populair mm-1 C. BERBER" Jr, DE KERMIS. lewe fiMsIi Barteljorisstraat 17, Haarlem, 2e Jaargang. Maandag 4 Augustus 1884, No. 329. ABONNEMENTSPRIJS: Voor Haarlem per maand40 Cents. Franco door geheel het Rijk p. maand 55 Afzonderlijke Hommers 5 Verschijnt Dagelijks uitgenemen Zon- en algemeene Feestdagen. Brieven, gelden, advertentiën enz. franco te adresseeren aan het Bureau, Kleine Houtstraat No. 9. Hoofdagenten voor liet Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère G. Z. DAUBE if Co., JOH. F. JONES, Stier., Parijs, 31lis Faubourg Jfontmartre. ADVERTENTIËN: van 15 regels 25 Cent; iedere regel meer 5 cents. Groote letters naar Plaatsruimte. Advertentiën worden aangenomen tot 's middag 12 uur. MUSEUMS EN ANDERE BEZIENSWAARDIGHEDEN VAN HAARLEM. Rijksmuseum van Schilderijen op het Paviljoen. Geopend op werkdagen van ^10 tot d^uur^op Zon-^en Feestdagen van 12} tot^ 4 uur. Kinderen beneden de ^8 jaar hebben geen^ toegang, kinderen van 8 tot 12 jaar alteen onder geleide. Toegang vrij. Koloniaal op het Paviljoen. Ingang Dreefoijde 2e deur. Geopend dagelijks 10 tot 4 uur. Toegang 25 cents per persoon. Donateurs en leden der Ncdcrlandsche Maatschappij ter bevordering van Nijverheid hebben op hjtfniinerheid. nn hef. PnvAlónpu. Ingang DrP-efzndft le. deur. (*ennend dnrreliil-a vnn TH frtfc A 1111 rIV,OX ..n4. 11 gezelschap, vertoon van diploma vrijen toegang, donateurs met gezelschap, leden met. 1 dame. Museum van kunstnijverheid' op het Paviljoen. Ingang Dreelzijde le deur. Geopend dagelijks van 10 tot 4 uur. Toegang 25 cents per persoon. Douateurs v1---- xr::...-roW-nnn ,i;r,i„raa vrijen toegang, donateurs met gezelschap, leden met 1 dame. Bisschoppelijk museum voor kerkelijke oudheid, kunst en geschiedenis voc leden der Nederlandsche Maatschappij ter bevordering van Nijverheid hebben op vertoon van diploma vrijen toegang, donateurs met gezelschap, leden met 1 dame. Bisschoppelijk museum voor kerkelijke oudheid, kunst en geschiedenis, vooral van Nederland en meer bijzonder van het Haarlcmsohe Bisdom, Kruiïwcg No. 59. Geopend dagelijks, uitgenomen Zaterdag, Zon- en Feestdagen, van 10—5 uur. Toegang 25 cents per persoon. Doorloopende toegangskaarten voor eeu geheel jaar 1 gulden. Museum der stad Haarlem op het Raadhuis. Geopend van 15 April tot 14 October alle werkdagen van 10—4 uur, van 15 October tot 14 April op die dagen van 10—3 uur tegen betaling vnu 25 cents per persoon,'alleen op Zonda"cn kosteloos van 124 uur, de overige Christelijke, feestdagen tegen betaling vau 25 cents per persoon. Kinderen beneden de 8 jaren worden in het geheel niet toegelaten; kinderen van 8 tot 14 jaren niet dan onder behoorlijk geleide. Teulers museum in de Damstraat. Geopend dagelijks uitgenomen Zaterdag, Zon- en Feestdagen van 11—3 uur. Teylers bibliotheek. Geopend Woensdag, Donderdag, Vrijdag en Zaterdag van 1—4 uur. Stadsbibliotheek Prinsenhof Geopend Woehsda" en Zaterdag van 2—4 uur. Orgel-bespeling in de Groote Kerl:. Dinsdag van 1—2 en Donderdag van 2—3 uur. Toegang (deur Oudegroenmarkt) vrij. Dit nummer bestaat uit twee bladen. Eerste blad. Niet. waar, waarde lezer, telken jare als Augustus begint te nade ren en vooral bij de jongelieden bet woord «kermis» als op de lippen bestorven ligt, rijst daar voor uwen blik een tooneel van prettige drukte en levendige vroolijkheid, van luchtige zorgeloosheid eri af wisselend vermaak, maar helaas ook van dolle uitgelatenheid en ruwe bacbanaliën. Gij ziet haar daar voor u, die groote menigte, van heinde en ver te