jhr mr. W. Boreel van Hooge
landen te 's Gravenhage, welken we, als eige
naar van Beeckensteyn, reeds eerder hebben
genoemd Het heerenhuic van Waterland werd
in de achttiende eeuw op last van Dirk Trip,
schepen van de stad Amsterdam, gebouwd.
Het buitengoed was in den pruikentijd even
eens een alleszins lofwaardig bezit, namelijk
een „kunstrijke doolhof van menigvuldige
groene lanen, van hooge geschoren hagen of
opgaande boomen belommerd, omzoomd van
graspaden en groene pyramiden, opgepronkt
met borstbeelden en konstige vazen, en over
onderscheidene water of graskommen de be
koorlijkste gezichten naar velerlei en ver
scheidene tuinsieradiën van salons, tenten,
priëelen, landhuizen en ook vischrijke meer
verschaffende".
Straatnamen.
Hollands belangrijkste deel,
Wanneer we over Kennemerlaan en Ken-
nemerplein spreken denken we onmiddellijk
aan het oude Kennemerland, dat reeds in den
graventijd als het belangrijkste deel van Hol
land gold en trouwens het oudste gedeelte
van het graafschap Holland was Het jg niet
eenvoudig ir. eeri kort bestek de geschiedenis
na te gaan, maai we kunnen er, om te begin
nen. aan herinneren, dat de benaming vroeger
Klnheim was (men denfte aan de-gelijknamige
voetbalvceeniging te Velsen), als hoedanig
het in 862 onder heerschappij van den Ncoi-
schen graaf Rorik geraakte. Na hem had Ge-
rolf het voor het zeggen en diens afstamme
lingen (Dirk I e.v werden graven van Hol
land
De zelfstandigheid (en het besef daarvan)
der K=nremers heeft dikwijls tot ongeregeld
heden geleid Toen Kennemerland een afzon
derlijk baljuwschap was geworden woopden
er in hoofdzaak vrije boeren, die niet be
vreesd warer ,n opstand te komen, zooals in
1132 onder de heerschappij van Dirk VI, in
1203 tegenover Ada. toen Willem I door hun
steun de macht 'verkreeg en omstreeks 1274,
gel lil- tijdig met West-Friesland, als gevolg
maarvan Floris V in laatstgenoemd jaar Kens
nemeriand eei, keur of landrecht toekende.
Het ma- als bekend worden beschouwd, dat
de Kt -emers ook tijdens de Hoek^ehe en Ka-
beljauwsche twisten van zich hebben doen
spreken door te strijden aan de zijde van Ja-
coba van Beieren tegen Filips van Bourgon-
dië. Door hun toedoen werd Jacoba tijdelijk
invloedrijk, doch het lot keerde en de Ken-
nemets werden verslagen (in 1427). De boeren
werden zwaar gestraft, met alle gevolgen van
dien. Van rust was geen sprake meer en ook
financieel waren er groote bezwaren, zoodat
in 1491 de opstand van het Kaas- en Brood
volk begon. Geheel Kennemerland werd er
bij betrokken, doch de Kennemers konden het
niet bolwerken: de opstand werd onderdrukt,
waarbij niet bepaald zachtzinnig werd o'pge-
treden.
Overigens kunnen we nog de aandacht ves
tigen op de ernstige vernielingen, die door de
Spanjaarden in de tweede helft der zestiende
eeuw tijdens het beleg van de steden Haar
ie men Alkmaar en hun omgeving zijn aan
gericht. Kennemerland is tot 1795 een bal
juwschap. met een eigen rechtspraak, geble
ven.
Het gemeentebestuur van Veisen heeft de
goede gedachte gehad naar Kennemerland de
kennemerlaan (op 17 April 1912) en het Ken-
nemerplein (op 28 Januari 1919) te IJmuiden
te vernoemen, welke een belangrijke plaats
zijn gaan innemen door het drukke verkeer
en de vestigingen van middenstandswege: in
dit verband kunnen we er aan herinneren, dat
in 1940 de fraaie winkelgalerij op het Kenne-
merplein tot stand is gekomen Een belang
rijke verbetering voor het verkeer was het
doortrekken van de Kennemerlaan. na het
sloopen van een oude boerderij, hetgeen
enkele iaren geleden is geschied
Konijnenhouders, opgepast!
