-npella
DAMIAATJES
De stemming in Duitschiand.
De Gazette de Lausanne houdt zich bezig met
de stemming onder het Duitsche volk en con
stateert. dat dit eensgezinder is dan ooit. Zelfs
in Opper-Silezië met zijn overwegende arbei
dersbevolking blijkt het, dat de Duitsche ar
beider niet van plan is te capituleeren, zoomin
in het Oosten voor het Bolsjewisme als in
het Westen voor het Kapitalisme.
Dreigende staking in Zweden.
Uit Stockholm wordt gemeld, dat de arbei
ders in de Zweedsche metaalindustrie dreigen
in staking te gaan, wanneer zij niet met de
werkgevers tot overeenstemming kunnen ko
men. Deze staking zou 125 000 arbeiders om
vatten. De staking zou onder communistische
leiding staan.
Het Fransche leger.
Uit Parijs wordt medegedeeld, dat voigcus
Ra.lio Paris officieren en onderofficieren van
he: koloniale leger onder de wapenen zijn ge
roepen en zonder verwij! zullen worden inge-
De Duitsche wapens.
Uit New York wordt gemeld, dat de onder-
staatssf rc'.aris van het departement voot
luchtvaait in de Washington Poit schrijft ovet
de verwoestingen, die de Duitsche V-wapens
op Engeland ten gevolge hebben. Verschrik
kelijk. aldus deze waarnemer, is uitwerking
dezer wapens op de stellingen Waar zij tegen
concentraties van troepen worden gebruikt is
hun effect evenwel catastrofaal.
De gevangenis levert manschappen
Een Amerikaansche staatscommissie is thans
bezig de Amerikaansche gevangenissen „uit
te kammen om na te gaan, welke gevangenen
in aanmerking komen om in militairen dienst
te worden gesteld. Naar verluidt komen mis
dadigers, die meer dan drie maal gevonnist
zijn, niet in aanmerking.
Iets over de vrije cadens.
Reeds geruimen tijd geleden kreeg ik een
schrijven van een onzer muzieklievende lezers
betreffende het inlasschen van vrije cadensen
in klavier- en andere concerten Het leek mij
wel een onderwerp om eens in de krant te
behandelen: doch de gelegenheid daartoe deed
zich destijds niet voor. Ondertusschen is de
bewuste brief zoek geraakt Maar als mijn ge
heugen mij niet bedriegt, gaf de schrijve:
uiting aan zijn misnoegen, dat het werk van
geniale componisten als Mozart en Beethoven,
op bepaalde punten onderbroken wordt, om,
met ingelaschte cadensen van eigen of an-
derer maaksel hun improvisatietalent en
hun virtuositeit (of alleen maar dit laatste) te
demonstreeren.
Kijk, dat is een standpunt waarvoor men
in zekeren zin respect kan hebben. Maar het
is met het standpunt van de componisten, die
er hun werk zoodanig inrichtten, dat het door
een vrije cadens zou worden uitgebreid Op
bepaalde punten vindt men n.l in het klas
sieke concert, op een kwart-sextakkoord van
het orkest, een fermate waarop deze inlasch
verwacht wordt. Het gebruik druischt dus niet
in tegen de intenties van de componisten. De
vraag Is maar of de cadens goed is en dat
vooral in stijl blijft. Een enkelen keer (in zijn
5e Pianoconcert) heeft Beethoven zelf de cadens
in zijn werk aangebracht en wel zoodanig dat
het niet door iets anders te vervangen zou
zijn: doch verder moeten wij wachten tot de
romantici (Mendelssohn (vioolconcert), Schu
mann (klavier- en cello-concerten), Grieg
(klavierconcert) enz.) om het genre van de
vrije inlasch den pas te zien afgesneden. Wel
componeerden Mozart en Beethoven meer
dere cadenzen voor hun concertwerken, maar
dat was dan meestal om leerlingen ten dien
ste te 2ijn. Wanneer deze componisten zelf
hun werken vertolkten zullen zij de cadens
wel geïmproviseerd hebben. Immers de kunst
der improvisatie was in hun tijd een doodge
woon iets, waarop men rekende Tegenwoor
dig zijn de executanten waar men dit van
verwachten kan dun gezaaid: maar velen
spelen toch hun eigen gecomponeerde caden
zen. ofwel gebruiken die van andere compo
nisten. En eerlijk gezegd, daar zijn wel merk
waardige «stukken onder die zich waardig aan
sluiten bij het hoofdwerk en dus in den geest
van den componist we kunnen zeggen: met
zijn goedkeuring geschreven zijn.
