populair mm i
Oplage 10000 Ex.
Vrijdag 4 Januari 1884.
No. 150.
FEUILLETON.
MTCD1M
ABONNEMENTSPRIJS:
Voor Haarlem per maand40 Cents.
Franco door geheel het Rijk o. maand 55
Afzonderlijke Nommers 5
Verschijnt Dagelijks uitgenomen Zon- en algemeens Feestdagen.
Bureau: KLEINE HOUTSTRAAT No. 9.
Drukkers-Uitgevers: BOMANS k Co., te Haarlem.
ADV ERTENTIN
van 15 regels 25 Cent: iedere regel meer 5 cents.
Groote letters naar Plaatsruimte.
Advertentien worden aangenomen tot 's middag 12 uur.
Hoofdriuenten voor het Buitenland: Conr
ipagmc
Générale de Pnblioité Etrancère G. L. D\UBE Co, JOHx. E. JONES. Sucr„ Parijs. 31 bis, Faahourg Montmartrf
VER /EEKUREN der SPOORTREINEN.
Van Haarlem naar
Amsterdam.
7.—. 8.32, 8.55, 9.30,1].!5,
11.39*, 11.56, 1.8, 2.39*,
3.53, 4.15, 4.44, 5.42. 6.40,
7.13, 7.44* 8.54,9.46,10.23,
10.59*.
Van Haarlem naar
Rotterdam.
7.53*. 8.33,9.4,10.13.12.12*
12.46,1.53, 3.50, 4.16, 5.12,
5.43*. 8.1, 10.13.
Van Amsterdam naar
Haarlem.
6.15, 7.30* 8.10, 8.30. 9.35,
9.50, 11.5, 11.50* 12.15, 1.5,
1.30, 3.26. 3.45, 4.30. 4.45,
5.20*, 7.30, 8.30, 9.50,11.—.
"WTNTERDIENST. De met een geteekende treinen alleen le en 2e klasse.
Van Haarlem naar
Van Rotterdam naar
Haarlem.
6.40. 8.10,9.10. 10.20*. 11.5,
1.23*, 2.45. 3 35, 5.10, 6.27*,
7.20, 8.50, 9.50*.
De vertrekuren zijn berekend
Station Delftsche Poort
den Helder
6.51,10.7, 1.37, tot Alkmaa
5.2. 8.57.
Van den Helder naar
Haarlem.
6.10, 9.30, 1.30, 7.20
Van Haarlem naar
Zandvoort.
Station H. IJ. S. M.
7.55, 10.15, 11.38, 1.33,
4.59, S.3.
n Zandvoort naar
Haarlem.
10.49, 12.42, 4.17,
6.15, 8,28.
Open Brief
aan de Geldmannen in
Nederland.
Het ligt geenszins in mijn bedoe-
8 lling, om u meteen bedelbrief'lastig
1 te vallen, maar wel is het mijn be-
i doeling, om in uw eigen belang- en
dat van geheel Nederland uwe wel
willende aandacht een wijle m te
roepen, in de hoop, dat het u noch
ooit zal behoeven te spijten, dat wij
onzen kostbaren tijd beschik baai-
stellen, om een zaak van nationaal
belang te behandelen.
Tot u geldmannen in Nederland,
die uwe Chatwoods gedeeltelijk ge-
vuld hebt met Oostenrijksche, Rus-
I sische en andere Staatspapieren, ten
gevolge waarvan g-ij in dagen, die
tot de geschiedenis behooren, de
zeer twijfelachtige voldoening 'ge
noot, den oorlog tusschen de groote
mogendheden mogelijk te maken en
1 dus te bevorderen, ten g-evolge waar-
j van gij in den tegenwoordigen tijd
de eer geniet om den gewapenden
vrede in Europa krachtig te steu
nen gij die voorts uwe brandvrije
kelders en voorraadschuren rijkelijk
voorzien hebt met Amerikaan sche
en andere spoor wegwaarden, obliga-
tien in buitenlandsche industrieele
ondernemingen enz. enz., waardoor
gij aan 't leggen van sporen, aan
het tot stand komen van grootsehe
j ondernemingen op zeer groote af-
standen van hier verwijderd krach-
j tig hebt meeg-éwerkt, tot u kapi
talisten wend ik mij heden, om uwe
aandacht te vestigen op een zeer
i ruim arbeidsveld, dat betrekkelijk
j kort bij en zeer gemakkelijk te be
reiken is, ik bedoel de uitgestrekte
heidevlakten.de maagdelijke gronden
in Nederland, die daar, waar geen
dennen, eiken enz. gezaaid ofgeplant
zijn, nimmer iets anders hebben voort-
Waar is de Vader?