Het zijn eenigszins spannende dagen-, die den
konijnenhouders wachten, want weldra hopen
zij te kunnen genieten van de goede gaven van
hun Kerstbout. Spannende dagen zijn het, omdat
zij het hunne weten van de menschen met de
lange vingers, die vooral onder de tegenwoor
dige omstandigheden heel brutaal en zeef oneer
lijk zijn -waardoor er niet genoeg voor hen kan
worden gewaarschuwd. Want zij kunnen den bra
ven burger, die- al zeer langen tijd alles heeft ge
daan om zijn Kerstkonijntjes in göede conditie
te verkrijgen en te houden, onaangename
oogenblikken bezorgen. Het is ook de laafste
weken voorgekomen, dat onbekenden konijnen
uit hun hokken haalden en er voor wisten te
zorgen, dat vervolgens niemand vat op hen kreeg.
Het houden van konijnen is een prettige bezig
heid ,4 wanneer men het oog heeft op de stree
ling van de maag, die zij, eenmaal panklaar ge
maakt. kunnen veroorzaken. Maar er komt toch
heel wat voor-kijken om het zoover te brengen,
want de dieren zijn allerminst trage etex*s en hec
is niet voor iedereen gemakkelijk voldoende
voedsel voor hen te bemachtigen. Ook de verdere
verzorging stelt de noodige eischen.
Degenen, die zich al die moeiten niet willen ge
troosten, hebben óók graag 'een Kerstboutje en
probeeren er in bepaalde gevallen door diefstal
aan te komen. Gelukkig zijn er den laatsten tijd
niet zooveel konijnen verdwenen als in vorige
jaren het geval is geweest. Dit toont niet aan,
dat er minder kapers pp de kust zijn, maar wél;
dat de konijnenhouders voorzichtiger zijn gewor
den. Het is raadzaam vooral in de komende da-
gèn op te passen, wil mijn zijn Kerstbout op
eigen tafel zien verschijnen
Diefstal uit leegstaande woning.
Opnieuw is bij de politie aaggifte van dief
stal uit een huis, waarvan deoewoners zijn
geëvacueerd, gedaan. ^L. was namelijk tot ae
ontdekking gekomen, dat een onbekende zich
toegang tot zijn woning aan de Napierstraat
te IJmuiden had verschaft en de vloerbedek
king had medegenomen. De politie stelt een
onderzoek in.
BON 222.
Behalve de genoemde bonnen is in
de gemeente, Velsen tot en met 23 December
nog geldig bon 222, welke zooals men weet
recht geeft op het koopen van 2V2 rantsoen
vleesch.
BURGERLIJKE STAND
GEBOREN: J. Glas, z., Zinneveltlaan 34, Sant
poort: G. N. van der Eem, Verl Wijk a Zeeërweg
20, IJmuiden.
Gevonden voorwerpen.
■9
In het tijdvak van Vrijdag 8 tot en met
Donderdag 14 December werd bij de politie
aangifte van*de volgende in de gemeente Vel
sen gevonden voorwerpen gedaan: een jon
gensjasje, een puntschoen, twee kindercapes,
een portemonnaie met inhoud en een knip
portemonnaie met inhoud.
Aan het hoofdbureau van politie, Tiberius»
plein te IJmuiden-Oost, zijn alle werkdagen
van elf tot twaalf uur en van vier tot vijf uur
inlichtingen te verkrijgen, 's Zaterdagsmid
dags uitgezonderd.
Goederen uit pakhuis ontvreemd.
Dezer dagen werd vastgesteld, dat onbe
voegden een bezoek aan een vischpakhuis in
de Rijksvischhallen- hadden gebracht. Zij wa
ren er in geslaagd zich van een hoeveelheid
goederen van verschillenden aard meester te
maken. De daders zijn onbekend. De politie
heeft den diefstal in onderzoek.
SANTPOORT
GEREF. KERK.
De ftfcvkeraad van de Gereformeerde Kerk
van Santpoort heeft besloten de verkiezing
van ambtsdragers uit te stellen tot het groot
ste aantal leden, dat zich elders heeft moeten
vestigen,' is teruggekeerd
BEVERWIJK
VERKIEZING GEREF. KERK.
9
Door den kerkeraad van de Gereformeerde
Kerk van Beverwijk is besloten de verkiezing
van ouderlingen en een diaken uit te stellen
tot de geëvacueerde leden zullen zijn terugge
keerd.
