FEUILLETON.
De vloek des Vaders.
DB VLOEK DES VADERS,
BUITENLAND.
No. 40.
Oplage 10000 Ex.
Zaterdag 25 Augustus 1883.
Naar het Hoogduitsch
tan
Pr. LEYAHTI.
i)
Geheel Lindenheim was in be
weging. Lindenheim was eene niet
onbeduidende fabriekstad, met zeer
veel stoommachines, zeer veel enge,
morsig uitziende straten, een zeer
sterk kolenverbruik en zeer weinig
frissche gezichten. En toch scheen
de zon -.oo vroolijk op de hooge fa
brieken en de met karig groen be
dekte pin nen, alsof er in Linden
heim geer ellende, geen onder den
druk des oodlots zuchtend men-
schenhart was te vinden en alle leed
der aarde zich in een zonnig wel
gevallen had opgelost. De zon scheen
helder op een witten muur, waarop,
evenals op vele andere plaatsen dei-
stad, een reusachtig plakkaat van
rood papier was vastgemaakt. Boven
den inhoud dezer publikatie was een
fraai mannenportret met een flinken,
vollen baard aangebracht. De men-
schen verdrongen zich voor het pa
pier en de aangezichten werden alle
ernstig, toen zij de woorden dezer
aankondiging lazen. Slechts weini
gen verwijderden zich hoofdschud
dend, de meesten spraken druk over
't vernomen nieuwsde mannen met
fonkelende oogen en heftige bewe
gingen, de vrouwen met blijkbare
sympathie voor het scboone man
nenportret. Het waren meest lieden
uit de arbeidersklasse, welke voor
bet roode plakkaat stonden, ernstige,
sterke mannen met gebruinde ge
zichten; vrouwen met die zwaar
moedige oogen, waaruit de zorg- om
bet dagelijkscli brood als een stomme,
ernstige vraag aan het leven u te-
genblikt, meisjes met flinke, volle
armen, die vlijtig wisten te werken
en bet leven moedig in de oogen
keken.
Van verre was het plakkaat lees
baar. Het luidde als volgt:
Vrijdenkers van Lindenheim!
De dag der vervulling is nabijDe dienst
der gelukzaligheid, de leer der vrije er
kentenis, het geheim van ?t -ware geloof
■wil u van den druk der aardsche zorgen
bevrijden. Wilt gij het verlossende woord
uit den mond van een' door den geest be
genadigden persoon hooren, komt dau
Maandag avond 7 uur in „De roode
Leeuw." Er wordt geen entree gevraagd.
Er zul cene kollekte gehouden worden ten
behoeve van het toevluchtsoord voor vrij
denkers. genaamd „Het vrije geloof." Komt.
gij allen, die naar waarheid dorst. De
stem van een waarheidszoeker roept u. Gij
allen wordt uitgenoodigd door
Gotpwtp Stcrk,
De voltsvricnd" genaamd."
Wie was deze man, die met zijne
oproeping der vrijdenkers de menigte
zoo in beweging wist te brengen?
Wie was deze Gotfried Sturm, die
de wereld een nieuwen godsdienst,
die der gelukzaligheid beloofde?
Was hij een dweeper of een be
drieger, een profeet of een oplich
ter? Gotfried Sturm was geen van
beiden en toch ook weer beide te
gelijk. Hij was een dweeper, die
oorspronkelijk ernstig over verbe
tering van 't lot der menschen bad
gedacht. Hij had eene goede op
voeding genoten, zelfs had bij een
tijd lang in Berlijn in de rechten
en de volkshuishoudkunde gestu
deerd, maar hij was zoo dikwijls in
vereenigingen en samenkomsten van
werklui als spreker opgetreden, dat
hij, ijdel als hij was, door het éclat
zijner redevoeringen verwend, zijne
studiën opgaf en zijn plan ten uit-1
voer bracht omvolksprediker
te worden, zooals hij het zelf ge
woonlijk noemde. Onophoudelijk
maakte hij jacht op populariteit en
door deze jacht was de egoïst zoo
danig in hem ontwaakt, dat hij
zeer spoedig den persoon met de
zaak verwisselde en de verbetering
van het lot der menschheid bij zijn
eigen ik begon; dat hij zoo vurig
beminde, als hij voorgaf de geheele
menschheid te beminnen. Zoo rede
neerde hij zich langzamerhand ge
heel en al vast in een verward
phrasensysteem, waaraan hij hij slot
van rekening even vast geloofde,
als de gewone leugenaars aan de
waarheid hunner verdichte verha
len. Waarin eigenlijk «de dienst
der gelukzaligheid, het geheim van
't ware geloof» bestond, dat zou
Gotfried Sturm u niet hei hen kun
nen vertellen, als men hein voor
eene korte en bondige verklaring
van zijn systeem tien min1 n tijd
Van Haarlem naar
Amsterdam.
