4e Jaargang. Maandag 6 September 1886 No. 971. ABONNEMENTSPRIJS: VerseiiijRt Dagelijks uitgenomen Zan-en algemeene Fsestdsges. ADVERTENTIËN: Humoristisch Zondagsblad. Een gemakkelijke broodwinning. FEUILLETON. popu mm-1 Voor Haarlem per maand40 Cent». Franeo door geheel het Rijk p. maand 55 Afzonderlijke Nommer» 5 Brieven, gelden, advertentiën enz. franeo te adresseeren aan het Bureau, Kleine Houtstraat No. 9. Hoofdagenten voor het buitenland: Compagnie Générale da s ub li cite Etrangère G. L. DAVBE Co., JOH. F. JONES, Suer., Parijs, Slbis Faubourg flontmarir». yon 15 regels 25 Cent; iedere regel meer 5 cent». Grroote letters naar Plaatsruimte. Advertentiën worden aangenomen totmiddags 12 uurt MUSEUMS EN ANDERE BEZIENSWAARDIGHEDEN VAN HAARLEM. Koloniaal museum van het Paviljoen. IngaBg aan de Dreefzyde 2e deur. Geopend dagelijkg van 10 tot 4 nur. Toegang 25 cents per peraoon. Donateurs en leden der Nodcrkndsehe Maatschappij tor bovorderiug van Nyverlioid hebben 'p »artoan van diploma vryoa toegang, donateurs met gezelschap, leden met 1 dame. Museum van kunstnijverheid op het Paviljoen. Ingang b'routzijdo van liet Piivi'joen op het terras. Geep, lag. v 104 uur. Toegang 25 ot. p. persoon. Donateur» e -, FSi«nder Nederlandache Maatschappij ter bevordering van Nijverheid hebben op vertoon van diploma vryeu toegang, donateurs rnet gezelschap, leden met 1 dame. bisschoppelijk museum voor kerkelijke oudheid, kunst eu geschiedenis, voo.a! fin Nederland en meer byzonder van het Haarlemsche Bisdom, Kruisweg No. 69. Geopend dagelijks, uitgenomen Zaterdag, Zon- en Fecstdagon, van 10—5 uur. Toegang 25 conts per persoon. Doorloopendo toegangskaarten voor een geheel ja&» i galden. Museum der stad Haarlem op het Raadhuis. Geopend van 15 April tot 14 October alle werkdagen vau 104 uur, van 15 October tot 14 April op die dagen van 10—H uur tegen betaling van 25 cents per persoon, alleen op Ssndagen kosteloos van 124 uur, de overige Christelijke feestdagen tegen betaling van 25 cents per persoon. Kinderen beueden da 8 jaren worden in het geheel niet toegelaten; kinderen van 8 tot 14 Jaren niet dan onder behoorlijk geleide. d'Sfflrt museum in de Damstraat. Geopend dagolijkR uitgenomen Zaterdag, Zon- en Keeatdageu van 118 uur. Teylers bibliotheek. Geopend Woensdag, Donderdag, Vrydag oa Zaterdag van 14 uur. Stadsbibliotheek Prinsenhof. Geop s Woensdag en Zaterdag van 24 nur. Orgel-be speling in de Groots Kerk. Dinsdag van 1—2 en Donderdag van 2—8 unr. Toegang (deur Ondegroecmarkt) vry. Aan onze lezers binnen de stad wordt medegedeeld, dat in den loop dezer week over Tiet abonnementsgeld van de maand Augustus per kwitan tie zal worden beschikt Bij dit nummer wordt aan de geabonneerden op het Humoristisch Zondagsblad No. 6 toegezonden. Abonnementen op het Zondagsblad worden ten allen tijde aan ons Bu reau, Kleine Houtstraat no. 9, aan genomen. DE ADMINISTRATIE. Misschien zal menig: lezer, bij het zien van dit opschrift, haastig eenige regels overspringen om te vernemen, op welke wijze hij op een gemak kelijke manier zijn kost kan verdie nen, want zonder nu juist de zaken al te zwaar te tillen, kan toch niet geloochend worden, dat menigeen met hard tobben en zwoegen toch nog niet het brood voor zich en de zijnen kan winnen, zoodat er velen zijn, die gaarne hun ambt of be roep met een ander zouden verwis selen, als zij de zekerheid hadden, dat zij in hun nieuwen werkkring niet meer door broodzorgen gekweld werden, vooral als de arbeid niet zwaar zou vallen. Volgaarne zouden we den dus- danigen onder onze lezers ter wille zijn, maar och, het is zulk een vreemde tijd, en het «Schoenmaker, blijf bij je leest!» is zulk een gul den woord, dat we verandering van beroep niet buitengewoon kunnen aanraden, en daarenboven is dege- Het pticlit m tlokter Janin. DOOR EW. AUG. KöNIG. 