BINNENLAND.
waarvan Sagusta de leider is, voor-
loopig* van hunnen eisch ter invoe
ring' van het algemeen stemrecht
zal afzien, en zich vergenoegen met
eene "belangrijke uitbreiding der
kiesbevoegdheid, 't Is heter een half
ei, dan een leege dop, zullen zij
denken.
Ferdinand de Lesseps, de ijverige
directeur van de Suez-kanaal-maat-
schappij, die nog altijd in Enge
land vertoeft, heeft weder eens te
Liverpool het woord gevoerd, en
wenschelijkheid betoogd van het
graven van een nieuw kanaal in
gemeen overleg met de Britsehe
reeders, evenwijdig aan het bestaan
de. Hij betreurde het, dat de regee
ring' hem tot heden in zijne plan
nen had tegengewerkt; doch hij
verklaarde er op te hopen, dat die
tegenstand weldra voor eene wel
willende medewerking van dezen
kant plaats zou maken. Iutusschen
moet de Egyptische regeering van
eene Engelsche bank het aanbod
ontvangen hebben, om haar het
kapitaal te verschaffen benoodigdi
voor het graven van een geheel
nieuwen water weg, en dat aanbod
moet niet ongunstig opgenomen zijn.
De Sultan van Turkije heeft ge
meend thans ook eens in deze zaak
een woordje te moeten medespreken.
Hij heeft ten minste eene circulaire
rondgezonden, waarin hij beweert
dat de verheven Porte het recht
heeft hierin gehoord te werden, en
geen enkele overeenkomst wettig te
achten is, die niet door haar is
g'oedgekeurd. Of het haar veel zal
helpen weet men niet. Voorloopig
schijnt de Khedive er weinig plan
op te hebben, zich veel om den
grooten Heer te Konstantinopel te be
kommeren, daar hij vermeent, in
deze, vrij wel zelfstandig te kunnen
handelen. Met dat al, wordt de
kwestie er niet eenvoudiger door,
en bestaat er groote kans, dat zij
de eerste maanden nog tot geene
oplossing, die iedereen bevredigt,
zal komen.
In de Engelsche pers gaan tegen
woordig enkele stemmen op, die
met nadruk eene hervorming van
het leger vragen. Als de^ toestand
is het dan ook trouwens wel tijd,
dat men daarover eens beginne te
denken. Bekend is het, dat Engeland
zich nooit bijzonder veel aan zijn
leger heeft laten gelegen leggen,
want de regeering begreep zeer goed,
dat zij meer hare kracht in de vloot,
dan in de landmacht moest zoeken.
Evenwel, de zuinigheid kon hier
ook wel eens de wijsheid bedriegen,
want er kon wel eens een tijd ko
men, dat, met het oog op binnen-
lanclsche aangelegenheden, van het
leger grootere diensten gevraagd
zouden worden, dan het in staat
zou zijn, te bewijzen. Als eerst de
zaak maar op het appèl gebracht
wordt, heeft men ten minste een
begin.
De Fransche commissie van
onderzoek, door de kamer van af
gevaardigden benoemd, in zake de
credietaanvrage der regeering voor
de Tonkin-expeditie heeft hare werk
zaamheden aangevangen. Hoogst
waarschijnlijk zullen de ministers
Feri'y en Challemel Lecour worden
geroepen om haar de noodige in
lichtingen te verschaffen, doch al
gemeen blijft men het er voor hou
den, dat het einde van de historie
lieden van zijne leeftijd te lijden
gehad.
Wanneer hij somtijds de lucht-
schakeering- bij zonsondergang had
bewonderd, of door het heldere
maanlicht in vervoering g'eraakte,
was hij uitgelachen geworden, want
daar werd nimmer acht op geslagen.
Zijne moeder had hem grootgebracht
en verzorgd, en hij had haar bij
haar werk geholpen.
Ook in Ileinrode lagen des win
ters de mannen bijna den geheelen
dag op een beercnhuid gelijk in
Krodenburg, en vaak kwamen zij
daar in 't eene of andere huis te
zamen, waar zij zich door allerlei
dranken bedwelmden en verdoofden.