7.—. 8.09, S.17, 9.9.33,
11.15, 11.44s, 11.56, 1.8,
2.40s, 3.53, 4.13, 4.31. 4.44,
5.42, 7.13, 7.39s. 8.41, 9,36,
9.46,9.57,10.25,10.33,10.54*
VERTREKUREN der SPOORTREINEN. ZOMERDIENST. De met een geteekende treinen alleen le en 2e klasse.
Van Haarlem naar
Rotterdam.
6.31, 7.53*. 8.37,9.11,10.16,
12.17*. 12.46. 1.56, 3.17,
4.16, 5.30* 5,37, 8.1, 10.24.
Van Amsterdam naar
Haarlem.
6.—, 7.—, 7.30s, 8.10. 8.40,
9.35,9.49,11.5,11.55* 12.15,
1.5, 1.30, 2.50, 3.45, 4.30,
4.40, 5.10. 6.15, 7.30, 8.30,
10.-, 11—,
Van Rotterdam naar
Haarlem.
6.—, 8.10, 9.10,10.20*. 11.5,
1.25* 2.30, 3.35. 5.10,6.20*
7.-, 7.55, 3.50, 9.45*.
De vertrekuren zijn berekend
van dc Delftsebe Poort.
Van Haarlem naar
den Helder.
6.34, 7-27 tot Litgccst, 10.7,
1.34. tot Alkmaar, 4.57, S.57.
Van den Helder naar
Haarlem.
5.55, 9.30, 1.30, 7.20
Van Haarlem naar
Zandvoort.
Station H. IJ. S. M.
6.34. 7-28, 8.39,10.18,11.32,
12.19. 1.32, 3.19. 4.15, 5.5,
5.40, 6.42. 8.3, 10.13.
Van Zandvoort naar
Haarlem.
7.45, 8.34, 9.6, 10.4S. 12.41,
2.15, 3.46, 4.7, 4.37, 6.7
7.13, 9.12, 10.1, 11.—.
Onze Abnnné's en zij, die liet in
den loop van dit jaar worden, ontvan
gen als premie den beroemden roman
van Fr. Levanti:
Uit het Hoogduitsch vertaald.
FRANKRIJK.
Het artikel van de Nordd. Allg.
Zeitunr over d«* uittarter.de tsal der
Fransche pers tegenover Duitschland,
gisteravond verkort per telegraaf
medegedeeld, is door de oflicicuse
Agence Havas overgenomen, die er
bijvoegt, dat dit artikel aller aan
dacht trekt, ofschoon men de oor
zaken der beschuldigingen, die het
bevat, niet kan nagaan.
Na de Havas namen bijna alle
dagbladen het artikel over.
La France wijst, onder liet op
schrift «Een uitdag'ing,op den uit
tartenden toon der Duitsche pers,
die steeds op officieus bevel handelt.
Bismarck wien het gelukt is, rond
om den Keizer de monarchale Hoven
en Staten te vereenigen, beproeft
thans deze tegen twee Staten op te
zetten, wier onafhankelijkheid hij
nog niet heeft kunnen vernietigen.
Het past den Franschen niet op be
dreigingen te antwoorden, die alleen
ten doel hebben hun rust en koel
bloedigheid te ontnemen. Als Frank
rijk vredelievend en sterk weet te
blijven, heeft het niets van de snoe
verij der Duitschers te vreezen. Doch
het is tijd, dat het land aan de
Regeering den plicht oplegde een
minder avontuurlijke en minder aan
verwikkelingen blootgestelde politiek
te volgen.
