NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
De Goudvallei.
5 e Jaargang.
Donderdag 15 December 1887.
No. 1365.
Wie zijn Kiezers?
HAARLEMS DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS:
Voor Haarlem, per 3 maandenƒ1.20.
Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden. -1.65.
Afzonderlijke nummers- 0.03.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Bureau: Kleine Houtstraat No. 9, Haarlem. Telefoonnummer 132.
ADVERTENTIES:
ft-van 15 regels 50 Cents; iedere regel meer 10 cents.
Groote letters naar plaatsruimte.
Bij groote opgaven aanzienlijk rabat.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door
onze agenten en door alle boekhandelaren, postkantoren en courantiers.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale de Pnblicite Etrangère G. L. J) A U.BE Sf Co., JOE. F. JONES, Stier., Parijs, 3Ibis Faubourg Montmartre.
Wandkalender voor 1888.
De Administratie heeft het genoe
gen haren Abonnés mede te deelen,
dat ook dit jaar een Wandkalender
voor 1888 als gratis bijvoegsel op
Haarlem's Dagblad zal morden, ver
strekt.
Tevens vestigt zij de aandacht van
het Adverteerend Publiek, op de ge
legenheid tot het plaatsen van adver-
tentiën op den Kalender.Aan zulkeAd-
vertentiën toch wordt zeer groote
publiciteit gewaarborgddaar het ge
tal Annonces wegens de weinige be
schikbare ruimte klein is en de Kalen
der een geheel jaar tot vraagbaak
dient. Daarbij is de prijs uiterst
billijk gesteld.
De Administbatie.
Ter beantwoording van deze vraag
brengen wij in herinnering art. 80
der Grondwet. Daar staat«De leden
der Tweede Kamer worden recht
streeks gekozen door de mannelijke
ingezetenen tevens Nederlanders
die de door de kieswet te bepalen
kenteekenen van geschiktheid en
maatschappelijken welstand bezitten
en den door die wet te bepalen
leeftijd, welke niet beneden de drie-
en-twintig jaren mag zijn, hebben
bereikt.»
Over die geschiktheid en dien
maatschappelijken welstand geven
de additioneele artikelen der Grond
wet nadere inlichtingen, zoodat daar
door wordt aangewezen, wie het
recht hebben om hunne namen op
de kiezerslijsten te doen plaatsen.
Door het gemeentebestuur alhier
is dieDsvolgens dezer dagen eene
kennisgeving afgekondigd, aange
plakt en in de dagbladen opgeno
men, doch wij achten het van be
lang, om daarop nogmaals de aan
dacht onzer medeburgers te vesti
gen. Met groote moeite is een wensch
van vele jaren vervuld, eene aan
merkelijke uitbreiding van de kies
bevoegdheid verkregen. Het blijke
dan ook, dat de vervulling vau dien
wensen naar behooren wordt ge
waardeerd I
Het kiesrecht is toegekend aan hen
die voldoen aan de volgende ver-
eischten
«Die Nederlander is volgens de
wet, verklarende wie Nederlanders
zijn.
«Die vóór den dag van de sluiting
der kiezerslijsten (ditmaal 15 Fe
bruari e. k.) den leeftijd van drie-
en-twintig jaren heeft bereikt.
«Die in het Rijk of zijne koloniën
achttien maanden vóór het sluiten
dier lijsten heeft gewoond (voor
Provinciale Staten en Gemeenteraad
twaalf maanden in de betrokken
provincie of gemeente).
«0. Die in het laatstverloopen
dienstjaar in de personeele belas
ting is aangeslagen in eene huur
waarde, die geene aanspraak geeft
op vermindering, en die belasting
ten volle heeft betaald. (Dat bedrag
is in verschillende gemeenten ver
schillend en te Haarlem vijf en vijftig
gulden).
tb. Die in het laatstverloopen
dienstjaar in de grondbelasting is
aangeslagen tot een bedrag van ten
minste tien gulden en dien aanslag
ten volle heeft betaald.»
De ingezetenen van Haarlem, die
in één der gevallen a en b verkee-
ren, en die belasting ten kantore in
deze gemeente hebben voldaan, be
hoeven zich geenerlei moeite te ge
troosten. Hunne namen worden door
tusschenkomst van den Rijks- en
Gemeente-ontvanger op de kiezers
lijsten geplaatst en het stembiljet
wordt hun ter bekwamer tijd toe
gezonden.
Anders is het evenwel met een
andere groep.