27) Vie Hoofdstuk. De heer Frohberg zat in zijn stu deerkamer voor de schrijftafel en berekende de winst, die hij met den oogst van het afgeloopen jaar dacht te behalen. Hij was zeer opgewektde uitslag zijner berekening bevredigde hem en daarbij was hij ook vervuld met Rabenau's aanzoek, dat hem in eene opgewekte stemming bracht. Maar het zonnetje van geluk, dat hem op dit oogenblik zoo helder bescheen, zou spoedig bewolkt wor den. makkelijke broodwinning, waarop we het oog hebben, alleen geschikt voor lieden van het minste gehalte, voor luiaards, domoors, verloopen mannen en vrouwen. We wenschen namelijk te spreken over een misbruik in de maatschap pelijke samenleving, dat zoozeer in geworteld is, dat alle wetten onvol doende zijn om het uit te roeien we bedoelen het bedelen. Bedelaars treft men op alle pun ten der wereld aan; zijt ge in Egypte, dadelijk komt een bende brutale luitjes u omringen en met dreigende gebaren en fonkelende oogeu schreeu wen zij u toe: «Baschkies!» d. i. een aalmoes of drinkgeld, naar ge het noemen wilt. Te Napels, in Ita lië, een stad zoo schoon, dat de Italianen voor spreekwoord hebben: «Eerst Napels zien en dan sterven zijt ge letterlijk door bedelaars om ringd. Honderd en vijftig duizend laz- zaroni, dus een derde der bevolking, leven daar van hetgeen de liefda digheid van vreemdeling en stadge noot voor hen doet, en daar die luitjes er met weinig tevreden zijn en gij ze alleen om hun prachtige koppen met pleizier een paar zil verstukjes geeft, zijn ze daar de ergste en brutaalste niet. In Ierland leefde tot voor korten tijd evenzeer een derde der bevolkiDg van bede larij, maar de oorzaak daarvan lag in de vroegere staatkundige en eco nomische toestanden van het land. Londen heeft geheele wijken, die met bedelaars bevolkt zijn; maar die lieden zijn daar dikwijls gevaarlijk en bij het vreedzame bedelberoep oefenen zij er veelal een ander min der eerlijk bij uit, waaronder dat van straatroover, dief en heler van gestolen goederen het meest voor komt. Waar men ook kome, overal Eerst was het Hnlda, wier bin nenkomst hem noodzaakte, zijn ar beid te staken. Hij legde de pen neer en keek lachend naar het meisje op; hij twijfelde er geen oogenblik aan, dat zij het aanzoek van den rijken en voornamen heer zou aan nemen; het zou immers eene on verantwoordelijke dwaasheid zijn, als zij uit de eene of andere luim dit aanzoek van de hand wees. Maar toen hij in het ernstige, sombere gelaat van het meisje blikte, verdween de lach van zijne lippen; in deze bewolkte trekken las hij, dat hij zich in zijne verwachtingen volkomen bedrogen had. Gij brengt mij het antwoord voor mijnheer Rabenau? vroeg hij. Ik hoop, dat gij ernstig hebt nagedacht, vóór gij een besluit naamt; mocht dat niet het geval zijn, neem er dan den tijd voor, Hulda; zoo'n haast is er niet hij het antwoord: Rabenau zal nog gaarne eenige da- treft men ze aan, bijna zonder uit zondering in lompen of versleten kleederen gestoken, om daardoor het medelijden beter op te wekken, overal indringend en brutaal en ge reed u de laagste scheldwoorden naar het hoofd te werpen, als ge hun