IIH1MWIEBL11I.
4e Jaargang.
Maandag 7 Februari 1887.
No. 1101.
ABONNEMENTSPRIJS:
Verschijnt Ongelijks uitgenomen Zon-en nlgemeene Feestdagen.
ADVERTENTIN
FEUILLETON.
EEN OORDEEL GODS.
BINNKNLAND.
7ooi Haarlem per maand40 Cent».
Franco door geheel het Rijk p. maand 55
Afzonderlijke Nommer» 5
Brieven, gelden, advertentiën enz. franco te adresseeren
aan het Burean, Kleine Houtstraat No. 9.
Hoof dag tnten voor het Buitenland-. Compagnie Générale de Jub licit e Etrangère Q. L.
DA OBE jr Co., JOH. F. JONES, Sucr., Faryjt, 3 Ibis Faubourg Montmartre.
Tan 15 regel» 25 Cent; iedere regel meer 6 cent».
Groote letters naar Plaatsruimte.
Adrertentién -worden aangenomen tot 's middags 18 unrl
MUSEUMS EN ANDERE BEZIENSWAARDIGHEDEN VAN HAARLEM.
Kolomaal «iumum van kit Taviljom. Ingang >an de Dreefiijde 8. Jear. Geopend degeljii een 10 tot 4 uur. Toegang 85 eente per pereooo. Uooetenre en leden der Nedorlendiclie Mutichappy ter be,ordering ven Nijverheid hebbel II
lartonn van diplome vrijen toegang, donetenre met geielaehep, leden met 1 dame. Hunum van kunjtnijvirhsid op 'me Paviljoen. Ingang Krontiijdo van l.et Paviljoen op liet terra,. Geop, dag. v 10—4 nnr. Toegang 85 ot. persoon. Ilonatenra e
Edander Nedorlandaehe Maatschappij ter bevnrdering vaa Nijverheid hebben op vertoon van diploma vrijen toegang, donateurs met geielschap, leden met 1 dame. Bjnikoppilijk mujeum voor kerkelijke oudheid, kunst en geschiedenis vooral
lan Nederland en meer bjjaonder van het Haarlemsche Bisdom, Kruisweg Nn. 5». Geopend dagelijks, citgenomen Zaterdag, Zon- en Feestdagen, van 10—5 nur. Toegang 85 cents per persoon, lloorloopendo toegangskaarten voor een geheel jeu
1 gulden. Mutium der ,lad Haarlem op het Raailmi. Geopend van 15 April tot 14 October alle werkdagen van 104 nnr, van 16 October tot 14 April op die dagen van 10—3 uur tegen betaling van 25 cents per persoon alleen 08
lin dagen kosteloos vaa 124 nnr, de overige Christelijke feestdagen tegea betaling van 85 eente per persoon. Kinderen beneden de 8 jaren worden in het geheel niet toegelaten; kinderen van 8 tot 14 jaren niet dau onder behoorlijk geleide.
Stfejn muteutn in de Hamjtraat. Geopend dagelijks nitgenomen Zaterdag, Zon- en Feestdagen van 11—S nur. Teyleri bibliotheek. Geopend Woensdag, Donderdag, Vrijdag en Zaterdag van 1—4 uur. S'adibibliotheek Printmhof. Geopend
Woensdag en Zaterdag van 84 nnr. Orgeb-betpeling sis de Qroote Kerk. Dinsdag van 12 en Donderdag van 88 nnr. Toegang (dear Ondegroenmarkt) vry.
BjmK. Aan onze lezers binnen
destad wordt medegedeeld
dat in den loop dezer weel;
over het abonnementsgeld van
de maand Januari per kwi
tantie zal worden beschikt.
Aüi!iM15K\ OVERZICHT.
In het Lagerhuis heeft Fergus-
son gisteren verklaard, dat omtrent
de grensscheiding tusschen Enge
land en Zanzibar eene overeen
komst is gesloten, waarbij de kring
van beider belangen is afgebakend
en aan Frankrijk en den Sultan
van Zanzibar de gedeelten zijn toe
gekend, waa op hunne belangen ze
aanspraak geven. Engeland heeft
aan de Italianen te Massowah aan
geboden door geneesheeren en le
vensbehoeften hulp te verleenen.
m
De Standard meldt dat niet
Duitschland, maar Pruisen voor
nemens is eene oorlogsleening van
300 millioeu mark te sluiten. Een
daartoe strekkend wetsontwerp
wordt eerstdaags bij den Landdag
ingediend.