Paris geeft het artikel der Nordd.
AUg. Zeitung met de hij voeging:
Wij gelooven niet aan den duivel
en eischt van de bankiers, kooplie
den en fabriekanten, dat zij den
Duitschers te Parijs geen werk meer
verschaffen. La Gazette de France
zegt, dat de politieke en de financi-
eele wereld door het artikel zeer
opgewonden ishet was als een hom
in Parijs komen vallen. Bismarcks
orgaan geeft den Franschen in
scherpe bewoordingen te kennen,
dat de Duitschers de snoeverij der
Fransche bladen, die van wraak-
nemen spreken en zich veroorloven
symp?*hie voor Elzas-Lotharingen
te doen blijken, moede zijn. Duitsch
land wil niet, dat de Fransche Re
publiek het recht hebhe, de houding
van een onafhankelijk en vrij volk
aan te nemen. De Republiek moet
voor Bismarck huigen en tot zijn
vasal vernederd worden. Frankrijk
wordt aangeduid als het eenige be
letsel voor de bevestiging van den
algemeenen vrede. Dit is nu de be-
leediging al te ver drijven, zegt het
blad ten slotte.
TURKIJE.
Het corps diplomatique te Kon-
stantinopel heeft besloten den vorst
van Montenegro als souverein te
behandelen. Dien overeenkomstig'is
aan den eersten dragoman der Itali-
aansche ambassade opgedragen, bij
den Montenegrijnsclien minister van
huitenlandsche zaken te vernemen,
wanneer de vorst het corps diplo
matique kan ontvangen. Op zijn
terugreis zal de vorst te Sofia een
bezoek aan vorst Alexander van
Bulgarije brengen.
RUSLAND.
Verleden week werden de 25 poli
tieke misdadigers van het laatste
nihilisten-proces, veroordeeld tot ver
banning naar Siberië, van Peters-
burg naar hunne bestemming gezon
den. Er zijn vijf vrouwen bij. Allen
waren twee aan twee geboeid; de
mannen aan handen en voeten, de
vrouwen alleen de handen. De ge
vangenen werden dezen keer bijzon
der genadig behandeld. Zij mochten
kiezen, aan welken lotgenoot ze
wenschten vastgeketend te worden;
zij mochten eenige bag'age meenemen
en er werd voor gezorgd, dat het
hun meegegeven geld behoorlijk be
waard blijft. Er bestaat tegenwoordig
eene commissie, om na te gaan, in
hoeverre de klachten van bannelin
gen gegrond zijn. Van 53 gevallen
heeft de commissie 'er reeds 41 ter
zijde gelegd. Men behoeft met te
vragen, hoeveel deze maatregel geeft.
De leden zijn allen politie-en just i-
tie-amhtenaren, waaronder eenigi
groote specialiteiten op het stuk van
politieke processen. Ook eene gevan
geniscommissie is opgericht, voor
namelijk om te onderzoeken, hoe
het komt, dat er zooveel gevangenen
sterven. Uit de ingewonnen inlich
tingen bleek o. a., dat er soms 500
personen gestopt worden in gevan
genissen, berekend voor hoogstens
200. Het aantal gevangenen neemt
ook verschrikkelijk toe. In 1877 zaten
er 7789 politiek veroordeelden van
beiderlei geslacht gevangen; in 1881
was hun aantal 12,811 en in 1882
steeg het tot 13,927.
Den loden September zullen de stu
denten te Warschau zij in de
eerste plaats zich in uniform
moeten stekende studenten van de
andere universiteiten worden eerst
den 13den Januari van 't volgende
jaar met deze onderscheiding be
dacht. De gelukkige Muzenzonen,
die beurzen en subsidien genieten,
worden op militaire wijze ingedeeld
en onder toezicht gesteld van in
specteurs, die voor hunne moraliteit
moeten zorgen. Binnen weinige jaren
zullen de Russische universiteiten
geheel als kadettenscholen zijn in
gericht.
BI\\EXLA\D.
Haarlem, 24 Augustus 1883.
