CENTRAIEN
POT extra
LRU'S HfiVERNOUi
(etkzé7% vei/
Csntratè Verwarming
Adverteert in dit blad
v/h gebroeders laan
Frikéma,
Maak den
smakelijk
Met Butaroma, gele
botersaus, of met wat
Albumona-jus, wordt
de stamppot glad en
pikant.
W. A. SCBOlTEN's
Aardappelmeelfabr.
N.V. KONINKLIJKE PELLERIJ „MERCURIUS"
I3MUIDEN
Diederic van Brederode
De onversaagde ridder uit een van
Hollands edelste geslachten.
„Holland!" was de strijdleuze, waaronder
Diederic van Brederode zich inzette als rid-
der-zonder-vrees en waardige telg van een
roemrijk geslacht. Wanneer deze kreet weer
klonk behoefde de tegenstander zich niet af
te vragen met wien hij in een gevecht werd
gewikkeld. Want men kende hem wijd en zijd,
Diederic van Brederode, den man die door
zijn moed en standvastigheid een ieder res
pect afdwong en zich overal waar zijn tegen
woordigheid noodzakelijk was, onderscheidde.
Interessant zijn de bijzonderheden, die over
zijn leven bewaard zijn gebleven. Zij geven
een duidelijk beeld van dezen onversaagden
ridder, die veel heeft ondervonden van het
geen het leven kan bieden: avontuur, geluk,
•waardeering, verheffing, maar ook ontgooche
ling, huiselijke tegenslagen, afgunst, misken
ning en zelfs verguizing. Dit alles heeft zijn
stempel gedrukt op Diederic van Brederode.
den veelbejubelden ridder, die zijn leven be
sloot met een bedevaart naar Jeruzalem en
in een Fransch klooster zijn laatste rust
vond
Brederode.... De resten van een eens zoo
trotseh kasteel herinneren ons te Santpoort
aan Holland's edelste geslacht. Er is zoo dik
wijls over geschreven en nog steeds weten
velen er bitter weinig van. Die steenklompen
in Santpoort bieden toch zoo'n dankbare aan
leiding om te gaan speuren naar bijzonder
heden over het adellijk geslacht Brederode,
dat gedurende de Middeleeuwen een vooraan
staande plaats innam en waarvan de ge-
schiedboeken zooveel handelingen vermelden,
die getuigen van een levenskracht, welke nu
nog een goeden invloed kan uitoefenen. Die
deric, graaf Walraven, Gijsbrecht, graaf Jo-
han Wolfert, graaf Reinout, Hendrikal
deze Brederode's zijn vermaard geworden
door hun verrichtingen tijdens oorlogen, hun
groote verdiensten voor het land of om an
dere bijzondere eigenschappen.
Laat ons ditmaal een en ander over Diede'
ric van Brederode vertellen. Hij werd gebo
ren uit het tweede huwelijk van den eersten
Brederode, die dezen naam bepaaldelijk als
geslachtsnaam heeft gevoerd, Willem. Diede
ric had zijn eigenschappen niet van een vreem
de, want ook zijn vader had zich in den oor
log onderscheiden en de West-Friezen had
den dan ook een diep ontzag voor hem. Wil
lem, Heer van Brederode, droeg de gouden
sporen en de ridderslag was hem op den
schouder gevallen. Diederic had dus direct de
eer van zijn geslacht op te houden en hij
toonde al spoedig hiertoe in staat te zijn.
Graaf Floris V, die zijn vader ais een voor
aanstaand man had leeren kennen en waar-
deeren, maakte namelijk ook gaarne van
Diederic's diensten gebruik. Tijdens zijn
tochten tegen de Friezen, het Sticht en
Vlaanderen liet Floris V hem als vlootvoogd
optreden en Diederic weerde zich, energiek
als hij nu eenmaal was, hierbij zoo, dat men
tot de overtuiging kwam hem als een der
beste en hoogstwaarschijnlijk zelfs als den al
lerbeste te kunnen beschouwen.