Dan vonden daarbij allerlei ruw
heden en vechtpartijen plaats, ter
wijl de krijgslieden van den burcht
de rust daa ronder moesten herstellen.
Somtijds was ook de doodstraf
voor het vergrijp aan iemands eigen
dom of leven voorgekomen. Water
zal zijn, het toestaan der gevraagde1
gelden.
Intusschen houden de geruchten,
omtrent de oorlogstoebereidselen der
Chineesche regeering aan; ja, men
verzekert reeds, dat een leger van
20,000 man op de grenzen van
Tonkin gereed staat en de wervingen
nog steeds aanhouden. Nu is het
zeer goed aan te nemen, dat 6000
man geregelde Fransche troepen,
best opgewassen zijn tegen een zoo
veel grootere krijgsmacht der vij
anden, doch wat verhindert de Chi-
neezen eene 3 of 4 maal grooter
leger in het vuur te brengen. Aan
manschappen is er voorzeker geen
gebrek, in een rijk, zoo uitgestrekt,
waar de bevolking elders een goed
heenkomen zocht, omdat er in het
eigen land geen plaats voor ieder is.
De groote kracht van den Euro
peaan tegenover den Chinees bestond
tot beden in zijne zeemacht, die
de steden plat kon schieten, zonder
dat er een enkel schip gevaar liep,
om genomen te worden of de ha
vens blokkeeren en aldus den han
del, het voornaamste middel van
bestaan, belemmeren. Tegen zulke
maatregelen verzetten op dit oogen-
blik de Engelschen zich met hand
!en tand, zoodat het moeielijk zal
gaan, ze thans bij een mogelijken
oorlog in toepassing te brengen.
Stellige berichten omtrent het lot
van de Egyptische legerafdeeling,
die door den Engelschen generaal
Hicks aangevoerd, tegen den val-
schen profeet opereert, blijven nog
steeds uit; zoodat niemand weet, hoe
de zaken eigenlijk staan. Men zal
daarom wel doen, noch aan de al te
ongunstige, noch aan de gunstige
berichten geloof te slaan, totdat het
den aanvoerder mogelijk is, zelf iets
van zich te doen hooren. De cholera-
epidemie blijft zoowat op dezelfde
hoogte; gemiddeld 40 k 50 sterf
gevallen daags.
De Grieksche kamer van afge
vaardigden heeft insgelijks haren
arbeid hervat, en uit het feit dat
de kandidaat der regeering met eene
belangrijke meerderheid tot voor
zitter is gekozen, kan men opma
ken. dat er voor heden overeen
stemming is tusscnen ere Wïrcg-cvendë
en de uitvoerende macht.
Haarlem, 20 Nov. '83.
De Bouwvereeniging «des Werk
mansvriend,» zal heden avond ten
7 ure een feestelijke opdracht hou
den ter gelegenheid van den heden
in de 3de serie woningen in de ver
lengde Oranjestraat alhier geplaat
sten gedenksteen, waarop de namen
geplaatst zijn, van vier geachte in
woners dezer stad. Deze feestelijke
opdracht zullen wij in ons blad
van morgen avond uitvoeriger ver
melden.
Het 150 jarig bestaan van het
Hofje van Staats aan denJansweg
alhier, wordt heden feestelijk her
dacht.
In de ArnltCt. wordt het
antwoord gegeven op de vraag, in
de afdeelingtm der Tweede Kamer
gedaan, bij het hoofdstuk Financiën
der Staatsbegrooting, waarom voor
aankoop en onderhoud van meube
len bij het departement in de paar
laatste jaren f 200o meer wordt
noodig geacht dan te voren. Een
op den burcht plaats vond, werd
breedvoerig maar niet altijd juist
besproken. Indien er gasten kwa
men of een boodschapper van Ehres-
berg om den heer te ontbieden of
een aantal paarden of koeien als
schatting op te vorderen, welke dan
moesten worden afgeleverd, dat alles
had Groefwang met ziekten van
korteren of langeren duur onder
menschen en onder het vee beleefd;
maar niets had op hem een blijven-
den indruk gemaakt. Zelfs de ge
schiedenis met de rijzweep, en de
ontmoeting met de waarzegster had
den hem slechts vluchtig g etroffen.