verzoek om een aalmoes afwijst, of hun minder geeft, dan zij ver wacht hadden. Lui van aard, mor sig en onzindelijk op lichaam en kleederen, lekker niet minder dan lui en welbespraakt, als het er op aankomt u meestal ellenlange on ware geschiedenissen op te disschen van doorgestaan lijden of vermeend onrecht hun door anderen aange daan, ziet daar het beeld in ruwe trekken van alle bedelaars. Eerst bedelen zij uit nood, later uit ge woonte, nog later om op gemakke lijke. wijze aaa den kost te komen, er goed van te leven en nog een aardigen stuiver over te houden voor de kwade dagen, die kunnen komen, maar een echt bedelaar heeft daar weinig last van. Men zal misschien ons oordeel hard vinden en ter hunner veront schuldiging aanvoeren, dat de tijden zoo slecht zijn, en er aan werk zoo moeilijk te geraken is. Och, ware het zoo! Een echt bedelaar echter doet liever alles dan werken, ter wijl een arbeider, die geen werk kan bekomen, liever gebrek lijdt dan bedelt en in wanhoop soms eer de hand aan zich zeiven slaat, dan in nood om brood te vragen. Nog de vorige week waren we er toe vallig te Amsterdam getuige van, dat een werkman begraven werd, die zelfmoord gepleegd had, omdat hij in ellende verkeerde en geen uitkomst zag. 't Is ongelukkig, maar toch waar. We willen echter een uitzondering maken, namelijk voor die lieden, welke door een on- gen geduld hebben. Is u de levenswijze van dezen heer bekend? antwoordde Hulda, en ook de klank harer stem deed den ouden heer begrijpen, dat haar besluit niet met zijne wenschen over eenstemde. Frohberg haalde zijne schouders op. Wat dat punt betreft, daar over maak ik mij niet bezorgd, zeide hij. Als men jong is en rijk, wil men het leven ook genieten, en de ondervinding leert, dat mannen, die in hunne jeugd, zooals men dat noemt, uitgeraasd hebben, de beste en degelijkste echtgenooten worden. Het ligt later immers ook geheel in uwe macht, uw man naar eigen wensch op te voedenals eene jonge en schoone vrouw zooals gij, geene macht over haar echtgenoot ver krijgt, is dat geheel hare eigene schuld. Huida's lippen plooiden zich tot een verachtelijken trek. geluk tot den bedelstaf gebracht zijn en die te oud of te gebrekkig geworden zijn om een handwerk aan te leeren, terwijl hun om bij zondere redenen de toegang tot eenig gesticht van liefdadigheid moet geweigerd worden. De meeste bedelaars, vooral ook in ons land, zijn bedelaars van pro fessie en uit vrijen wil, en het on gelukkigste is, dat zij ook hun kin deren, meestal uit zoogenaamde wilde huwelijken geboren, eveneens tot den bedelstand opbrengen, want van opvoeden kan geen sprake zijn. Ziet men niet telkens op ieder uur van den dag en den avond, ja soms van den nacht, in de groote steden verwaarloosde jongens en meisjes rondzwerven, die er maar door hun ouders worden uitgezonden met de bedreiging, dat, als ze niet een be paald aantal stuivers of centen thuisbrengen, straf hun deel zal zijn Van schoolgaan staat niets in het boek; ze loopen den ganschen dag rond, stelen, als ze niet genoeg krijgen, zijn brutaal tegen en las tig voor de voorbijgangers, terwijl zij dikwijls slechts dan het gods dienstonderwijs van eenige kerke lijke gezindte volgen, als er wat voor hun ouders van dat kerkge nootschap te halen is. Uit dat bedelaarskroost ontstaat voor het grootste gedeelte het volkje, dat een aanzienlijk contingent le vert aan de gevangenissen, want in weerwil van hun ruime inkom sten zijn ze nooit tevreden. Dat het