POPULAIR mm EN
Oplage 10000 Ex.
Maandag 19 November 1883.
No. 113.
ABONNEMENTSPRIJS:
ADVERTENTIE N:
FEUILLETON.
„GROEFWANG".
HAARLEM S DAGBLAD
Voor Haarlem per maand40 Cents.
Franco door gelieel het Rijk p. maand 55
Afzonderlijke Nommers5
Verschijnt Dagelijks uitgenomen Zon- en aigemeene Feestdagen.
Bureau: KLEINE HOUTSTRAAT No. 9.
Drukkers-Uitgevers: BOMANS Co., te Haarlem.
van 15 regels 25 Cent; iedere regel meer 5 cents.
Groote letters naar Plaatsruimte.
Advertentiën worden aangenomen tot 's middag 12 uv
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère G. L. DAUBE Co, JOHs. F. JONES, Sucr.. Parijs, 31bis, Faubourg Montmartre.
Van Haarlem naar
Amsterdam.
7.—. 8.32, 8.55, 9.30,11.15,
11.39*, 11.56, 1.8, 2.39*
3.53, 4.15, 4.44, 5.42, 6.40,
7.13, 7.44* 8.54,9.46,10.23,
10.59*.
VERTREKUREN der SPOORTREINEN. WINTERDIENST. De met een geteekende treinen alleen le en 2e klasse.
Van Haarlem naar
Rotterdam.
7.53* 8.33,9.4,10.13.12.12*
12.46,1.53, 3.50, 4.16, 5.12,
5.43*, 8.1, 10.13.
Van Amsterdam naar
Haarlem.
6.15, 7.30* 8.10, 8.30, 9.35,
9.50,11.5,11.50* 12.15, 1.5,
1.30, 3.26, 3.45, 4.30. 4.45,
5.20», 7.30, 8.30, 9.50,11.—.
Van Rotterdam naar
Haarlem.
6.40, 8.10, 9.10,10.20*, 11.5,
1.23*, 2.45, 3.35, 5.10, 6.27*,
7.20, 8.50, 9.50*.
De vertrekuren zijn berekend
Station Delftscne Poort.
Van Haarlem naar
den Helder.
6.51,10.7,1.37, tot Alkmaar,
5.2, 8.57.
Van den Helder naar
Haarlem.
6.10, 9.30, 1.30, 7.20
Van Haarlem naar
Zandvoort.
Station H. IJ. S. M.
7.55, 10.15, 11.38, 1.33,
4.59, 8.3.
Van Zandvoo 'naap
Haarlr^-
8.26 10.49, >42, 4.17,
6.15; .2«-
Bericht aan onze iezers.
auj die zich nog in den
loop van dit jaar abon
neer en, ontvangen als
premie
le. den boetenden Roman:
He Vloek des Vaders.
2e. Ven prachtig en in vier
kleuren gedrukt en wand
kalender.
ALGEMEEN «VERZICHT.
De Iersche onderkoning heeft
zoo van tijd tot tijd heel wat te
doen om de orde in het land, waar
hij in naam der Engelsche koningin
gebied voert, te handhaven. Niet
alleen is het de haat tegen al wat
Engelsch is, welke dikwijls dreigt
die orde te verstoren, doch ook ge
ven de verschillende partijschappen,
welke op het groene Erin bestaan,
hem dikwijls vrij wat werk. De
partij van de Land Laegue, die zich
bij voorkeur de nationale noemt,
en die van de Orangisten, staan
maar al te dikwijls zeer scherp
tegenover elkander en vaak komt
het, vooral in het noorden van het
eiland, tot bloedige botsingen tus-
schen hen beiden, die door de open
bare macht niet altijd spoedig ge
noeg verhinderd kunnen worden.
Natuurlijk wekken somtijds de maat
regelen van voorzorg, welke de re
geering meent te moeten nemen,
de ontevredenheid van de eene of
de andere vereeniging, die zich
daardoor in hare rechten gekrenkt
acht. Zoo ook roepen de Ieren thans
weder wraak over een der jongste
"besluiten van den onderkoning. Te
Fermagana zou door de National
League eene belangrijke vergade
(Een roman uit de achtste eeuw.)
