I
3e Jaargang.
Maandag 5 October IS85.
No. (>89.
ABONNEMENTSPRIJS:
Verschijnt Dagelijks uitgenomen Zon- en algemeens Feestdagen.
ADVERTENTIËN:
Een slecht vooruitzicht.
FEUILLETON.
VEH&ETEÏT.
Voor Haarlem per maand40 Cents.
Franco door geheel het Rijk p. maand 55
Afzonderlijke Nommers 5
Brieven, geiden, advertentiën enz. franco te adresseeren
aan het Bureau, Kleine Houtstraat No. 9.
Hoofdagenten voor het Buitenland, ompaynie Générale de j ublicite Etranyére G. L.
DA UBF. Jp Go., JOH. F. JONKS. Sucr., Parijs3 Ibis Faubourg Montmartre.
van 15 regels 25 Cent; iedere regel meer 5 cents.
Groote letters naar Plaatsruimte.
Advertentiën worden aangenomen tot 's middags 12 uur.
MUSEUMS EN ANDERE BEZIENSWAARDIGHEDEN VAN HAARLEM.
Koloniaal museum het Paviljoen. Ingang aan de Dreefzijde 2e deur. Geopend dadelijks van 10 tot 4 uur. Toegang 25 cents per persoon. Donateurs eu leden der Nederlandache Maatschappij ter bevordering van Nijverheid hebben op
vertoon van diploma vrijen toegang, donateurs met gezelschap, lede-: met i dame. Museum van Kunstnijverheid up het Paviljoen. Ingang Dreefzijde ie deur. Geopend dagelijks van 10 tot 4 uur. Toegang 25 cents per persoon. Donateur» an
«den der Nederlandscho Maatschappij ter bevordering van Nijverheid hebben op vertoon van diploma vrijen toegang, donateurs met gezelschap, leden met 1 dame. Bisschoppelijk museum voor kerkelijke oudheid, knust en geschiedenis, vooral
van Nederland eu meer bijzonder van het Haariemache Bisdom, Kruisweg No. 59. Geopend dagelijks, uitgenomen Zaterdag, Zou- ou Feestdagen, van 105 uur. Toegang 25 cents per persoon. Doorloopeude toegangskaarten voor een geheel jaal
1 gulden Museum der stad Haarlem op het llaadhuis. Geopend van 15 April tot 14 October al.e werkdagen van 104 uur, vaa la October tot 14 April op die dageu van 10uur tegen betaling van 25 cents per pcsoon, alleen op
lonaagen kosteloos van 12—4 uur, de overige Christelijke feestdagen tegen betaling van 25 cents per persoon. Kinderen beneden de 8 jaren worden in het geheel niet toegelateu; kinderen van 8 tot 14 ja
Tevlers museum in de Damstraat. Geopend dagelijks uitgenomen Zaterdag, Zon- en Feestdagen van 11—8 uur. Teylers bibliotheek. Geopend Woensdag, Donderdag, Vrijdag en Zaterdag van 1—4 uur. -
Woensdag oh Zaterdag van 2—4 uur. Orgel-bespeling in de Groote Kerk. Dinsdag van 1—2 eu .Donderdag van 2—3 uur. Toegang (deur Oudegroenmarkt) vrij.
iiiet dan ouder behoorlijk geleide.-
Stadsbibliotheek Prinsenhof. Geopend
Toen vóór eenigen tijd de vorige
minister van financiën, de Heer
Grobbée, zijn portefeuille ter be
schikking van den Koning stelde,
waren er weinig liefhebbers om
de erfenis, die hij achterliet, te aau-
vaarden. Wel verre van, evenals de
vader van Frederik den G-rooten, een
welgevulde schatkist ter beschik
king van zijn opvolger te stellen,
liet hij slechts een berooide schat
kist achter en een menigte fiuan-
cieele wetten, waarmee zijne staats
manswijsheid schipbreuk geleden
bad, en dat alles niettegenstaande
zijn goeden wil en zijne volharding.
Het was dus geen gemakkelijke
taak voor den tegenwoordigen titu
laris, den Heer Bloem, om het werk,
waarbij zoovele zijner voorgangers
te kort geschoten waren, aan te
vatten eu dat bij dit deed, was ge
wis een daad van vaderlandsliefde.
