NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD. 5e Jaargang. Dinsdag 15 Mei 1888. No. 1491, ADVERTENTIES: WIE IS DE SCHULDIGE? HAARLEMS DAGBLAD ABOHNEMEHTSPRIJS: Voor Haarlem, per 3 maandenƒ1.20. Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden. -1.65. Afzonderlijke nummers- 0.03. Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. Burera: Kleine Houtstraat No. 9, Haarlem. Telefoonnummer 122. van 15 regels 50 Cents; iedere regel meer 10 een Groote letters naar plaatsruimte. Bij groote opgaven aanzienlijk rabat. Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door onze agenten en door alle boekbandelaren, postkantoren en courantiers. Directeuren-Uitgevers J. C. PRERKBOOJI en J B. AVIS. Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale de Publicite Etrangère G. L. JJAÜBE 4" Co., JOH. F. JONES, Suer., Parijs, 3Ibis Faubourg Montmartre. S T S 1 K l W S. Haarlem, 14 Mei. Van 15 Mei af zullen wegens herstelling aan het klokkenspel van den toren der Groote Kerk het slag en speelwerk gedurende eenigen tijd stilstaan. Vooreerst zullen wij alzoo het krijgshaftige «Wilt gij onder de sol daten» bij half- en het «Iö Vivat» bij heelslag niet meer hooren. Vergadering van dm Raad der lemeente Haarlemop Woensdag den 16den Mei 1888, des namiddags te twee ure. De volgende stukkeu en punten zullen san dt orde gesteld worden. Aanbeveling B. en W". benoeming lid burgerlijk armbestuur; voordracht B. en W. ontslag en benoeming on derwijzeres tuflschen-schoolbenoe ming leden commissiën onderzoek en loting voor de schutterijvoort zetting der behandeling van de voor dracht van B. en W. ontwerp-over- eenkomstduinwater-maatschapp.met voorstel inr. A. C. Waller; voorstel id. hervorming H. B. school met driejarigen cursus, ter opleiding voor handel en nijverheid; id. id. her ziening verkoopsprijzen gemeente bestemd voor bouwterrein met advies comm. van fin id. id. herziening verordening schoolgeld- aan de twee tusscbenscholen. Zaterdagavond hield de Yereeuiging „Volksbelang" eene openbare vergadering het lokaal //Weten en Werken". De beer D. Jos Jitta uit Amsterdam, zou over //Speeltuinen." De Burgemeester en eenige Raadsleden nan de uitnoodiging van het be stuur, om de vergadering bij te wonen, vol- Na de vergadering geopend te hebben jeeft de president, de heer D. de Clercq, woord aan den heer Jitta, die mede- doet van ongeveer den navol- jenden inhoud: Het spel heeft bij het kind groote het speelt van nature. Het spel 8 de eenige manier om er bij kleine kin- leren iets in te krijgen en het spreekt (lat het spelen in de open lucht meest nuttig is. Nu heeft dat spelen in de open lucht •p het platteland geen bezwaar. Daar zijn duinen, strand; maar in de ste die dat missen, ontmoet het spelen in Ie open lucht tal van bezwaren. Daar hindert het spel het verkeer en omgekeerd, daar worden met zorg onderhouden plant soenen vernield. Kinderen van bemiddelde ouders kunnen in den tuin hunner woning spelenmaar behoeftige ouders bezitten geen tuin en moeten dus hun kinderen wel op straat laten spelen, hetgeen, zonder nog van den last dien het publiek onder vindt te spreken, voor de kinderen zelf nadeelig en gevaarlijk is. Op dit beginsel zijn de speeltuinen gebaseard. In (le speeltuinen heerscht niet en kan ook niet heerschen de absolute vrijheid, die het kind op straat geniet; maar daarte genover staat, dat het kind gelegenheid heeft te spelen met voorwerpen die het anders niet krijgen kan en dat het een voudige spelen leert, die het prettig viudt en die ook trouwer schoolbezoek kunnen teweegbrengen. Daar toch leert het tucht, het leert zich schikken en oog en hand worden geoefend, dikwijls ook het ver stand. Er is natuurlijk een gezag, doch dat zich zoo weinig mogelijk doet go- voelen. Naar aanleiding van den speeltuin in Coblenz werd iu 1880 te Amsterdam de eerste en in 1881 de tweede speeltuin opge richt. De eerste kan bevatten 1000, de tweede 600 kinderen, terwijl op dit oogonblik gelden werden verzameld voor een derden. De gemeente Amsterdam heeft den grond voor 2 0 jaar