DOOR
August 8NIEDER8.
EEN GEHEIMZINNIG HUISGEZIN.
i)
Het was een schoone, zonnige
Zondag der maand Juni.
De Schelde voor Antwerpen was
effen en blauwde hemel onbewolkt
en aan de landingsplaats dampte de
stoomboot, die de rivier zou afvaren.
Op de kaai en aan boord bevon
den zich een aantal heeren en dames,
mannen en vrouwen van verschil
lenden stand en rang, die de wel
wat lang-er, maar altijd vroolijker
reis langs het water verkiezen bo
ven die per spoor.
j g-ebracht dan plaggen voor den keu
terboer en honing voor de bijen,
j getrokken uit de heidebloem (Erica).
Die uitgestrekte heidevlakte, Ne-
j derlandsche geldmannen, wenschte
lik met behulp van een klein deel
uwer schatten en van een zeer groot
i deel kennis van vakmannen gaan
deweg op een zeer doelmatige en
j afdoende wijze in ontginning te
breng-en en productief te maken.
IHet voorbeeld door den verdiens-
telijken en boven allen lof verheven
jontginner August Gaffart, te Bartin
I in Sologne (Frankrijk) gegeven, wien
met recht de naam toekomt van:
L" infatig able propagateur de Vensi-
lage du macswelk voorbeeld aan-
jvankelijk, al zij het dan ook op
I kleinere schaal, door ondernemende
i Nederlanders, o. a. de heeren W.
j G. Boele te Wapenvelde, D. Bauduin
in Noordbrabant, met goeden uit
slag gevolgd is geworden, zoude
op oordeelkundige wijze nog op
oneindig veel grooter schaal in ons
land in toepassing gebracht kunnen
worden
Ik herhaal, daartoe is in de aller
eerste plaats geld en dus uwe hulp
noodig.
De vader van het ensilagestelsel,
J August Gaffart, is na veeljarig-e
'studie en inspanning geslaagd in
schrale, dorre zandg-ronden, behoor
lijk bewerkt en bemest, een dubbel
gewas per jaar te verbouwen
nl. rogge en maïs, die beiden in
den groenen staat geoogst, tot bak
sel gesneden en in groote steenen
kuipen of silos ingemaakt en tegen
bederf bewaard worden.
Dat hij volkomen geslaagd is, be
wees hij door uitsluitend met- de
opbrengst tan groene rogge en maïs
afkomstig van oó hectaren zand
grondruim 100 stubs hoornvee te
voeden en vet te makendie volgens
J De bestemming der stoomboot was
naar Rotterdam.
Eindelijk luidde de klok aan boord,
jten teeken van vertrek.
De reizigers, groepeerden zich op
het dek, onder de wit linnen tent
en de tocht ving- aan.
De groene boorden der Schelde,
de reê met schepen bezet, de wijd
uitgestrekte stad met haar eindeloos
getal daken, gevels en torenspitsen,
schuiven achteruit,
j Het water bruist voor den boeg
der boot weg; eene frissehe koelte
waait door de menigte heen, en het
lied van eenen straatzanger, met
j begeleiding eener guitaar, veraan- j
g-euaamt den tocht.
Tusschen de dichte menigte zullen j
j wij slechts vier personen uitkiezen
- drie van deze bezetten eene bank
de vierde heeft tegenover hen, of;
liever tegenover haar, plaats gevon
den.
i De drie personen zijn dames: eene
de rapporten van Fransche, Russi
sche, Poolsche, Duitsche, Eugeische
en Amerikaansche landbouwcom-
missien in een uitmuntenden toe
stand verkeerden.
