BINNENLAND.
zaamden en aan een behoefte des-
harten voldeden, toen zij gebeden
tot God opzonden, niettegenstaande
het houden van met dit doel be
legde openbare bijeenkomsten ver
boden is. Het openbaar Ministerie
eischte schuldigverklaring aan ver
zet tegen de landswetten en ver
oordeeling', doch de rechtbank ver
klaarde hen niet schuldig en sprak
hen vrij. Eiken dag werden, gedu
rende de rustpoos der debatten, door
de Salvationisten lofliederen gezon
gen op de straat voor het paleis
van justitie.
TURKIJE.
Volgens bericht uit Konstantino-
pel heeft de steeds boven alle be
schrijving treurige toestand der open
bare veiligheid in de provinciën van
het Turksehe Rijk den grootvizier
onlangs opnieuw genoopt, de stede
houders te herinneren aan hun plicht
om de roovcrijenmetalle hun ten dien
ste staande middelen tegen te gaan.
Het g-evolg van deze aanschrijving
is geweest, dat thans van alle kan
ten berichten inkomen van gevan
genneming* of onderwerping; van roo-
verbenden. Feitelijk is echter in den
toestand nog geen verbetering ge
komen. Dit blijkt o. a. uit eene cir
culaire, welke door den minister van
justitie aan alle rechtbanken is ge
zonden en waarin wordt verklaard,
dat het voortbestaan der rooverben-
den vooral is te wijten aan de ge
brekkige rechtspleging. De straffe
loosheid, welke de roovers genieten,
vindt volgens den Minister haar
oorzaak, niet slechts in de onbe
kendheid der rechters met de wet
maar soms ook iu oneerlijkheid. De
Minister tracht thans door gepaste
maatregelen aan dien toestand een
einde te maken.
Haarlem, 4 Oct. 1883.
De Eerste Kamer lieeft een
zijner ijverigste en bekwaamste leden
verloren, mr. W. 0. Borsius, ridder
der orde van den Ned. Leeuw en
van de Eikenkroon, die Maandag
na korte ongesteldheid te Middel
burg is overleden. Hij bereikte den
leeftijd van slechts 58 jaar.
Hij werd in 1825 te Bildt (Utrecht)
geboren. Zijn vader, die aldaar pre
dikant was, werd later naar Mid
delburg beroepen, waar Borsius de
scholen bezocht. Na te Utrecht ge
studeerd te hebben, vestigde hij zich
als advocaat te Middelburg. Hij
verkreeg daar een uitgebreide prak
tijk, waarvan hij weinige jaren ge
leden afscheid nam, ofschoon hij nog
altijd aan de balie verbonden bleef,
als deken der orde van advocaten.
Van 1854 tot het begin van dit
jaar was hij lid der firma Den
Bouwmeester, Borsius en Van der
Leje, reeders en houthandelaars, en
kreeg daardoor groote kennis van
handel en scheepvaart. Ook in an
dere opzichten maakte hij zich nut
tig; als lid van den gemeenteraad
van Middelburg, als opperstrandvon-
der bewesten Schelde, als commis
saris der (sedert opgeheven) stads-
wisselbank, lid der Kamer van Koop
handel, welker voorzitter hij in de
laatste jaren was, en als commis
saris van het polderbestuur van
Walcheren.
In 1871 kozen de Staten van Zee
land hem tot lid der Eerste Kamer,
waar hij zich door de helderheid
en degelijkheid zijner redevoeringen,
waar wij heen gaan. Als wij terug
gekeerd zijn, zal ik hem de geheele
toedracht der zaak vertellen. Het
was toch reeds buitendien mijn plan
om spoedig met hem er over te spre
ken: het is tijd, dat hij alles ver
neemt. Wat zal hij verbaasd op
zien!
XXV.
Een grauwe, nevelachtige Novem-
berlucht lag over het land en de
zee. De groene berg zag er nu bruin
en dor uit. De golven sloegen met
kracht tegen het strand. Het was
een onaangename avond; de wind
was guur en koud, de hemel dreigde
met regen.
In de woning van Gottfried Sturm
was het nog treuriger. Er is g'eene
kamer, die er treuriger uitziet dan
een vertrek, waarin dag aan dag
een man doodziek neerligt, ja ster
vende is. Het scheen werkelijk alsof
trotschheid, en haat den ouden de-
vooral op het gebied van financiën
en handel, zeer onderscheidde.