Concert der H. O. V.
o
Solist: Jos. De Clerck,- viool
Als Hildebrznd nog eens kon terug komen
om, met een beschrijving van een heden-
daagsch Haarlemsch concert, een schets aan
zijn Camera" Obscura toe te 'voegen, zou deze,
als pendant van het „Hoe warm het was en
hoe ver", kunnen luiden: „Hoe koud het was
en hoe klam!". Maar hij zou niettemin kun
nen constateeren, dat de muziekbeoefening
in zijn vaderstad- heel wat ernstiger vormen
aangenomen heeft dan in zijn studententijd,
toen hij in zijn novelle „De Familie Kegge
onder den titel „Een Concert" een levendig,
ietwat ironisch beeld gaf van een Haarlem
sche orkest-uitvoering van die dagen. Want,
hoewel We rillerig in een killfe zaal te luiste
ren zaten, wij hoorden er toch muziek dië
ten volle, veranttvoord was en die ons ten
minste geestelijk verwarmen kon.
Dat was al direct het geval met, de geestige
ouverture van Smetana's Verkochte Bruid,
die door Marinus Adam bijzonder pétillant
en kundig gedirigeerd werd en door het or
kest levendig en met al haar karakteristieke
accenten in klank werd gezet.
Wij hadden dus vo.or ons een orkest dat
op peil was en prachtig ingespeeld, toen de
solist Jos De Clerck op het podium ver
scheen om het g-moll-concert van Bruch te
vertolken Wat deze leverde was meesterlijk
vioolspel, imposant door een rustige beheer-
sching en boeiend door een nobele muzikali
teit, die zich uiterlijk kenmerkte' door een
innig bezielde en zuivere toongeving. Zelden
zal men de dankbare cantilene van het mid
dendeel zoo bezonken, zoo innerlijk door
leefd, zoo gebald van echt muzikale spanning
te hooren krijgen. En waar men van den
solist stuwing verwachten kon, kwam deze
ook, en wel met een .drang om alles en allen
in zijn vaart mee te slepen. Zoo hoorden wij
het befaamde concert van Bruch weer eens
op z'n best; en wij willen hierna maar hopen
onzen stadgenoot De Clercq eens wat vaker
dan tot nog toe op ons podium te zien en te
hooren. Kunstenaars van zijn gehalte hebbfen
wij heusch niet te veel.
De fameuze C-dur Symphome van Schu
bert, een van zijn laatste en merkwaardigste
composities, besloot het concert. Hoezeer het
woord van Schumann „Sie tragt den ewigen
Jugendkeim in sich" waarheid bevat, kon
den wij andermaal aan de goed verzorgde
uitvoering ervaren. Na Beethoven heeft deze
symphonie een waardige plaats in de muziek
literatuur kunnen innemen, omdat ze het
stempel van een persoonlijkheid draagt.
Om nog eens terug te keeren op den aan
hef van dit artikel, kan ik gelukkig mee-
deelen, dat de kwestie der zaalverwarming
een "oplossing gevonden heeft. De admini
strateur van het orkest deelde aan het pu
bliek mede, dat er de volgende week inde
zaal een drietal kachels zullen geplaatst zijn
(zulks dank de medewerking van O. W.), en
op zijn verzoek aan het publiek om bij de
plaatsbespreking een blokje brandhout in te
leveren, kreeg de heer Luyken een zoodanige
instemming, dat we veilig kunnen aannemen
dSP ook het brandstoffenprobleem op deze
origineele wijze tot een goed resultaat komt.
We zitten dus de volgende week in een ver
warmde zaal JOS. DE KLERK.
UITREIKING
VITAMINE-D-TABLETTEN.
Hedenmorgen is in de
Vleeschhal de uitreiking be
gonnen van vitamine-D tablet
ten voor kinderen, die geboren
zijn in de jaren 1941, 1942, 1943
en 1944. Aan de beurt waren
de letters A tot en met D. De
verdere regeling is: Dinsdag 19
December voor de letters E, F
en G van 9—10.30 uur, H en I
van 10.3013 uur; Woensdag
20 Dec. voor de letters J, K en
L van 9-10.30 uur, M en N van
10.3013 uur; Donderdag 21
Dec. voor de letters O, P en Q
van 910.30 uur, R en S van
10.3013 uur; Vrijdag 22 Dec.
voor de letters T, U en V van
3—10.30 uur, W, X, IJ en Z van
1,0.3013 uur. De stamkaarten
van de kinderen-medebrengen.
Het aanvragen van
extra brandstoffen.
