POPULAIR NIEUWS- IN
2e Jaargang.
Maandag- 29 September 1884.
No. 377.
FEUILLETON.
ABONNEMENTSPRIJS:,
Yoor Haarlem per maand40 Cents.
Franco door geheel het Rijk p. maand 55
Afzonderlijke Nommers 5
Verschijnt Dagelijks uitgenomen Zen- en algemeene Feestdagen.
Brieven, gelden, advertentiën enz. franco te adresseeren
aan het Bureau, Kleine Houtstraat No. 9.
Hoofdagenten voor het Buitenland Compagnie Générale de Puhheité Etrangere G. L.
DAVBE Co., JOH. F. J ONES, Sucr., Parijs, 31bis Faubourg Monttna-rire.
ADVERTENTIËN:
van 15 regels 25 Cent; iedere regel meer 5 cents.
Groete letters naar Plaatsruimte.
Advertentiën worden aangenomen tot 's middag 12 uur.
MUSEUMS EN ANDERE BEZIENSWAARDIGHEDEN VAN HAARLEM.
Rijksmuseum van Schilderijen op het Paviljoen. Geopend op werkdagen van 10 tot 4 unr; op Zon- en Feestdagen van 12J tot 4 uur. Kinderen ken eden dc 8 jaar hekken geen toegang, kinderen van 8 tot 12 jaar alleen onder geleide.
Toegang vrij. Koloniaal museum op het Paviljoen. Ingang Dreefeijde 2e deur. Geopend dagelijks van 10 tot 4 uur. Toegang 25 cents per persoon. Donateurs en ledeu der Ncderlandsche Maatschappij ter bevordering van Nijverheid hebken op
vertoon vau diploma vrijen toegang, donateurs met gezelschap, leden met 1 dame. Museum van kunstnijverheid op het Paviljoen. Ingaug Dreefzijde le deur. Geopend dagelijks van 10 tot 4 nur. Toegang 25 cents por persoon. Donateurs en
leden der Ncderlandsche Maatschappij ter bevordering van Nijverheid hebben op vertoon van diploma vrijen toegang, donateurs met gezelschap, leden met 1 dame. Bisschoppelijk museum voor kerkelijke oudheid, kunst en geschiedenis, vooral
van Nederland en meer bijzonder van het llaarlcmsche Bisdom, Kruisweg No. 59. Geopend dagelijks, uitgenomen Zaterdag. Zon- en Feestdagen, van 105 uur. Toegang 25 cents per persoon. Doorloopendc toegangskaarten voor een geheel jaar
i 1 golden. Museum der stad Haarlem ep het Raadhuis. Geopend van 15 April tot 14 October alle werkdagen van 104 unr, van 15 October tot 14 April op die dagen van 103 nur tegen betaling van 25 cents per persoon, alleen op
Zondagen kosteloos van 124 uur, de overige Christelijke feestdagen tegen betaling vau 25 cents per persoon. Kinderen beneden de 8 jaren worden in het geheel niet toegelaten; kinderen Tan 8 tot 14 jaren niet dan onder behoorlijk geleide.
Tevlers museum in de Damstraat. Geopend dagelijks uitgenomen Zaterdag, Zon- en Feestdagen van 113 uur. Teylers bibliotheek. Geopend Woensdag, Donderdag, Vrijdag en Zaterdag van 14 nur. Stadsbibliotheek Prinsenhof. Geopend
Woensda" en Zaterdag van 2—4 uur. Orgel-bespeling in de Groote Kerk. Dinsdag van 12 en Donderdag van 23 nur. Toegang (deur Oudegroenmarkt) vrij.
- Zij, die zich op dit
blad vóór 1 Oct., of in
5t begin der volgende maand
abonneeren,ontvangen de num
mers der Courant waarin het
begin van de feuilleton, «de
Wraak van den Koddebeier»,
voorkomt gratis.
De Administratie van
Haarlem''s Dagilad heeft
het voornemen opgevat
om 5 December a. s. weder twee
Premiëu te verloten.
Deze zullen zijn: le premie,een
keurige mahoniehouten tafel;
2de premie, een zestal keurige
stoelen.
Deze voorwerpen zullen in een
nader aan te kondigen meubelma-
gazijn of op eene andere voor ieder
zichtbare plaats worden tentoonge
steld.