Er wordt dus zeer reel verloren
aan dezen verdienstelijken man, die
bovendien door zijn minzaamheid
en hulpvaardigheid zich een groot
aantal vrienden en vereerders had
verworven. Nog geen 14 dagen voor
zijn overli jden nam hij zelf deel aan
de inzameling' van giften voor Java,
aan de huizen zijner stadgenooten.
De bevolking der gevangenis
sen bedroeg op 1 J uli jl. in de straf
gevangenissen 1097, in de huizen
van verbetering* en opvoeding 396,
in de cellulaire gevangenissen, bur
gerlijke en militaire huizen van ver
zekering en huizen van arrest 2143,
totaal 3636. Dat cijfer bedroeg in
1879, 3249, in 1880, 3404, in 1881,
3470, in 1882,. 3567.
Er waren op 1 Juli jl. 529 crimi
neel,2099correctioneel veroordeelden,
612 ongevonnisden en 396 niet ver
oordeelde jongens en meisjes, bedoeld
in art. 66 strafwetboek.
In verband met liet voornemen
van den Minister van Justitie, om
in plaats van 200 jongens, slechts
100 te vereenigen in de gestichten
voor jeugdige veroordeelden of «op-
voedelingen», verdedigt de lieer Yan
Heaven het denkbeeld, om ze maar
bij 30- of 40 tall en bijeen te brengen.
Hij zelf wijdde zijn leven aan die
taak en mag' dus bevoegd worden
geacht er over te oordeelen. Maar
ook de theorie pleit voor zijn denk
beeld; als inderdaad die gestichten
tot verbetering van de jongens moe
ten strekken, dan ligt het in den
aard der zaak, dat hoe meer op het
karakter kan worden gelet, zooveel
te grooter de kans wordt, dat. er nog
iets van lien terecht zal komen.
De eenige vraag is of dit stelsel
niet duurder zou zijn zichtbaar
duurder, want dat het, zoo de ge
volgen heilzaam zijn, indirect goed-
kooper is, spreekt vanzelf.
Maar de lieer Yan Heuven ver
zekert, dat het stelsel eer goedkoo-
per dan duurder is.
Vóór de Tweede Kamer een be
sluit neemt, ware het wenschelijk
dat de heer Van Heuven zijn denk
beeld uitvoeriger hekend maakte.
Het geldt een te gewichtig maat
schappelijk belang om het niet in
overweging te nemen.
In de Dinsdag te 's-Graven-
hage gehouden vergadering van het
Kon. instituut van ingenieurs kwam
de heer C. L. F. Post, lid en presi
dent der jury voor de 17. en 18.
klasse der internationale tentoonstel
ling te Amsterdam op tegen de wijzi
gingen, die de raad der jury in de
voorstellen der klasse-jury had ge
maakt, en tegen de wijze waarop
in deze zaak tegenover'de klasse
jury is gehandeld.
Door den heer J. G. Jager van
Amsterdam, is, ter gelegenheid van
de discussie over de plannen van
droogmaking der Zuiderzee, eene
mededeeling gedaan omtrent zijne
bekende concessie-aanvrage voor liet
kanaal van Amsterdam door de Gel-
dersche Vallei, in aansluiting met
het Noordzee-kanaal, inh. dat van
de regeering zeer onlangs eene be
schikking is ontvangen, die tot de
verwachting aanleiding geeft, dat op
gewijzigde grondslagen de uitvoering
van het Rijnkanaal langs dezen weg
niet onmogelijk zou kunnen zijn.
Bij den heer B. Jacobs te
Groningen zal weldra de zesde jaar
gang van den schaakkalender van het
Noordelijke Schaakbond verschijnen.
Was de uitgave tot dusverre door
magoog in 't leven hield: alles wat
hij in zijne jeugd verafschuwde en
minachtte, dat haatte hij nu dub
bel. Meer dan eens verwonderde
zich de dokter, als hij in dat ernstige,
sombere aangezicht keek, en telkens
vroeg hij zich af: Is dat sterkte
der ziel, die hem nog in 't leven
houdt?
Dat Hilda eene voorbeeldelooze
ziekenverpleegster was, zal niemand
verwonderen. Zij dacht niet aan
zich zelf; zij rustte, zij sliep niet,
want zij was te angstig om den
armen, stervenden vader ook maar
een oogenblik alleen te laten.
Gij moet mij niet verlaten,
Hilda, zeide hij op zekeren dag,
als gij in de kamer zijt, dan
komt het oude geloof aan engelen
bij mij terug, zooras gij weg zijt
kwellen mij allerlei naargeestige
droombeelden.
