POPULAIR MEU1
Oplage 10000 Ex.
Zaterdags December 1883.
Ne. 130.
ABONNEMENTSPRIJS:*
AD VERTENTIÊN:
Bericht aan onze lezers.
FEUILLETON.
„GROEFWANG".
HAARLEMS DA
Yoor Haarlem per maand40 Cents.
Franco door geheel het Rijk t>. maand 55
Afzonderlijke Nommers 5
Verschijnt Dagelijks uitgenomen Zon- en algemeens Feestdagen.
Bureau: KLEINE HOUTSTRAAT No. 9.
DrokkéTS-Uitge vers3 OH AN S Co., te Haarlem.
van 15 regels 25 Cent; iedere regel meer 5 cents.
Groote letters naar Plaatsruimte.
Advertentiën worden aangenomen tot 's middag 12 uur.
Hoofdagenten voor liet Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangcrc G. L. DAUBE Co, JOHx. E. JONES, Sucr., Parijs, 31bis, Faubourg Montmartre.
Van Haarlem naar
Amsterdam.
7.—. 8.32, 8.55, 9.30,11.15,
11.39*, 11.56, 1.8, 2.39*,
3.53, 4.15. 4.44, 5.42, (5.40,
7.13, 7.44* 8.54,9.46,10.23,
10.59*.
VERTREKUREN der SPOORTREINEN.
Van Amsterdam naar
Haarlem.
6.15. 7-30* 8.10, 8.30. 9.35,
9.50,11.5.11.50», 12.15, 1.5,
1.30, 3.26. 3.45, 4.30. 4.45,
5.20», 7.30, 8.30,9.50,11.—.
WINTERDIENST. De met een geteekende treinen alleen le en 2e klasse.
Van Haarlem naar
Rotterdam.
7-53*, 8.33,9.4,10.13.12.12*,
12.46,1.53, 3.50. 4.16, 5.12,
5.43*, 8.1, 10.13.
Van Rotterdam naar
Haarlem.
6.40. 8.10,9.10, 10.20* 11.5,
1.23*, 2.45. 3.35, 5.10. 6.27*
7.20, 8.50, 9.50*.
De vertrekuren zijn berekend
Station Delft&che Poort.
Van Haarlem naar
den Helder.
6.51,10.7,1.37, tot Alkmaar,
5.2. 8.57-
Van den Helder naar
Haarlem.
6.10, 9.30, 1.30, 7.20
Van Haarlem naar
Zandvoort.
Station H. IJ. S. M.
7.55, 10.15, 11.38, 1.33,
4.59, S.3.
Van Zandvoort naar
Haarlem.
S.26 10.49. 12.42, 4.17,
6.15, S,2S.
die zich nog in den
loep van dit jaar abort-
neeren. ontvangen als
premie
le. den hoeienden Bloman
Mie Hoek des B aders.
2e. Bïen prachtigen in vier
kleuren gedrukt en wand
kalender.
RUSLAND IN RUST?
In strijd met de onrustwekkende
geruchten, welke in den laatsten tijd
over een samenzwering tegen het
leven van den Czaar, een revolutie
in het binnenland van het Russische
Rijk enz. circuleerden, verzekert de
Hetersburgsche correspondent van
de Ind Beigedat in Rusland thans
de grootste rust heerscht; wat in-
tusschen nog niet uitmaakt, of die
rust wezenlijk of schijnbaar is, m, a.
w., of het niet de rust is van een
vulkaan. Ook ten opzichte van de
betrekkingen, met het buitenland is,
volgens denzelfden correspondent,
alles couleur de rose. Er heeft hoe
genaamd geen concentratie van
troepen plaats, alle regimenten zijn
©p voet van vrede, elke compagnie
telt slechts 80 man. En wat de reor
ganisatie der cavalerie hetreft, deze
duurt voort, maar voordat zij vol
tooid is, zullen nog minstens een
drietal jaren verloopcn. Gebruik
makende van het reserve-eskadron,
dat van het regiment gescheiden
was, vormt men regimenten cava
lerie van 6 eskadrons, in plaats van
5, zooals tot dusver. De sterkte van
het regiment blijft evenwel dezelfde;
geen mannetje is er biigevoegd. In
plaats van 5 eskadrons van 150
paarden, dus 750 in het geheel,
zullen er voortaan 6 escadrons zijn,
elk van 125 paarden.