Ieder, die zich abonneert, ont
vangt een lot, benevens, zoolang de
voorraad strekt, een exemplaar van
een hoeienden Roman cadeau.
DE ADMINISTRATIE.
Iets over de Chineezen.
Reeds in het vorig artikel han
delden wij over de landverhuizing
van dit volk. Tot voor korten tijd
staken ze ook bij duizenden den
stillen Oceaan over, om zieh naar
Amerika in te schepen. Amerika
was ook voor hen het land van melk
en honing, het land der gouden
bergen. Evenals de Duitschers toeh,
kunnen zij zich gemakkelijk in een
ondergeschikte betrekking voegen;
hoe weinig zij ook verdienen, steeds
houden ze nog over; want ze weten
zich, als het moet, tot de allernood
zakelijkste levensbehoeften te beper
ken. Meestal konden de Chineezen
in Amerika geregeld werk bekomen,
want ten eerste zijn zij tot allen
handenarbeid ten zeerste geschikt
en ten tweede werkten zij, waar dit
noodig was, voor de helft, ja, zelfs
het derde van het loon. dat andere
j arbeiders verdienden. Geen wonder
dus, dat de Chineezen in Amerika
voor de overige werklieden de groot
ste vijanden werden, want ze ont
namen hun ook in het beloofde land
van allen die willen werken, het
brood uit den mond.
Door de herhaalde klachten, die
er dus rezen, heeft eindelijk de re-
I geering der Vereenigde Staten van
Noord-Amerika goedgevonden den
Chineezen het verblijf in hun land
grootendeels te ontzeggen. Maar er
kwam nog een andere reden bij, die
de wet uitlokte tot verdrijving der
Chineezen. Het was hun onzinde
lijkheid. Een Duitsch schrijver, hier
over in een tijdschrift sprekende,
I zegt, dat het niet te gelooven is,
hoe vuil en morsig hun woningen
zijn. Alles vernielen zijde muren
worden ondermijnd, de grond uit
gegraven en overal worden nog extra
kastjes en hokjes gemaakt. Van
schoonmaken weten zij niets afzij
doen er althans niets aan en tot
j zelfs hun uitwerpselen worden niet
weggeruimd, maar blijven op den
I vloer dér woningen liggen. Die on
zindelijkheid is vooral het kenmerk
der mindere Chineesche standen.
Waar de Chineezen in den vreemde
hunne woontenten hebben opgesla-
I gen, daar leven zij, evenals onze
I Israëlitische landgenooten in de
groote steden, meestal dicht bij elk
ander en hebben een bepaald ge
deelte eener stad geheel ingenomen.
De meeste hunner huizen zijn tege
lijkertijd winkels, waar ge alles kunt
krijgen wat ge begeert. Het moge
I nog zoo vreemd of zonderling schij
Naar het Ëransck
VAN XAVIER DE MONTÉPIN.
5.
Een middel stond mij ten dien
ste, voer l ij voort, om u te
ontmoeten, en wel u bij uw vertrek
in den weg te treden. Ik wist, dat
gij door deze poort u den toegang
hadt verschaft. Honderd tegen een
was dus de kansdat gij langs
dienzelfden weg u zoudt verwijde
ren. Daarom ziet gij mij hier, mijn
heer de burggraaf, en heb ik de eer
n welkom te heeten.
Na deze woorden te hebben geuit,
maakte de Vezay een buiging voor
den burggraaf, die voorzeker noch
een sul uoch een lafaard was. Eene
stomme verbijstering had in het eer
ste oogenblik de Villedieu aange
grepen en al zijn zedelijke vermo
gens verlamd. Doch alnaarmate de
Vezay zijn gesprek voortzette, had
hij zijn bewustzijn herkregen en den
haat en de gramschap ontwaard,
die in den kalmen en afgemeten
toon en in de beleefde en suiker
zoete woorden van zijnen tegen
stander lagen opgesloten. Hierin be
stond een begin van wraakneming
voor den graaf, dat hij de Villedieu
in zijn eigen oogen had belachelijk
gemaakt. Belachelijk is het juiste
woord, want de burggraaf moest
bekennen, dat alle tegenwoordig
heid van geest, alle stoutmoedigheid
hem begeven hadden en dat hij
door het zedelijk overwicht van
dezen bedrogen echtgenoot geheel
en al in de engte was gedreven.