UIT HET UOOGPUITSCH VAN
ADOLF GLASER.
11)
Daarmede was hij het eens, en
daar de goede dranken en krachtige
soepjes uit de heerenkeuken hem
wonderlijk snel deden aansterken,
was hii fspoedig gereed om de reis
te aanvaarden.
Hoe beter hij zich gevoelde, des
te ijveriger vroeg hij zijne moeder
naar inVchtingen, hoe eigenlijk heer
Heino:'<<ïr de deelneming dacht,
die zijUu gemalin voor hem, den
jongen christen, betoonde, en hij
vernam dat deze wel is waar de
verdrijving der christelijke broeders
zelve bevolen, en de moord van An-
selmus had toegelaten, maar met
ring worden gehouden, waarop de
houding der partij in de toekomst
zou worden besproken, doch de
Orangisten hadden hun voornemen
te kennen gegeven, om die verga
dering met geweld uit elkander te
drijven. De regeering, bevreesd voor
eene herhaling van de bloedige too-
neelen te Londonderry, had zich
gehaast, die bijeenkomst te verbie
den, en nu klagen de verongelijk
ten over de schandelijke willekeur,
waarvan zij, zooals zij beweren, het
slachtoffer zijn. De vrijheid van het
woord, de vrijheid van vereeniging
is, zoo meenen zij, door dit ver
bod geschonden, want daarvoor staat
voor iedere partij de weg open, om
de bijeenkomsten harer tegenstan
ders te verhinderen. Hoewel deze
bewering wel eenigen schijn vari
waarheid heeft, valt het van den
anderen kant niet te ontkennen, dat
de klagers van heden, bij vroegere
gelegenheden, wel eens misbruik
gemaakt hebben van dezelfde vrij
heid, over welke schending zij thans
hemel en aarde bewegen.
Omtrent de kwestie van het Suez-
kanaal schrijft men uit Alexan
dria aan de Timesdat men daar
nog zoo zeker niet is van de rech
ten, die naar het oordeel van de
Lesssps, de kanaalmaatschappij heeft
op de gronden benoodigd tot het
aanleggen van een tweede water
weg. Het zou zeer goed kunnen
zijn, meent de berichtgever, dat de
Egyptische regeering aan het ver-
leenen van de noodige concessie zeer
bezwarende, geldelijke verplichtin
gen verbond, want men denkt er
daar ernstig over, om de berooide
schatkist voor een deel te vullen,
met de gelden door de kanaalmaat
schappij aan tol en doorvoerrecht
ontvangen. Natuurlijk zou de khe-
dive zeer grootmoedig den aan
deelhouders een deel der penningen
laten, doch in ieder geval is het
gerucht, indien het zich bevestigt,
voor hen niet zeer bemoedigend. De
Berlijnsche hofprediker, ds. Stocken,
die in het laatst der vorige week,
ter gelegenheid der Lutherfeesten,
op het stadhuis van Londen eene
voordracht zou houden, ontving ter
elfder ure van den Lord-Mayor de
uitnoodiging, liever naar een ander
lokaal om te zien, daar zijne be
kende anti-semitische gezindheid
wellicht aanstoot zou kunnen geven
aan de talrijke Israëlieten, die in deze
wereldstad wonen. Het comité, dat
deze bijeenkomst georganiseerd had,
teekende wel protest aan tegen dit
besluit, doch het meende desniette
min zich daartegen niet verder te
moeten verzetten, waarom dan ook
de vergadering naar Exeter Halls
verlegd werd. De voordracht, welke
de Israëlietische kwestie onaange
roerd liet, liep dan ook zonder stoor
nis af.