Van bevoegde zijde verzoekt
men ons, het publiek er op te
willen wilgen, dat alleen in ge
vallen van a.s.j bevalling en
ernstige ziekte» (dus alleen in
dien de huisarts op het in te
leveren attest levensgevaar
vermeldt) men zich tot de
Brandstoffencommissie,
Schouwburgstraat .2, Haarlem,
kan wenden ter verkrijging van
brandstoffen. Geëvacueerden
uit andere plaatsen des lands
en zij die op bon 29 BV van de
brandstoffenkaart nog niets
hebben ontvangen, kunnen zich
eveneens tot de Brandstoffen-
commissie wenden.
In alle andere gevallen is het
onnoodig zich bij deze com-
rhissie te vervoegen.
WEIHNACHTS ORATORIUM
Haarlem's Gemengd Koor,
Koor, dirigent Jan Booda, zal
op 26 December, het „Weih-
nachts Oratorium" uitvoeren
van Joh. Seb Bach.
Solisten zijn: Corry Bijster,
(sopraan), Lien Kqyter (alt),
Han ie Fèvre (tenor), Laurens
Bogtman (bas). Aan de vleugel
Emmy van Eden. De V ar'em-
sche Orkest Vereeni'glng zal
begeleiden.
HEEMSTEEDSCHE
BOOMKAPPERS ACTIEF.
De boomkappers maken in
Heemstede nog steeds van de
duisternis gebruik om zich op
clandestiene wijze hoeveel
heid brandhout to^te eigenen.
Zoo werden er onder anderen
op het Haemstedeplein en aan
den Kadijk boomen buitge
maakt. Ër zal streng tegen
overtreders der bepalingen
worden opgetreden.
ENGELAND EN AMERIKA.
Lord Halifax heeft Donder
dag te Washington bekendge
maakt, dat de Minister van
Staat, Law binnenkort .naai
de Vereenigde Staten zal ko
men om besprekingen te voe-
"en met Stettinius.
LORD TEMPLEWOOD
GAAT HEEN.
Lord Templewood, vroeger
Sir Samuel Hoare, zal dezer
dagen zijn ontslag indienen als
Britscb ambassadeur te Ma
drid.
JOURNALISTEN AAN
DEN FÜIIRER.
DEN
Het Congres der Unie van
Nationale Verbonden van Jour
nalisten heeft een telegram
gezonden aan den Führer en
hierop een antwoordtelegram
terugontvangen.
Haarlemmermeer
GEREFORMEERDE KERK
De kerkeraad der Gerefor
meerde Kerk van Hoofddorp
heeft benoemd tot ouderling
de heeren C. G. van Wijk en
S. Zijp en tot diaken den heer
Joh. van Nelle.
De kerkeraad der Gerefor
meerde Kerk van Vijfhuizen
héfcft benoemd tot ouderling de
heeren H. van Hooidonk en
Chr. Roodenburg en tot diaken
den heer H. M C. Vissers.
Te koop gevraagd
TE KOOP GEVRAAGD:
transportframe of gewoon
frame. Fenenga, Oosterduin
weg 22, IJmuiden.
Diversen te koop
TE KOOP zwart uitn.
ijzer ledikant met spring-
bank, veerenbed en peluw,
f200; kl. kookkacheltje f20.
Woklke, Groeneweg 65.
TE KOOP: haardkachel
f 50. Groenendijk, Rijksweg
336, San-tpoort-dorp.
TE KOOP mooie blauwe
aanhangwagen op veeren
•f 150. De Graaf, Elzenstr. 36,
IJmuiden O.
Te koo.fi SALAMANDER-
KACHELTJE, f 30. Adres:
Niemeyer, Piet Heinstr. 41.
Diversen
RUILEN: leeren D.sch.,
3/4 hak, m. 38, voor m. 38,
hooge hak. Sweers, Ratel-
straat 50.
GEVONDEN Heerenhoed.
'Tegen ad'vertentiekosten te
rug te halen bij Punt, Ratel-
straat 41.
WIE RUILT 1 p. D.laar
zen, m. 37 voor H.werksch.,
m. 42 of 43? Velserduinweg
no. 120, W. v. Zomeren.
Haar rerd*(|«t
Hel 1 I,ad
Aladin verschijnt
want Aladin hergeeft Uw haren hun
oorspronkelijke kleur. Vraagt gratis brochure.
Overal verkrijgbaar. Prijs f 2.25 per flacon.
HÖOFDDÉPÖT ALADIN - HAVENSTRAAT 183 - ROTTERDAM