nen, maar het is zaak, minstens twee
derde van het gevraagde af te dingen,
want in overvragen hebben ze hun
meesters nog niet gevonden. China
zelve heeft voor ons, Europeanen,
iets bijzonder eigenaardigs, daar het
geheele rijk veel op een groot kne
kelhuis gelijkt. De Chineezen toch
hebben een bijzonderen eerbied voor
hun afgestorvenen en wel verre van
de dooden, zooals hier plaats heeft,
zoo spoedig doenlijk te begraven,
laten ze daar de lijkkisten geruimen
tijd, soms jarenlang in of bij hunne
woningen staan en dit is grooten
deels een gevolg van hun godsdiens
tige overtuiging. Behalve de groote
onzindelijkheid, waardoor de Chi
neezen zich kenmerken, hebben ze
ook een grooten hartstocht voor het
spel. Overal vindt men in dat land
speelholen, waar vooral de mindere
stand alles op het spel zet, om in
eens een fortuin te verwerven. Ook
de zedelijkheid laat in China veel
te wenschen over, ofschoon dit groo
tendeels een gevolg is van den maat-
schappelijken toestand daar te lande.
Ofschoon ieder Chinees maar één
vrouw mag hebben, is het concu
binaat daar algemeen en worden er
naast de wettige vrouw nog vele
bijwijven gehouden. Zelfs worden de
kinderen dier bijwijven vaak gelijk
gesteld met de wettige kinderen.
Een eigenaardigheid is het nog, dat
de vrouwen daar te lande van jongs
af aan de voeten gepijnigd worden.
Dragen de dames hier soms schoenen
waarop het bijna een onmogelijkheid
is te loopen en dat alleen om toch
vooral aan de grillen der mode te
voldoen, daar worden de voeten van
het meisje in koperen schoentjes ge
wrongen, die natuurlijk den groei
van dit lichaamsdeel benadeelen en
beletten, zoodat de Chineesche vrou
wen wel zeer kleine, maar ook zeer
misvormde voeten hebben, die hun
het gaan uiterst moeilijk maken;
maar 1s lands wijs, 's lands eer!
In éen ding is China ons nog
altijd ver vooruit en wel in iets,
waarin de meesten uwer het niet
zullen verwachten, namelijk in het
examens afleggen. Klagen de meeste
ouders nu reeds steen en been over
de onmogelijke eischen, die aan hun
kinderen gesteld worden om tot
eenige betrekking te geraken; is het
hier examen doen voor en na van
den tijd, dat de jongens de gewone
schoolbanken verlaten totdat zij een
maatschappelijke positie hebben in
genomen, in China is het daarmee
nog veel erger gesteld. Geen land
is er, waar zooveel werk gemaakt
wordt van het onderwijs in lezen,
en schrijven en in de beleefdheids
vormen, als juist daar. Zoodra een
jongeling tot eenigen post wil ge
raken in het Hemelsche rijk, moet
hij, evenals hier, examen doen, maar
dat eerste examen duurt niet eenige
uren, niet een paar dagen, maar
verscheidene dagen achtereen. Uit
het hoofd moet zoo iemand zeven
verzen maken en zeven opstellen
over eenige opgegeven punten be
handelen. Wie slaagt ondergaat een
tweede, veel moeilijker examen, en
na afloop daarvan, moet hij nog eens
een derde examen afleggen en eerst
nu is hij bevoegd zich als schrijver,
arts, advocaat of onderwijzer te ves
tigen. Hij behoort nu echter slechts
tot de laagste klasse van geleerden.