De cadens is haast zoo oud als het concert
zelve. Haar gebruik werd afgekeken van de
zangvirtuosen uit het begin der 18e eeuw.
Torelli, een der eerste meesters van het con-
certo-grosso het begintype van het instru
mentaal concert laschte reeds in 1705 een
geschreven cadens in. Hetzelfde deed Vivaldi
in 1712 in een kerk-concert. Bach, die de Ita
lianen soms op den voet volgde, ja hun wer
ken, vooral die van Vivaldi, vaak adopteerde,
aanvaardde het principe der geïmproviseerde
cadens, door ter plaatse waar zij komen moest
aan te teekenen „Cadenza all'arbitrie". Han
del ging nog verder in zijn orgel-concerten,
waar hij heele passages improvisatorisch
laat uitspinnen door den executant en zelfs
een compleet Adagio-deel aan de ingeving van
den uitvoerder overlaat Stippen wij eehtei
aan dat Hëndel deze stukken voor zichzelf
schreef. De Duitsche componisten van het
eind der 18e eeuw, die de groote klassieken
(Haydn, Mozart, Beethoven) voorafgingen,
hechtten veel belang aan de cadens, en erken
den zoowel de geschreven als de extempore
gespeelde inlasch bij hun werk. Als regel gold
het verrassende en virtuose, terwijl zelfs het
bizarre en gewaagde niet werd afgewezen
Geen enkel concerto mocht er van gespeend
blijven, althans in minstens een der deelen.
Over Mozart en Beethoven ten aanzien van
de cadens sprak ik reeds, evenals over de in
zichten in deze van hun romantische opvol
gers.
Zoo gezien heeft de cadens haar historische
rechten; natuurlijk alleen de goede cadens,
die zich niet te pretentieus in omvang en al
lure verhoudt tot het hoofdwerk, en die daar
mee in stijl zooveel mogelijk gelijk blijft. Een
moderne harmonisatie van thema's van Mo
zart of Beethoven is natuurlijk te verwerpen.
Overigens vind ik dat we de cadens te aan
vaarden hebben uit kunsthistorisch oogpunt.
Haar recht van bestaan is niet weg te cijfe
ren door een persoonlijke meening.
JOS. DE KLERK
Geboren:
LAMBERTUS JAS
Zoon en Broertje van:
G. C. DE VRIES
L. J. DE VRIES—
v. d. HEIDE
GIELTJE
Haarlem, 23 Januari 1945.
Pleiadenstraat 73
Heden overleed onze
beste Broeder, Behuwd-
broeder en Oom
JOHANNES MARIUS
DE JAGER
in d. ouderdom v. 72 jaar
Uit aller naam:
J. W. F. v. Ommeren
Haarlem, 24 Januari 1945
Spaarne 19 rd.
De teraardebestelling zal
plaats vinden op Maan
dag 29 Januari 1945 te
15,45 uur op de Algem.
Begraafplaats aan den
Vergieraeweg.
Heden overleed, tot onze
driepe droefheid, onze
lieve Vader, Behuwd- en
Grootvader
JACOB
VAN DER VELDEN
in d. ouderdom v. 75 jaar
W. P. Stengervan der
Velden. J. P. J. Stenger
en kinderen, W. J. vair
der Velden.
Haarlem. 25 Januari 1945
Parklaan 101
De teraardebestelling zal
plaats hebben Dinsdag 30
Januari a.s. op de Nöor-
der Begraafplaats aan
den Vergierdeweg te
11,30 uur. Vertrek Sterf
huis 10,30 uur.
Eenige en Algemeene
Kennisgeving
Heden overleed onze
lieve Vader, Behuwd-
Grootvader
Dr. G, F. HELLEMA
in d. ouderdom v. 84 jaar
Haarlem: S. W. Kits van
Heijningen-Hellema, Mr.
H. M. Kits van Heij-
ningen, J. D. A. Hellema.
Texel, den Burg: D. H.