in erfpacht afgestaan tegen eene jaarlijksche recognitie, welk laatste de directie het voordeel geeft, bespoeiing te kunnen verlangen. Als toegangsbewijs strekten blikjes, maar daar men (leze namaakte, (wel een bewijs, hoe gaarne men den tuin bezoekt) zijn deze thans door geperforeerde kaartjes vervangen, die op datum zijn. Geld wordt in den tuin niet gevraagd, de kosten van onderhoud worden bestreden door vrijwil lige bijdragen en contributiën. In Berlijn zijn de speeltuinen op echt Pruisische manier ingericht. Alles is (laar in militairen geest ingericht. De kinderen worden in afdeelingen verdeeld, ze moeten meedoen wat hun wordt aangewezen, ter wijl men in Amsterdam hen daarin vol komen vrijlaat en alleen eenige kinderen bij enkele zeer geliefde spelen (schomme len b. v.) als commissarissen van orde laat fungeeren. Den gulden middelweg, zegt spreker, acht ik ook hier den besten. Het militairisme van de Duitschers zou ons niet passen, maar eenigen regelmaat en orde aebt ik bepaald noodig. Het beste zou zeker zijn, zoo eenige jonge dames b. v., de kinderen wilden leiden en voorgaan. Dat (le speeltuinen in Amsterdam suc ces hebben bewijst het feit, (lat in het afgeloopen jaar het bezoek het maximum had bereikt. Niet minder dan 175,000 kinderen hebben iu dien tijd de beide tui nen bezocht. Zij zijn gedurende de zomer maanden dagelijks van 5 tot 7 uur ge opend voor kinderen niet onder de zes en niet boven de 14 jaar. Do Voorzitter geeft thans eene gespe cificeerde kostenberekening, die wij vroe ger reeds vermeldden. Deze wijst voor de inrichting een totaal cijfer van f1500 en voor het jaarljjksch onderhoud van f 600 aan, waaronder is begrepen een levende omrastering, die het voordeel heeft goed koop te zijn en op don duur beschutting aan te brengen. Deze kosten wil de Voorzitter bestreden zien door vrijwillige bijdragen en geregelde contributie, voor welke laatste men dan kaarten ontvangen zal. Na voorlezing van eenige stukken uit het verslag van den Rotterdamschen speeltuin geeft de Voor zitter gelegenheid tot bet doen van aan- eu opmerkingen en het vragen vau in lichtingen. Van deze gelegenheid wordt gebruik g«- maakt door den hoer dr. C. G. vou Ree ken en den heer G. van Overbeek. De heer von Reeken begrijpt zich niet, hoe in een speeltuin ruimte kan zijn om goed te hoepelen, krijgertje te spelen enz. Hij meent dat de beperking der ruimte de losheid zal belemmeren.Ook vreest do heer von Reeken dat men te veel de taak der ouders overneemt, en acht den speeltuin niet noodig iu Haarlem, omdat hier licht, lucht en ruimte genoeg is. Ook wenscht hij wel te vernemen, of de kindereu, (lie van den speeltuin gebruik maken, minder balddadig geworden zijn. Ruimte voor hoepoleu euz., antwoordde (1e heer Jitta, blijft er voldoende, nooit heeft dit bezwaar opgeleverd. Hij kan na tuurlijk niet met statistische cijfers aantoo- nen, dat er minder balddadigheid heerscht sedert de oprichting der tuinen, maar is daar voor zichzelf zeer zeker van over tuigd. De Voorz. doet opmerken, dat men wel genoodzaakt is de taak der ouders over te nemeu, (laar (lezen door hun gering loon die taak niet kunnen vervullen. Was de sociale toestand der lagere klasse beter, dan zou het onnoodig zijn; thans evenwel acht hij dit dringend noodzakelijk. De heer Van Overbeek ziet geen nood zaak in het maken van een speeltuin hier ter stede. Men vindt hier speelplaatsen bij alle scholen, bosch en duinen. Spreker acht het nuttiger stappen te doeu om die duinen, waarop de toegang thans gedeel telijk verboden is, te outrasterenhij vindt het verder verkeerd kinderen van ver schillenden leeftijd by elkander te brengen en zegt dat kinderen hun eigen vrienden moeten zoeken en met onbekende kinderen niet prettig kunnen spelen. Daarbij is al leen des zomers de speeltuin geopend en heeft men er derhalve des winters niets aan. Hij waarschuwt er tegen, dat men een behoefte scheppe die in Haarlem niet bestaat. Spreker wordt door den heer Jitta, den voorz., en den heer Schröer beautwoord. Het bijeenbrengen van kinderen van