Daar op eenmaal verscheen Ansel-
mus in het dorp, en deed een nieuw
leven in den jongeling geboren wor
den. Door hem was hij inderdaad
een nieuw leven ingetreden en daar
hij van den christen de leer des
heils en der verlossing, tevens met
de kunst van lezen en schrijven had
geleerd, zoo verscheen hem dat alles
hooggeplaatst ambtenaar bij dat
departement heeft nl., bij een be
zoek aan een bureau te Utrecht
gebracht, een aldaar aanwezig pla
fond zoo fraai gevonden, dat hij
last gaf het uit te breken en naar
Den Haag te zenden, waar het nu
in zijn kamer wordt geplaatst, alles
voor rijkskosten. De Arnh. Ct. kon,
toen haar dit feit werd medegedeeld,
natuurlijk niet gelooven, dat zoo
iets in ons land mogelijk is, maar
na een onderzoek te hebben inge
steld, moet zij verklaren: «Hoe on
gelooflijk het ook zij, wij kunnen
in ons ongeloof niet volharden.»
De minister van financiën
maakt bekend, dat het saldo van
's Rijks schatkist op 17 dezer be
droeg: bij de Nederlandsche Bank
2,805,620.5273 en bij de betaal
meesters f3,830,773.3872; tezamen
f6,636,393.91.
Bij bet eerste optreden van
den jeugdigen Hongaarscheu reken
wonderkunstenaar Philip Roth, in
het Café Maassen, in Den Haag,
deed zich een opmerkelijk incident
voor, dat de groote talenten van
den 71/3-jarigen knaap kenmerkt:
Een der aanwezigen gaf de vol
gende som op: Hoeveel rente h4s/4
pet. zou een kapitaal van f 7483
in 283 dagen opleven, wanneer
men 't jaar op 360 dagen stelt?
Na een niet noemenswaardig oogen-
blik nadenkens antwoordde Philip
f 279.411057h4o- «Onjuist», riep de
heer, die de rekening opgaf, en die
haar, op schrift gebracht, aldus op
loste, f278.297100- Maar de jonge
rekenkunstenaar hield vol dat zijne
som juist was; zijn tegenstander
bleef bij zirne meening.
"Wij hebben zegt het Vaderl.
de beide sommen in handen gehad
en nagegaan en 't is ons gebleken,
dat niet de heer, die vooraf de som
had uitgewerkt, maar de kleine
Philip juist had gerekend.
Het Nederl. schaatsenrijders-
bond stelt dezen winter voor wed
strijden tusschen Nederl. hardrijders,
op eene baan van 1000 h 1500 M.
met ten minste twee keerpunten,
uitgeschreven door de tot het bond
toegetreden vereenigingen, beschik
baar twee gouden medailles, of hij
verkiezing yoor elke ^medaille f 100.
Déze medaille, of eventueél de t lüü,
met en benevens den uitgeloofden
prijs uit te reiken.
Haarlemmermeer. De met
selaar, alhier, die oniangs zoo onge
lukkig van zijn geld afkwam, dat,
in eene portefeuille geborgen, door
een van zijne kinderen in de kachel
werd geworpen, ontving dezer dagen
van een paar medelijdende dames
te Amsterdam f 400 ten geschenke
als tegemoetkoming in de geleden
schade.
Hedennacht is de woning van
den kastelein Rentenaar alhier, (bij
de Lijnden) benevens zijne inboedel
en kleeren een prooi der vlammen
geworden.
Alles was tegen brandschade ver
zekerd. De brand is ontstaan door
het laten vallen van een brandende
petroleumlamp.