Zijn optreden werd dan ook door
de voornaamste organen der pers,
zoo niet met warmte, dan toch met
welwillendheid begroet, en men zag
in hem den man, die eindelijk in
staat zon zijn, te zorgen, dat de in
komsten en de uitgaven van het
rijk met elkander zouden sluiten.
Het eerste optreden van den mi
nister sterkte ons in de meening,
dat bij de rechte man op de rechte
plaats zou zijn, want reeds eenige
dagen na het aanvaarden van zijn
ambt, liet hij in de zitting der
Tweede Kamer de tanden zien, en
dreigde reeds met aftreding als hij
zijn zin niet kreeg. Durfde hij dus
zoo driest optreden hij zijne komst,
zooveel te meer kon men dit ver
wachten, wanneer het op de vast
stelling der hegrooting aankwam,
XVII.
Uit kindermond.
40)
Zijne vlucht heeft alle ver
denking bevestigd, dat moet gij zelve
toestemmen, Clarita, want als hij
onschuldig was, waarom vluchtte
hij dan?
Ja, waarom vluchtte hij?
Die vraag doorboorde op nieuw als
een zwaard het hart zijner gade.
Misschien had juist zij het rechte
antwoord daarop kunnen geven, doch
ook dat van Teodoor had allen schijn
van waarheid.Dat gevoelde degekwel-
de vrouwdiep. De kindermond kon de
waarheid gesproken, de werkelijke
oplossing gevonden hebben. Èen
en iedereen hoopte dan ook uit de
«Millioeueu-speechiite vernemen, dat
er in het aanstaande dienstjaar, voor
het eerst na vele jaren, geen te kort
zou zijn, maar wederom is de natie
deerlijk teleurgesteld, want niet
minder dan elt en een half millioen
gulden zal er naar de berekening
des ministers in 1886 te kort komen.
In weerwil van al de leeningen,
die er in de laatste jaren gesloten
zijn, staan we dan nog voor een
zeer aanzienlijk deficit, want op
het einde van het genoemde dienst
jaar zal er minstens 15 millioen te
kort zijn, waarvoor niets voorhan
den is. Ware dit alles, het zou nog
gaan, maar er valt nog in de eerste
jaren vrij wat meer te betalen. Een
aantal wetten toch zijn reeds aan
genomen, waarbij de uitvoering van
verschillende groote werken wordt
gelast en waarvan de kosten niet
uit de gewone middelen kunnen be
streden worden. Nu reeds wordt er
door de bewoners van een groot
deel van Noord Brabant met span
ning uitgezien, wanneer de hand
zal geslagen worden aan de ver
legging van den Maasmond; het
Merwedekanaal, door Amsterdam niet
begeerd, zal nog millioenen eischen,
alvorens een betere weg voor de
schepen van de hoofdstad naar den
Rijn verkregen is; Rotterdam, dat
meer en meer Antwerpen naar de
kroon begint te steken, wacht slechts
op de verbetering van zijn water
weg, om nog grooter havenstad te
worden. Nog tal van andere wer
ken wachten op voltooiing, of zelfs
nog op een begin van uitvoering,
en deskundigen berekenen de kosten
van dat alles op vijftig millioen, te
zamen dus een zeventig millioen
gulden, waarvoor binnen kort nieuwe
leeningen noodig zijn. Tegen slechts
drie percent rente zal deze leening
onheheerscht oogenblik kon den
hartstochtelijken, opbruisenden man
tot de noodlottige daad aangezet
hebben.
En hoe ging het verder met
uwen broeder? lispelde Clarita
bevend. Heeft men hem niet ver
volgd?
Men trachtte hem te ontzien,
i zijnentwille werd er geen open
lijk onderzoek ingesteld. Zoo ver
namen velen slechts Wladimir's plot-
selingen dood, dien men aan zijne
hartkwaal toeschreef, hier de be
dienden meenden zelfs, dat hij aan
eene bloedspuwing gestorven was.
Mama wendde zich tot hare hooge
beschermvrouw, aan het hof, voor
Alexis, zij wenschte zijne vlucht
ar het buitenland te bevorderen.
Hij zou dat ook bereikt hebben,
had hem niet onderweg de koorts
overvallen, waaraan hij in een klein
ïnsstadje stierf. O, hoe heb ik ge
weend, toen mama mij zijnen vroe-
alleen, ruim twee millioen gulden
per jaar aan interest vorderen, on
gerekend de aflossing dier schuld,
waarmee toch een begin moet ge
maakt worden.