Hellema, T. H. E. H. Hel
lemavan Bosveld Hein-
sius en kleinkinderen
Haarlem, 24 Januari 1945
Hooglandspark 13
Liever geen bezoek
De teraardebestelling zal
plaats hebben Dinsdag
30 Januari a.s. te 3 uur
op de Algemeene Begr.-
plaats Heemstede.
Heden overleed, na een
kortstondige ziekte, zacht
en kalm, tot onze diepe-
droefheid, onze lieve Va
der, Behuwd- en Groot
vader
DIRK JACOBUS
VAN DANTZÏG
Weduwnaar van Alida
Maria Bouwman
in d. ouderdom v. 77 jaar
Amsterdam: C. M. Hes
selsvan Dantzig, E.
Hessels.
Haarlem: W. M. Pesoh
van Dantzig, R. B. C.
Pesch, Robbie.
Haarlem. 23 Januari 1945
Oranjestraat 58
Condolatie-adres Marnix-
straat 45.
De teraardebestelling zal
plaats hebben Dinsdag 30
Januari a.s. te 11 uur op
de Algem. Begraafpl. a.
d. Kleverlaan te Haarlem.
Vertrek Oranjestr. 10,15.
Heden overleed door een
noodlottig ongeval onze
lieve Zoon. Kleinzoon en
Neefje
TONNY IJK EL
in den leeftijd v. 12 jaar
J. P. IJkel
M. M. IJkel—
van Steyn
Grootvader,
Grootmoeder,
Ooms en Tantes,
Neefjes en Nicht
jes.
Haarlem, 25 Jan 1945
Ruiterweg 17
De begrafenis zal plaats
hebben op Dinsdag 30
Januari des v.m. te 11 u.
op de Algem. Begr.plaats
aan de Kleverlaan.
BOEKHOUDEN. Spec. Opl.
v d. Praktijk en Examens
door Leer. M.O., desgew. aan
huis. Boeken in bruikleen.
Br. onder no. 3131.
De Rechter-Commissaris in
het faillissement van JACOB
SI ETS ES. aannemer,
nende te Haarlem aan de
Du ven voordes tr. 114, heeft
bepaald
le. dat op 1 Maart 1945 de
term zal eindigen binnen
welken de schuldvorderingen
moeten zijn ingediend bij
den curator Mr. H. J. Pot,
Ged. Oude Gradht 63 te
Haarlem.
2e. dat de verificatieverga
dering zal gehouden worden
op 16 Maart 1945, des voor-
middags te 10 uur in het
Gerechtsgebouw aan
Jansstraat no. 81 te Haarlem
De Curator:
Mr. H. J. POT
Haarlem, 24 Maart 1945.
AANGEB.: Gem. Zit-SlJca-
mer. Ruim uitz. Eerst, stand,
m. gebr. v. keuken, v. echtp.
z. kinderen of Dames. Br. no.
3130 Bur. van dit blad.
INWONING AANGEB.
aan echtp. z. k., dat in staat
is alle huish. werkzaamlh. te
verr., in ruim huis, (gezin
van 2 pers.) Ook b.v. moe
der en dochter komen in
aanm. Aanmelding voorl.
uitsl. schriftel.: Mevrouw
Binsma, Koninginneweg
Wij leveren nog steeds:
PRIMA EIKEÜ
REGENTONNEN
WASCHTOBBES I
STAMPKUIPEN
't Van ouds bekende adres
Kuiperij Divendal
Antoniestraat 3
NETTE SCHOONMAAK
STERS GEVRAAGD
voor schoonhouden kantoor
lokalen. Aanm.: CEMSTO,
Nassaulaan 32.
Gevraagd in rusthuis
MEISJE
d. en n. Goed loon. C. M.
M. Tekenbroek. Tramweg 17
Aerdenhout.
Voor Rijksgebouw te Haarlem gevraagd
3 werksters
Werktijden 8-12 uur en 13.30-17 uur. Zaterdag 8-12 uur.
Loon f 0.50 per uur. Aanmelding ten spoedigste aan Afd.
Vrouwen van het Gew. Arbeidsbureau, KI. Houtweg 18.
Edward Nij man
DAMES. EN HEERENKLEERMAKERIJ
SOMS kunnen wij op vergunning een costuum of jas
leveren.
ALTIJD maken wij van uw eigen stof een costuum,
mantel of overjas met voorname coupe en afwerking.