Wat zijn dat dan voor droom
beelden, vader? vroeg zij, zijn
het bond en voor zijne rekening ge
schied, zoo waren daaraan voor de
leden der redactie zoovele moeilijk
heden verbonden, dat er moest wor
den uitgezien naar eene doeltreffende
verandering, die het plaatsen en ver
zenden van het jaarboekje gemak
kelijker maakte. Daartoe heeft het
bond eene overeenkomst gesloten
met den heer Jacobs, boekdrukker
en papierhandelaar, die den kalen
der thans voor zijne rekening en
risico zal doen uitgeven.
Als redactie voor dezen zesden
jaargang zijn benoemd: de heeren
dr. H. Hartogh Heys van Zoute veen
te Assen, jhr. mr. Yan Beijma Tkoe
Kingma te Heerenveen, dr. U. P.
Okken te Solwerd, W. F. Van Nou-
huijs te Zuidliorn, A. H. Bekker,
W. F. M. Meijer en J. P. Runsink
allen te Groningen.
Dat de tochten van den lieer
Lhoste met zijn luchtballon ook in
de wetenschappelijke wereld de aan
dacht trekken, blijkt uit een artikel
in het tijdschrift la Naturevan
29 Sept. jl. waarin de Fransche ge
leerde Gaston Tissandier met den
meesten lof spreekt over dezen jeug
digen en moedigen luchtreiziger.
Wat eenige jaren geleden aan Tis
sandier en Duruof hij herhaling
mislukte, namelijk het Nauw van
Calais over te steken, is zooals
men weet aan den heer Lhoste
met zijn ballon Ville de Boulogne
volkomen gelukt op 9 Sept. 11. Hij
slaagde in dien stouten tocht niet
door toevalmaar door op eene
allerscherpzinnigste wijze partij te
trekken van zijne kennis van de ver
schillende luchtstroomi ngen
Amsterdam. Bij de Dinsdag
gehouden verkiezing voor den ge
meenteraad werden 1880 stembrief
jes ingeleverd. Daarvan bleken 1050
stemmen uitgebracht te zijn op den
heer mr. J. N. Yan Hall, kandidaat
der liberalen en 822 op den heer
mr. Th. Heemskerk, kandidaat der
anti-revolutionairen en katholieken,
terwijl 8 stemm. van onwaarde waren.
Aldus is de heer mr. J. N. Van
Hall gekozen.
Hoogkarspel. Een jongen van
12 jaren kwam op het denkbeeld,
zijn proppenschieter met kruit te
vullen en voor en achter de lading
een kleinen knikker te stampen,
waarna hij door middel eener bran
dende sigaar 't geïmproviseerde vuur
wapen wilde doen ontbranden. Dit
gelukte dan ook, maar met het ge
volg, dat het barstte en de stukken
hem in 't gezicht vlogen. Hevig
bloedend viel de jongen neer, en hij
zal, ten minste voor eenige dagen,
het gebruik zijner oogen moeten
missen.
Rotterdam. Op 12 Aug. jl.,
tijdens in het feestgebouw alhier
een matinée plaats had, vatte een
der schermen bij ongeluk vlam, door
het op het tooneel gebruikt wor
dende gaslicht.
Dit voorval had, met het oog op
eene mogelijke paniek, ernstige ge
volgen kunnen hebben, doch deze
werden voorkomen door een snelle
handeling van den aldaar dienst-
doenden onderinspecteur van politie,
B. H. van Prooijen, die, het gevaar
bemerkende, zien onmiddellijk naar
het tooneel begaf en doeltreffende
maatregelen nam om den brand
tegen te gaan, zoodat er in de zaal
zelfs bijna niets van bespeurd werd.
Voor die daad werd hem door
den hoofdcommissaris van politie al
daar een loffelijk getuigschrift ver
grijs haar met hare zachte hand
streelenden.
Als gij weg zijt, komen er
groote, zwarte honden, die mij met
hunne vurige oogen aanstaren. Ik
weet, dat het onzin is, omdat zij
slechts blaffenzij zagen mij
niet aan.
Zij kon niet anders doen dan zich
over hem buigen en vriendelijke
woorden in zijn oor lispelen.
Het was eene moeielijke, zware
taak voor Hilda, deze liefdedienst
bij den stervenden vader. Dat zou het
natuurlijk voor elk ander meisje ge
weest zijn,maar voor haar was het toch
zwaarder, want 2ij gevoelde dieper
dan anderen. De lange nachtwaken
grepen haar gestel zeer aan.
Op eenen nacht riep hij haar tot
zich.
Zend iemand om Freia te ha
len, zeide hij. Ik vloekte haar en
kan niet sterven.