Wie onder deze laatsteu een hoogere
betrekking wenschen te bekomen,
moeten opnieuw examen afleggen
en dat is zoo moeilijk, dat er van
de honderd kandidaten slechts een
slaagt. Zoo'n examen duurt dan ook
drie dagen en een nacht. Ieder wordt
opgesloten in een cel, evenals een
gevangene en soldaten loopen langs
de cellen, om te zorgen, dat er geen
bedrog gepleegd wordt. Eten en
drinken moet ieder voor die dagen
zelf meenemen en in de cellen ziet
het er ook niet weelderig uit, want
ieder vertrek is juist hoog genoeg
om er rechtop in te staan en er be
vindt zich niets anders in dan een
ruwe bank, die als stoel en bed
dienst moet doen, en voorts een tafel,
waaraan gegeten en geschreven
wordt. Op dezelfde wijze kunnen
degenen, die nu geslaagd zijn, een
derde en vierde examen onder
gaan en eerst als zij deze vuur
proef doorstaan hebben, genieten zij
een vast jaargeld van den Staat en
kunnen tot de hoogste betrekkingen
geraken. Overigens wordt slechts op
bekwaamheid en niet op atkomst
bij het begeven van posten gelet en
ook hierin zou men in Nederland
nog wel iets van de Chineezen kun
nen leeren, want een goede krui
wagen vermag hier in ons land nog
zeer veel. De Chineesche taal is
eenig in haar soort. Met 26 letters
kunnen we alle woorden van onze
taal vormen, maar in China bestaan
niet minder dau vijftig duizend
schrijfteekens; een gewoon sterve
ling heeft er voor dagelijksch ge
bruik een vier of vijf duizend noo
dig. Zoo komt het, dat hij, die er
de letterteekens kent, reeds als een
geleerde beschouwd wordt. China
zelf wordt door een keizer bestuurd,
die onbeperkt gebiedt en te beschik
ken heeft over het leven en den
dood van al zijn onderdanen. De
tegenwoordige keizer is nog maar
een kind, wiens moeder voor hem
regeert; slechts kruipend en met
het aangezicht ter aarde gebogen
mogen alleen de voornaamslen des
rijks hun gebieder naderen, die voor
ieder ander ontoegankelijk blijft. De
bewoners worden in twee groote
VALSCHE BEDEN.
Ik wil niet ontkennen, mijn
heer de graaf, zeide Armand de
Villedieu, op vastberaden toon en
met ongeveinsde waardigheid, dat gij
mijn tegenwoordigheid hier ter
plaatse op een dergelijk uur, buiten
uw weteu, als een beleediging moet
opvatten.
Het doet mij genoegen te zien,
dat ook gij zulks bevroedt, was
de Vezay's bijtend antwoord.
De burggraaf hernamSta mij
evenwel toe u mijn gedrag nader
toe te lichten. Daarna zal ik u elke
voldoening verschaffen, die gij oor
baar mocht achten.
Gij wenscht mij dus eenige
opheldering te geven? vroeg de
Vezay.
Ja, mijnheer.
Uw gedrag scheen mij anders
nog al duidelijk: gij zijt wellicht
van een ander gevoelen. Het zij zoo.
Verklaar u nader, mijnheer de burg- De Villedieu vervolgdeDa
graaf. ik zal niet alleen aandachtig gelijks zag ik mevrouw de Vezay,
luisteren, maar ik verzeker u, dat en in de gevaarlijke omgeving van
mijn nieuwsgierigheid hoog gespan- j zulk een verleidelijke jonge vrouw
nen is. toegelaten, verloor ik alle bezinning
Zooals al het voorgaande spraken voelde mijn hart van liefde bla
de Vezay op hoogst beleefden toon. ken. Een teugellooze hartstocht was
Gij beweest mij de eer mij alshiervan het gevolg.
'uw vriend te beschouwen, mom-; Dit verhaal boezemt mij ten
pelde de Villedieu verlegen. i hoogste belang in en deze beken-
Zoo was het inderdaad, tenis brengt mij in verrukking,
antwoordde de graaf. j riep de graaf uit, terwijl een zon-
Ja, ik noemde u mijn vriend,j derlinge glimlach over zijn lippen
I hernam hij na een wijle, en mis-1 zweefde. Ga voort, vervolg.
J schien moest deze titel in uwe schat- j Ik had mij moeten verwijde-
ting niet geheel van waarde ont- ren, van hier vluchten, mij naar on
bloot zijn, want ik was er niet kwis- bekende oorden begeven. De eer en
tig mee. de rechtschapenheid vergden zulks
Al meer en meer in het nauw dringend van mij, maar de moed
geb-acht, vervolgde de Villedieu op j ontbrak mij ten eeneumale, her-
weifelenden toon: Ik vond bij nam de Villedieu. Geruimen tijd
u steeds een gunstig onthaal. verdrong ik deze hopelooze liefde
Een hartelijke ontvangst, moogttot op den bodem mijner ziel.
gij wel. zeggen, voerde de graaf Zonder eenige hoop! pre-
hem tegemoet. velde de Vezay spottend.