IJmuiden. Omtrent de stran
ding van het Engelsche stoomschip
«Condor», van Liverpool naar Am
sterdam, waarvan wij gisteren be
richt gaven, wordt het volgende
medegedeeld aan het Handelsblad
//Heden ochtend (18 Nov.) te 3 uur 15
minuten werd door de hier voor hun dienst
op wacht zijnde vletterlieden een stoom
schip voor de pieren gezien, dat draaide,
als ten nauwste aan elkander ver
want, en de reine, verhevene per
soon zijns leermeesters gold voor
hem als een richtsnoer tot geeste
lijke en zedelijke volmaaktheid. De
dood verhief Anselmus tot heilige
en dikwijls was het zijn leerling,
alsof hij hem van iedere gedachte
rekenschap moest geven.
Had reeds het gesprek met vrouwe
Ilse hem verward, nog meer was
dit het geval geweest door het on
derhoud met jonkvrouw Gerrita.
Hij had gemeend, dat slechts de
onwetendheid en de ruwheid de
menschen verhinderde om den zegen
der christelijke leer te erkennen,
maar hij vond zich daarin nu ech
ter bedrogen. Vrouwe Ilse zag in
de schrijfkunst en in de verbreiding
van het evangelie niets anders dan
een gevaarlijke nieuwigheid en Ger
rita beschouwde ze als een voor
naam speeltuig; uu begon hij in te
zien waarom de mannen en de hee-
volgens de seinlichten die gedurig verwis
selden, ~tan binnen te komen, toen op eens
die lichtcu verdwenen, en zij bij het maan
licht eeue wolk van stoom meenden te
zien, waaruit spoedig bleek dat een stoom
schip had gestooten en zinkende was; het
woei hevig uit het NNW, en de vloed was
van meer dan middelmatige kracht, zijnde
ruim halftij, zoodat een felle stroom voorbij
de pieren ging; daardoor waren de zee
en de branding aldaar dan ook ijselijk,
en geen mogelijkheid bestond, om, voordat
het eenigszius lichter was, pogingen tot.
redding aau te wenden, te meer daar de
zee onverpoosd oyer de Noordpier heen
sloeg en zoodoende den toegang tot hot
einde van de pier afslootmaar bij den
dageraad wisten eenige kloeke mannen,
uit IJmuiden's burgerij (lieden die altijd
aan de spits staan waar het geldt men-
achenlevens te redden, zoogenaamde vlet
terlieden, doch mannen van hart, met
pezen van staal) raad te schaffen. Op een
zwareu wagon, anders bestemd tot vervoer
van zwaar materieel, langs de rails van
de pieren, een wagen die niet door de
zee wordt weggeslingerd door zijne zwaarte,
op zulk een wagen werd de vuurpijltoestel
geladen, cn voort ging het door de bran
ding, die over de pieren rolde, en, zich
bukkende voor de slagen van Neptunus,
doch telkens winnende, kwam het escorte,
levend, doch druipnat en verkleumd, aan
het einde van de Noordpier, zoo dicht mo
gelijk bij de strandingsplaats.
Zooals gewoonlijk, miste de vuurpijl-
toestel, nu brak de lijn, dan siste het
amorce, eu zoo werd het acht uur in den
morgen. Hot schip was gezonken, de be-
manniug hing nog altijd in het tuig. en
het strand was overdekt van de uit het
schip gedrongen lading; een lijk werd
toen reeds onder Wijk aan Zee gevonden;
eindelijk had een der matrozen het ge
lukkige denkbeeld de vlaglijn uit te sche
ren, daaraan een kleedingstuk te bevestigen
en een ander naar den wal (natuurlijk
lager wal, zooals gewoonlijk bij stranding)
te doen waaien en drijven; nadat nu een
der IJmuidei'S het geluk had met eene
dreg die lijn tusschen de betonblokken
van het Noorderhoofd op te visse.hen, was
er gemeenschap met den wal; een dikker
lijn en daarna eene tros werden overge
haald en bevestigd, waarna de redding
plaats had met den bekenden reddingszak
of mand, die over en weer langs de tros
met een blok werd uitgehaald; jammer
was het dat uiet alle tien de manschap
pen die nog in 't want hiugon 't geluk
hadden den wal te bereiken, slecht acht,
waaronder de kapitein, die zwaar gewond
aan bind kwam, werden van de bemanning,
bestaande uit 22 koppen, gered. Deze wer
den door de goede zorgen van de scheeps
celen a® ii.ir. ziunmiüleu cu Go. zorg
vuldig verpleegd en opgenomen en van
alles voorzientegen den avond werd het
lijk van de hofmeesteres, eene bejaarde
vrouw, die reeds jaren had gevaren, aanland
gebracht en de vrouw in de drenkelingen-
loods gelegd.