Beuier seint uit Metz:
Het verkiezingsmanifest van An-
toine is door de politie in beslag
genomen. De drukkerij en het re
dactie-bureau van den Moniteur de
la Moselle zijn gesloten.
Naar men verzekert, heeft Sigis-
mond Lacroix aan Goblet zijn voor
nemen te kennen gegeven, om hem
in de Kamer te interpelleeren over
den buitenlandschen politieken toe
stand, ten einde hem gelegenheid
te geven, de vredelievende politiek
der Fransclie regeering opnieuw
te bevestigen. Goblet moet hem
geantwoord hebben, dat zulk een
ELISABETH WERNER.
Maar het Duitsch door Gerda.
38)
(Slot.)
Hij maakte het hun duidelijk dat
het hier gold eene ziel te redden;
dat het eigenlijk eene verdienste van
Jurgen was om het arme heiden-
sche kind, dat hij gevonden had,
tot een christelijke vrouw te maken,
en dat hun, den ouders, ook een
deel van dit verdienstelijke werk
werd toegestaan. Dit werkte vooral
bij de moeder, die reeds in doods
angst verkeerde, dat haar zoon toch
eindelijk ook een heiden zou wor
den, wanneer hij naar de wildernis
terugkeerde.
stap na de herhaalde verklaringen
van de Freycinet en van het tegen
woordige Kabinet, die geenen twij
fel laten omtrent de vredelievende
bedoelingen van Frankrijk en zijne
regeering, onnoodig is. Hij voegde
er bij, dat ook uit een financieel
oogpunt dergelijke verklaring even
zeer overbodig was, aangezien hij
stellige bewijzen had, dat de beurs-
paniek der jongstverloopen dagen
uitsluitend het we k was van spe
culanten. Sigismond Lacroix, de
juistheid van deze verklaring er-
keLnende, moet er van hebben af
gezien de regeering te ondervragen.
Aan de Standard wordt uit Bern.
gemeld, dat de bondsregeering eene
aanschrijving aan de kautonale be
sturen heeft gericht betreffende de
oproeping der landsverdedigers in
geval van oorlog, alzoo dat 40,000
mau onder de wapenen kannen ko
men binnen tweemaal 24 uur.
De vlottende schuld van Spanje
bedroeg op 1 Februari jl. 140 mil-
lioen francs, de schuld is in Janu
ari met 10,750,000 frs. vermeerderd.
Een bagatel!
De belangrijke daling der prijzen
van de Spaansche tondsen heelt bij
de likwidatie op de beurzen te Bar
celona en te Madrid verscheidene
faillissementen veroorzaakt.
Dépêches uit Madrid melden
dat de Spaansche regeering ernstige
maatregelen treft voor 's lands de
fensie.
Tengevolge der ongunstige tij
dingen uit Massowah hadden er
Woensdag voor de Italiaansehe
Kamer van afgevaardigden afkeu
rende manifestatiën van een hoop
volks plaats. De politie kwam tus-
schenbeide om den hoop uiteen te
Het Moosbacher echtpaar waren
vrome Tyrolers en dat een geeste
lijke zich het lot van Jurgen en
Jovica aantrok was voor hen van
het grootste gewicht. Dat hun zoon
en erfgenaam met eene arme wees
van vreemde afkomst wilde trou
wen, vonden zij iets ongehoords,
iets onmogelijks. Maar hier betrof
het het bekeeren eener heidin tot
christin, en eene ziel voor den Hemel
te winnen, dit veranderde de geheele
zaak. Daarvan zou men heinde en
ver sprekendat omgaf de Moos
bacher hoeve met een waas van
heiligheid. Toen nu pater Leonhard
eindelijk nog van Geralds huwelijk
sprak en van de toestemming zijner
moeder vertelde, waarbij hij wijse
lijk den voorafgeganen strijd ver
zweeg, toen begonnen zijne beide
toehoorders ernstig na te denken.
