NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
De Goudvallei.
5e Jaargang.
Woensdag 14 December 1887.
No. 1364.
S T A I) S N I E w s.
HAARLEM'S DAGBLAD
ABOÏÏHEMEHTSPRIJS:
Voor Haarlem, per 3 maandenƒ1.20.
Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden. -1.65.
Afzonderlijke nummers- 0.03.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Bureau: Kleine Houtstraat No. 9, Haarlem. Telefoonnummer 122.
ADVERTENTIES:
van 15 regels 50 Cents; iedere regel meer 10 cents.
Groote letters naar plaatsruimte.
Bij groote opgaven aanzienlijk rabat.
Abonnementen en Advertentie:: worden aangenomen door
onze agenten en door alle boekhandelaren, postkantoren en courantiers.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale de Pullicite Etranoère G. L. BJ.JJBE Sp Co., JOH. F. JONES, Sjicr., Parijs, Slbis Faubonrg Montmartre.
CORRESPONDENTIE.
De Administratie verzoekt H.H.
Correspondenten beleefd maar
cl/ringend, steeds op hunne berichten
den datum te vermelden, daar weg
lating hiervan tot onjuistheid aan
leiding kan gevenen geregeld om de
twee maanden hunne nota in te le-
Haarlem, 13 December.
Burgemeester en Wethouders al
hier brengen ter kennis, dat gele
genheid is geopend tot kosteiooze
oefeningen in den wapenhandel, met
het doel:
A Die oefeningen ten bate te doen
komen van hen, die den militie
plicht persoonlijk wenschente ver
vullen en zich enkel daartoe, hetzij
mede tot spoedig erlangen van een
graad in het leger wenschen voor
te bereiden, teneinde ook daardoor
in aanmerking te kunnen komen
voor de jaarlijks vastgesteld wor
dende gunstige bepalingen ten
aanzien van miliciens, die binnen
een bepaalden termijn een zekeren
graad van geoefendheid bezitten
of tot milicien-korporaal of mili
cien-sergeant zijn bevorderd.
B Meer in het bizonder de meerge
vorderde leerlingen van inrich
tingen van onderwijs aan te moe
digen om z:ch in den wapenhan
del te bekwamen en hun daarbij
steun te ver] een en.
De onder A bedoelde jongelingen
moeten zich vóór 15 December e. k.
aanmelden ten bureele van den heer
luitenant-kolonel garnizoens - com
mandant alhier, in de infanterie ka
zerne, voorzien van een bewijs van
goed gedrag en van eene duidelijk ge
schreven opgave, bevattende straat en
nummer hunner woonplaatsen,namen
en voornamen en datum van geboorte,
met vermelding of zij alléén den
practischen, alléénden theoretischen,
of wel beide cursussen wenschen te
volgen. De practische cursus voor
hen, onder A bedoeld, zal plaats
hebben van 19 December a. s. tot
1 October 1888, éénmaal per week,
's avonds van 89 uur, en de theo
retische cursus van 19 December
a. s. tot 30 April 1888, mede één
maal per week, op hetzelfde uur.
De leerlingen der scholen voor
middelbaar en hooger onderwijs, be
doeld sub B, die aan de oefeningen
verlangen deel te nemen, gelieven
daarvan mededeeling te doen aan de
hoofden dier scholen, die bereid zul
len worden bevonden hen verder te
dezer zake in te lichten.
De jongelingen, zoowel onder A
als B bedoeld, moeten den leeftijd
van 17 jaren hebben bereikt.
Gisteren, Maandagavond, trad de lieer
dr. Jolis. Dyseriiick als spreker op in
//Weten en Werken", voor een eivolle
zaal.!'
Spreker deelde mede dat liij zijn toe
spraak in tweeën zou verdeelen een eerste
deel, waarbij meer inspanning werd ge
vorderd, een tweede dat tot ontspanning
zou strekkeu. Spr. vergeleek den menscli
als natuurwezen bij een stuk erts, dat be
staat uit bergaarde met allerlei vreemde
bestanddeelen en met metaal vermengd.
Die aarde wordt in den smeltkroes gezui
verd en dan houdt men het metaal, hetzij
lood, tin, koper enz. over.
Zoo ook is het met den mensch als
natuurwezen. In ieder mensch liggen de
kiemen van hoogere ontwikkeling; er is
niemand, die oen gezonden geest en een
gezond lichaam bezit, in wieu die kiemen
niet sluimeren van het goede, ware,
schoone. Het komt er maar op aan, die
kiemen tot ontwikkeling te brengen en
daarom moet ieder mensch, onverschillig
of hij met veel of weinig gaven is toege
rust, zich ontwikkelen tot een zekeren trap
in het goede, ware eu schoone, tot deugd,
wetenschap eu kunst.