De Fransch© regeering heeft van
Markies Tseng het aanbod ontvan
gen om de onderhandelingen weder
te hervatten, indien het kabinet ge
zind is, gedurende de besprekingen,
geen enkele vijandige beweging
tegen Sontay en Bae-Ninh te onder
nemen. Van het antwoord op dit
voorstel zal het afhangen, of hij te
Parijs zal blijven, of wel naar Lon
den terug zal keeren, in welk laatste
geval een breuk tusschen Frankrijk
China onvermijdelijk geacht
keizer van .Tap. h ridderorde van
het gulden v es geschonken. Om
trent de fee; te Madrid, hij ge
legenheid Ji het bezoek der Duit-
schen krpJprii*6, verneemt men na
der dat/Xl schitterend; beloven te
zijn, z'JAév nogthans een officieel
karak'jr aan te nemen. Voor zoo-
verr^de regeering zich er mede in-
laa betreft het alleen een bewijs
v: i erkentelijkheid voor de hartelijke
c'itvangst welke koning Alphonsus
v\n wege het Duitsche hof was
voor de* aanvrag£ bereid. Volgens de Portugeesche
bladen heeft de prins het voornemen
zijne terugreis over Lissabon te ne-
xzn.91j 4.1 jir* h/ï.-ioek aai» ,dp JiAofiUtfcd
van Portugal zou evenwel niet van
langen duur zijn, daar hij van plan
is zich nog denzelfden dag van zijne
aankomst of uiterlijk den volgenden,
op een Duitsch oorlogsschip in te
schepen.
dat de meerderheid harer leden, de
regeering niet gunstig gezind is.
Drie willen een protectoraat over
dit gebied, twee anderen zijn voor
standers van een algeheele anexatie,
een is er bij, die tegen elk crediet
is, terwijl wederom een ander eene
motie van wantrouwen tegen het
kabinet wil indienen. Van eenstem
migheid is dus volstrekt geen sprake,
en onder zulke omstandigheden is
het zeker hoogst moeielijk vooruit
aan te geven, of het rapport gunstig
of ongunstig
luiden zal.
Dat het in Servië noodig v
enkele districten nogmaals de l'ijgs-
wet at te kondigen blijkt .ut het
gebeurde te Alexinatz. Fn hoop
boeren met geweren, s >kken en
knuppels gewapend hes -rmde het
stadje met het doelden zekeren
Betrowitsch, die wegïs valschheid
in geschrifte gevang -i zat, te bevrij
den. De overheid erd afgezet, en
in de gevangenis worpen, en alleen
een spoedig optrden der geregelde
troepen, die ng tijdig door een
telegraphist gwaarschuwd konden
worden, mastte een einde aan de
oproertjes. D onruststokers, bevreesd
voor de ^ajonetten, namen hij de
aankoms van twee bataljons de
vlucht.'; aarna de regeeringspersonen
weder uit hunne kortstondige ge-
vanghisschap verlost konden wor
den Betrowitsch, die vreemd genoeg,
deJ loop der zaken bijzonder kalm
b-d afgewacht, werd weder achter
sot en grendel gebracht, en daar-
betrekking tot G**oefwang had hij
het verzoek van zijne vrouw toege
staan, en het aan haar overgelaten
deze op eene of andere wijze on
schadelijk te maken. Dus was hij
eigenlijk het eigendom van vrouwe
Ilse en door zijne moeder schikte
hij zich geheel naar haren wil.
De dag van Groefwang's vertrek
brak aan. De heer was reeds vroeg
ter jacht getogen, en vrouwe Ilse,
die drie kinderen had, twee jongens
en een meisje, liet hem zeggen dat
hij vóór zijn vertrek voor haar zou
verschijnen.
Hij begaf zich naar het vrouwen
vertrek, waar eene dienstbode de
mat van eene deuropening wegschoof,
zoodat hij de kamer der heerenvrouw
kon binnentreden.
Een oogenblik bleef de jonge man
als vastgenageld op den dorpel staan.
In het vriendelijk ingerichte vertrek,
dicht bij een groote vensteropening,
waardoor men uitzicht had op den
tuin, zat vrouwe Ilse en hield het
wordt. De commissie uit de Fransche-mede was de geheele vertooning
kamer, die rapport moet uitbreng©,
over de crediet-aanvrage voor Tra-
kin, is benoemd. Hoewel van lare
samenstelling nog niets met jdter-
heicf*valt te zeggen, schijnt h'/toch,
evangelieboek op haren s(ioot, ter
wijl haar oudste zoon m c den vin
ger een der geschreva woorden
aanwees, dat zij hemman voorlas.