Wanneer de trotsche gravin von
Steinach niets tegen een schoon
dochter uit Krivosia in te brengen
drijven, en er volgde toen een, hoe
wel niet ernstig, gevecht. Eenige
personen werden daarop in verzeker
de bewaring gebracht.
De Parijsche République frangaise
heeft uit Snez berichten ontvangen
omtrent de door de Italianen bij
Massowah geledene nederlaag. Vol
gens deze zijn van 480 kolonisten
slechts 50 in leven gebleven. De
Italiaansehe kanonnen werden alle
door de Abyssiniërs onder Raraloela
genomen en de Italianen ontruim
den al hunne vooruitgeschoven
stellingen.
Depretis heeft een beslist vo
tum van vertrouwen of van afkeu
ring gevraagd. De eenvoudige orde
vaa den dag, door den minister
president afgewezen, werd met 215
stemmen verworpeD.
Na het votum van vertrouwen
heeft de Kamer bijna eenstemmig
eene motie van Costa, strekkende
tot ontruiming van Massowah, ver
worpen, en met 317 tegen 12 stem
men het aangevraagde buitenge
woon krediet toegestaan.
De correspondent van de Times
te Weenen noemt het bericht on
waar, dat Rusland en Oostenrijk
eene overeenkomst omtrent de Bul-
gaarsche kwestie getroffen hebben,
maar eene toenadering tusschen
Weenen en St. Petersbug is onte
genzeggelijk waar.
Haarlem, 5 Februari 1887.
Op uitnoodiging van het bestuur
der Vrijzinnige Kiesvereeniging al
hier trad de heer W. de Meijier,
lid der Tweede Kamer voor het
kiesdistrict Haarlem, gisterenavond
in het lokaal «Weten en Werken»
had, dan konden de boeren er toch
eigenlijk ook wel vrede mede hebben,
Na herhaalde en levendige ge
schillen werd eindelijk om den weer-
spannigen zoon en erfgenaam ge
zonden, die dan ook ten spoedigste
voor de vierschaar verscheea.
Jurgen, gij zult nu met uwe
ouders naar huis rijden en u als een
gehoorzame zoon gedragen, zeide
pater Leonhard ernstig. Gij zult,
wanneer gij den uniform hebt uit
getrokken, een vlijtig landbouwer
worden. Jovica blijft intusschen bij
mevrouw von Steinach om in de
eerste plaats Duitsch te leeren en
zich met de zeden van ons land ver
trouwd te makm; het overige zal
wel terechtkomen. In de volgende
maand denk ik haar den heiligen
doop toe te dienen uwe ouders
hebben beloofd peter en meter te
wezen.
Ja, eerwaarde, maar gij moet
het heel deftig aanleggen, zoodat
als spreker op met het onderwerp
«de Grondwetsherziening.»
Spreker begon met in herinnering
te brengen hoe de grondwetten
van 1814 en 1815 tot stand kwa
men; hoe de eerste ontworpen naar
de staatsregeling van Amerika en
de Nederlandsche van 1798, in 1815
na de vereenigiDg met België in
geringe mate gewijzigd, maar niet
dan onder veel tegenkanting in
België en na een willekeurige tel
ling van de stemmen der nolabelen
was aangenomen; hoe de wijziging
der Grondwet, die in 1870 plaats
had zeer onbeteekecend was en hoe
na het voorjaar van 1848 de Grond
wet den vorm kreeg dien ze thans
nog heeft.
Daarna ging spreker over tot
eenige opmerkingen over de thans
aanhangige voorstellen van Grond
wetsherziening. Niet zonder aarzeling
deed hij dit, vooral nadat zijn col
lega, de heer de Beaufort, Maandag
11. te Amsterdam, over hetzelfde
ontwerp reeds had gesproken.