Een andere reorganisatie voor zernij had gebracht, steed klimmen-
het zedelijk welzijn van het aan de, naar gelang onder hun strie-
dronkenschap hopeloos verslaafde mende zweepslagen de smartkreten
volk vrij wat belangrijker dan de van het arme gefolterde Polen door-
quaestie, of een goed ingericht re- j dringender werden,
girnent cavalerie uit 5 of 6 esca-
drons moet bestaan is die, waar
mede de commissie zich bezighoudt,
welke belast is met het onderzoek
van de conclusiën der provinciale
eommissiën betreffende den verkoop
van spiritualiën. Een gansche reeks
van maatregelen is voorgesteld ter
onderdrukking van den kanker,
die de beste levenssappen der bevol
king vergiftigt: le het verzwaren
der bestaande boeten tegen de op
den openbaren weg gevonden dronk
aards 2e zooveel mogelijk de ver
gunning» van gelegenheidsverkoop
van sterken drank te beperken; 3e
ALGEHEEN OVERZICHT.
Het behoeft voorzeker geen be
toog, dat de Sultan van Turkije
als opperhoofd der Mahomedanen.
het optreden van den profeet in
Egvpte met leede oogen aanziet.
Immers,onafhankelijk van het opper
hoofd der kerk, zelf; tegen diens
wil, predikt hij eene nieuwe leer,
roept zijne aanhangers ten strijde,
en ondermijnd alzoo direct en indi
rect- het gezag van den sultan.
Het is daaraan dan ook vooral
de syndici van baljuwschappen entoe te schrijven, dat de Turksche
de burgemeesters van dorpen voorpers zoo fel is gebeten op den volks
verkoop van sterke dranken zonder verleider, den oproerling, den bedrie-
■ergunning» verantwoordelijk te
stellen4e de plattelandsgemeenten
aansprakelijk te maken voor boe
ten, aan verkoopers van sterke dran
ken zonder patent opgelegd; 5e de
plattelandsgemeenten te helpen in
ger, den valschen profeet, zooals zij
den Mahdi betitelt. Jammer is het
evenwel voor Egypte, dat die scheld
woorden al zeer weinig uitwerken
en zij niet verhinderen kunnen, dat
de toestand met den dag gevaarlij-
het oprichten van spaarkassen, thee-ker wordt. Bijna al de Bedouïuen-
huizen en matigheidsgenootschap-stammen sluiten zich bij de bewe-
pen, en 6e zooveel mogelijk het'ging aan en al nader en nader
(Een roman uit de achtste eeuw.)
UIT HET HOOODUITSCH VAN
ADOLF GLAS ER.
27)
Editha
Dat was de naam waarbij zijn
bart weende en bloedde, als hij
dacht aan het leed, dat haar 'on-
buigbaren geest had getroffen, en
steeds weder richtte hij tot den he
mel de vraag: Moest het dan
zoo zijn?
In den kloostertuin en omliggende
velden stonden vele vruchtboomen,
die aanvankelijk de onsappige, ge
ringe vruchten droegen, zooals de
natuur daar voortbracht. Sedert vele
jaren was een monnik, die uit Ita
lië afkomstig was, er mede bezig,
g-etal feestdagen te beperken, daar
zij liet misbruik van sterken drank
door de plattelandsbevolking en
niet'elders? in de hand werken.
Zoo één of meer dier maatregelen
werkelijk van kracht worden, en
eenig resultaat opleveren, zal dit
voor Polen nog het indirecte voor
deel afwerpen, dat, bij eventueele
nieuwe vervolgingsvlagen, hun mar
teling iets minder wreed zal zijn.