«c. Die als hoofd van een gezin
of alleenwonend persoon van den
inwonenden eigenaar of eerste huur
der van een woonhuis of afgezon
derd gedeelte van een woonhuis,
waarvan de huurwaarde voor de
personeele belasting ten minst op
het dubbele (f 110) gesteld is van
het laagste in de gemeente voor den
vollen aanslag vereischte bedrag,
gedurende negen maanden, vooraf
gaande aan den 21en December
1887, een gedeelte in huur heeft
gehad en bewoond, waarvoor geen
afzonderlijke aanslag in de perso
neele belastinggeschieut, maar waar
voor een jaarlijksche huurwaarde,
ongestoffeerd, in verhouding tot de
belastbare huurwaarde van het
woonhuis of afgezonderd gedeelte
geschat, het sub a bedoelde bedrag
van den vollen aanslag bereikt.»
In de kennisgeving worden
aUe mannelijke ingezetenen,
die aan deze laatste vereisch-
ten voldoen, uitgenoodigd om
vóór 21 December e. k. daar
van aangifte te doen ter se
cretarie. De modeüen voor die
aangifte zijn ter gemeentese
cretarie kosteloos verkrijgbaar.
De bepalingen in c hebben dus
betrekking op hen, die een gedeelte
van een huis of zelfs ééue enkele
kamer daarvan bewonen, mits het
geheele huis op eene huurwaarde
van minstens honderd en tien en
het bedoelde perceel of de betrokken
kamer (ongestoffeerd) op eene huur
waarde van minstens vijf en vijftig
gulden kan worden geschat.
Op dien grond zullen vele alleen
wonende personen, bijv. kantoorbe
dienden, ambtenaren enz., aanspraak
maken op het kiesrecht. Het is voor
hen van belang, dat zij tijdig de
vereischte aangifte doen.
Ook zij, die in andere gemeenten
personeele belasting of grondbelas
ting hebben betaald, kunnen aan
gifte doen.
STADSNIEUW S.
Haarlem, 14 December.
Iu de groote zaal der sociëteit //de
Kroon" werd Dinsdagavond de aangekon
digde Nutslezing gehouden, waarbij als
preker optrad dr. Johs. Dyserinck van
Rotterdam.
Het publiek toonde veel belangstelling
in het behandelde, waaraan de geleidelijke
orergang van het komische in het ernstige
en omgekeerd, eene bizondere aantrekke
lijkheid schonk. Vooral wist de heer D.
zijne toehoorders te boeien met een gees
tige beschouwing over sommige adverten
tiën in de nieuwsbladen. Hij vroeg o. a.
hoe men over eene advertentie dacbt waarin
het overlijden van een predikant wordt
bericht, die //vijftig" jaar op hetzelfde
stille plaatsje is gevestigd geweest, en
van wien in de advertentie werd gezegd
dat hij //de stormen des levens had ge
trotseerd."
Kenschetste deze voordracht den heer
Dyserinck opnieuw als een bij uitstek met
komisch talent begaafd spreker, nog meer
leerden wij hem van deze zijde waardee-
ren, toen hij na de pauze de verschillende
namen behandelde, welke de locomotie
ven der spoorweg-maatschappijen,met name
die der Hollandsche, somtijds voeren. Wat
moet b. v. den machinist van een locomo
tief deuken, welke den naam van „Xau-
lippe" draagt, als hij zijne vrouw dien
lieflijken naam zou kunnen geven, doch
zich gelukkig acht, dat zij dan toch nog
niet zulk een vurig monster is als zijn
machine. Hoe kwam men er toe om loco
motieven //Castor" en //Pollux" te doopen,
daar zij toch niet 't minst aan deze seraphs
doen denken.
Mocht evenwel de lust blijven bestaan
locomotieven met zulke fraaie namen te
bestempelen, dan hoopte spreker er nog
eens aan te treffen waarop te lezen stond
z/Atjeh", //Nederlaudsche Rechtsbedoeling"
//Overweg Jansweg" enz.
Luide toejuichingen van de toehoorders
beloonden spreker voor zijne in alle op
zichten zeer gewaardeerde, opwekkende
voordracht.
De tweede matinée musicale van
den heer Joh. Steenman op Zondag
18 Dee. a. s., kan door onvoorziene
omstandigheden niet plaats hebben
en is daarom tot begin Januari uit
gesteld.
Door den ingenieur F. Gr. N.
Haitsma Muiier had Dinsdag de on-
derhandsehe aanbesteding plaats van
bet bouwen van eene villa in bet
Florapark voor rekening van den
heer Jhr. Mr. A. F. Prins. Inge
komen 5 inschrijvingsbiljetten, waar
van de laagste was dat van den beer
van Damme te Amsterdam, f 29.835.