zamen gestroomd, om met u bet jaarlijks terugkeerende feest te vieren, om ook eens te profiteeren van de eigenaardige genoegens, die in de kermisweek onze goede Spaarne- stad aanbiedt. Gewis, dat zijn drukke dagen voor de buismoeders, die dan eens een extra-man aan tafel zien; die hare familiebetrekkingen of be kenden verwachten, en dan gaarne eens willen toonen, dat de afstand de banden van liefde en toegenegenheid niet losser maakt. Zou er wel één volksfeest zijn, van zoo ouden datum, dat zoo boog in den volksgunst staat als onze kermis?Wij betwijfelen bet ten sterk ste. De eigenaardige, trek in bet volkskarakter, reeds van onze voor ouders, riep als van zelve deze drukte in bet leven. Of was bet niet de handelsgeest, die, telken jare als het kerkelijk patroonfeest in de tempel gebouwen met grooten luister werd gevierd, zoo zelfs, dat van heinde en ver de menigte te samen stroomde om van deze plechtigheid getuige te zijnde inwoners der groote steden er op bedacht deed zijn, van deze ongewone drukte te profiteeren, en bet ijzer te smeden als bet beet was? Niemand onzer zou, wanneer de geschiedenis bet hem niet onweder- legbaar aantoonde, in de kermis van beden een overblijfsel zien van een kerkelijk feest, uit de tijden, toen nog geen verschil van meeningen deChristenheid in ons land verdeelde. En toch, de naam alleen duidt bet genoegzaam aan. En wanneer wij eens eenige bonderden jaren terug* konden gaan, en dan eens een kijkje konden nemen op de plaats waar de Groote Kerk thans staat, wij zouden moeten bekennen, ja, dat er eenig verschil bestaat tusschen de drukte, die er toen heerschte en de woelig heid van beden; doch wij zouden daarbij tevens verscheidene punten van overeenkomst bespeuren. Ook toen reeds boden verscheidene koop lieden. zoowel gevestigde burgers als reizende kramers, stadgenoot en vreemdeling de producten van in- landscbe nijverheid en uitbeemscbe pracht te koop aan. Ook toen zoch ten kunstenaar en kunstenmakers bun publiek te trekken door reclame en de voorspiegeling van allerlei ge noegens op geheel verschillend ge bied, ook toen was vreugde en genot bet wachtwoord van ieder die zich binnen Haarlem's veste bevond.'t Is waar, de geest des tijds, die op alles zijn stempel drukte, liet in den loop der tijden ook daarop zijnen invloed gevoelen, en onze voorouders zouden natuurlijk groote oogen opzetten, in dien "zij al de wonderen kónden aan schouwen, die thans onzen blik trek ken, doch het hoofddoel der menigte, welke wij daar dooreen zien woelen en krioelen, bleef hetzelfde. Dat hoofddoel toch was, en is bet ook thans nog, de zorgen des levens voor een poosje van zich te zetten, en zich hoofdzakelijk aan de vreugde te wijden. Neef Nurks zou zich toenmaals, evenmin als thans, in de kermis- drukte op zijne plaats gevoeld heb ben, en vaak zou hij zich ongetwij feld afgevraagd hebben of die ruste- looze menigte op eens alle bezinning verloren bad,dat zij zich zoo «dwaas», zoo «onzinnig» aanstelde. Waar bet de kermis geldt, trou wens, is bet geslacht der Nurksen bijzonder groot. Dit volksfeest beeft bet vooral in de laatste 25 jaren bij zonder bard te verantwoorden gehad, getuigen de vele plaatsen, waar de wijsheid der beschreven vaderen bet noodig geoordeeld beeft, met de tra ditie van eeuwen te breken, en de kermis af te schaffen. Wij voor ons deelen het per se ongunstig oordeel over de kermis evenwel niet. Er moet een tijd wezen waarop de boog, die het gebeele jaar gespannen staat, eens ontspannen wordt. De ernst van bet leven