Onvervaard trok de ridder steeds weer ten
strijde Zoowel in den Frieschen veldtocht van
1277 als in dien van 1282 weerde hij zich als
een leeuw tegen de onversaagde, hardnekkig
verdedigende Friezen, die alles in het werk
«telden om zich te handhaven. Daar was ook
het jaar 1287, met zijn onverbiddelijken
stormachtigen winter: Diederic vestigde voor
de zooveelste maal aller aandacht op zich
doorals admiraal de vloot van den Graaf
langs de kusten van de Zuiderzee te leiden
en het overtroomde land te doen binnenva
ren, om vervolgens de overwinning mogelijk
te maken. We noemden den strijd tegen het
Sticht; de Heer van Brederode dwong ook de
Utrechtsche leenmannen zijn meerderheid te
erkennen en slaagde er bovendien in den
twistzieken Gijsbrecht van Aemstel aan de
Vecht gevangen te nemen. De oorlog met de
Vlamingen kwam en het was wéér Diederic
die geen aarzeling toonde.
Geen wonder, dat deze ridder vele lauweren
oogstte. Hij was een van de twaalf beroemde
ridders en Heeren, die door Floris V met de
Orde van St. Jacob werden onderscheiden. Tn
1295 werd hij bij Cadzand aangewezen om den
Graaf met de meest vooraanstaande edelen
van Holland naar Parijs te vergezellen waar
het Verbond met Frankrijk werd ondertee
kend. Spoedig zou Diederic's glorie echter
gaan tanen.
Floris V werd vermoord en nu beschouwden
allen, die Diederic vurig benijdden en al eer
der (tevergeefs!) pogingen hadden gedaan om
hem in discrediet te brengen, den tijd geko
men hem het leven zuur te maken. Het was
een geheel andere toestand, waarin Brede
rode zich zag geplaatst. Van waardeering
voor zijn vele werk was geen sprake meer.
Al wat hij oogstte was ondank. Bovendien
verloor hij in 1307 zijn vrouw. Maria van der
Lecke en deze slag trof hem. na alle reeds on
dervonden teleurstellingen, zoo, dat hij ge
noeg van het zeer wisselvallige wereldsche
leven had. Aan de behartiging van de lands
belangen onttrok hij zich, de zorg voor zijn
goederen vertrouwde hij zijn oudsten zoon,
Willem, toe. Daarna ondernam hij een bede
vaart naar Jeruzalem. Hij,zou zijn woonplaats
niet meer zien.
Tijdens den terugtocht vertoefde hij in
Frankrijk, waar hij (in Rheims) ziek werd.
De eens zoo sterke ridder kwam de onge
steldheid niet te boven. 16 December 1318
stierf hij. Zijn stoffelijk overschot werd in
een klooster bij Rheims begraven. Zoo ein
digde het leven van den stoutmoedigen Die
deric. wiens roem echter niet £g gestorven,
want het geslacht Brederode droeg nog lang
de glorie van dezen ridder, dien zij terecht
ais een der voortreffelijkste en aangenaamste
'eden beschouwde.
Straatnamen.
Naar buitenplaatsen.
Behandelden we de vorige maal de bena
ming Kennemerlaan, ditmaal zullen we den
naam Meervlietstiaat onder de loupe nemen,
welken men in Velsen aantreft. De vernoe
ming is te danken aan het buitengoed Meer-
vlïet, een van de fraaie lusthoven waaraan
acze streek vroeger zoo rijk was. Het heeren
huis werd in de achttiende eeuw op last van
den heer Lucas Trip, burgemeester van de
stad Amsterdam, gebouwd. In de tweede
helft van de vorige eeuw werd het goed be
woond door mevr. de douairière Van Zuylen
van Nyevelt-Boreel. Daarvóór (in 1846) heeft
de heer Willem Ferdinand Mogge Muilman,
uit Amsterdam, er verblijf gehouden.
