NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
De Goudvallei.
5 e Jaargang.
Zaterdag 22 October 1887.
No. 1319.
HAARLEMS DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS:
Voor Haarlem, per 3 maandenƒ1.20.
Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden. -1.65.
Afzonderlijke nummers- 0.03.
Dit blad verschijnt d/igelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Bureau: Kleine Houtstraat No. 9, Haarlem. tTelefoonnummer 123.
ADVERTENTIES:
van 15 regels 50 Cents; iedere regel meer 10 cents.
Groote letters naar plaatsruimte.
Bij groote opgaven aanzienlijk rabat.
Abonnementen en Advertentie?: worden aangenomen door
onze agenten en door alle boekhandelaren, postkantoren en courantiers.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale de Pnhlicite Etrangère G. L. DATJ.BE Go., JOH. P. JONES, Snor., Varijs, Sllis Vauhonrg Monlmartre.
SV* Ingekomen aanvragen van
werkzoekenden bij de Arbeidsbeurs
aan het bureau van Haarl. Dagbl1
bankwerker (smid), 1 hout- en mar-,
merschilder, 1 meubelmaker, 3 met
selaars, 1 knecht in verfwaren, 1
magazijnknecht, tevens timmerman,
1 meubelmaker.
iDgekcmen aanvragen van werk
gevers 2 schoenmakersknechts, 1
schoeumakersaankomeling.
Het onzen AbonDé's thans ter op
lossing aaugebodea Prijsraadsel
bestaat uit zeven woorden, welke
achtereenvolgens aanduiden
Een mausnaam.
Een planeet in ons zonnestelsel.
Een mansnaam.
Een deel van een schip.
Een siad in Zweden.
Een vrouwennaam.
Een stad io België.
De beginletters dezer zeven woor
den, van boven naar beneden gele
zen, vormen den uaam van een Stad
in Noord-Holland,de sluitletters, van
beneden naar boven gelezen, vormen
eveneens den naain van een Stad
in Noord.Holland.
De antwoorden worden ingewacht
tot uiterlijk Dinsdagavond, 1
November a. s.
Oplossingen, welke daarna moch
ten inkomen, worden ter zijde gelegd.
Voor de oplossing van dit Prijs
raadsel worden eenige fraaie boek
werken uitgeloofd waarvan de titels
nader zullen worden bekend gemaakt.
Jj^" Zij, die zich vóór 1 No
vember a. s.op iHAAELEM'S
DAGBLAD» abonneeren,heb
ben óók recht tot deelneming
aan de oplossing.
De toekenuing van Prijs en
Premiën uit de goede oplossingen
heeft plaats bij loting.
De inzending der autwoorden
moet geschieden aan ons bureau
Kleine Houtstraat 9. De oplossingen
zeiven moeten van eene duidelijke
haudteekening en eene nauwkeurige
opgave van woonplaats voorzien zijn.
Alléén de Alonné's op Haarlem's
Dagbladof één lid hunner familie
hunnen aan de beantwoording deel-
De Directie.
STADSNIEUW S.
Haarlem, 21 October.
Heden herdenkt de heer dr. B. W.
Hoffmann, rector aan het gymnasium
alhier, den dag waarop hij voor
25 jaar geleden bij het hooger on
derwijs in betrekking kwam. Na in
1862 als conrector te Gouda te zijn
benoemd, kwam de heer Hoffmann
in 1865 als praeceptor aan de La
tijnsche school alhier en werd hij in
1877 tot rector bevorderd. In de
fraai met groen versierde vistebule
der school werd de jubilaris heden
morgen door de gezamenlijke leera
ren en leerlingen ontvangen en
ontving, evenals den geheelen dag,
vele gelukwenschen en stoffelijke
blijken van belangstelling.
De heer J. D. Boes, alhier, is de
eenige der acht kandidaten, die ge
slaagd is voor het examen tot ver
krijging der acte lager onderwijs,
dat 20 October te Amsterdam werd
afgenomen.
De door de ijsclub van Haarlem
en omstreken uitgeschreven geld-
leening ad. f4500 is volteekend.
Eerlang zal nu worden overgegaau
tot het bouwen van ten tent op de ijs
baan aan den Overveenschen weg.
Dit gebouw zal een fraai aanzien
verkrijgen en zeer geriefelijk worden
ingericht. O. a. zal er een kamer
inkomen bestemd voor dames en
niet-rookers en het aantal ingangen
vijf of zes bedragen.
De tweede voorstelling van het «abon
nement, Donderdagavond door de koninkl.
vereeniging //Het Nederland Tooneel" in
den Schouwburg alhier gegeven, was, zoo
mogelijk, nog drukker bezocht dan de
eerste.