Niettemin behoeft men geen pes
simist te wezen, om te onderstellen,
dat het daarbij nog niet eens zal
blijven, want het zou wel een won
der moeten genoemd worden, als er
in de eerste jaren geen nieuwe
werken dringend noodzakelijk ble
ken, eu veilig mag men aannemen,
dat alvorens de genoemde groote
werken zijn voltooid, er reeds weder
andere ondernomen moeten worden.
Maar wat nood, dan maar weer
geleend! De belastingschuldigen zijn
er goed voor en als de minister
maar behendig genoeg is om een
mooi belasting-plannetje te ontwer
pen, dat in de oogeu van de meer
derheid der Kamers genade vindt,
dan zal het geld er wel komen,
want hoe ong'aarne de belasting in
het algemeen ook betaald wordt
is er geen geld, dat beter binnen
komt; op dat punt verstaat het Rijk
geen gekscheren, en het laat zich
met geen kluitje in het riet sturen,
houdt er niet van om het met zijn
schuldenaars op een accoordje te
werpen eu alleen in het uiterste
geval, wanneer er in 't geheel niets
is, verliest de Keizer of liever de
Staat zijn recht.
Het dient gezegd te wordende
Minister windt er geen doekjes om
en doet niet gelijk velen zijner
voorgangers, die de inkomsten veel
hooger schatten dan zij in werke
lijkheid waren en de vermoedelijke
uitgaven immer lager voorstelden,
als het geval zou zijn; integendeel,
deze titularis heeft ons in zijne milli-
oenenrede kort en goed gezegd, hoe
de toekomst zal zijn en voorname
lijk trekt het de aandacht, dat naar
gen dood meedeelde, waardoor wij
hopen, dat zijne schuld geboet is.
Meent gij niet, Clarita, dat hij rust
gevonden heeft, ofschoon de men-
schen hier elkander toefluisteren,
dat er 's nachts een rustelooze geest
door het oude gebouw ronddwaalt?
Clarita hoorde de laatste woorden
niet; heete tranen rolden haar onop
houdelijk over de vermagerde wan
gen.
Waar stierf Alexis? Waar is
zijn graf? Nauwelijks verstaan
baar kwam die vraag over hare be
vende lippen.
Ik ken de plaats niet; mama
spreekt er niet graag van; ook ver
bood zij mij streng met anderen er
over te spreken, daar het 't beste
was Alexis' naam in 't geheel niet
te noemen. Ik vergeet hem echter
toch niet en als ik over een paar
jaar volwassen beu, dan verneem ik
alles, bezoek Alexis' graf en laat
zijn gebeente naar Ornatoffsko in
zijne meening de opbrengst der be
staande belastingen niet zal vermeer
deren de cijfers pleiten voor de
juistheid zijner bewering, want van
1881 tot heden wisselden de ge
zamenlijke opbrengsten af tusscben
111 en 112 millioen; de ondervin
ding leerde in die vier jaar, dat als
het bedrag van het eene steeg, dat
van andere inkomsten verminderde
en zoo mogen we de genoemde
sommen wel als de gemiddelde op
brengst beschouwen, zoo lang er
geen nieuwe belastingen geheven
worden.
Ook gaf de minister te kennen,
dat er op een aanzienlijke besnoei
ing der uitgaven niet te rekenen
viel. Toch zijn er op deze begrooting
zeer veel bezuinigingen aan te wij
zen; voor onderwijs wordt een mil
lioen minder gevraagd, voor finan
ciën zeven ton, voor waterstaat een
half millioen en nog vele andere
treft men er op aan, maar hier
tegenover staat, dat er voor de
marine, hoofdzakelijk voor het aan
schaffen van materieel der zeemacht
zestien ton meer dan verleden jaar
noodig is en er ook 2 ton meer ter
beschikking komen van den minis
ter van oorlog. Ware de minister
van financiën ook tegenover zijne
collega's van marine en oorlog wat
meer vasthoudend geweest, dan zou
er toch allicht een half millioen te
bezuinigen geweest zijn.