Volgens Allan ontleende MeervKet zijn
naam waarschijnlijk aan een vliet of beek,
ontstaan in de duinen, die langs het buiten
naar Velsen vloeide, ten zuiden van deze
plaats met een duiker onder den straatweg
door werd geleid en zich in de Oude Vaart
ontlastte.
Het was op 17 December 1929, dat het ge
meentebestuur besloot het gedeelte van den
ouden Rijksweg te Velsen te herdoopen in
Meervlietstraat.
Er zijn meer vernoemingen naar buiten
plaatsen geschied; we herinneren aan de Wa-
tervlietstraat te Velsen-Noord, welke naam
16 October 1923 werd vastgesteld; den Water
landweg te Velsen (vroeger een gedeelte van
den Dood- of Nieuweweg, van den Driehui-
zerkerkweg af in noordelijke richting), die 21
Juli 1931 aldus kwam te heeten; de Tolsdui-
nerlaan (blijkens de leggers der wegen van
1851, 1874 en 1878 bestond ook de benaming
Tolsduinerweg, doch deze is vervallen), wel
ke ook al op 21 Juli 1931 haar naam verkreeg
evenals de Rooswijkerlaan te Velsen (voor.
heen een gedeelte van den Zeeweg). Verder
noemen we de Beekvlietstraat (3 Juli 1934)
de Duinvlietstraat (7 Maart 1935) en de
Schoonoortstraat te Velsen (28 Juli 1936). Als
vanzelfsprekend is deze opsomming nog on
volledig.
Konijnenhouders, opgepast!
Het zijn eenigszins spannende dagen, die den
konijnenhouders wachten, want weldra hopen
zij te kunnen genieten van de goede gaven van
hun Kerstbout. Spannende dagen zijn het, omdat
zij het hunne weten van de menschen met de
lange vingers, die vooral onder de tegenwoor
dige omstandigheden heel brutaal en zeer oneer
lijk zijn waardoor er niet genoeg voor hen kan
worden gewaarschuwd. Want zij kunnen den bra
ven burger, die al zeer langen tijd alles heeft ge
daan om zijn Kerstkonijntjes in goede conditie
te verkrijgen en te houden, onaangename
oogenblikken bezorgen. Het is ook de laatste
weken voorgekomen, dat onbekenden konijnen
uit hun hokken haalden en er voor wisten te
zorgen, dat vervolgens niemand vat op hen kreeg.
Het houden van konijnen is een prettige bezig
heid, wanneer men het oog heeft op de stree
ling van de maag, die zij, eenmaal panklaar ge
maakt, kunnen veroorzaken. Maar er komt toch
heel wat voor kijken om het zoover te brengen,
want de dieren zijn allerminst trage eters en het
is niet voor iedereen gemakkelijk voldoende
voedsel voor hen te bemachtigen. Ook de verdere
verzorging stelt de noodige eischen.
Degenen, die zich al die moeiten niet willen ge
troosten, hebben óók graag een Kerstboutje en
probeeren er in bepaalde gevallen door diefstal
aan te komen. Gelukkig zijn er den laatsten tijd
niet zooveel konijnen verdwenen als in vorige
jaren het geval is geweest. Dit toont niet aaii
dat er minder kapers op de kust zijn, maar wél.,
dat de konijnenhouders voorzichtiger zijn gewor
den. Het is raadzaam vooral in de komende da
gen op te passen, wil mijn zijn Kerstbout op
eigen tafel zien verschijnen
K©e ontvreemd en geslacht.
Naar vleeseh is er momenteel een groote
vraag, met het gevolg, dat degenen, die het
met de eerlijkheid niet nauw nemen, trachten
hiermede een groote buit te verkrijgen Dit
ondervond de veehouder R.. wonende aan
de Tolsduinerlaan te Driehuis, welke tot de
aangename ontdekking kwam, dat onbekenden
een hem toebehoorende koe hadden ont
vreemd. Er werd aangifte bij de politie ge
daan die direct tot het instellen van een-
onderzoek overging. Zooals bleek was het
gestolen dier ter plaatse geslacht Het onder
zoek wordt voortgezet.