Het beste middel tot ontwikkeling
van die kiemen is tweeledig: ten eer
ste opvoeding, ten tweede onderwijs.
Het kind, dat hulpeloos ter wereld komt,
moet zich langzamerhand ontwikkelen iu
deu huiselijkeu kring en komt daar onder
allerlei indrukkenallereerst die van liefde,
trouw, toewijding, orde en werkzaamheid.
Onbewust ueemt het kind daarvan iets op
en onbewust ontbotten de sluimerende kie
men, om straks als de graankorrel te wor
den tot halm en are.
Van hoeveel menschenkinderen is de
opvoeding niet verwaarloosd! Evenmin kan
het kind uit de arbeidende klasse die op
straat ▼inden, als de kiemen tot ontwik
keling kunnen komen in den knaap, jon
geling geworden, die geen andere indruk
ken ontvangt dan van weelde en traagheid.
Een moeder zeide eens tot een geeste
lijke: Mijn kind is nu 4 jaar, wanneer
zal ik met de opvoeding aanvangen? Het
antwoord was: Als gij nu eerst met de
opvoediug vau uw kind wilt beginnen, dan
zijn die 4 jaren voor hem en u verloren.
Spr. wijst er op hoe kinderen, wien het
onderwijs te vroeg wordt onthouden, lang
zamerhand werktuigen worden die niets
anders doen dan wat meu hun voorzegt.
Het geld, dat kiuderen verdienen in de
jaren waarin zij nog onderwijs moesten
genieten, weegt niet op tegen het verlies aan
ontwikkeling, dat zich later openbaart.
Uit het kind wordt de sprekende ©n
denkende menschGrootsche gedachteUit
het kind komt later de dichter voort, de
man die in de taal allerlei melodieën uit,
beurtelings trillend, bruisend, schaterend,
klaterend, kermend, jubelend, al de tonen
van het mensclielijke gevoel.
Uit dat kind komt ook de man van
wetenschap voort, die den bliksem waar
voor hij eerst bevreesd was, weet onscha
delijk te maken, die den loop der sterren
naspeurt in het heelal.
Als het kind knaap is geworden, han
teert deze het krijt en de teekenstift en
maakt overal krabbels, weet de kleuren
reeds eenigszins te onderscheiden en leert
langzamerhand door ontwikkeling, scherp
zien en waarnemen. Zoo groeit allengs uit
dat kind de kunstenaar op, de schilder of
beeldhouwer, die ons zijne voorstellingen
voortoovert op het doek, of met kunst
vaardige hand het blok marmer omschept
in een bezield en bezielend beeld.
Zoo ook wordt uit het kind de com
ponist, die ons in verrukking brengt met
de heerlijke tonen der muziek.
En vragen wijhoe is dat allei mo
gelijk? Omdat in dat kind da kiem slui
merde van het goede, ware en schoone
de kiemdie slechts op ontwikkeling
wachtte.
z/Gij zult", zeide spreker, wmisschieu
vragen, of het niet juist de iu gunstige
omstandigheden geplaatsten zijn geweest,
die zoo rer zijn gekomen. Dan is mijn
antwoord beslist: neen. De geschiedenis
leert, dat juist uit de arbeidende klasse
de meeste geniale mannen zijn voortge
komen.
Het is niet gemakkelijk om tot ont
wikkeling te komen. Maar door den tegen
spoed in het leven, door teleurstelling eu
moeilijkheden worden onze krachten ver
sterkt en vergroot. Wel zijn er sommigen,
die zonder slag of stoot, zonder moeite of
hinderpalen te moeten overwinnen, op
eens als genieën voor ons oprijzen, maar
van dezulken blijven er velen halfweg
staan.
Spreker vat het gesprokene aldus samen
Ieder kind, dat ter wereld komt, f'draagt
de kiemen van het goede, ware en schoone
in zich. Laat ons niet een van die kiemen
verwaarloozen, maar zelf voorgaan en de
hand reiken aan den onderwijzer, die de
jeugd tot ontwikkeling brengt, ja iedere
hand aangrijpen, die ons verder bren
gen wil.
Hierna droeg spreker voor een stukje
over zoogenaamde stopwoorden en gaf van
de dwaze gewoonte om zulke stopwoorden
te gebruiken, tal van geestige voorbeel
den, die het publiek zeer vermaakten.
Een luid applaudissement was het be
wijs van de dankbaarheid der leden van
W. en W. voor het gehoorde.
Wij brengen in herinnering, dat
de Onderoff. Vereen, der d.d. schut
terij «Hasselaar» alhier, Vrijdag
den 16e a. s., 's avonds om uur
de aangekondigde liefdadigheids
voorstelling geeft ten behoeve van
het gezin der wed. Versteegh-van
Acker.
Op verzoek van het bestuur be
richten wij tevens, dat dien avond
geene plaatskaarten te verkrijgen
zijn.