Het schip ligt, evenwijdig met het hoofd
aan de Noordzijde, geheel gezonken en
wrak; de aan land gespoelde lading bestaat
hoofdzakelijk uit vet, olie, palmolie, koffie
en ruw katoen en spekbergers zijn ijverig
bezigmen vermoedt dat de grootste helft
der ladiug nog in het wrak iszoo is dan
na afloop van zeven jaren, na de opening
der haven, het eerste stoomschip gestrand
bij het aandoen van deze haven de kapitein
was hier bekend, en meest altijd kwam de
Condor bij nacht binnen, wanneer het schip
voorgaats kwam, omdat door de geregelde
vaart de opvarenden ook zonder loods den
weg wisten. Juist de gewoonte, die het
gevaar licht doet tellen, is wellicht de
oorzaak geweest van de stranding, want de
opening tusschen de hoofden is betrekke
lijk nauw te noemen, vooral bij een vol
vloeigetij, dut de pieren om den noord voor-
bijstroomt. Doch hoe 't zij, kapitein Jen
nings is een te goed zeeman om dit niet
te weten; er zijn fataliteiten waaraan men
zich niet kan ontworstelen. Bij deze stran
ding echter was weder wat voor de Neder
landers te leeren, namelijk dit: dat hunne
reddingsmiddelen niet uitblinken door voor
treffelijkheid op de tentoonstelling te Lon
den voor zeevissckerij werd een schiet
werktuig, een kanon, tentoongesteld, die
ren in Saksenland de nienwe leer
haatten en bespotten, daar volg-ens
hunne meening' het vrouwelijke
speeltuig hunne woeste heerschappij,
die slechte op kracht gegrond was,
in gevaar kon brengen.
Gerrita wist van de christelijke
leer bijna meer dan Groefwang zelve
en zij vertelde hem, dat men zich
in 't Frankenland alle moeite had
gegeven om haar te bekeeren.
Later vernam hij ook, dat de zoon
van den graaf, op wiens burcht zij
destijds vertoefdemet haar in
't huwelijk had willen treden, indien
zij christin geweest was; maar haar
vader had alle vriendschap met dat
geslacht kort afgebroken, en hield
zijne dochter sedert dien tijd onder
streng toezicht om haar de gedachte
aan bekeering en huwelijk uit het
hoofd te brengen.
Daar in het land der Saksers de
adellijke familiën er zich streng aan
hielden, dat hunne zoons en dech
nende om lijnen over grooten afstand over
gestrande schepen te schietenzulk een
kanon moet overal worden ingevoerd
cn dit vooral niet te vergeten met de
behandeling van dit vredewapen worde
men af en toe geoefend, opdat, bij stranding
ieder het zijne wete, on ieder weto te vinden
wat hij noodig hoeft; m. a. w. de redding
voor schipbreukelingen worde georganiseerd,
op den voet der brandweer. Men bedenke,
dat bij schipbreuk elke minuut het leven
kan kosten aan vele menschen. Bij de
stranding van de bark Vesta in Maart 11.
werd door menigeen reeds de wenseh geuit
naar de uitvinding of toepassing van een
lijnschietlcanon, want ook toen had men
dezelfde mislukking met de vuurpijliuricli-
fcing, Thans nu her, gemaakt is neme men
de proef. Bij de stranding van de Vesta
verwonderde het ons dat men uit dat schip
geen lijn naar wal liet drijven; hier werd
daaraan gedacht, en ciinog wel van het
tuig uit, het dek was onbereikbaar. De
wind is, bij stranding, niet. altijd op den wal,
en een zeeschip make dus of boude ge
reed eene lijn met drijfl»lok, om bij stran
ding dadelijk ovev boord te vieren, zooals
bij do stranding der Vesta door ons werd
geraden. Heden i-. de deugdelijkheid van
deze raadgeving gebleken.