In de conclusies dier rapporten
werd dan ook gezegd:
«Voilé des faits plus concluants
que toutes les «discussionspossibles.»
Het vraagstuk oin schrale zand
gronden productief te maken behoeft
dus niet meer opgelost te worden,
het is opgelost door den hoogst
verdienstelijken ontginner August
Gaffart, die de voldoening smaakt
na jaren van studie, arbeid en op
offering iets groots en veel nuttigs
tot stand te hebben gebracht, wat
thans zijn renten dubbel afwerpt. I
Zijn verdiensten werden overal
in de landbouwwereld ten volle er
kend, en niet het minst door de
Fransche regeering. Wat Gaf
fart in Frankrijk gelukt is, behoeft
ons in Nederland niet te mislukken'!
Om een ontginning op groote
schaal op touw te zetten wordt er
natuurlijk vrij wat g-eld vereischt.
Daartoe, geldmannen, is uwe hulp
en onbekrompen medewerking noo
dig. Helpt ons de hand aan den
ploeg slaan.
Zoodra het geld beschikbaar is, i
kan de machine in beweging gezet
wordenin de allereerste plaats zal
men zich dan van de hoognoodige,
en geheel onontbeerlijke vakkennis
verzekeren moeten, hetzij, dat men
daartoe Nederlanders in den arm
neme, wat voor ons nationaliteits
gevoel zeker wel het meest streelend
zoude zijn, hetzij, dat voor ?t geval
men hier niet slaagt, we de hulp
van vakmannen in Frankrijk en met
name in Sologne inroepen.
Zoodra men zich de hulp van een
zeer bekwamen ontginner verzekerd
heeft, zou men bijv. op de Veluwe
langs het Centraalspoor den toe
stand van de uitgestrekte heidevlakte
kunnen laten onderzoeken en nadat,
men geschikte terreinen ontdekt
heeft, dieaankoopen, vervolgens door
doelmatige wending en bemesting
in cultuur brengen.
Hierover echter waag ik niet ver
uitte weiden, daar het tot het tech
nische gedeelte behoort, waarmede
onze vakman dus handelend zal
moeten optreden.
De ligging der terreinen nabij het
spoor is gebiedend noodig, opdat
langs den ijzeren weg- alles wat tot
de ontginning behoort, kunne wor
den aangevoerd. Zonder goede water-
of spoorwegen behoeft men aan
geen ontginning op eenigszins uit
gebreide schaal te denken.
De groenvoedergewassen, rogge
eu maïs, en wellicht lupine, zijn
de toekomst voor onze schrale én
hooggelegen (watervrije) zandgron
den. Met overleg en kennis van za
ken moet er gehandeld worden, wil
men slag-endwaasheid zou het zijn
duizend hectaren tegelijk ouder han
den te nemen en productief te wil
len maken.
Dit moet noodwendig successie
velijk geschieden, en dan zelfs is er
in den aanvang veel geld, oneindig
veel geduld, veel werkkracht noo
dig, om zijn doel te bereiken.
Voet voor voet moet er veld
gewonnen en land veroverd worden.
Tegelijk met de ontginning, het
in cultuur brengen van de eerste
hectaren heidegrond, moeten de
steenen en g-eportlande silos volgens
't stelsel Gaffart, dat door W.G. Boele
gewijzigd nagevolgd is g-eworden,
opg-e'trokken worden, opdat men
den eersten oogst van groene rogge
en vervolgens dien van Nicaragua,
Woodrow, prolifie, paardentand en
meer dergelijke soorten zeer produc
tieve mais kunne inmaken en tegen
bederf bewaren.
Zoodra dit geschied is. kan men
zich evenals Gaffart met kracht toe
leggen op liet vetmesten en den
aanfok van vee, ten einde onver
moeid voort te gaan den schralen
bodem te ontginnen en door doel
matige wending en bemesting pro
ductief te maken.