Rijwielen ontvreemd.
Ook in de gemeente Velsen blijven de rij
wieldieven actief, hetgeen opnieuw duidelijk
is gebleken. Hoewel de mogelijkheid om in
het bezit \'an een fiets te komen voor de
zwijntjesjagers belangrijk is verminderd,
werden er op één dag vee stalen rossen ont
vreemd, namelijk ten nadeele van D., die
zijn rijwiel onbeheerd voor een winkel aan
den Wijk aan Zeeërweg te IJmuiden-Oost
had achtergelaten en van mej. H., die haar
fiets voor een perceel aan de Kennemerlaan
te IJmuiden had neergezet. In beide gevallen
is de dader onbekend. De politie stelt een
onderzoek in.
Konijnenhouder mist veertien
Kerstboutjes.
Dat de waarschuwing aan konijnenhouders
om vooral thans, nu de Kerstdagen zeer na
bij zijn, goed op hun dieren te passen geens
zins overdreven mag worden genoemd, is
dezer dagen overduidelijk tot uiting gekomen.
Ten nadeele van H. werden van het erf achter
diens woning aan den Waterlandweg te Vel
sen niet minder dan veertien konijnen ont
vreemd. De daders zijn onbekend. De politie
tracht hen en hun waardevolle buit te
achterhalen.
Diefstal uit opslagplaats.
Dezer dagen hebben onbekenden een be
zoek aan de opslagplaats van een inkoop-
vereeniging aan de Willebrordstraat gebracht.
Zij slaagden er in om zonder te worden op
gemerkt een hoeveelheid levensmiddelen
mede te nemen. Er wordt door de politie een
onderzoek ingesteld
Groote hoeveelheid levens
middelen weggenomen.
Diefstal wit pakhuis te ÏJmuiden-Oost.
Het was aan enkele personen, die het ver
schil tusschen mijn en dijn niet meer willen
kennen, blijkbaar ter oore gekomen, dat in
het pakhuis van den winkelier H., naast
diens zaak in de Ceder.straat te TJmuiden-O.,
een groote hoeveelheid levensmiddelen werd
bewaard. Zij besloten een poging te wagen
in het bezit hiervan te komen en verschaf
ten zich toegang, waarna het hun inderdaad
gelukte een waardevolle buit te verwerven.
Uit het onderzoek der politie is gebleken, dat
er onder meer vele kazen zijn verdwenen.
Getracht wordt de onbekende daders en het
door hen gestolene op te sporen.
Het eten van bioembellen.
Het Voorlichtingsbureau van den Voedings
raad schrijft: Van verscheidene zijden berei
ken ons gegevens, dat bloembollen als men-
schelijk voedsel worden gebruikt. Dit is niet
geheel zonder gevaar. Verscheidene bloem
bollen bevatten vergiften. Koken vernietigt
het gif niet. Ook het meel. dat er van ge
maakt kan worden, ls ongeschikt. Af te raden
zijn crocussen-, narcissen-, hyacinten- en
gladiolen-bollen.
Vier lantaarndieven
aangehouden.
Ten nadeele van den rijwiel
handelaar V. werden uit een
schuur aan de Fabriciusstraat
47 complete rijwiellantaarns en
40 rijwieldynamo's ontvreemd.
Ditmaal waren de daders on
fortuinlijk, want spoedig leid
de het onderzoek tot de aan
houding van het viertal. Allen
bekenden den diefstal te heb
ben gepleegd.
Brandhout meenemen.
De temperatuur in het Gem.