Gisteren te 4 uur gaf het //Leger des
Heils" de geannonceerde //thee-meeting"
in de groote zaal van //Eelix Eavore".
Bij den ingang in de Moriunesteeg had zich
eene menigte geposteerd die alle binnen-
tredenden, vooral wanneer zij eenig insigne
van het Heilsleger droegen, met gejouw
en gelach begroette. In de groote zaal
stonden tien lange tafels, gedekt met hel
derwitte lakens en waarop brood met kaas
eu ham, benevens krentenbrood en thee
voor de bezoekers stond aangerecht. Man
nelijke en vrouwelijke soldaten en bekeer
lingen liepen heen en weer om alles voor
den maaltijd iu gereedheid te brengen, de
mannen gekleed met het bekende roode
tricot en de pet met //Leger des Heils"
er op, beuevens twee S op de lapellen
van de jas. Sommigen droegen alleen het
laatstgenoemde onderscheidingsteeken, ter
wijl de vrouwen zich hadden gesierd met
een rood lint over de borst, waarop even
eens //Leger des Heils" was te lezen. Hier
en daar zag men enkele officieren, waar
onder de rijzige gestalte van adjudant
Schoch duidelijk in het oog viel.
Het werd kwartier over vier, half vijf
en nog steeds wachtte men.... op majoor
Tyler en de officieren uit Amsterdam, ge
lijk een der soldaten ons mededeelde. Ein
delijk nam adjudant Schoch het woord,
verklaarde dat men niet langer zou wach
ten, deed een kort gebed, liet een paar
van de bekende refreinen zingen en gaf
daarmede het teeken om den maaltijd aan
te vangen. Weldra was het verzamelde
publiek, ruim honderd personen sterk,
waarvan zeker 2/.3 uit vrouwen bestond,
druk bezig zich met spijs en drank te
verkwikken.
Er keerschte een vroolijke stemmiug:
aan al de talels hoorde men druk praten
en lachen. Plotseling steeg een oorver-
doovend gejuich op: door een zijdeur trad
majoor Tyler met zijne officiereu, (waar
onder de bekende luiteuant Go vaars), en
eenig© vrouwen binnen. De laatsten waren
alle in stemmig zwart gekleed en droegen
groote hoeden van dezelfde kleur met een
rood lint, waarop //Leger des Heils". De
raajoor en zijn vrouw gingen al de tafels
langs, spraken in gebroken Hollandseh den
bezoekers toe en deelden ontelbare hand
drukken uit. Daarop zetten zij zich met
hun gezelschap aan een afzonderlijke tafel
en begonnen op hun beurt deu maaltijd.
Men at weder rustig door, steeds ondev
druk gepraat en gelach. De komst van
kapitein Palstra, die ongesteld was, deed
opnieuw een daverend gejuich ontstaan.
Overigens viel niets belangrijks voor.
Kwartier voor zessen ongeveer was de
maaltijd afgeloopen en werden de bezoekers
op eigenaardige wijze tot heengaan genoopt,
doordat eenvoudig de gaspitten succes
sievelijk werden uitgedraaid.
Des avonds werd weder eene bijeen
komst gehouden, tegen veel lager entree
prijs dan die van den middag. Majoor
Tyler reikte aan het nieuwe korps, dat
alhier gevormd is, een vaandel over, waar
bij de krijgsartikelen werden voor
gelezen. De gewone toespraken werden
gehouden, terwijl luitenant Go vaars een
der Heilsliederen voordroeg in het Eransch,
Engelsch eu Hindoesch.
De zaal was zeer vol. De orde liet te
wenschen over, de politie zag zich ge
noodzaakt eenige personen te verwijderen.
Maandagavond ometreeks 10 ure
heeft een begin van brand plaats
gehad ten huize van den stukadoor
C. H. Scheffers, woonachtig in de
Amaterdamstraat, zijweg B no. 16,
vermoedelijk doordien de vrouw des
huizes bij het zoeken naar een zak,
een brandende lucifer in een mand
met vodden heeft laten vallen. Toen
de brand ontdekt werd «tonden die
mand en een bedstede reeds in vlam.
Door krachtdadige hulp der buren
was de brand spoedig gebluscht. De
waterschade is nog al belangrijk.
Niets was verzekerd.
Ingekomen aanvragen van werk
zoekenden bij de Arbeidsbeurs aan
het bureau van Haarlem's Dagbl1
meubelmaker, 1 hovenier en bloe
mist, 1 loopknecht, 1 pakhuis- of
winkelknecht.
Ingekomen aanvragen van werk
gevers 1 letterzettersaankomeling,
1 tweede bakkersknecht of jongen.
Volgens de nieuwe kiestabel be
vat het nieuwe kiesdistrict Haar
lemmermeer de volgende gemeenten:
Haarlemmermeer, Sloten,Heemstede,
FEUILLETON.