Zij die den moed, den lust en den
onderneming-sgee.it, bezitten, om een
ontginning op groote schaal ter
hand te nemen, daarbij met oordeel
en vakkennis te werk gaan, zullen
een hoogst nuttig werk verrichten
en de nationale welvaart bevorderen;
de gelden, er aan besteed, mogen
in den aanvang ook al zeer weinig,
wellicht geen rente afwerpen, zul
len niet verloren gaan, en degenen
die na ons komen, zullen met ophef
gewagen van de groote werken, die
door een werkzaam, ondernemend
en met aardsche goederen gezegend
volk tot stand werden gebracht.
Voor hem, die omtrent een ont
ginning van heidevelden, zooals in
zeer grove trekken door mij be
sproken, de détails en bijzonderhe
den wenschen te vernemen, ligt te
mijnent beschikbaar de inderdaad
zeer belangrijke brochure van August
Gaffart met de verschillende rap
porten door tal van landbouwcom-
missies uitgebracht, die overwaard
zijn gelezen, herlezen en bestudeerd
te worden.
Geen wonder, dat deze groote
man, die het schrale Sologne in
vruchtbare rogge- en maïsvelden
herschapen en de nationale welvaart
in Frankrijk op landbouwkundig-
gebied bevorderd heeft, in de land-
bouwwereld en wel voornamelijk in
Amerika steeds met eere genoemd
wordt en beroemd is geworden.
De goede naam, dien hij zicli
moeder en hare twee dochters.
De eerste is eene vrouw met lang
en bleek gelaat, donker oog, reeds
grijzend haar, doch met dat onloo
chenbaar kenmerk van vroegere
schoonheid.
De kalmte op haar wezen, de
bedaarde welwillendheid waarmee
zij spreekt, de ongedwongenheid,
wij zouden zelfs zeggen het aange
name harer manieren, de deftige
en stemmige kleeding alles duidt
de vrouw van onderscheiding aan.
Het uiterlijke dezer dame schijnt
den fijnen opmerker toe te {luiste
ren, dat zij geleden heeftdoch in
dien iemand deze bemerking maakte,
moest hij er onmiddellijk bijvoegen,
dat zij alsdan haar lijden met kracht
en gelatenheid had gedragen.
Rechts en links van haar zitten
de twee meisjes, beiden van zoo wat
twintig- jaar oud; beiden met eenen
trek der moeder in het aangezicht,
doch natuurlijk vinniger, levendiger,
opgewekter dan bij haar: 't Is
de bloementijd en het stemmige na
jaar, de heldere zonnestraal en de
i grauw wordende hemel, die de
sneeuw- en hagelvlaag voorspelt.
De oudste is eene zwartlokkige
met blauwe oogen, de tweede heeft
I meer kastanjebruin haar, maar even
lichte oogappels.
j Beider wenkbrauwbogen zijn fijn
I ge teekend; beider vel is blank, bei-
j der lippen zijn frisch rood; doch
j de zwartlokkige is zonder twijfel
,de schoonste, en moet het meeste
j de moeder, in dezer jeugd, hebben
genaderd.
Men noemt die dame mevrouw
Van Leefdael, en de geleerden be
weren, misschien wel met eenig
recht, dat de Van LeefdaeTs afstam
melingen zijn uit het aloud geslacht
van dien naam, hetwelk in de ge
schiedenis der 16e eeuw eene zekere
rol speelde.
Hare dochters dragen de nainen
van Veva en Liva, verkortingen
van Genoveva en Godeliva.
De persoon, die tegenover kaar
i heeft plaats genomen, is een joulc-
Iman van zes of zeven en twintig
jaren; zijn zomerkleed, de fantasie-
hoed, de gouden horlogieketting, de
ring met breeden steen aan den
vinger, toonen den man naar de
mode. of tenminste van goeden smaak
kan; maar zijn uiterlijk, zijne hou
ding, bewegingen en taal bewijzen,
wat beter is, den man van opvoe-
I ding en onderscheiding.
Albert Van Velthem, zoo is zijn
;naam, heeft een flink, mannelijk en
geenzins onaangenaam gezicht; zijn
oog is geestig-, de toon zijner stem
i natuurlijk en welluidend.
Die jonge man is alleen in de
wereld en aan het hoofd eener niet
onaanzienlijke fortuin, ofschoon hij
I zeer kalm en huiselijk, omringd
j door zijne boeken, schilderijen, pren-
i teil en andere lc m, leeft.