Concertgebouw wordt er, nu de
tweede helft van de maand De
cember bereikt is, niet beter
op, zeer ten ongerieve van de
bezoekers aan de concerten. Bij
de H.O.V. heeft men een op
lossing gevonden. Tijdens het
concert van Zondag j.l. deelde
de administrateur mee, dat
drie kachels door Openbare
Werken beschikbaar worden
gesteld, doch thans ontbreekt
de brandstof nog. Hij verzocht
het publiek, om bij de plaats
bespreking voor het concert
van Maandag a.s. een blokje
brandhout in te leveren. De
heer Luyken kreeg een zooda
nige instemming, dat men vei
lig kan aannemen, dat ook het
brandstoffenprobleem op deze
origineele wijze tot een goed
resultaat komt.
De nuttige handwagen.
Het is opmerkelijk hoe groot
momenteel de vraag naar
handwagens is. Over het alge
meen blijkt het allerminst ge
makkelijk te zijn de beschik
king over een dergelijk ver
voermiddel te verkrijgen en dit
is ook wel te begrijpen, wan
neer men nagaat voor hoeveel
doeleinden de handwagen zich
leent. Waar vroeger niet aan
werd gedacht komt nu meer
dan eens voor en op den duur
wordt het zoo, dat men er zelfs
niet meer op let.
Personen. die nooit zullen
hebben gedacht, nog eens op
een handwagen te zullen zijn
aangewezen, hebben zoo lang
zamerhand geleerd op welke
wijze zij het vervoermiddel het
gemakkelijkste kunnen laden
en voortbewegen en velen van
hen hebben door de practijk
ook een kijk op kleine herstel
werkzaamheden gekregen. En
dat is ook wel noodig, want
de handwagen moet niet alleen
vele. doch ook moeilijke dien
sten bewijzen, hij wordt zwaar
beladen en moet dikwijls da
genlang achter elkaar zijn
vracht torsen.
Maar niet alleen voor het
vervoer van goederen en wat
dies meer zii is de handwagen
algemeen „populair" gewor
den. Het levert voor de meeste
menschen geen bezwaar meer
op gaarne van de gelegenheid
om op een dergelijk transport
middel naar elders te worden
gebracht gebruik te maken.
Ook gewonden worden er mee
naar de plaats van bestem
ming gebracht. Dezer dagen
had bijvoorbeeld een jonge
dame op den Schoterweg te
Haarlem het ongeluk met haar
voet onder een wiel van een
met paard bespannen wagen te
raken; zij werd een woning
binnengedragen, waar een dok
ter werd gealarmeerd, die niet
te bereiken was. Uitkomst
werd gevonden door het meisje
per handwagen huiswaarts te
brengen.
Een ander geval deed zich
eveneens dezer dagen voor.
Aanstaande moeders kunnen
niet meer per ziekenauto wor
den vervoerd en daarom ge
beurde het, dat de aanstaande
vader een handwagen huurde
of leende en zijn vrouw daar'
mede naar een ziekenhuis
bracht.
Zeer nuttig is de handwag i.
En steeds grooter blijken zijn
mogelijkheden te zijn
AARDAPPELBONNEN
BLIJVEN GELDIG
Er zijn nog vele stadgenoo-
ten, die op de bonnen 284 en
285 geen aardappelen gekocht
hebben, omdat er geen voor
raad was. We vernemen, dat
het de bedoeling is de winke
liers te bevoorraden, om eerst
gelegenheid te geven op deze
bonnen te koopen. Daarna zal
de verkoop op de ingeleverde
bonnen geschieden.
KERSTCONCERT INTER NOS.
Het Kinderkoor „Inter Nos"
bestaande uit 350 kinderen on
der leiding van Jan Booda. zal
op Zondag 24 December van 4
tot 5 uur een Kerstconcert
geven in de Gem. Concertzaal,
met kaarsverlichting. Soliste is
Corry Bijster.
Aanleg en onderhoud van
Electrische Installaties,
Sanitair en Loodgieters-
werken
v.h. Keiler Macdonald,
Xel. 11828, Jansweg 42, Hrl,
BOEKHANDEL H. DE VRIES
KOOPT BOEKEN ©P EIK GEBIED
kleine partijen zoowel als geheele bibliotheken
Jacobijnestraat 3 - Ged. Oude Gracht 27 a. Haarlem