Wij moeten onderstellen dat de titel
v.an het aangekondigde blijspel: //Jacht op
een schoonzoon," naar het Eransch door
J. E. den Ouden, een zekere aantrekkings
kracht op het tooneelminnend publiek
had uitgeoefend; nu, wanneer men ditmaal
naar den schouwburg was gegaan om eens
een echt blijspel te zien, is men zonder
twijfel geheel voldaan huiswaarts gekeerd.
Het stuk is ontleend aan het familie
leven. De //Mammon" wordt zeer sterk
aanbeden in (1e families Pérugin en Car-
bonel; (lit is het terrein van (le jacht en
de jagers zijn de papa's en mama's, die
alles in 't werk stellen om het wild, den
rijken zoon van een even rijk notaris,
machtig te worden door hem hunne res
pectieve dochters op te dringen. Het wild
betoont zich echter, als zoodanig, bij uitstek
koppig of, als mensch, wispelturig, waar
uit «allerlei verwarde, lachwekkende toe
standen geboren worden(le jongen wil
niet zooals papa, de meisjes niet zooals
de papa's en mama's willen. Alles komt
echter naar wensch der families terecht,
nadat elk der partijen duizend vreezen
heeft uitgestaan dat haar doel niet zal
worden bereikt en tal van intrigues be
dacht om haar plan te doen slagen.
De opvatting der rollen kunnen wij ons
moei'ijk beter denken. Noemen wij slechts
Carbonel en echtgenoote als typen van
hebzucht'ge, schraapzuchtige, kleinsteed-
sche luidjes (de heer J. de Boer en mevr.
Chr. Stoetz), het gedistingueerde echt
paar Pérugin (de heer van Dommelen en
mevr. S. de Vries), Duplau en zoon (de
heeren Morin en Tournisire), de //kongsal"
fatterige bemoeial Edgard Lajonclière
(Schulze) enz.
Wanneer men op eene zoodanige wijze
ernst en luim dooreen ziet mengen is een
stuk als dit voor het Hollandsch publiek
zeer genietbaar en vergeeft men gaarne
enkele uitdrukkingen die de Pransche ver
vaardigers, misschien met enkele meer, met
de hun eigen vrijmoedigheid in den oor-
spronkelijken tekst hebben gelegd.
Met ingenomenheid zij hier nog ver
meld dat de heer Tourniaire tijdens de
voorstelling een drietal fraaie kransen ont
ving, waaronder een van de afdeeliug van
het Nederlandsch Tooneelverbond alhier.
Den 28sten September jl. overleed in
het- Academisch Ziekenhuis te Leiden, na
slechts één dag aldaar verpleegd te zijn
geweest, P. Versteeg, serg.-maj. der dd.
schutterij alhier, die door zijne ijverige
plichtsbetrachting en degelijk karakter door
allen die hem kenden hoog geacht werd.
Onverzorgd, ziet zijne weduwe met drie
zeer jeugdige kinderen de jongste is
4 maanden oud de toekomst met bange
zorg tegemoet. De onderolficiersvoreeuiging
der dd. schutterij //Hasselaar", bewogen
met het lot dier weduwe, heeft besloten
een beroep te doen op den liefdadigheids-
zin barer stad gen ooten, door op nader te
bepalen datum eene tooneelvoorstelling in
den stads-schouwburg alhier te geven.
Gaarne vestigen wij de aandacht onzer
lezers hierop, met den wensch, dat de
inteekenlijsten, welke hun in de volgende;
week zullen worden aangeboden, met zulke
ruime iuteekeniugen gevuld zulleu worden,
dat de vereeniging //Hasselaar" hare po
gingen met den besten uitslag moge be
kroond zien.
Op 24 ea 25 October a. s. zal
door de boekverkoopersP. vauCitterfc
Zonen alhier, een verknoping- worden
gehouden \an eene belangrijke ver
zameling boeken, plaat- en pracht
werken, teekeningen, oude prenten
enz., te zien op Zaterdag 22 en Zon
dag 23 October van 103 uur.
De Donderdag gehouden collecte
voor de Israëlietische armen alhier
heeft opgebracht f484,10.
De Donderdag j-. gehouden ver-
kooping van de bouwmanswoning
Pondok Raova, te Haarlemmermeer,
heeft met 40 H.A. laud, bij opbod
opgebracht f 38,500.
20 H.A. land, hierbij behoorende,
zonder woning, bracht op f 13,000.
