NIEUWS EN ADVERTENTIEBLAD. De Goudvallei. 5e Jaargang. Maandag 13 Februari 1888. No. 1414. ABONNEMENTSPRIJS: ADVERTENTIËN: Dit Nummer tóaat uit twee Mei Lm. HOOFDSTUK. H Voor Haarlem, per 3 maandenƒ1.20. Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden. -1.65. Afzonderlijke nummers- 0.03. Dit blad verschijnt dsgelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. BureauKleine Houtstraat No. 9, Haarlem. Telefoonnummer 122. van 15 regels 50 Cents; iedere regel meer 10 cents. Groote letters naar plaatsruimte. Bij groote opgaven aanzienlijk rabat. Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door onze agenten en door alle boekhandeluren, postkantoren en courantiers. Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale de Publicite Etrangere G. L. I) AU BE Co., JOH. F. JONES, Sucr., Parijs, 3 Ibis Faubourg Montmartre. EERSTE BLAD. STADSNIBO tt S. Haarlem, 11 Februari. Op Zondag 12 Februari zullen op het Museum van Kunstnijverheid tentoongesteld zijn ae afbeeldingen der gevelversieringeu van het vor- Btelijk paleis het Louvre en van de voormalige Tuileriën te Parijs. Het Louvre werd omstreeks de regeering van Frans I door den ar chitect Pierre Lescot begonnen, waar bij hij voor het beeldhouwwerk door Jean Goujon werd bijgestaan. Het paleis der Tuileriën, dat ge durende den Franschen burgeroor log van 1871 is afgebrand, werd in 1564 door Catharma de Medicis, onder leiding van den architect Phi- libert de V Orme gebouwd, op de plaats waar voorheen eene steen bakkerij stond. De bekwaamste Fransche beeld houwers hebben, gedurende ver schillende Regeeringen, aan de ver siering van dit grootsche gebouw meegewerkt. Zondag is de toegang vrij. Een stampvolle t-chouwburg was Vrijdagavond zeker wel het beste bewijs van de buitengewone waar deering, welke het tooneelminnend publiek gevoelt voor een zijner meest beminde actrices, Mevrouw Albregt- Engelman, die dezer dagen haar veertig-jarig jubileum als zoodanig vierde en ter wier benefice het Hol- landsch Tooneelgezelschap in den schouwburg alhier «de Rustver- stoorster» van R. Benedix opvoerde. Als mevr. Seefeld vervulde zij weder op de bekende en pittige wijze deze rol, waarin haar onver zwakt talent zoo schitterend uit komt. Bij haar optieden werd zij met luide toejuichingen ontvangen en haar door eenige vereerders als passende hulde een bouquet aan geboden, dat zij onder de fanfares der muziek, getroffen aanvaardde. In den loop van den avond werd haar vanwege de directie van den Nieuwen Schouwburg nog een fraaie bouquet overhandigd door den heer F. Allan, alhier, die haar in gevoel volle bewoordingen toesprak, en als tolk der velen die haar ken den, dankte voor de talrijke malen dat zij hier ter stede, gedurende hare veertigjarige tooneelloopbaan, zooveel kunstgenot schonk en steeds de banier der kunst hoog wist te houden. Dat zijne toespraak bij de aanwezigen warme instemming vond bewezen de aanhoudende toejuichin gen, die na zijne woorden weer klonken. De beminnelijke actrice drukte meer met haar gelaat uit dan hare woorden zouden hebben kunnen doen. Treffender huldebe toon liet zich dan ook moeilijk denken. Het was ons aangenaam te zien dat de leden van het Hollandsch Tooneel gezelschap, hunne waardige kunst zuster op uitnemende wijze steun den bij de opvoering van genoemd tooneelspel. De dames Meeuwissen en E. van Biene wisten hunne rol len op aantrekkelijke wijze te ver tolken. Eerstgenoemde was meesterlijk in hare opvatting van de edele, lief hebbende doch zwakke Tbékla. Mej. van Biene bekoorde door haar lieve verschijning en spel; in dito too- lieelijes is zij steeds op de rechte plaats. De heeren André, en Joseph van Lier, als Lonau en Muller, schonken vele genotvolle oogenblikkeD; vooral wist de heer van Lier zijn rol tot een