Hij wist niets van geduld, van
eerd en nu dezer dagen ontving hij
van de eigenaar van het Feestge
bouw een geschenk, vergezeld van
een vleiend schrijven.
Utrecht. Omtrent de beschon
ken hoofdwacht alhier, (zie ons vorig
nummer) meldt men nog 't volgende:
Aan den Commandant der Infan
terie was Maandagmorgen, toen deze
de ronde deed, eene verrassing be
reid. In plaats van den schildwacht,
stond een der Utrechtsche stu
denten, in militair-uniform, op post.
Bij verdere inspectie bleek, dat de
geheele wacht beschonken was. De
sergeant van de wacht is onmiddel
lijk in arrest genomen.
Amerongen. Werden voor
enkele jaren in de bosschen slechts
enkele herten en reeën aangebracht,
deze hebben zich zóó vermenig
vuldigd, dat er landbouwers onder
dit dorp worden gevonden, die 's
nachts lantaarns branden, om hun
spurrie en knollen te behouden. Dezer
dagen zag men het grove wild reeds
tot aan den Slaperdijk en heden
vond men reeds zonen Nimrods, aan
gene zijde van den dijk verlangend
uitziende, om er een onder schot te
krijgen.
Montfoort. De heer D. 13.
Van Heuven redde Dinsdagmiddag
het vijf-jarig zoontje van den heer
R. F. Stalenhoef, dat door een knaap
van gelijken leeftijd in dc gracht
lang's het kanaal geduwd was en,
naar het midden gesparteld zijnde,
op het punt stond van te verdrinken,
doch ter bekwamer tijd door den
heer Van Heuven gegrepen werd,
toen deze, toevallig op 't Hof zijnde,
het ongeluk zag', en niet aarzelde
onmiddellijk te water te gaan.
Helmond.Zondagmorgen, om
streeks 11 uur, werd een gedeelte
van (Helmond's) inwoners opge
schrikt door een hevigen slag. Een
broodjager, die patronen vulde, werd
door zijn jachthond omvergetrokken,
waardoor een gevulde kruithoorn in
de brandende kachel viel. De kachel
sprong met een geweldige knal uit
een, ramen en deuren werden op
straat geworpen en het huisraad
verbrijzeld. Op verschillende plaatsen
ontstond brand in huis, die echter
spoedig gebluscht werd. De jager
zelf was vreemd genoeg on
gedeerd gebleven.
GEMENGD NIEUWS.
In een coupé derde klasse op een
Zuidbevelandschen trein, had dezer
dag-en een reiziger plaats genomen
in gezelschap van een Zeeuwschen
boer, die spoedig een dutje deed.
Van deze gelegenheid maakte een
as ingestapt reiziger gebruik, om
den slapende de groote zilveren
broeksknoopen en eenige gouden
knoopen van het hemd af te snijden.
Voor den veel begeerden post
van heul in Engeland is nu door de
sheriffs van Londen en Middlesex
een keus gedaan, waaraan de overige
graafschappen hun zegel zullen
hechten. De gelukkige is B Binns,
uit Dewsbury. Met hem op het twee
tal stond een zekere Barry, die reeds
een strop van zijde had laten maken,
en beweerde daarmee,' op een door
hem uitgedachte manier, de veroor
deelden «uiterst humaan» te kunnen
ophangen.
Op den spoorweg van Spa naar
Theux heeft Zaterdagmorgen een
treffend ongeluk plaats gehad. Te
Spa zijn drie waggons van een goe
derentrein losgeraakt en daar de
weg aldaar hellend is, zijn zij met
kracht naar Theux teruggeloopen.
gelatenheid, hij wist slechts, dat
zijne tijd gekomen was en dat hij
toch nog niet kon sterven.
De dokter was verbaasd over zijn
langen leven. Eens ook nog kwam
de goedhartige pastoor van Gollnitz
tot den stervenden man. Hilda ver
nam nooit, wat er al voorgevallen
was, maar toen de pastoor het huis
verliet, zeide hij tot haar, terwijl
schrik en ontzetting op zijn gelaat
lag:
Kind, bid voor uwen sterven
den vadeÉ. Hij heeft behoefte aan
de genade des hemels. Niets dan
haat houdt hem nog zoo lang in
't leven.
Het was eene moeielijke bezigheid
om dezen ruwen man te verplegen.
Hilda werd elke dag zwakker en
bleeker. Diep in haar hart droeg
zij nog de smart om hare verlorene
liefde. Zij zocht die te onderdruk
ken, maar dat gelukte haar niet.