De suikerfabriek Holland te Hout
rijk en Polanen heeft, dank zij de
droogte der laatste dager, hareu ar
beid weder kunnen beginnen.Er wor
den dagelijks ongeveer 200,000 K.G.
beetwortelen verwerkt.
LETTEREN EN KUNST.
Men schrijft ons:
In 1855 werd te Beemster een rederij
kerskamer opgericht onder den naam van
z/het Veldviooltje".
Dit //Veldviooltje" bloeide ruim 29
jaren en hoewel het de twee laatste jaren
was te zien dat het spoedig zou sterven,
was het toch vele jaren, niettegenstaande
zijn nederigen n.aam, een schoone plant,
die door velen met genoegen eens en nog
eens werd «aanschouwd. Doch de dood
eischte zijn offer; het was uitgebloeid en
spoedig aan de vergetelheid prijs gegeven...
neen geenzius! men hoopte steeds dat het
weer, zij het dan in eeue andere gedaante,
zou herleven. En waarlijk die hoop is ver
wezenlijkt.
Thans, nu de rederijkerskamer //Retlio-
rika" na een bijna 12jarig bestaan, door
gebrek aan deelneming moest ontbonden
worden, werd door 8 oud-leden van //liet
Veldviooltje" eene oproeping gedaan, om
het niet te gedoogen dat er hier geene enkele
rederijkerskamer meer bestond, en hunne
pogingen waren niet te vergeefs, w.ant
Maandagavond jl. is //het Veldviooltje"
met aanvankelijk 13 leden, waaronder 3
dames, wederom opgericht.
De opvoering van //M.anfred" te
Amsterdam heeft zeer voldaan. Possart
ontving een aantal kransen en bouquetten
en werd aan het slot driemalen terugge
roepen. Aan Röntgen werd een krans aan
geboden.
De Pransche schilder Auguste Legras,
die jaren lang leeraar was aan het lyceum
Eontanes, is overleden. Hij was een leer
ling van Ary Scheffer, wiens medewerker
hij een twintigtal jaren geweest is.
Te Dokkum is, onder leiding van
den heer Wolters, eene (lames-zaiigver-
eeniging opgericht.
ONDERWIJS.
In eene buitengewone vergadering van de
//AmsterdainscheGyranastiek-Onderwijzers-
vereeniging" heeft de heer S. van Aken,
leeraar in de gym mastiek aan het gym
nasium te Rotterdam, door het bestuur
van genoemde vereeniging daartoe uitge-
noodigd, eene hoogst belangrijke en leer
rijke voordracht gehouden over de methode
voor het gymnastiek-onderwijs van A.
Maul, director der Grossh. Turnlelirer-
bildungsanstalt in Karlsruhe.
Deze voordracht, die ruim twee uur
duurde eu door een groot «aantal turn-
leeraars, zoowel leden als genoodigdeu,
onafgebroken met de meeste aandacht werd
gevolgd, was te belangrijker, omdat de
mededeelingen de uitkomsten bevatten van
den cursus, door den spreker onlangs in
zijn geheel aan bovengemelde inrichting
gevolgd, en wel met zoo gunstigen uit
slag, dat hem deswege door director A.
Maul een hoogst vereerend getuigschrift
werd ter hand gesteld.
Het was tevens voor de A. G. O. V.
eene groote voldoening, uit de voordracht
te mogen ontwaren, dat hare zienswijze
in zake het school turnen in velerlei op
zichten overeenkomt met die van den hoog-
geschatten Duitschen toongever op dit
gebied; eene voldoening te grooter, omdat
bedoelde zienswijze, ook en vooral wat het
geven van klassikaal turnonderwijs op de
middelbare school en het gymnasium be
treft, zoo dikwerf werd en nog wordt be
streden en als ongeschikt afgekeurd.
Donderdagmiddag te 2 uur vond in
do Scliotsche kerk te Amsterdam de over
dracht plaats van het rectoraat der Vrije
Universiteit aan dr. A. Kuyper.
De aftredende rector, de heer De Sa-
vorniu Lobman, hield eene rede over //de
hoogste vrijheid", (waaronder hij, op staat
kundig gebied, de consciëntie- en gods
dienstvrijheid verstond).
De //Stct." van 20 Oct. bevat het
verslag der commissie, in 1887 belast met
het afnemen der examens in jde Engelsche
taal (1. o.), naar aanleiding van het kon.
besluit van 9 Augustus 1879 (Staatsblad
no. 149).
Donderdag werd bevorderd tot doc
tor in de rechtswetenschap aan de rijks
universiteit te Leiden, de heer P. J. M.
Schaepman (geb. te Zwolle), met acad.
proefs. get.: //Iets over den rechtstoestand
der diensboden en werklieden in ons bur
gerlijk wetboek".
