NIEUWS EN ADVERTENTIEBLAD.
Blanken en Zwarten.
6e Jaargang. Maandag 20 Augustus 1888. No. 1573.
Dit Immer Maat uit twee Maften.
BINNEN LAN D.
VOORBERICHT.
HAARLEMS DAGBLAD
ADVERTENTIE 11:
van 15 regels 50 Cents; iedere regel meer 10 cents
Groote letters naar plaatsruimte.
Bij groote opgaven aanzienlijk rabat.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door
onze agenten en door alle boekhandelaren, postkantoren en courantiers.
en J. B. AVIS.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale de Publicite Etrangère G. I. DATJBE Co., JOH. F. JONES, Suer., Parijt, 3Ibis Faubourg Montmartre.
EERSTE BLAD.
STADSNIEUWS.
Haarlem, 18 Augustus.
Zondag den 19en Augustus zullen
op het Museum van Kunstnijver
heid alhier de platen, betrekking
hebbende op de bouwkunst der
duitsche renaissance, nog tentoon
gesteld zijn. Toegang vrij.
Voor het examen ter verkrijging
van de akte fransch (1. o.), Vrijdag
te Utrecht gehouden, zijn geslaagd
o. a. de heer C. Zijderveld en mej.
J. M. Abbing, alhier.
Gelijk bekend is, werd in 1887
een stuk land aan den Schoterweg
door de gemeente aangekocht met
het doel om daarmede de tegen
woordige begraafplaats, die in 1832
werd in gebruik gesteld, te ver-
grooten na aanplemping van een
deel van het Spaansch Vaartje dat
daarlangs loopt. De daarvoor noo
dige werkzaamheden hebben tedert
onder toezicht van den heer J. G.
Michielse, opzichter der gemeente,
belast met de plantsoenen, plaats
gehad en zullen weldra zijn voltooid.
Dit nieuwe gedeelte ie zeer doel
matig aangelegd, met een rijweg,
voetpaden en grasperken. De kosten
van een en ander hebben met inbe
grip van de uitgaven voor aankoop
van bedoeld land, ruim een halve
ton bedragen. De grondwerken zijn
uitgevoerd door den aannemer A.
Visser, te Haarlem, en de aanleg
door den aannemer W. H. Swets,
te Hardinxveld.
Wij vestigen gaarne de aandacht
op de achterstaande advertentie van
den heer P. Van Looy, alhier.
De heer Van Looy, leeraar M. O.
in teekenen, geeft les o. a. in schil
deren. lithographie en calligraphic,
terwijl hij nevens den cursus waar
van hierachter melding wordt ge
maakt, ook jongelieden opleidt voor
de akte teekenen lager onderwijs.
Reeds menig leerling heeft met
succes de lessen van den heer Van
Looy gevolgd. Men zal zich herin
neren, dat door hem indertijd een
zeer verdienstelijk letterboek is uit
gegeven.
Blijkens het rapport van den heer
N. van der Sleen aan de Vereeniging
tot bevordering der Volksgezondheid
was het gehalte der melk, geleverd
door de Haarl. Melk - Inrichting
gedurende de maand Juli, als volgt:
Soortelijk v Vaste
gewicht. e stoffen.
Maximum 1.032 3.4 pet. 12.5 pet.
Minimum 1.029 3.15 11.4
Gemiddeld 1.0307 3.29 12.05
Terwijl de schipper J. B. en diens
vrouw afwezig waren, viel Vrijdag
namiddag hun 6 jarig zoontje van
het vaartuig in het Noordzeekanaal,
bij zijkanaal E. Op het gegil van
het dochtertje schoot de knecht, J.
Geersen, die in het vooronder zat,
toe, begaf zich aanstonds te water
en smaakte de voldoening het reeds
zinkende kind van ten wissen dood
te redden. Geruimen tijd duurde het
echter eer de levensgeesten weder
waren opgewekt, doch door toepas
sing der bekende voorschriften keer
den zij na verloop van ongeveer drie
kwartier weder.