STEEDS vermaken, keeren en modernlseeren wij dames-
en heerenkleeding, doch uitsluitend het betere genre.
Onze damescoupeuse maakt Uw japonnen, blouses enz.
PIETER KIESSTRAAT 55, HAARLEM
Wij noodigen li uit
ONZE EXCEPTIONEELE AANBIEDINGEN
pracht collectie SCHILDERIJEN van bekende Meesters
onze zaak te bezichtigen.
HET SCHILDERIJENHUIS VAN HAARLEM
GIERSTRAAT 53
HAARLEM'S zaak met de grootste en meest
uitgebreide sorteering.
Verkoon onder volle garantie.
JOS. DE GR AA FF
Encadrementen
WIJ KOOPEN ALLES EN OVERAL! Huis-, Eet- en
Slaapkamers. Géh. en Ged. Inboedels. Boeken. Muziek
instrumenten, Antiek. Horloges. Gramofoons en Platen,
Zolderopr. enz. enz. Wij betalen steeds de hoogste waar
de van uw Dames-, Heeren- en Kinderkleeding en
Schoenwerk.. Otid en vertrouwd adres van 1897.
JOS. v. d. BERG, BREESTRAAT 18, TEL. 21030
HOE KOM IK AAN EEN GOED CORSET?
Informeert U eens bij
MAATCOftSCTTSM
Corsetières: Mejuffrouw ANDERSON,
Leidschevaart 328, Haarlem;
Mevrouw VEERMAN,
Koninginneweg 10 A. Haarlem;
Mejuffrouw SAMBEEK,
Clematislaan 24, Aerdenhout.
BOEKHANDEL H. DE VRIES
KOOPT BOEKEN OP ELK GEBIED
kleine partijen zoowel als geheele bibliotheken
Jacobijnestraat 3 - Ged. Oude Gracht 27 a. Haarleni
FLUKS"
handhaaft nog steeds goede kwaliteit tegen voor
oorlogse prijzen. 1 penning 13 cents.
RESTAURANT „FLUKS"
GROTE HOUTSTRAAT 21-23, HAARLEM
B. C. D. (Alg. Bemidd. Centr. Dienst)
-evestigd in Gebouw „FLORA", PRETORIAPL. 95. H.N.
opent op a.s. Maandag 29 Januari zijn
Ruil- on V or koo paf deeling
waar U zelf kunt ruilen en handelen, wat het
meest betrouwbaar is en het beste financieele
succes oplevert.
De zaak is eiken MAAN-, DÏNS-. DONDER- en VRIJDAG
geopend van 10-12.30 en 2.30-5 uur. Zie voor condities
en nadere toelichting de raamannonces van dat gebouw.
DE DIRECTIE
GELDBELEGGING
HULSORGEL z.g.a.n.. 4 sp. „Liebmann". 16 reg., doorl.
harp. fraaie toon. eiken, m. dito orgelbank (verstelb.) en
eikenh. standaard, m. garantie, wegens vertrek voor
f 1200 aangeb. Spoed. UITERWIJK, p. a. Slingerweg 12,
Aerdenhout.
BUITENGEWONE WEKE-
LIJKSCHE VERKOOPING
van Meubilaire Goederen,
iederen Donderdag 10 uur.
Kijkdag: Woensdag 10-4 uur
Inbreng of afhalen van goe
deren Maandag en Dinsdag
van 9 tot 4 uur. Veilingzaad
Kruisstraat 30. Deurwaarder
J. Hollenberg. Veilingdir. J.
P. G. Kok. Tel. 10514.
v.h. KELLER «b
MACDONALD
Telef. 11828 - Jansweg 42
Haarlem
Wij zijn weer in staat zoo
foed als alle Philips-hand-
ynamo's In zeer korten tijd
te repareeren.
DRENTH - DETECTIVE
Eerste en volledig gedipl.
pol. amb. te Haarlem. Veel
jarige redh. en detective er
varingen, - Agentschappen
door geheel Nederland.
Haarlem: Tel. 14751, Teyler-
plein 11.
C ARBIDPITT EN
te koop aangeboden. Repa
ratie van carbidlampen enz.