bedelaarsbedrijf goede winsten af werpt, daarvan leveren de couranten nu en dan aardige staaltjes en het beste bewijs, dat een bedelaar, die er beklagenswaardig uitziet, het goed heeft, blijkt wel daaruit, dat gezonde en welgeschapen lieden het voorkomen aannemen, alsof zij gebrekkig of verminkt zijn. Nog kort geleden zag men een bedelaar zijn krukken wegwerpen en als een haas wegloopen, toen de politie hem op de hielen zat; een ander hield zich blind, een derde tom, terwijl weer elders zulk een leeglooper zich door een valschen baard een oudachtig voorkomen gaf. Aan zulk praktijken dient een einde te komen, de wet en het po litietoezicht zijn op dit punt onvol doend, want al is het bedelen ver boden het venten met lucifers pijpendoppen, papier en pennen is in de meeste gevalien een doekje voor het bloeden en een vermomde bedelarij, die met alle kracht moet tegengegaan worden. Men versta ons echter welwe zijn vrienden van de armen en ongelukkigen en zullen hen helpen, waar wij kunnen, en wekken onze lezers dan ook gaarne op, om hen bij te staan; maar men onderstenne hen op verstandige manier door dengenen, die willen en kunnen werken, werk te verschaffen en tevens stelle men liefdadige ver- eenigingen in staat ongelukkigen, die niet meer kunnen, een goed onderkomen en uitmuntende ver pleging te geven; maar luien, bru- talea, onzindelijken en onzedelijken bedelaars en bedelaressen, die als parasieten ten koste der maatschappij leven, wijze men onbarmhartig de deur. Voor dezulken geen aalmoes, hoe klein ook, want dat geld wordt in ongebondenheid en overdaad ver brast; geen aalmoes aan krachtige, jonge vrouwen met drie, vier soms geleende, soms nagemaakte kinde ren bij zich, noch aan flinke man nen, die nog in de kracht des le vens zijn; slechts een plaats in een der bedelaarsgestichten is voor hen goed genoeg! Sw. Als men zijn echtgenoot reeds vóór het huwelijk moet verachten, verliest men de lust - Hulda, wat moet dat betee- kenen? riep Frohberg ontsteld uit. Welke redenen hebt gij voor die verachting? Heeft men van Ra benau kwaad gesproken? Mijnheer Rabenau heeft in 't publiek met zijne vrienden eene weddenschap aangegaan, dat hij bin nen een bepaalden tijd met mij ver loofd zou zijn, zeide het jonge meisje, terwijl hare oogen van toorn flikkerden. De weddenschap is aangenomen en het noodzakelijk ge volg wasdat Rabenan aanzoek moest doen om mijne hand. Dat kan niet waar zijn, antwoordde de oude heer, wiens trots nu ook tegen deze weddenschap in verzet kwam. Wie heeft u dat verteld Ik weet het van vertrouwbare zijde; Frederik was daarbij tegen woordig; hij heeft het niet noodig geacht, voor de eer zijner zuster in de bres te springen. Vraag hem, of het waarheid of laster is. Dat zou eene laagheid zijn, zeide Frohberg opgewonden, ik kan het niet gelooven. Maar wacht, ik doorzie alles. Alfred heeft u die geschiedenis verteld, niet waar? Gij wilt het niet toestemmen, en gij moogt ook geen onwaarheid spie ken, daarom zwijgt gijAlfred was het dat individu wordt steeds lastiger en onaangenamer, ik zal den hemel danken, als hij weg is. Hij heeft Rabenau belasterdhij bespeurt den medeminnaar in hem: want in zijne onbeschaamdheid heeft hij zelfs de oogen naar u opgeslagen. Daarom wilde hij hem van morgen ook niet ontmoeten; mogelijk dwin gen grondige redenen hem, Rabenau te ontwijken. Op dit gebied kan ik u niet volgen, antwoordde Hulda kalm

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1886 | | pagina 1