Donderdagavond te 7 uren brak
een zware brand uit in de boerderij
van P. Luit, staande aan den Veld
weg te Haarlemmermeer, tusschen
Sloten en de Lijnden. De brand ont
stond in het hooihuis, vermoedelijk
door broeiing. Woning, hooihuis en
twee bergen met ongeveer 100,000
pd. hooi werden eene prooi der
vlammen. Bijna niets is gered. Alles
is verzekeid.
LEGER EN VLOOT.
De militaire manoeuvres, waarbij proeven met
wielrijders zullen worden gehouden, zullen plaats
hebben van 3 tot 7 September in het Land van
Altena tusschen Heusden en Woudrichem, en van
3 tot 12 September in westelijk Noord-Brabant
tusschen Wouw en Rozendaal.
Door den Alg. Ned. Wielrijders-Bond is voor
gesteld, dat door het rijk voor logies zal worden
gezorgd, hetzij door inkwartiering, hetzij door
het verschaffen van veldtenten met toebehooren,
en waar zulks niet kam geschieden aan de deel
nemers f 1.25 per nacht en per hoofd uit te
keeren. Aan hen, die zulks verlangen, zullen van
wege den Bond reiskosten en levensonderhoud
worden vergoed.
Onder de vele bewijzen van instemming en
belangstelling, die het bestuur van verschillende
zijden mocht ontvangen, is ook een schrijven van
den luitenant der inf., jhr. H. W. Storm van
's Gravesande, te Arc hem, die ook aan de ma
noeuvres zal deelnemen. In dit schrijven worden
zeer vele raadgevingen en wenken voor de wiel
rijders, die aan de oefeningen deelnemen, ten
beste gegeven, wat betreft o. a. hunne kleeding
en bewapening en de diensten, die aan hen kun
nen worden opgedragen.
Door de beide generaais-commandanten, die de
oefeningen zullen leiden, zijn voorloopig aan de
deelnemers de volgende eischen gesteldDe wiel
rijder is geheel en al soldaat. Hij moet de grootst
mogelijke geheimhouding in acht nemen ten aan-
zien van mondeling ontvangen berichten en raag
de hem toevertrouwde brieven aan niemand an
ders dan aan den geadresseerde ter hand stellen.
Hij moet de constructie van zijn wiel goed ken
nen en zich vertrouwd hebben gemaakt met het
lezen der kaart.
Door het bestuur is voor elke twee of drie
wielrijders een op passer aangevraagd. Verschil
lende beste rijders hebben zich bereids aangemeld
Door het bestuur is daaruit reeds eene keuze
van zestien personen gedaan, zijnde het benoo-
digde getal. (N. B. C.)
Uit Hellevoetsluis wordt gemeld:
Bij de lichtmanoeuvres dezer week is gebleken
dat eene torpedoboot, groot model, voorzien van
eene lanceerinrichting, op 200 M. afstand het
ramschip Buffel naderde, niettegenstaande het
electrische licht van het schip in werking was.
LAND EN TUINBOUW.
Voor het eerst is men dit jaar te Aalsmeer
in het Oosteinde begonnen met het verzenden
Tan groenten. Volgens reededeeling beliepen de
ontvamgsten van 25 April tot 11 Aug. f 953.23.
De voornaamste teelt, die der augurken, is geheel
mislukt.
De tentoonstelling van aardbeien en bloemen
te Aalsmeer in Juli jl., is dit jaar goed geslaagd.
De penningmeester deed in de laatste verga
dering, 16 Aug. gehouden, mededeelicg dat er een
batig saldo wa9 van f 150. De ontvangsten en
entries bedroegen f834; op de lijst was inge-
teekend voor f457.