juweeltje te maken. Hulde ook den heer Lageman als Mij berg en den beiden dames Kapper, waarvan de eene als Babette een goed ge troffen keukenprinces voorstelde, die met den heer Ruys, welke deu half komischen half dommen Henning voorstelde, menig lachwekkend too- neeltje tot stand bracht. Moge het mevr. Albregt-Engel man nog vele malen gegeven zijn in eene dergelijke omgeving te schitteren. Wij vestigen de aandacht op ach terstaande advertentie van de arm- verzorgers der verschillende gemeen ten alhier,waarin wordt medegedeeld dat den 14n dezer langs de huizen een extra-schaalcollecte zal worden gehouden. De opbrengst zal onder alle armbesturen worden verdeeld en strekken, om onder de bedeelden op 'sKonings verjaardag eene bui tengewone uitdeeling van levens middelen, en, zoo mogelijk, ook van brandstoffen te houden. Vrijdag trad als spreker in eene ge wone vergadering van „Volksbelang" op de heer C. Prius. Reeds dadelijk zeide spre ker, niet geaarzeld te hebben om aan de uitnoodiging van het bestuur te voldoen, niet tot bizondere leering der aanwezigen, doch ter bespreking van de liberale beginse len en om wederkeerig te worden inge licht. Hij wenscht zijne overtuiging uit te spreken en is niet gekomen om iemand te bestrijden noch iemand, veel minder zich zeiven, voor het lidmaatschap der Tweede Kamer aan te bevelen, daar hij voor zich dat lidmaatschap geene aange name betrekking kan vinden. Het programma der Lib. Unie wordt door hem het programma genoemd en wil hij dan ook daarvan eenige punten nader bespreken. „Allereerst moet het belastingwezen her vormd worden door afschaffing der accijn zen op zout, zeep en suiker, daar de beide eerste artikelen door de armsten niet go- mist kunnen worden en de suiker behalve als genotmiddel zeer groote voedingswaarde bezit. Spr. gunt volgaarne den arbeider niet alleen het genot van een kop koffie met suiker, maar ook één glas jenever per dag. Ongeveer 10 pCt. van het inkomen van deu werkman moet voor deze accijnzen worden opgebracht en nu rijst bij spr. de vraag, wat de gegoeden dan wel in die zelfde verhouding zouden moeten opbren- gen. Het algemeen stemrecht had vaak iets schrikwekkends door de al te radicale wijze waarop het voorgesteld werd en vormde met leerplicht 2 punten van verschil tusschen liberalen en radicalen. Onder de tegenwoordige Grondwet kan het stemrecht tot den gezeten werkman worden uitgestrekt. Sommigen meenden dat bij invoering van A. S. alle maatschappelijke kwalen zouden verdwijnen en malaise noch werk- nood meer zoude kunnen bestaan. Spr. vindt A. S. geen Hollowaypillen, welke voor alles goed ziju. Vervolgens werd aangetoond dat leer plicht in nauw verband staat met kinder arbeid, doch al zijn er bezwaren tegen de invoering van leerplicht aan te voeren, waar in ons land 80.000 kindereu van onderwijs verstoken zijn, noemt spr. de invoering een gebiedenden eisch. De Staat blijve zorgen voor het open baar onderwijs en als de radicalen en clericalen op subsidieering va i de biz. scholen aandringen, meent de heer Prius dit financieel onhoudbaar te moeten noe men. Hoewel den schoolstrijd moede en gaarne tot oplossing van dien strijd willende medewerken, verklaart spreker zich voor stander van het onveranderd behoud van art. 194, waarvan hij de geschiedkundige wording voorlas. Na op Newton, Franklin en Spinoza gewezen te hebben als mannen, die door hunne wetenschappelijke navorschingen en wijsgeerige beginselen aan de vervolgingen der Kerk hebben blootgestaan, uitte spr. den wensch ////God beware den Staat om on derworpen te worden aan de Kerk." Van de gelegenheid tot debat werd gebruik gemaakt door de hh. Meyer en Deuenkamp. De heer Meyer heeft bezwaar tegen de invoering van leerplicht. Zelfs Multatuli weigerde zijn kind naar de Pruisische