drukt vaak zoo bard daaropdat men dien wel eens voor eene wijle op zij mag zetten, en, op gevaar af van door sommige al te stemmige menschen met den naam van «dwazen» bestempeld te worden, we ons met opgewektheid aan de vreugde, aan het gepaste genoegen mogen wijden. Ook de mindere man, want voor dezen beeft de kermis bij uitstek hare beteeke- nis behouden, beeft behoefte aan uitspanning en wel aan eene uit spanning, die niet bekneld is in het keurslijf waarin moderne pbilosophen haar willen sluiten. Wij weten bet wel, men voert ons tegen, dat er dezer dagen reeds zoo veel gedaan wordt, om een ede ler en verhevener genot ook den werkman te verschaffen. Men wijst ons op de volksconcerten in den Hout, op de volksvoorstellingen en volksfeesten, op de volksbibliotheken en de Hemel mag weten, wat er al meer voor het volk wordt opgericht of uitgevoerd, doch wij gelooven, dat de Nederlandsche natie in baar geheel nog niet op die hoogte staat, dat deze genoegens haar verzadigen kunnen. Maar, mijn Hemel! booren wij onzen tegenstander vragen, welk ge not steekt er toch in, tusschen die uitstallingen te dwalen, mee te bos sen, mee te springen met de opge wonden menigtede zoutelooze, quasi-geestigheden aan te booren die men debiteert, om dan straks amechtig een rustig plaatsje op te zoe ken, waar ge een weinig kunt be komen, van de vermoeienissen, waar aan ge zoo even ten prooi waart. Och, goede vriend, zouden wij ant woorden, wanneer ge elk genoe gen in de wereld wilt ontleden, en begeert dat ieder, die opgeruimd en vroolijk is, u tot de kleinste bijzon derheden de stemming van zijn hart blootlegt, dan vrees ik, dat ge ner gens een antwoord of eene beschrij ving zult krijgen, die u bevredigt. Ieder vermaakt zich natuurlijk op zijne wijze. Tegen de genoegens van bet kind, dat zich met hoepel, tol of bikkel uren lang kan amuseeren, trekt een groote den neus op of bij glimlacht er over, en toch gelooven wij, dat de kleine evenveel genot heeft als gij, wanneer ge u bijzon der vermaakt. "Voor de boogere stan den, wij erkennen bet gaarne, beeft de kermis niet de minste aantrek kelijkheid. Hier staat eiken dag de gelegenheid open, om, betzij door tooneelvoorstellingen en concerten, hetzij door reizen, zich genoegen te verschaffen, omdat zij de middelen daartoe hebben en wat nog meer beteekent, omdat zij boog genoeg in beschaving en ontwikkeling staan om bet schoone in de natuur of bet genot dat de kunst schenktte genieten. Zoolang dit evenwel met de overgroote meerderheid van het I volk niet het geval is, gunne men] de menigte bet genoegen, waarnaar zij reeds langen tijd van te voren! met ongeduld uitziet. Toch. wij erkennen bet gaarne, leveren de kermissen niet zelden tooneelen op, die zelfs den grootsten voorstander van dit volksfeest tegen de borst stuiten. Het zijn die wal gelijke vertooningen van eene brood- dronkene schaar, die, hunne waarde als menschen vergetend, in onmatig heid en zedeloosheid bun genot zoe ken. Het is helaas maar al te waar, dat sommige individuen slechts daar- in hunne hoogste zaligheid zoeken, dat zij hunne hartstochten niet kun nen beteugelen, maar deze bij elke voorkomende gelegenheid botvieren. Zulke lieden natuurlijk zijn de j ergste vijanden van ouze kermissen. Zij misbruiken hunne vrijheid en geven daardoor aanleiding, dat de machthebbenden, door het afschaffen van dit volksfeest, bun de gelegen heid zoeken te benemen, het wel denkende, goedgezinde deel der bur gerij door hunne bachanaliën te ergeren. Evenwel, wij gelooven dat men