In eene vergadering, door
de bewoners van het gedeelte van Nieu-
wer-Amstel, waar 6 Augustus jl. de be
kende ernstige brand plaats had, gehou
den, is besloten
lo. Den Provincialen Staten van Noord-
Holland te verzoeken de begrootiug voor
de gemeente Nieuwer-Amstel voor 1889
niet goed te keuren, voordat de treurige
toestand, waarin haar brandweer verkeert,
opgeheven is.
2o. Een adres aan de Tweede Kamer
te richten, waarin de bewoners van deze
wijken, en zoo noodig van geheel Nieuwer-
Amstel, aandringen op spoedige annexatie
bij Amsterdam, omdat de gemeente N.-
Amstel niet in staat is de belangen der
bewoners te behartigen.
8o. Het bestuur van het wijk-comité
op te dragen te onderzoeken in hoeverre
de ter plaatste aaawezig zijnde autoriteiten
zich aan plichtverzuim hadden schuldig
gemaakt, opdat daarna eene klacht bij de
justitie kan worden ingediend.
Wedstrijden.
Een tweedaagsch «Lawn-Tennis Tournament»
zal plaats hebben te Wijk aan Zee, op Vrijdag
en Zaterdag 14 en 15 Sept., en zoo uoodig op
Zondag 16 Sept. a. s.
Het bevat de volgende nummerseerste dag,
no. 1, heeren en dames double, prijs: 2 verg.
zilv. raed., uitgeloofd door de Mij. tot expl. van
het Noordzeebad Wijk aan Zee, inleggeld fl de
persoon.
No. 2, heeren double, prij3: 2 verg. zilv. med.,
uitgeloofd en inleggeld als voren.
Tweede dag. No. 3, championaats-wedstrijd voor
heeren, prijs: een zilveren beker, uitgeloofd en
inleggeld als voren.
Om het eigendom van den winner te worden,
moet deze den beker tweemaal na elkander of
drie verschillende malen gewonnen hebben. Jaar
lijks zal deze wedstrijd te Wijk aan Zee gehou
den worden, totdat de beker voor goed gewon
nen is. De naam van den winner wordt in den
beker gegraveerd. De winner ontvangt telken
male een zilveren herinnerings-penning.
No. 4, dames single, eereprys, aangeboden door
den heer Fred. H. Ayres, te Londen; inleggeld
f 1 per persoon.
Mocht de tijd te kort zijn, dan zullen de final
matches van no. 2 en no. 4 op Zondag 16 Sept.
gespeeld worden.
Het regelings-comité bestaat uit de heeren
F. W. baron van Tuyll van Serooskerken, Vel-
seu, voorz.; A. baron van Brienen van de Groote
Liudt, 's-Hage; graaf van Bylandt, R. baron van
de Capellen, Amsterdam; J. J. baron F&gel,
Ellecom bij Dieren; jhr. H. Hooft Jr., Amster
dam; F. ridder Huyssen van Kattendijke, Rozen-
daal bij Velp; Robert Laming, Kralingen; jhr.
Ch. F. van de Poll, Haarlem; C. Schone, Wijk
aan Zee; Henri Turing, Rotterdam.
Aan den nationalen en internationa
len wielerwedstrijden, die heden te Amster
dam vanwege de Amsterdamsche wieler-
wedstrijd-veroeniging worden gehouden, is
(aan den tandem-wedstrijd) deelgenomen
door mr. en mrs. Smith uit Londen; het
is voor de eerste maal, dat in Nederland
een dame bij deze wedstrijden mededong.
De leden der «Holland
Society» zijn Vrijdag feestelijk te
Alkmaar ontvangen en met rijtui
gen van de stoomboot afgehaald.
In de raadszaal werden zij door het
gemeentebestuur verwelkomd en
werd hun de eerewijn aangeboden,
waarna verschillende merkwaardig
heden werden bezichtigd en een
luncheon werd gebruikt op de buiten
plaats „Nijenburg" van den heer
Van Foreest.