Allereerst kwam spreker op het
kiesrecht en de inrichting der Eerste
en Tweede Kamer, en somde hij
de bezwaren op tegen het bestaande
kiesstelsel, zooals «kunstmatige kie
zersteelt» en andere. Maar wat er
voor in plaats te stellen? Een aan
geboren recht om kiezer te zijn
werd door hem niet erkend, even
min kan algemeen stemrecht door
iemand worden begeerd en bestaat
het ook nergens in den striktsten zin
des woord. Toch, goed opgevat, ligt
het als een ideaal in de Staatsge
schiedenis van onzen tijd, waartoe
men echter niet dan langzamerhand
moet komen.
De minister Kappeyne wenschte
veel vrijheid aan den gewonen wet
gever te laten en zijne redactie vond
spreker uitmuntend, al was die mi
men in geheel Tyrol er van spreekt,
viel Moosbacher daarop in en de
boerin voegde er hij
En de geheele eerwaarde gees
telijkheid uit den omtrek moet er
bij "zijn.
Jurgen deed van vreugde een
sprong, die tegen allen eerbied en
alle waardigheid streed en kuste
toen den pater onstuimig de hand.
-Eerwaarde, dat vergeet ik mijn
geheele leven niet! Ik heb het im
mers wel gezegd dat een eerwaarde
geestelijke alles in orde kan bren
gen Leve de jonge meesteres van
de Moosbacher hoeve!
Een half uur later ondernamen
Gerald en zijne vrouw den tocht
naar het ouderlijke kasteel. Jovica
zat naast den koetsier; hare tranen
waren gedroogd en zij zay er recht
vergenoegd uit, want Jurgen had
natuurlijk vóór den afrit tijd ge
vonden om bij haar te komen om
haar de heuglijke wending van de
nister niet in de gelegenheid zijne
plannen ten uitvoer te brengen.
Spreker liet een kort overzicht
volgen van de geschiedenis van de
voorstellen der Siaatscommissie en
van de regeering, gelijk zij sedert
gedaan en gewijzigd zijn.
Zoo kwam hij tot het thans
in November door de regeering ge
dane voorstel. Velen in de atdee-
lingen der Kamer meenden dat dit
voorstel tot eene schikking zou lei
den, maar toch had men nog vele
aanmerkingen op het raadselachtige
en dubbelzinnige der redactie. Een
goed resultaat kan echter nog wel
door het gemeen overleg van de
Regeering en de Kamer tot stand
komen.
Spreker behandelde kortelijk de
kwestie van het voorloopig kies
reglement en zette uiteen wat het
desbetreffend voorstel van de Re
geering was. De verschillende mee
ningen, die zich in de afdeelingen
hadden voorgedaan, o. a. van den
wensch om de groote gemeenten
ook in districten te splitsen en daar
de eischen voor het kiesrecht lager
te stellen, werden, vooral wat dit
laatste betreft, door spr. uitvoerig
behandeld.
Wat de Eerste Kamer betreft
wenschte hij de verkiezing aan de
Provinciale Staten te laten, maar
dezen de vrijheid te geven ook bui
ten de lijst der hoogst aangeslage-
nen te gaan.
Voorts zou spreker betreffende
de eedskwestie het met de regeering
eens zijn, als deze den eisch wilde
wegnemen, dat iemand, lid van de
Kamer wordende, den eed moetaf-
leggen overeenkomstig de gebrui
ken van zijn kerkgenootschap. Het
zal dan volgens het voorstel zijn:
«eed of gelofte.» Nog beter ware
alleen «verklaring ot belofte.»
en het niet minder prettige
geval te vertellen, dat de Moos
bacher hoeve slechts een kwartier
van het kasteel Steinach verwij
derd lag.
Het rijtuig rolde snel door het
zonnige Etschdal, dat zich thans
met den vollen glans zijner schoon
heid scheen getooid te hebben om
den terugkeerenden zoon en diens
jonge vrouw te verwelkomen. De
breede hellingen lagen daar door
de zon beschenen gelijk één groote
wijngaard, die de dorpen gelijk een
krans omgaf en zelfs opsteeg tot
aan de kasteelen, die overal op de
hoogten zichtbaar werden.
Schitterend helder stroomde ook
de vloed voort en ruischte zijne
welkomstzangrondom verhieven
zich bergen, hu eens in de verte en
door een blauwe waas omgeven, dan
weder nabij in het donkere kleed
des wouds; en van de hoogste top
pen blikte de sneeuw helder neder