't Is toch niet aan te nemen, dat
hun beulen zoo onmenschelijk kon
den zijn, zoo niet het misbruik van
woetki hen tot een staat van ra
komen de ongeregelde horden. Bo
vendien is het voor ieder, die oogen
heeft om te zien, duidelijk, dat men
hier niet alleen met eene godsdien
stige secte te doen heeft, maar dat
de partij van den Mahdi aan de
politiek niet vreemd is. Immers waar
het leger van den profeet een chris
telijke bevolking op zijnen weg ont
moet, laat zij haar ongemoeid, wat
zeker niet zou geschieden, indien
alleen godsdienstig fanatisme de
drijfveer der oproerlingen uitmaakte.
Behalve de staatkunde, zal ook in
niet geringe mate plunderzucht de
edele takken op de krachtige hoo
rnen te enten. Groefwang trof hem
eens met deze bezigheid aan, en
liet er zich eene uitlegging van
g'even. De monnik hoopte metter
tijd de ooftteelt in de geheele land
streek te veredelen, en in plaats van
de smakelooze en geringe vruchten,
spoedig schoone en voedzame soor
ten te verkrijgen. Ook deelde hij
hem mede, dat andere monniken
aan den Rijn hadden getracht een
gewas te planten, waarvan de vruch
ten sappige bessen waren, die in
groote trossen bijeen hingen en uit
geperst dien kostbaren drank lever
den, welken men wijn noemt, en dien
de iieere Christus door het gebruik
bij 't avondmaal, had geheiligd. De
jonge Sakser stond daarover verwon-
derde en prees hem wegen zijne
kennis. De broeder nam dien lof
I bescheiden aan, en verzekerde, dat
I reeds de Romeinen, tijdens lmn heer-
I schappij aan den Rijn, wijn, ooft
en zuidelijke graansoorten hadden
ingevoerd, maar het was nog altijd
moeielijk, de bewoners aan de goede
behandeling dezer teedere gewassen
te gewennen en er was nog langen
tijd noodig, voor ze algemeen ver
spreid zouden zijn. Nu toonde hij hem
hoe de edele takjes op de krachtige
takken en stammen geënt werden,
en ging daarbij voorzichtig te werk,
zoodat noch het takje noch de stam
schade leden. Toen dacht Groefwang
dat men juist op deze wijze met de
invoering van het christendom in
zijn vaderland te werk moest gaan.
Het Saksische volk geleek op een
reusachtige» boomstam, die bewust
van zijn kracht vaststaat, en dien
men voorzichtig moet behandelen,
wanneer men zijne vruchten wil
veredelen. Met recht noemen zich
de Saksers zonen der aarde, want
hun inborst is uit den grond waarop
zij leven, voortgesproten.
Met taaie kracht hebben zij tegen
oproerlingen tot voorwaarts rukken
aanzetten.
Hoe dit zij, de berichten uitEgypte
luiden met den dag ongunstiger en
het is alleen van Engeland dat men
in die benarde tijden daarginds hulp
verwacht. Wijselijk evenwel schijnt
de regeering dezer mogendheid be
sloten, in geen geval aanvallend op
te treden.
Wordt Cairo aangetast, dan zal
het Engelsche kanon zoowel van de
batterijen als van de oorlogsschepen
een woordje medespreken, en beproe
ven de overwinningen van het groote
leger te stuiten. Heeft eenmaal de
Mahdi het hoofd gestooten, en blijkt
hij daardoor niet onoverwinnelijk,
dan zal, zoo vertrouwt men, zijne
macht van zelf afnemen, want een
groot aantal zijner volgelingen zal
hem dan in den steek laten, zoodat
het daardoor gemakkelijk zal worden,
de geheele beweging te onderdruk
ken. Het is te hopen dat de toekomst
deze berekeningen niet doe falen.