Ook verwachtte zij Freia, hare
Iu hun vaart hebben zij een halt-
paal omvergeworpen en, daardooi
ontspoord, zijn de waggons tegec
het huis van een baanwachter ge
vallen, waarin zich de baanwachtei
met zijne vier kinderen bevond. He:
huisje stortte iu, met het treurig
gevolg, dat de vijf personen onmid
dellijk dood waren. De vrouw vaij
den baanwachter was juist uit he!
huisje gegaan om het hek te sluiten}
Een man met grasgroen haai
moet zich tegenwoordig* onder de
zieken in een bijgebouw van liel
Rochus-spital te Pest bevinden, waai
hij de verwondering wekt van ge
neeskundigen en leeken.
De man, die nog jong en koper
slager van beroep is, kwam met
groen haar ter wereld. Men zou op
het eerste gezicht denken, dat zijn
dikke haartooi geverfd was, maai
een scheikundig onderzoek lieeff
bewezen, dat groeu de natuurlijks
kleur zijner haren is. Naar men
verneemt, lieeft de groenlokkige
man reeds een verbintenis voor een
rondreis aangegaau.
Een hoedenfabrikant, in der-
Faubourg' Montmartre te Parijs, wei-
g'erdc aan een zijner werksters ver-;
hooging van loon. De juffrouw, hier
over verwoed, beloofde zich op hen
te zullen wreken. En zij hield woord]
want des avonds trachtte zij haai
gewezen patroon met een revolvei
dood te schieten en met een mes te
doorsteken. Dit zachtaardige vrouw
tje miste echter haar doel er. zit m1
op een welbéwaakte plaats.
Omstreeks 400 personen waren
Maandag-middag in het Station dl
Nord tc Parijs bijeengekomen, on
vaarwel te zeggen aan het stoffel ijl
overschot van den Russischen.schrij
ver Ivan Turguénief, dat naar Peters
burg' wordt overgohracht. Ondet di
aanwpzige personen van betcekenil
werden ook Reuae en Jules SimoiJ
opgemerkt. Eerstgenoemde hield eei
korte afscheidsrede.
In Oostenrijk verscheen mei
1 October een reeks nieuwe post
zegels. Zij hebben een waarde va:
2, 3, 5, 10, 20 en 50 krent zer. Dt
15 en 25 kr. van de vroegere reek
zijn weggelaten, daar zij te zeldei
gebruikt werden. Zoo ook het cou
vert van 3 kr. De postzegels vat
5 en van 20 kr. zijn reeds vóór on
geveer vier weken verschenen, daai
de voorraad der oude zegels uit
geput was. De nieuwe zegels heb
ben hetzelfde formaat en ongevee
dezelfde kleuren als de tegenwoor
digezij zijn echter f jner uitgevoerd
in de teekening hebben zij vee
overeenkomst met die van Bosni
en de Herzegowina; zij vertoonei
nl. den Oostenrijkschen adelaar me
een zwart cijfer der waarde op he
borstschild en daarboven, eveneed
zwart, het inschrift «Kais. Königl,
Oesterr. Post."
Moed en tegenwoordigheid vei
geest in een kind van zeven jar ei
In den omtrek van Ystad (Zwe
den) had een boer in zijn weilan
een stier, die met eiken dag s
kwaadaardiger werd, zonder da
iemand het dier geplaagd had. D
eigenaar, die dit bemerkte, besloc
het dier een plak voor de oogent
binden. Met dit doel begaf hij zici
naar het land, dat op geringen ai-
stand van de boerderij gelegen wa
en naderde den stier. Deze ijld
echter op den man toe, stiet he:
om en teisterde hem zoo met d
horens, dat de kleederen hem va
het lijf gescheurd werden en hij nif
weinig in het aangezicht gewon
zuster, die zij het laatst in alle praclj
en heerlijkheid had gezien.
De donkere Novemberavond kwan
Het grijze hoofd met het bleeke g<
laat wendde zich rusteloos in h-
kussen heen en weder.
Hilda, is zij gekomen klou
het heesch van de lippen des stei
venden mans. Uwe zuster vera'
schuwt mij, want ik vloekte hai
en ik moet den vloek weder va1
haar hoofd nemen.
Voor de liefdevolle, aanhankelijk
dochter, die zoo trouw eu dankbas
jegens hem was, die rang en rijkdo:
had afgewezen en hem teeder ha
omhelsd -- voor haar had hij gee
enkel woord van liefde en dankbaai
heid. Hij dankte haar niet voor b
offer, dat zij hem had gebrach
maar beschouwde het slechts a
hare plicht.
Iu den dood zoowel als in h
leven behoorde zijn hart aan Freii
Wordt vervolgd.)