verschillenden leeftijd heeft te Amsterdam zeer goed gewerkt, dat is dus slechts een theoretisch bezwaar. Op de Bolwerken trek ken de kinderen de jonge boompjes naar beneden, klauteren iu de boomen, brekeu er takken af, gooien elkaar met zand enz., al hetwelk men bezwaarlijk spelen in den goeden zin kan noemen, terwijl ze in de straten de voorbijgangers op allerlei wijze hinderen. De duinen kunnen kinderen ran 614 jaar niet bereiken, daar dit te vermoeiend voor hen is, tenzij men hen per rijtuig naar huis terugbrengt, wat natuurlijk te kostbaar wordt. Eu wat zouden ze doen als ze in de duinen waren? Vuurtjes aan leggen enz. terwijl ze gevaar loopen te verdwalen. Des winters blijven uit den aard der zaak de kinderen niet lang op straat spelen. Na dankzegging door den Voorzitter aan den heer Jitta wordt de vergadering gesloten. Te Haarlemmermeer zullen de ijk en herijk plaats hebben al* volgt; Te Hoofddorp op Zaterdag 2 en Maandag 4 Juni bij J. Boomte Nieuw Veunep op Donderdag 31 Mei en Vrijdag 1 Juni bij J. Pasmooy; te Halfweg voor de buurt de «Lijn den» op Dinsdag 5 Juni. Men schrijft ons uit Beverwijk: Zaterdag 12 Mei gaf de zaugver- eenigingopgericht door de afdee- liugj, Beverwijk1' van de„Maatschap- pij tot bevordering der Toonkunst", hare elotuitvoenüg, met medewer king van de solisten mejuffr. Wia Dikema van Leiden, mevr. V. B. van Haarlemen de heeren C. Thole van Amsterdam en H. Schmidt van Rotterdam. Het orchest bestond uit de heeren Wolters, Snoer, Pusch en W. H. en W. C. Breedhoff. Waar mevr. V. B. dadelijk ieders sympathie verwierf door hare schoone alts' em en eenvoudige voordracht, wekte mej. Dikema met haar solo nummer bij ieder het verlangen op, haar in hare volle kracht in 't hoofdnummer van het programma „das Marchen von der schonen Me- lusine", te hooren. Toen dan ook in „Melusine" het vrouwenkoor een kracht ontwik kelde sterker dan men met recht mocht verwachtenkwam haar machtige, volle sopraanstem in al hare schoonheid uit. Mejuffr. Dikema was het glanspunt van den avond en om hare imposante figuur als Melusine hadden zich koor en or kest geschaard om een werkelijk schoon geheel voorttebrengen. De heer Thole nog eens te hooren zou ons werkelijk een genot zijn. Het vrouwenkoor, door den heer Snoer begeleid, moet men meer dan eens hooren om het goed te kunnen genieten. „Zigeunerleben" was een aardig slot. Een woord van hulde aan den heer Schunlau is hier wel geplaatst. LETTEREN EN KUNST. Donderdag, 12 April, werd in Power's Opera House te Grand Rapids (Michigan) door eenige dames en heereu met veel succes opgevoerd //Janus Tulp", van Jus tus van Muurik. Inhoud van de Portefeuille No. 6 Eddy, Mooi Treeske (met een pl.) Nieuwe uitgaven (Huet, Fantasiën geïllustr. Van LennepHofwyck v.Eymael; Koster, GedichtenClark Russell, Een zonderlinge Zeereis). Tijdschriften. J. G. H. Mann, Muzikale Nova VIII. Concert Sigrid Arnoldsou. Muzikale Kroniek. J. M. Roos van den Berg, Friedrich Rückert. C. L. Lütkebühl Jr., De Weelde (n. George Hesbert). De Deputatie (met een plaat). Taco 11. de Beer, Nederland in Duitschland. Eene bibliotheek te Athene. Cornelis Alyan- (ler Brandts Buys. Het drama: Adolf van Gelre. Feuilleton. De dames Nie- teling. Avonturen eener Fransche Kat pi Duitsch Lotharingen. VISSCHERIJ. Enkhuizen, 11 Mei. Heden wer den alhier aangevoerd 40.000 stuks ansjo vis, prijs nog niet bekenddeze visscherij laat zich gunstig aanzien. 12 Mei. Door Eukhuizer visschers zijn aangebracht van 500 tot 2500 stuks ansjovis ongereer 3000 kg. kleine schol, prijs aan den afslag f3.60 a 5.70 per 50 kg. Door Urker visschers zijn aangevoerd van 8000 tot 9000 stuks kuilausjovis. N i e u w e d i e p, 12 Mei. Zeventig korders en 2 beugers brachten heden 5 tot 45 tongen, 4 tarbotten, 80 roggen, 1 tot 7 maudjes kl. schol en 1 tot 3 man den schar ten afslag, terwijl van Wierin- geu 27 tal geep werd aangevoerd tong gold 36 a 40 cent, tarbot f 6.50 a 9, rog 90 a 75 cent per stuk, kl. schol f 1.80 a 1.30 per mandje, schar f 1.25 per mand en geep f24.50 a 2.650 per tal. Lemmer, 11 Mei. De visscherij naar bot op de Zuiderzee was in de drie eerste dagen der vorige week veel gunstiger; de vangst was ruim, doch (1e kwaliteit blijft SF'ISES'ETXXjXJIISTO iJXT. Naar het Engelsch, van Anna Katharina Green. 