Professor mr. T. M. C. Asser ont
ving Donderdag bij gelegenheid van het jubi
leum van zijn 25-jarig professoraat zeer
vele blijken van hoogachting en waar
deering;.
FSUILLSTO JKT-
601
XXIII» HOOFDSTUK.
De voorzegging.
In hare droomerijen verdiept, hoorde de gravin het doffe
geluid van buiten niet, dat zich nu en dan met het klagend
gefluit van den nachtwind tegen de vensterruiten ver
mengde. Daarna scheen dit geluid, in 't eerst verdoofd, tot
aan het halkon op te stijgen, het venster werd heftig ge
opend, een windvlaag vloog in de kamer, deed het licht
der lamp in eene vuurtong tot aan den mond van het glas
opstijgen en bij het flikkerende schijnsel naderde een man
tot voor de gravin, die versteend was van schrik.
Indien de bliksem voor de voeten der gravin was gesla
gen, kon haar verbazing niet grooter geweest zijn dan die
welke in haar ziel op de eerste bewegingen van schrik
volgde. Alsof hare herinneringen de macht der hetoovering
hadden gehad om een spook op te roepei?, zag zij voor haar,
rechtop staand en dreigend, don Antonio de Mediana in
eigen persoon. Op het gezicht van een man die des nachts
haar balkon beklom, beving de barones, zooals ik gezegd
heb, een doodelijke schrik, daarna eene verwondering die
nog levendiger werd toen haar bij den tweeden oogopslag
opgehelderd werd wie haar bezoeker was; maar zij had
weldra geen vrees meer, toen zij in hem Antonio herkende.
Zijn bleek gelaat, alhoewel twee verschillende gevoelens
uitdrukkend?-, een verborgen toorn eu een schijubare spot
ternij, deed de gravin hare dwaÜDg nog niet inzien. Zij
zag altijd nog in hem den man die haar bemind had en
die haar nog beminde.
Maak geen enkele bewegiDg, riep don Antonio.
uit geen enkelen kreet, indien gij dit kind lief hebt,
En hii wees met den vinger naar de wieg van Fabiaan.
Dit gebaar droeg den stempel van zooveel macht en gezag
dat de ontstelde gravin, met starende oogeu, het lichaam
vooruit gestrekt, stom en onbeweeglijk en bevende, haar
ontembaren bezoeker bleef gadeslaan.
Zij begreep thans dat in de oogen van dezen man het
verleden niets meer was. Dona Luisa gevoelde dat zij ver
loren was, maar zij gevoelde tevens dat haar kind bedreigd
werd. Toen, met een blik even onverachilig alsof het leven
van dit kind niet kostbaarder ware geweest dan baar eigen,
riep zij al hare moederlijke teederheid, al de kracht van
haar wil en haar trots te hulp om den vinger te volgen,
die naar de wieg van haar zoon wees.
Er was voorzeker een ongehoorde poging van moed noo-
dig om daartoe te komen. Eindelijk riep zij, allen schrik van
haar afwerpende, met vaste stem:
Wie zijt gij, dat gij zoo steelsgewijze als een dief in
den nacht binnendringt? Moet op deze wijze een zoon in
de woning zijner vaderen teriigkeeren? Is don Antonio de
Mediana niets meer dan een boosdoener, die het daglicht
schuwt
Geduld, antwoordde don Antonio spottend, de
tijd zal komen en die is niet verre meer, waarop ik in het
kasteel zal teriigkeeren zooais het betaamt, op klaarlichten
dag, door de geopende poorten, te midden der toejuichin
gen die mijn terugkeer zulleu begroeten; maar dezen avond
ben ik van plan, om, zooals gij zegt, slechts een dief in den
nacht te wezen.
Wat wilt gij dan? riep de gravin in doodsangst.
Welzoo, begrijpt gij niet, hernam don Antonio,
met zijne zelfde kalmte, die, in weerwil van de trilling zijner
spieren een verschrikkelijk besluit verried, begrijpt gij
niet dat ik hier kom om mij tot graaf van Mediana te maken?
In de oogen der gravin nam de zaak thans schrik
barende verhoudingen aan. Het was geen bedrogen minnaar
meer dien zij met redeneeringen moest bedwingen, zooals zij
een oogenbbk verondersteld had, het was thans haar zoon
jien zij moest redden.
XXIIIe HOOFDSTUK.
De voorspelling.
Bij deze woorden, die der gravin geen twijfel overlieten
omtrent de bedoelingen van don Antonio, was hare eerste
beweging naar de wieg van haar zoon te snellen om dezen