104)
XXXVII6 HOOFDSTUK.
De vinger gods.
Kindzeide de Canadees, dat niet ziet, dat ieder
een hier is voor zich en dat echter deze drie belangen
slechts een enkel uitmaken. Vervolgden wij niet reeds twee
dagen voor dat God u voor de tweede maal in mijne armen
had gebracht, den man, die toen uwe verwachtingen ver
nietigde, evenals hij vroeger uwe moeder gedood en uw
naam gestolen had? Sedert tien jaren zijn Pepe en ik slechts
één, onze vijanden zijn dezelfden geweest, de vrienden van
den een zijn de vrienden van den ander geweest en gij zijt
de zoon van Pepe, omdat gij de mijne zijt; Fabiaan, mijn
kind, God zij geprezen, die wil dat wij alhoewel hij en ik
dezelfde zaak dienen, ook de uwe dieneu. Wat er ook ge-
beure, wij zullen geen pas achterwaarts gaan.
En dan, sprak de gewezen karabinier, telt gij
het dan, don Fabiaan, voor niets stukken gouds te verza
melen, een geheel leven van overvloed voor een denkbeel
dig gevaar? want ik herhaal het, wij moeten de eersten
in de «Goudvallei» zijn en een dag, een uur vóór, kunnen
ons voor altijd rijk maken; gij ziet dus wel dat wij inte
gendeel slecbts onwaardige egoïsten zijn en dat wij het
zijn die gevaar loopen u voor ons persoonlijk belang op te
offeren.
Pepe heeft gelijk, voegde de oude jager er bij,
wij willen goud, veel goud!
En wat zoudt gij met dat goud doen? vroeg Fa
biaan glimlachend.
Wat ik er mede zou doeu? riep Bois-Rosé den
ex-karabinier met den elleboog aanstootende, het kind
vraagt wat ik er mede doen zou!
Ja, ik dring er op aan zulks te weten.
Wat ik er mede doen zou! hernam de eerlijke
Canadees, door die vraag niet weinig in het nauw gebracht,
ik zou er.... parbleulik zou er.... eene menigte zaken mee
doen en wanneer ik het niet zoude gebruiken, bid ik u,
op mijne karabijn een loop geheel van goud te laten stel
len? voegde hij met triomfeerenden blik er bij.
Fabiaan kon zich niet weerhouden de schouders op te
halen en nogmaals te glimlachen.
Gij lacht, hernam Bois-Rosé, meer moed vattende,
denkt gij dan dat het niet buitengewoon vleiend zoude
zijn, als men bij het afmaken van een Apache, een Sioux
of een Pawnie tot dezen kon zeggen: Hond, de kogel die
uw kop verpletterd heeft, komt uit een loop van massief
goud. Komaan, mijn kind, weinig beverjagers zouden iets
dergelijks kunnen zeggen I
Ik stem er in toe, antwoordde Fabiaan. Daarna
voegde bij er ernstig bijNeen, mijne vrienden, don Es-
tevan ontsnapt aan mijne wraak, dank de soldaten waar
van hij omriDgd ie; die goudmijn waarvan ik mij de eenige
bezitter waande, ontsnapt mij insgelijks; wat kan het mij
schelenheb ik, voor het geval de eerzucht zich van mij
zou meester maken, nog niet den naam en fortuin mijner
vaders op te eischen Zijn er in Spanje geene rechtbanken,
die aan allen gelijke rechtvaardigheid bewijzen? God zal
het overige doen; maar ik wil niet dwaselijk twee edele
levens blootstellen, ik spreek niet van het mijne, aldus
vervolgde hij droefgeestig, zoo jong nog heb ik den bit
teren kelk reeds tot den bodem geledigd? Het is genoeg
en uwe edelmoedige nitvluchten zullen geen indruk op
mij maken.
Dit zeggende stak Fabiaan den beiden jagers zijne handen
toe, die ze hartelijk drukten. De Canadees beschouwde
eenige minuten stilzwijgend en met teederen blik het edel
gelaat van dengene, wien hij fier was zijn zoon te noe-
meuvervolgens, terwijl op zijn gelaat die gedwongen uit
drukking, die er voor het oogenblik op lag, plaats maakte
voor de ware gevoelens van zijn hart, riep hij uit
Fabiaan, mijn kind, mijn geheele leven is voorbijge
gaan op de zee en in het midden der woestijnen, maar ik
heb genoeg herinneringen der steden en deszelfs gebrui
ken bewaard om te weten dat onder de menschen de recht
vaardigheid meer gekocht dan veroverd wordt. Dit goud,
mijn kind, dit goud dat deze streken verbergen, zullen wij
gebruiken om van u te maken waartoe de Voorzienigheid
u bestemt te zijn dit goud zal de hinderpalen uit den weg