Geen bezuiniging alzoo is er, vol
gens den Heer Bloem, te maken en
dus zit er niets anders op dan jaar
lijks meer uit te geven, dan er ont
vangen wordt, of er moeten nieuwe
belastingen in het leven geroepen
worden, die als nieuwe bronnen
groote sommen aan de schatkist
toevoeren. Geen bezuiniging kan
meer plaats hebbenIs het niet, of
men de goede gemeente zand in de
den grafkelder brengen.
Onwillekeurig omhelsde Clarita
den knaap en kuste hem. Gij
hebt een goed, trouw hart, Teodoor,
behoud dat en blijf Alexis in uwe
liefde getrouw!
Eenigszins verwonderd zag de
knaap haar aan, doch in hetzelfde
oogenblik krompen heiden van schrik
ineen door een dreunend geluid ho
ven hunne hoofden, dat beneden in
het stille vertrek edn doffen weer
klank gaf.
Eene bijgeloovige gedachte was
blijkbaar het eerste, wat Teodoor
aangreep, gelijktijdig echter lachte
hij over zijn eigen schrik. Dat is
Eudotja, verklaarde hij nu op een
gansch anderen toon dan straks,
ik heb haar geheel vergeten. Ik moet
haar trachten te bedaren; want niet
alleen de arme soldatka, maar ieder
een moet het bij haar ontgelden,
zoo boos hebben wij haar gemaakt.
Gij draagt er mee schuld aan, mi
oogen wil strooienLaat de minis
ter slechts rondom zich zien, en hij
kan al dadelijk aan het bezuinigen
gaan.
Aan de verschillende ministeriën
zijn een groot aantal ambtenaren
werkzaam (dat is nog de vraag),
maar ze zijn er toch! klerken, die
juist genoeg verdienen, om in de
ooievaarsstad fatsoenlijk voor den
dag te komen en niet van honger
te sterven, maar ook tal van amb
tenaren, die een zeer aardig salaris
hebben en die daarvoor niets doen,
dan slechts enkele uren daags op
de bureau's present zijn; van wer
ken behoeft daarom nog geen sprake
te zijn, en die er zeer gemoedelijk
het interessante Haagsclie nieuws
besprekeu of eeu krant lezen en het
zoo jaren kunnen uithouden, tot ze
ten slotte op hun pantoffels een
mooi pensioen verdiend hebben.
Telkens nog- worden er nieuwe be
trekkingen aan de departementen
in het leven geroepen, niet omdat
er behoefte aan is, maar omdat er
voorname vriendjes zijn, die om
een hen passende, dit is een niets be-
teekenende maar goed betaalden post
vragen. Zoo de ministers dus wer
kelijk wilden, zou er in hunne eigen
omgeving reeds een mooie oprui
ming te houden zijn, want werden
er voor al die lage en hooge leeg-
loopers flinke, ijverige maunen in
de plaats gesteld, die hard zouden
moeten werken maar goed betaald
werden, dan zou er een aardig
duitje voor de schatkist bewaard
blijven, 't Zou zeer noodzakelijk zijn,
dat er ook in ons land eens een
Cleveland opstond, die aan al dat
postjes scheppen en uitdeelen een
einde maakte en die den ministers
aan het verstand wist te brengen,
dat het cijfer der uitgaven, zich
moet regelen naar dat der inkomsten.
Clarita!
Ik? Wie is dan Eudotja?
Dezelfde, waarover gisteren
Nina zich beklaagde, zij is Dimitri's
moeder en was vroeger Alexis' ver
zorgster. Nu woont zij geheel alleen
hoven in de zolderkamers van het
oude gebouw; papa heeft haar nog
onaantastbaar het recht daartoe ge
geven en haar een plaats verzekerd;
zij is hare eigen meesteres en onaf
hankelijk zelfs van Tatiana. Zij
leefde met deze vroeger steeds in
oorlog, doch nu verlaat zij hare ka
mers niet meer, maar weet toch
alles, wat in huis voorvalt en was
gisteren zeer verstoord over Tatiana's
inbreuk in de oude koffers, waaruit
het rijkleed voor kwam. Ons bin
nendringen hier heeft haar zeker
nog meer vertoornd, eu eindelijk,
Clarita, hebt gij de oude nog geen
bezoek gebracht?
Hoe had ik dat kunnen doen
riep Clarita snel, daar ik niet