Het hoogste was f33,894.
LETTEREN EN KUNST.
Door de Regeering is eene verhoo-
giug voorgesteld van hoofdstuk V, Binneu-
landsche Zaken, der Staatsbegrooting met
f 24,000 voor aankoop van een verzame
ling belangrijke Nederlaudsche handschrif
ten en archiefstukken uit de nalatenschap
ran sir Thomas Phillips, welke tot dus
ver te Cheltenham werden bewaard en
door deze bij zijn leven in het begin de
zer eeuw hier te lande op veilingeu zijn
gekocht. Deze verzameling bestaat uit 151
nommers en 88 kisten met charters. De
meeste zijn echte Nederl. archiefstukken,
afkomstig uit de collectie-Musschenbroek.
De aankoop van de erven is geschied on
der voorwaarde van goedkeuring door de
wetgevende macht.
- Door de afdeeling Amsterdam der maat
schappij tot bevordering der Toonkunst,
zal Zaterdag 17 December 1887, des
avonds te half acht, in het Paleis voor
Volksvlijt, onder leiding van den heer
Jul. Röntgen, een afdeelings-muziekfeest
orden gegeven. Uitgevoerd zal worden
//Das Paradies und die Peri," van Robert
Schumann.
Als solisten zullen optreden de dames
M. Fillunger, Frankfort a/M, Sopraan;
Lydia Holm,
Chr. Veltman, Alt; de heeren C. Dierich,
Leipzig, Tenor; Joh. M. Messchaert, Bas.
Van Vosmaer's //Nanno" zal Anna
Crouz een Duitsche vertaling iu het licht
geven.
De bladen van Aken zijn in verruk
king over Jolian Smit, die in een concert
van het //Instrumentalverein" een concert
van Paganiui, de Othellofantasie van Ernst,
en Winiawski's „Airs russes* speelde.
„Hollandsche Sarasate" is een van de
vleiende epithetha, waarmede Smit wordt
genoemd.
Inhoud Neder 1 andsche Spec
tator. No. 50. Berichten en mededeelin-
gen (AkademieberichtGeschiedenis der
beschaving; enz.). Een nieuw werk
over het eigendomsrecht, (slot), door rar.
C. Bake. Een dag van ijdelheid, door
Marcellus Ernants. Vlugmaren, door
Elanor, (Beets' Na vijftig jaren). Pluk
sel: Oud-nieuw; Jan Hollands oordeel
over zijn nieuwste werk; Logische volg
orde. Plaat„Een onaangenaam mensch"
na vijftig jaar.
Inhoud Hollandsche Lelie
No. 24; Modes. Vervolg en slot School-
oproer. Roman. Mededeel ingen.
Correspondentie.
LEGER EN VLOOT.
Ingevolge kon. besluit wordt Zr. Ms.
schroefstoomschip der 1ste klasse „Tromp,"
liggende te Willemsoord, met den 21sten
dezer buiten dienst gesteld, en de kapitein
ter zee C. E. U bleu beek eervol van bet
door hem over dien bodem gevoerde bevel
ontheven.
Hoewel de voorgenomen groote gar-
nizoensverwisselingeu niet zullen doorgaan,
zijn de planuen van garnizoensveranderin-
gen voor onderdeelen van korpsen echter
niet opgegeven.
De uieuw benoemde kolonel jhr. F.
E. von Mühlen krijgt het bevel over het
6e regement infanterie in garnizoen te
Breda.
De luit. ter zee 2e kl. A. J. Gooszen,
nit Oost-lndie in Nederland teruggekeerd,
is op non-activiteit gesteld.
De kapitein-luitenant ter zee H. J.
de Wal, de luiteuants ter zee der 1ste kl.
J. C. Jeekel en II. G. J. Wolterbeek, de
luitenants ter zee der 2c klasse E. C. V.
Zwaanshals, B. E. Meyboom, N. J. van
den Worm en C. J. R. Kroesen, de offi
cier van gezondheid der 1ste klasse bij
de zeemacht L. van Coerorden en de offi
cier van administratie der le klasse J.
Vasseur, allen dienende aan boord van Zr.
Ms. stoomschip „Tromp", eerstgenoemde
als 1ste officier, werden met den 21 sten
dezer op non-activiteit gesteld.
FHUILLETO N.
106)
XXXVII. HOOFDSTUK.
De vingeb gods.