321 XIII. Het vraagstuk. Ik ben vast besloten, om nooit aan iemand te zeggen, oe die sleutel in mijn bezit kwam, viel zij mij plotseling i de rede, terwijl baar onverwacht een nieuw licht scheen i zijn opgegaan. En zich vervolgens zwijgend nederzettende am zij de houding aan van iemand, die gereed is om zijn esluit ten einde toe te handhaven. Op mijn beurt rees ik op en liep met groote schreden door et vertrekhet was alsof een giftige slang mij diep in het hart ad gebeten. Al zou men het drijven tot het uiterste, hernam zij, - en al zouden allen, die mij liefhebben, mij op hun knieën neeken om het te zeggen, ik zou toch blijven weigeren. In dat geval moet ik aannemen, zeide ik, vast beslo- m om mijn geheim vermoeden niet te verraden, maar even ier versterkt in mijn voornemen om te trachten de oor- tak van haar hardnekkig zwijgen uit te vorschen, in dat geval moet ik aannemen dat gij de justitie het spoor wilt doen bijster worden. Met woord noch wenk werd deze veronaerst-lling door haar beantwoord. Ik moet bekennen, miss Leavenworth, zeide ik nu, dat dit vast besluit om u zelve op te offeren, ten einde een ander te redden zeer edelmoedig ie, maar ik betwijfel of uwe vrienden en zij die waarheid en recht boven alles lief hebben, met dat gedrag wel zullen zijn ingenomen. Mijnheer! zeide zij, mij uit de hoogte aanziende. Indien gij weigert ons te helpen, ging ik langzaam voort, zullen wij verder moeten gaan zonder uw bijstand. Da4 gij het aangenomen kind waart van den heer Veeley's besten vriend, zou alleen voor mij voldoende zijn geweest om het uiterste te beproeven, ten einde uw naam van allen smet te zuiveren; maar na alles, waarvan ik dezen middag getuige ben geweest, na de volkomen overtuiging, die gij mij geschonken hebt, niet slechts van uw onschuld, maar ook van uw innigen afkeer van alles, wat maar eenigszins met iets misdadigs in verband kan staan, zou ik mij-zelf niet langer een man achten, indien ik niet zelfs uw goede meening omtrent mij prijs gaf, om te slagen in mijn pogen en u geheel en al te ontheffen van den last eener zoo schan delijke verdenking. Wat is u dan van plan?vroeg zij eindelijk, na een lange poos van hardnekkig stilzwijgen. Mijn plan is, zeide ik, mij recht voor haar plaat sende, u geheel en voor goed te bevrijden van alle ver denking, door den waren schuidige op te sporen en hem der geheele wereld al zoodanig aan te wijzen, Ik verwachtte haar te zien ontstellen, nu ik haar van zoo nabij deed vermoeden, wien ik met den waren schuldige bedoelde. Maar in plaats hiervau, drukte zij de handen slechts vaster ineen en zeide Ik betwijfel, mijnheer Raymond, of gij dat plan wel ooit zult kunnen ten uitvoer breDgen. Twijfelt gij, of ik in staat zal zijn den waren schuidige uit te vinden, of wel, dat ik hem aan de justitie zal kunnen overleveren? Ik twijfel, zeide zij, zich geweld aandoende, of wei ooit iemand den waren schuldige in dit geval zal weten aan te wijzen. Eén persoon is er slechts, die dit zou kunnen, zeide ik, haar op de proef stellende. Wie dan Hanna de naaister, miss Leavenworth, moet bekend zijn met wat op den bewusten avond heeft plaats gegrepen. Wanneer het ons maar eerst gelukt de verblijfplaats van Hanna te ontdekken, zal het ons niet moeilijk vallen den moordenaar van uw oom te ontmaskeren. Dat is slechts een onderstelling, gaf zij ten antwoord, maar ik bemerkte duidelijk, dat mijn woorden hun doel niet hadden gemist. Uw nicht heeft een groote belooning uitgeloofd aan hem, die het verdwenen meisje weet op te sporenin alle streken des lands ligt men op de loer. Het zal geen week meer duren, of wij zien haar hier. Haar tegenwoordigheid zal mij niet kunnen batenzij kan mij niet redden, zeide zij, terwijl haar geheele houding eensklaps veranderde.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1888 | | pagina 1