De twee kleinere L'nderen hmrk-
ten aan weerszijde7' naast hunnn
moeder en zagen ra eens naar deze,
dan eens naar hui broeder of naar
het boek.
Had de boo^ vijand zich voor
genomen, om /jij iederen treffenden
of verheven indruk zich hij zijn
geest in te dringen?
Toen hij vrouwe Ilse zoo door
hare kinderen omringd zag, moest
hij wedér aan de ontmoeting met
de waarzegster en aan de woorden
I denken die deze hem destijds had
gezegd.
Over 't algemeen waren er ge
zichten, die geheel iets anders uit
drukten dan die, welke men zoo
dagelijks in het dorp zag. En hier
waren, het niet alleen de trekken,
i het was de geheele gestalte en
1 lichaamshouding die den jongen man
geëindigd.
Thans verklaart de regeering dat
overal de rust in het land is hersteld.
De koning van Spanje henft den
zonderling betooverde en hem won
derbaar voor vrouwe Ilse innam.
Zij bemerkte hem, en terwijl zij
hare heldere oogen een weinig
nieuwsgierig op hem richtte, zeide zij:
Gij wilt uw boek van mij in
ontvangst nemen? Hier is het.
Had hem de eerste aanblik der
heerenvrouw, van zoo nabij bijzon
der getroffen, zoo veranderden de
blik harer oogen en de toon harer
stem dezen indruk weder, want
daarin was zij geheel de verhevene,
gebiedende vrouw, die zich verne
derde om te spreken met een wezen,
dat in 't geheel niet hij haar kon
worden vergeleken. Toch kon hij
een vroolijke verrassing niet ver
bergen, en zeide tot haar:
Gij verstaat dus de schrijfkunst;
hoe is het mogelijk, vrouwe?
Zij gaf hierop geen antwoord, maar
ging bedaard voort te spreken, waar
zij had opgehouden.
Dat is een kostbare erfenis,
zeide zij, die de christen u heeft
De wetgevende vergadering van
den Staat Washington heeft be
sloten ook aan vrouwen het stem
recht toe te kennen. Anderen waren
haar daarin reeds lang voor ge
weest, want sedert geruimen tijd be
zat de zwakkere sekse van Nyoning
dat voorrecht al.
Uit de Kaap-Kolonie meldden
de laatste berichten dat het in de
diamantvelden te Kimberley thans
weder alles behalve rustig is. Ge
wapende benden uit 50 tot 100 man,
uit zwarten en blanken bestaande,
loopen het land af, plunderen de
hofsteden, en verwoesten alles wat
zij niet medenemen kunnen. De
regeering neemt krachtige maatrege
len om aan die rooverijen paal en
perk te stellen, doch voor het oogen
blik heerscht er een zekere paniek
onder de bevolking. Men hoopt daar-
nagelaten. Een evangelieboek in
onze taal. Misschien het eerste en
het eenige dat er bestaat.
In onze taal vroeg de jon
geling verwonderd en verward, want
daaraan had hij in 't geheel nog
niet gedacht.
Welzeker, antwoordde zij;
de man moet er veel moeite en
tijd aan hebben opgeofferd, dat hij
onze taal zoo goed kende, want de
Frankische spreekwijze wijkt nog
al zeer van de andere af, en de
evangelieboeken zijn meest in de
Romeinsche taal geschreven.
Groefwang was geheel verbluft
over hetgeen hij daar hoorde, en
staarde de heerenvrouw, die hem
nu eerst geheel een ander wezen
toescheen, verwonderd aan.
De vrouwen in liet dorp droegen
het haar rondom het hoofd omhoog
gestreken, en bovenop tot een hal
tezamen gerold; vrouwe Ilse daar
entegen liet het geheel loshangen.
Het golfde in dichte, zachte massa's