H. v. d. LAAN, Doelstr. 12 rd
ALLE MUZIEKINSTRUMENTEN
zooals Piano's. Violen, Guitaren,
Mandolines. Blaas- en Slaginstrumenten
hoopt GART
HIJ WOONT: NASSAULAAN 10
LESSEN
MED. ANAL, door omstandig
heden buiten haar werk b. z. a.
het bijwerken van cursis
ten. Br. C 2280.
PERS. GfiVH. HUISHOUDING
- Terst. bij dame alleen v. d. en
NET MEISJE als hulp in da
huish. gevr. ook v. bez. te verr.
Mevr. Bolderdijk. Wagenweg 15.
Nette werkster 2 x p. w..
Tump, Spaameiaan 15.
DAGMEISJE, bov. 16 j.. van
8.30—1 uur. Zond. vrij. Mevr.
Schouten. Turfmarkt 12 rd.
HUISHOUDSTER, P.G. Br.
G. H. v. Dijk, van 't Hoftstr. 45
NET MEISJE. Mever, Park
laan 18.
PERS. A.G.B. HUISHOUDING
- EENV. DAME b.z.a. voor ver
stelwerk f 2 p. d. met warm. m.
H. C. of Z Br. B 2295.
NET R.K. MEISJE, pl.ra. 18
als hulp in de huish., stop
pen, naaiw. met de kost. Br.
B 22%.
Besch. Jongedame z. z. g.
gepl. als HULP IN DE HUISH.
bij kind., Aerd.h. of H.stede. Br.
B 2297.
NAAISTER kan weer werk
;men, nieuw, verander, keer-
werk. Br. B 2298.
NAAISTER vr. keer-, veran
der- en verstelwerk. Br. B 22V»
KAMERS AANGEBODEN
INWONING A.G.B. 1 of 2
eenv. mensehen, teg. nader over
een te komen vergoeding. Br.
A 2250
2 goed GEMEUB. KAMERS
aangeb.. gelegen Houtplein. Br.
A 2251.
DIVERSEN
WEGGELOOPEN witte poes,
omg. Rlj'ksstr.w., Spaarnhoven-
straat, s.v.p, ter. Rijksstr.weg
116 of Amsterdamatr. 41.
VERLOREN, bos sleutels, teg.
1. ter. te bez. Gr. Houtstr. 96.
GOOCHELAAR b.z.a. met pop
penkast. Coorahertstraat 24 rd.»
Haarlem.
WTE RUILT 6 Tetra luiers voor
6 flanellen luiers, van Wijk, Tem
peliersstraat 41 rd.
TE RUILEN A.G.B. pr nieuwe
br. led. dames molières 38 of
2 pers. woll. deken gr. form.
- een pr fornuis m. oven en
pijpen. Roozen. Bentveldsweg
't. Aerdenhout.
100 K.G. HOUT te ruilen voor
1 pr klompen onv. welke maat.
Joh. Duyn. Spaarne 46 rd
IN RUIL A.G.B. 1 p rol
schaatsen en d.schoenen m. 39 v.
jongens sportkousen, leeft. 16 j.,
koop gevr. glazenwasscherswa
gen of schllderswagen. Mor-
seld, Harmenjansweg 61.
1 p. br. DAMESMOL. m. 39 >n
aangeb. voor 1 p. m. 40 tev.
d.zomermantel te koop gevr. m.
4012, Aardema, Parklaan 96.
PLAATSING GEZ. BUITEN
jongen 9 j. teg. f 25 p. w. Br.
A 2257.
TE KOOP GEVRAAGD
Prima onderh. laag model
KINDEKWAGEN, Coccoris. Du*
venvoordestraat 71 rd.
Mod. KINDERWAGEN, wan
delwagentje. ledikantje. vloer
kleed. damesschoenen m. 43, G.
d. Veldt, Twijn dei-slaan 1T
TE KOOP AANGEBODEN
MAH. SALONAMEUBLEMENT
best. uit: kast. tafel, spiegel. 3
fauteuils. 4 stoelen, mah. salon-
kast. piëdestal, tafeltje, schilde
rijen. pendulestel. lampen enz.
f 5150, J. Krap. Bronsteeweg 57.
H.stede.
NOODKACHELTJE f 12.9».
Draijer, Ldisonstraat 24
FORNUISJE f75. te bevr. bij
D. P. Zutthof, Verspronckweg 4J