De voorwendsels moesten hem niet ontbreken om deze
nieuwe afwezigheid te bewimpelen en hij zou zoodoende
ruimschoots voordeel getrokken hebben van een geheim dat
hij reeds voor eene beduidende som verkocht. Maar zooals
men gezien heeft, had Cuchillo in zijne berekeningen het
wantrouwen van Antonio ten zijnen opzichte vergeten.
Om den koop met hem te sluiten, was hij gedwongen
geworden hem zulke nauwkeurige inlichtingen over de lig
ging der «goudvallei» te geven, dat Don Antonio van de
plaats welke de expeditie thans bereikt had, zich niet meer
over den te volgen weg konde vergissen. Hij had deze in
lichtingen aan Pedro Diaz medegedeeld eerst op den avond
waarop zijn wantrouwen door de langdurige afwezigheid
van Cuchillo versterkt geworden. De voorzichtigheid wilde
het zoo, want de hebzucht kon ook anderen hetzelfde doen
begaan hetgeen de handiet gedaan had.
Nadat zooals men gezegd heeft, Cuchillo geveinsd had,
eene doodelijke wonde te hebben ontvangen e n in het
midden van het kamp was gevallen, was hij stil naar de
zijde der verschansingen geslopen, die de Indianen niet
omsingelden, zijn paard was hem gevolgd alsof het sinds
lang daarop gedresseerd was en onder begunstiging der
duisternis, spoedde hij zich naar de heuvelen waarvan hij
de toegang kende.
De hebzucht, de hevigste zijner hartstochten, had hem
de oogen doen sluiten voor zekere onvolledige zijden van
een plan, waarvan de uitvoering niettemin zoovele gevaren
aanbood.
Hij was dus op het punt zijne trouweloosheid met goeden
uitslag bekroond te zienhet oog glinsterend van verlangen
het hart kloppend van hoop en van vrees, richtte hij zich
spoorslags naar de «Goudvallei»; maar evenals de gierig
aard, die altijd vreest dat een onzichtbaar oog zijne schreden
volgt naar den schat dien hij op eene alleen bij hem be
kende plaats heeft begraven, vertraagde hij somtijds den
snellen loop van zijn paard om scherp te luisteren naar de
onbestemde geluiden der woestijn.
Na vervolgens de diepte der woestijn met den blik ge
peild te hebben, zag hij in dat zijne vrees ongegrond was
en hij zette zijn weg met vernieuwden ijver en vertrou
wen voort.
Somtijds ook wekte het gezicht der plaatsen die hij reeds
gezien had sombere herinneringen in hem op. Zijn instinkt
had hem wel op denzelfden weg geleid, op dien heuvel had
hij met Marcos-Arellanos gerust, die vijgedistel had hun hare
verfrisschende vruchten verschaft, zij hadden beiden met
eene geheimzinnige vrees het vreemde schouwspel der Ne
vel-Bergen gadegeslagen.
Cuchillo spoedde zich steeds voorwaarts, de wind blies
in zijne haren, zijn paard hinnikte en zijn snelle galop
voerde den moordenaar naar de plaatsen waar zijn slacht
offer onder zijne slagen den dood gevonden had. Dan volgde
op de vrees voor de vijanden, die hij trachtte te vermijden,
die welke het geweten inboezemt, dat, overdag stil en als
verdoofd, 's nachts ontwaakt in al zijn kracht. De struiken,
de doornachtige vijgedistels richtten zich voor Cuchillo op
als beschuldigende schimmen, de armen uitgestrekt om hem
tegen te houden; een koud zweet bedekte zijn voorhoofd;
maar de hebzucht, 6terker dan de vrees, spoorde hem aan,
evenals zijne sporen de zijde van zijn paard kwelden en
hem blindelings naar de «Goudvallei» dreef. De werke
lijkheid maakte zich spoedig plaats voor deze visioenen en
de bandiet lachte over zijne vrees.
De schimmen, zeide hij, zijn als de rechters,
die zich nooit voor arme duivels zooals ik oprichtenmaar
laat mij maar éen of twee arohen (een arobe is ongeveer
121/, kilo! van dit goud medenemen en ik zal voor de rust
van de ziel van Arellanos zooveel missen laten lezen, dat
hij er zelfs over verheugd zal zijn van door zoo edelmoe
dige handen te zijn gedood geworden.
Cuchillo brak in een schaterlach los en dreef zijn paard
nog sneller voorwaarts; na eenige minuten hield hij ver
volgens opnieuw stil om aandachtig toe te luisteren. Uit
gezonderd het luidruchtig geblaas zijns paards uit de neus
gaten, verstoorde geen enkel gerucht de stilte der woestijn