De kamer-comm., die in Frank
rijk verslag moet uitbrengen over
het voorstel om aan Berizowski, den
bedrijver van den moordaanslag op
Alexander II kwijtschelding van de
straf, die hij nog wegens deelneming
aan anarchistische woelingen te on
dergaan heeft, te verleenen, heeft
met algemeene stemmen besloten tot
verwerping van dit voorstel te advi-
seeren. Bestaat er werkelijk grond,
zoo redeneert zij, om in dit geval ge
nade voor recht te laten gelden, dan
wende men zich doodeenvoudig tot j
den president der republiek, die
daartoe krachtens de constitutie de
bevoegdheid bezit. In geen geval
evenwel, behoort de kamer zich met
de justitie in te laten, is hare eind
conclusie en wij geloovendat de
commissie zich daarbij op een zui-
de guurheid en de ruwe natuur van
hun vaderland gestreden, en het
I de mogelijkheid van een dragelijk
bestaan met moed ontworsteld. Daar
op zijn zij met recht trotsch, en die
nu met geweld vreemde zeden wil
invoeren en eveneens hen dwingen
wil edeler vruchten des geestes voort
te brengen, die zal misschien eerder
den geheelen stam vernietigen, dan
zijn doel bereiken. De verwoesting
van hun volksheiligdom geleek op1
den ondoordachten houw eener bijl,
die het hart des booms had getrof
fen, en wat nu het gevolg zou zijn, j
kon God alleen wetenIn ieder ge-
val, dacht Groefwang, waren het;
niet de rechte raadgevers, die den j
koning zoo iets hadden geraden.
Nu ook vernam hij. waarom de j
abt en een gedeelte der monniken I
niet. in 't klooster aanwezig waren;
zij hadden zich naar het oorlogs-
tooneel begeven om daar gewonden
en stervenden met hulp en troost
ver standpunt stelt. Of hare beslis
sing evenwel in den geest der radi-
kalen zal vallen, mag sterk betwij-
feld worden. Wederom heeft naar
j luid van berichten uit Hongkong
j een Chineesch bevelhebber, de
nieuwe gouverneur van Canton, de
dwaasheid verkondigd, dat in geval
van eeuen oorlog, al de verantwoor
delijkheid voor datgene wat. gebeu
ren kan, op Frankrijk terugvalt. In
eene proclamatie aan de vreemde
lingen heeft hij dezen te kannen
gegeven, dat zij zich tot Frankrijk
te wenden hadden tot het bekomen
van eenige vergoeding, ingeval zij
aan hunne bezittingen schade moch
ten lijden. Het is te hopen, dat de
overeenkomst tusschen de verschil
lende Europeesche mogendheden en
de Vereenigde Staten gesloten, ten
minste zoeveel uitwerke dat men de
regeering te Peking de dwaasheid
dezer redeneering onder het oog
brenge en haar niet onduidelijk te
verstaan geve, dat deze beweging
geen steek houdt. Wanneer de be
volking,die, zooals men weet, van ge
welddadigheden tegenover de vreem
delingen geenszins afkeerig is, de
overtuiging krijgt, dat al de schade,
die zij bij mogelijke opreertjes aan
richt, ten laste van den vijand komt,
zal zij er des te minder bezwaar in
zien hare vernielzucht bot tc vieren.
Dat inet dit al de veiligheid van
den Europeaan in China er niet op
verbetert, behoeft voorzeker geen be
toog. Binnen kort verwachten wij,
dan ook een protest van de verbon
dene mogendheden tegen eene der
gelijke plichtsopvatting derCliinee-
sche overheden.
De onderhandelingen tusschen de
Pruisische regeering en den hei
ligen Stoel, ten einde tot eene op
lossing der bestaande kerkelijke ge-
ter zijde te staan. Tevens wilden
zij overal den aanleg van christe
lijke nederzettingen leiden. Verder
was ook de koning door vele gees
telijke waardigheidsbekleders en
ijverige geloofsboden vergezeld en
daar hem de overwinning zoo ge
makkelijk was geweest, geloofde
hij ook van het gevolg zeker te
zijn en trok zich naar een plaats
aan den Wezer terug, die uit een
krijgskundig oogpunt beschouwd,
zeer gewichtig was. Hij noemde
den burcht, die hij zich daar liet.
bouwen, het Saksische Heristal ter
herinnering aan den stamburcht zijns
vaders, hel Frankische Heristal.
Hoezeer al deze bijzonderheden
het hart van den jongen Sakser ook
bezwaarden, vond hij toch spoedig
troost en afleiding voor zijne ge
dachten in de studiën, waaraan hij
zich met ijver en toewijding kon
overgeven. De abdij Fulda was door
den koning bijzonder begunstigd en