neutrale school te zenden. Het voorstel van den heer Schaepman vindt in spr. een voorstander, omdat z. i. eerbiediging van de godsdienstige begrippen van anders denkenden p de school niet mogelijk was. De heer Denen kamp vraagt wat de heer Prins onder inkomen verstaat en hoe de progressie bij eeue inkomstenbelasting ge regeld moest worden. De heer Prins, de beide heeren beant woordende, wijst er nogmaals op, dat sub sidieering van alle bizondere scholen finan- cieel on mogelijk zoude zijn en vraagt wat men aan het dogmatisch begrip van kinderen van 12 jaar zou kunnen bederven. Waar beweerd wordt dat eerbiediging van de godsdienstige begrippen van anders denkenden niet mogelijk is, daar wijst hij op den heer Alberdiugk Thijm, die in woord en schrift verklaard heeft, dat hem gedurende de vele jaren, die hij als school opziener te Amsterdam doorbracht, nooit een geval is voorgekomen, dat storend voor zijn godsdienstig begrip is geweest. Dat Multatuli zijn kind niet naar de Pruisische neutrale school wilde zenden is voor spreker nog volstrekt geen be wijs, dat leerplicht niet wenschelijk is. Den heer Denenkamp antwoordde spr. dat de definitie van inkomsten een zoo ingewikkeld punt uitmaakt, dat hij hui verig is hierover te spreken, ook wegens het ontbreken van tijd. De heer Cort v. d. Linden had een boek geschreven over de progr. inkom stenbelasting, terwijl de heer Pierson dat boek gecritiseerd heeft en o. a. over de regeling der progressie van den heer Cort v. d. Linden zegt, dat van een inkomen van f 100 Vs pCt. zou moeten worden be taald en van elke 100 gulden meer 1/i pCt. meer, dus van f 200 3/t pCt.f 300 1 pCt. f700 2 pCt. enz., maar zoo voortgaande zou bij een inkomen van f 39,900 100 pCt. belasting geheven worden. De heer Pierson stelde voor 8 pCt. be lasting te heffen, doch niet van de eerste f 1000, zoodat men bij een inkomen van f2000 zou moeten betalen f 2000-1000 gel. f 1000 a 3 pCt. gel. f30 of bij f 6000 inkomen f 6000-1000 gel. f5000 a 3 pCt. gel. f150. Verdere inlichtingen werden niet ver- langd.Daarna werd overgegaan tot verkiezing van 2 bestuursleden en werden de hh. mr. A. J. v. Thiel en dr. J. v. d. Vliet als zoodanig gekozen. Vrijdag is door de politie alhier aangehouden en naar het huis van bewaring te Alkmaar overgebracht Nicolaas Wagenaar, oud 23 jareü, zonder huisvesting, die zich 1.1. Dins dag door middel van inklimming had schuldig gemaakt aan diefstal van 13 gulden, een gouden ketting en een dito broche in een bewoond huis in de Oude Kerkstraat te Hel der. Hij heeft reeds vroeger als mi litair twee u; alen gevangenisstraf ondergaan. LETTEREN EN KUNST. Naar het //U. D." verneemt, zal eer lang in het licht verschijnen eeue oor spronkelijke Nederlandsche opera, getiteld: wDe Geuzenbruid," spelende in 1575, woor den van Marnix, muziek van Melos. Dank zij de medewerking van den heer mr. F. A. van Hall, zal deze opera ver moedelijk reeds in het aanstaande najaar (September of October) door net Neder- landsch Operagezelschap worden in studie genomen en ten gehoore gebracht. LEGER EN VLG0T. Op 10 Maart vertrekt per stoomschip //Bromo" een detachement troepen naar Indie, onder geleide van den kapitein- kwartiermeester Hazeu en den tweeden luit. der inf. Hoedt. In het begin der aanstaande week wordt de hoofdingenieur Mannlicher, vol gens wiens denkbeelden ons geweer in eeuen snellader wordt veranderd, te 's-Ilage verwachthij zal zich in de werk plaatsen voor draagbare wapenen van den stand der transformatie komen overtuigen en de nog noodige aanwijzigen doen. ONDERWIJS. Door dr. P. P. C. Hoek, leeraar in de natuurlijke historie aan de H. B. S. voor jongens te Leiden,is met ingang van 1 April ontslag uit deze betrekking aangevraagd. VISSCHËRIJ. IJ muiden, 10 Febr. Heden kwa men