Door een ander ooggetuige wordt nog
medegedeeld, dat zoowel de kapitein
de tweede machinist zich op buitengewone
wijze hebben gekweten ten opzichte van een
paar hunner lotgonooten.
De eerste heeft schier het onmogelijke
gedaan om de eenige vrouw, die aan boord
was, te redden, en de machinist hield twee
uren achtereen den kajuitsjongeu in zijne
armen gekneld. Doch ook vruchteloos, he
laas. De knaap was bang om in den red
dingszak te gaan, en op liet oogenblik
dat de matroos, die er reeds iu was, hem
bij den nek wilde grijpen, ontschoot de
jongen aan zijne hand en werd voor zijne
oogen als te pletter geslagen tegen den
golfbreker.
Amsterdam- Door B. en W.
is gisteren in het openbaar aanbe
steed het dempen van den N. Z.
Voorburgwal, de Martelaarsgracht
en haar verlengde en van een deel
van het Spui. Dit werk is aange
nomen door den heer W- Goedkoop
Dz. alhier, vooreen som van 176,900.
Een koetsier, die zich Zondag
avond op den Dam van zijn rijtuig
had verwijderd en deswege bekeurd
werd, ontstak zoo zeer in drift, dat
hij in dolle vaart over het plein
reed. Bij die gelegenheid is een
heer van 74 jaar onder het rijtuig
geraakt en zwaar gewond, zoodat
liij in het gasthuis moest worden
opgenomen.
Vlissingen. Aan boord van
de hark Marie., kapt. v. Overklift,
was eene familie, als passagiers,
welke hier eerst de ramp van Kraka-
tau vernamen, waarbij al hunne be
trekkingen, ouders, broeders en zus
ters moeten zijn omgekomen.
's Hage. Bij de windstooten,
die in den nacht van Zaterdag op
Zondag waargenomen werden, zijn
in de verlengde Koningstraat hij de
Hoofdkade, 6 in aanbouw zijnde
perceelen in elkander gestort, zoo
dat het daar ter plaatse een kleine
ruïne gelijkt.
Delft. Op last van den com
missaris van politie alhier, zijn via
Rotterdam over de grenzen des
rijks verwijderd, beiden als zonder
geld, legitimatiepapieren of middel
van bestaan, Otto Lehman, oud 24
jaar, geboren in Brazilië, vroeger
schepeling in dienst der Argentijn-
sche republiek, laatst wonende te
Parijs, en de hem vergezellende
vrouw, Albertine Euler, oud 22 jaar,
geboren te Bonn, laatst wonende
te Keulen.
Weert. Bij eene vechtpartij
(Limburg), tusschen twee gebroeders
K., is de een door den anderen ernstig
met een mes verwond, zoodat men
voor zijn leven vreest. De dader werd
ters slechts in hun stand huwden,
zoo waren er niet weinig onge
huwde, oude vrouwen; maar Ger
rita onderscheidde zich van haars
gelijken, door kennis en ondervin
ding, die zij in 't Frankenland had
opg'edaan en waarop zij niet weinig'
trotsch was.
Ook Gerrita kwam de leer der
verlossing onbegrijpelijk voor. Indien
de menschheid verlossing noodig
had, meende zij, dan moest de god
der joden nog andere middelen ten.
dienste staan, dan dat hij zijn zoon
aan het kruis liet slaan. Een zoo
danige leer vernietigde het aanzien
der goden, want deze waren bij
vele volken slechts op aarde geko
men om zich met de aanzienlijkste
menschen in verbinding te stellen,
en hunne zonen en dochteren wer
den overal als de stamheeren der
heerschende geslachten beschouwd.
Wordt vervolgd.)