te ver gaat, al dit verkeerde alleen op rekening der kermis te schrijven. De lieden, die zich in deze dagen niet kunnen bebeerscben, zul len op andere tijden en bij andere gelegenheid bet evenmin kunnen doen. Organiseert slechts feesten, die eene hoogere strekking hebben, die in theorie althans moeten dienen om der menigte een verhevener, een ede ler genoegen te verschaffen, en ge zult daarbij dezelfde lieden aantref fen, in denzelfden toestand, waarin ze deze week door Haarlem's straten zullen zwaaien. Het kwaad zit bij ben in het bloed, en ook zonder de kermis zullen zij u verscheidene malen ergeren. Het zou vergeefscbe moeite zijn, wanneer wij dergelijke personen aanspoordet zich te matigen, om ons de walgelijke tooneelen te besparen. Het goedgezinde deel der burgerij wenscben wij echter van harte een genoegelijke kermis. Ontspant u ge rust dezer dagen, zonder dat ge u- zelven nu angstig afvraagt of het genoegen dat ge smaakt met de eiscben der kunst overeenstemt. Lacht om de kluchten die men verkoopt, om de geestigheden, die gedebiteerd worden, begeeft u in bet dichtste gedrang, zonder u veel te bekom meren over een duw meer of minder, dien gij daarbij oploopt, doch zorgt er slechts voor, dat ge u na bet feest niet over u zeiven behoeft te scha men. Dan zal de kermis, ondanks de boogere uitgaven, u voordeel aanbrengen, omdat ge u daarna met frisscben moed en opgewekten geest, weder aan uwe zaken kunt wijden. J. S. M. ADVERTENTIËN. W. M. V. BOEKHOUT. Haarlem, 3 Aug. 1884. p. c. De ondergeteekende maakt zijn begunstigers en den in gezetenen bekend, dat bij hem ge durende de Kermis en overige dagen alle soorten van verschillende Limo- naden ook Eieren, Zuur, Koffie. Thee en alle soorten van Dranken zijn te verkrijgen. Tarief volgens gewoonte. H. H. J. HEIJNSBERGEN, Zuider Buitenspdarnc 10. Ondergeteekende bericht bij deze aan zijne geachte stadgenooten, dat bij een Bier en Koffiehuis beeft geopend aan de Raaks No. 36, en dat bij door een nette bediening zich de hem te schen ken gunst hoopt waardig te maken. Tevens bericht bij, dat gedurende de kermis eene kamer beschikbaar is gesteld tot het gebruiken van alle soorten van Ververschin- gen. Met achting: Uw onderd. Dienaar, J. BOONDERS. TE HAARLEM, onder Directie van MAURICE HAGEMAN. Deze school wordt den eersten September e. k. GEOPEND. Het onderwijs wordt gegeven in a. Zang en algemeene muziekleer. b. Piano, zang en algem. mu ziekleer. c. Viool, zang en algem. mu ziekleer. Het leergeld voor a. bedraagt ƒ15, voor b. ƒ50, voor c. f 50 per jaar. Voor meerdere leerlingen uit eenzelfde gezin wordt billijke reduc tie in leergeld toegestaan. In principe wordt de leerwijze van het Conservatoire te Antwerpen, on der leiding van PETER BENOIT, gevolgd. Na voldoend eind-examen, af te leggen te Antwerpenzullen ten behoeve van ben, die zelf muziek onderwijs wenschen te geven, maat regelen worden getroffen, een Di ploma van bovengenoemd Conser vatoire te verkrijgen. De aangifte van leerlingen zal plaats hebben op Zondag 27 Juli, 3 Aug. en 10 Aug. e. k., telkens van 12 tot 2 uur, Botermarkt No. 10, waar nadere informatiën en Prospectussen zijn ts bekomen. De Directeur, MAURICE HAGEMAN. I Haarlem23 Juli 1884. IN Effecten, Coupons, Wissels en Assurantiën belast zich met het INKAS- SEEREN van WISSELS op binnen- en buitenlandsehe plaatsen, koopt vreemde COUPONS tot hooge prijzen en neemt gelden a deposito, tegen nader overeen te komen conditiën.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1884 | | pagina 1