van de korvisscherij binnen2 loggers met besomming van f220 tot f 240, 4 bomschuiten met besomming van f50 tot f100, 2 Engelsche kotters met besomming van f200 tot f350; van de beugvisscherij 1 Holl. sloep met besom ming van f 700. Prijzentarbot f 10 a 12, gesorteerde tong f0.40 a 0.50, lev. kabelj. FEUILiIJETO NT. 1541 Waarin baraja oogst, hetgeen hij gezaaid hefft. Elfl riep de oude schuimer bijna met vreugde, daar hij het wonderlijk vond dat men zijne vrouw en ziju zoon kou beminnen. De Indiaan zette zich droefgeestig ter zijde neder en men hield zich niet meer met hem bezig. Bloedhond wierp naar den kant van zijn vader een blik van zegepraal en meerderheid, waarop deze antwoordde door als een goed gehumeurde tijger te glimlachen, want onder zijne oogen ging bloed stroomen. Daar volgens het plan van den metis elk menschelijk offer het een na het ander moest plaats hebben, werd over eengekomen dat het lot de volgorde zou beslissen, waarin dat zou gebeuren. Zucht des Winds was het laatst aan de beurt. Twee gevoelens worstelden in Baraja's binnenste en namen hem geheel in beslag: vrees en hebzucht schenen om strijd zijne vermogens te verduisteren. Twee malen raadde de vrees hem aan den metis te bekennen dat de schat dien hij hegeerde, in zijne onmiddellijke nabijheid was en evenveel malen verdreef de hebzucht het woord van zijne lippen. Ten slotte besloot hij niets te zeggen. Een denkbeeld dat in zijne oogen alles goed maakte, verscheen voor zijn geest. Indien de Indianen zich van de pyramide met het graf meester maakten, zooals hun aantal deed veronderstellen, dan zou het hem, terwijl de metis en de Amerikaan den top onderzochten, gemakkelijk zijn door de houding aan te nemen alsof hij ook zocht, in de Goud vallei te dringen en er voldoenden voorraad van mede te nemen om zich schadeloos te stellen voor alle vrees en doorgestane lijden. Baraja besloot nu eindelijk, zich de zekerheid te ver schaffen of de over de oppervlakte der vallei verspreide takken nog altijd zijn geheim bedekten en, ofschoon dit eene gevaarlijke poging was, besloot hij toch het te doen. LIVe HOOFDSTUK. Waarin eindelijk baraja in niets meer oroche te benijden heeft. Men kent thans de oorzaak van de langdurige stilte die op den rotsenketen en de hinderlagen die hij verbergt heerscht, eene vreeselijke stilte, daar zij de belegerden be duidde, dat meedoogenlooze vijanden van wie zij alles te vreezen hadden, hen giDgen aanvallen. De zon begon in- tusschen ter westerkimme te dalen. Kunt gij u ongeveer een denkbeeld maken van het getal dier Indianen, berekend naar het tweevoudig gehuil dat zij uitgebraakt hebben? vroeg Bois-Rosé aan den Spaanschen jager. Neen, en ik vraag mij daarenboven met onrust af, welke helsche list de sluwheid van Bloedhond en de wreed heid van Roode Hand hen hebben kunnen inblazengij hebt evenals ik hunne stemmen gehoord. Zij hebben iets gevonden, dat is zeker, dat vreugdegehuil is er het be wijs van. Na lang wachten kwam er een oogenblik, waarop de oogen der jagers een beweging op den top der rotsen tegen over hen zagen. De struiken die den top er van bekroon den, werden snel bewogen en weldra ontplooide zich een mantel van bisonvel boven de takken waarover hij was uitgespreid. Ah! zie daar het begin van uitvoering van het een of ander plan, zeide Bois-Rosé, dat is misschien om onze aandacht af te leiden van den kant vanwaar werkelijk het gevaar zal komen. Het zal van daar komen, zijt daar zeker van, her nam Pepe, laat vijf of zee buffelhuiden daarbij gevoegd worden en twee mannen kunnen zich achter een voor de kogeis onzer karabijnen ondoordringbaren wal op de knieën leggen, hoe kort de afstand ook zij die ons scheidt. Wordt vervolgd.1

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1888 | | pagina 1