In een hloemhollenschuur onder
de gemeente Bloemendaal heeft zich
door ophanging van het leven be
roofd G. H., ond 45 jaren, diever-
daeht werd zich alhier aan verschil
lende diefstallen, van manden met
gre ester., rp stoops:: sitg^ tald. tc
hebben schuldig gemaakt. Het vorig
ja-tr had hij 3 maanden getuebt ter
zake diefstal van een partij bloem
bollen.
HII. MM. de Koning en de Ko
ningin met gevolg zijn Donderdag
ochtend te 8 uur met een buitenge
wonen trein van den Rijnspoorweg
incognito te Amsterdam aangekomen.
De Koning was in civiel. Aan het
station werden HII. MM. ontvangen
door den burgemeester, die de hooge
gasten in een open rijtuig naar de
Tentoonstelling begeleidde.
Te IOV2 uur namen zij daar een
kop bouillon in de Engelsche-Indi-
sche afdeelingterwijl het dejeuner
van half een tot twee uur ten huize
des burgemeester werd gebruikt.
Met bijzonder welgevallen namen
de Vorstelijke personen, in den aan
vang zonder door nieuwsgierigen te
zijn omringd, voor het dejeuner een
zeer groot gedeelte in oogenschouw
van hetgeen in het hoofdgebouw-
is saamgebracht. Nederland en België
werden met zeer veel belangstelling
bezocht en tot in bijzonderheden
beschouwd. Enkele inzenders waren
op hun post. Woensdag in den laten
namiddag toch was 't bekend ge
worden, dat een voornaam persoon'
heden de' tentoonstelling zou bezoe
ken, en in afwachting daarvan
waren onderscheidene eigenaars en
de hier vertoevende commissarissen
der vreemd landen, reeds vroeg in
de gebouwen. In de afdeeling Neder
land namen HH. MM. langdurig
de zoo opmerkelijke mèubelinzending
van de heeren Jansen in oogen
schouw.
Hit België komende werd Italië be
zocht, henevens Rusland, waar de
consul generaal HII. MM. rondleidde
in Z. M. eenige der ingezonden voor
werpen, die hem ten geschenke
werden aangeboden welwillend aan-
nam. Ook de Zwitsersche afdeeling
'ior Z.M. zich door den heer Paul
«1 iohtï .deed inlichten, de Zweedsche
expositie, waar de lieer Bendix de
honneurs waarnam, Britsch-Indië en
de koloniën, waa: de heeren B011-
nard en Rovle de eer hadden de
vorstelijke personen op liet merk
waardigste te wijzen. Door Frank
rijk, zoowel in de zijgalerijen als
in de middengalerijen, onder geleide
van den consul-generaal graaf de
St. Foix, Japan, China, Spanje en
Perzië kwamen de Koning en
de Koningin te ruim twaalf uur in
het diamanten-paviljoen waar de,
heeren Daniels en Vita Israël-; de
vorstelijke personen ontvingen. II.1
MM. verlieten over de brug voor
de Hobbemastraat het terrein.
De wandeling door Frankrijk en
Japan duurde geruimen tijd en van
het inderdaad schoone en opmerke
lijke ontging niets aan HH. MM.,
die daar 't van algemeene bekend -
lieid was geworden dat de Koning
en de Koningin zich op de tentoon
stelling bevonden, geregeld door een
haag van toeschouwers zich bewo
gen. Het incognito werd echter strikt
gehandhaafd. De menigte groette
beleefd en voegde zich gaarne naar
de aanwijzingen van de politiebe-
ABONNEMENTSPRIJS:
Voor Haarlem per maand40* Cents.
Franco door geheel het Rijk p. maand 55
Afzonderlijke 'Nommers5
Verschijnt Dagelijks uitgenomen Zon- en algemeene Feestdagen.
Bureau: KLEINE HOUTSTRAAT No. 9.
Erukkers-UitgeYers: BOMAHS k Co., te Haarlem.
ADVERTENTIEN:
van 14 regels 40 Cent; iedere regel meer 10 cc
Groote letters naar Plaatsruimte.
Advertentiën worden aangenomen tot 's middags 12 i