Donderdag avond over-
leed te Arnhem, in den ouderdom
van ruim 78 jaren, de heer W. S.
van den Bergh van Heienoord, oud
luitenant kolonel commandant der
d.d. schutterij aldaar en eere-voor-
zitter van den Nederlandschen schut
terijkader-bond.
Ofschoon erWoensdag-
avond nog samenscholingen onder
het arbeidersvolk van Tzummarum
plaats hadden, werden er geen on
geregeldheden gepleegd. Donder
dagochtend is de veldarbeid hervat.
Ook sommigen die vroeger geen werk
hadden, hebben dit thans bekomen.
Men gelooft, dat er geen verdere
rustverstoring te vreezen is. De
rijks- en gemeente politie blijven
intusschen waakzaam.
Bij het afgraven van een
deel van het bolwerk aan de zee
zijde van Harlingen, ten behoeve
der demping van een stilstaand
water bij het weeshuis, is eene
onderaardsche gang aan het licht
gekomeD, welke daar niet werd ver
moed. Deze gang, welke aan de een
zijde dichtgemetselde schietgaten
vertoont, moet nog in den Spaan-
schen tijd het kasteel der stad (ter
plaatse waar thans het weeshuis
staat) hebben verbonden met de
vestingwerken aan de haven.
Nader meldt men omtrent
den brand te Tilburg:
Vrijdagnacht is alhier in korten
tijd de wollenstoffenfabriek van de
firma Gebrs. Sala afgebrand. Te
ruim twaalf uren werd de brand
bespeurd, ofschoon de fabriek van
binnen reeds eenigen tijd moet ge
brand hebben, daar in een kwartier
tijds het geheele gebouw in lichte
laaie stond. Aan blus3chen viel niet
te denken, zoodat alles uitbrandde
en alleen de kale muren zijn over
gebleven. De fabriek was eerst een
half jaar in werking, nadat zij na
den grooten brand van 13 cp 14
Augustus van het vorige jaar geheel
vernieuwd en vergroot, en volgens
de nieuwste eiechen was ingericht.
Zij was met electriech licht verlicht.
Men vermoedt dat de brand is ont
staan op de spinnerij, die op de
eerste verdieping gelegen was, doch
men weet niet waardoor. Het ge
bouw was verzekerd op beurspolis;
alleen bet magazijn bij deTilburg-
sche Brandwaarborg- maatschappij.
LETTEREN EN KUNST.
Inhoud Sempervirens no. 88:
De Cactus-groep. Een popnlair-botanische
schets, met een afbeelding. Iris germanica.
Duitsche Lisch, met een af beelding. Ingezon
den door E. H. Krelage en Zoon en Nog een
maal Jury's en scheidsrechters door P. L. Bau-
det. Illusiën. Nog iets over het bevriezen
der planten. Middel tegen keel- en borst-
aandoening. Necrologie. Tentoonstellingen.
Weeknieuws. Verschillende mededeeiingen.
Ontv. Prijscouranten. Advert.
FSSDILLBTON.
In de volgende bladzijden ontvangen onze lezers een
tafereel uit den Burgeroorlog tusschen de noordelijke en
zuidelijke staten van Amerika.
Dit tafereel speelt in het jaar 1861, in den staat Ten
nessee. Tot nader begrip zij het ons vergund, in korte woor
den de aanleiding tot dien oorlog in herinnering te brengen.
In de noordelijke staten vormden de tegenstanders der
slavernij (abolitionisten) een zeer aanzienlijke partij en de
snelle vermeerdering van de bevolkiog maakte de voorstan
ders der slavernij (meestal bewoners der zuidelijke provin
ciën) bevreesd, dat zij de meerderheid in het Congres op
den duur wel eens zouden kunnen verliezen. Toen nu Ca-
lifornië, dat door de goudkoorts in ongeloofelijk korten tijd
dicht bevolkt was geworden, zich ook bij de Unie wilde
aansluiten, deden de slavenhouders het voorstel, dat elke
nieuwe staat zelf over het behoud of de afschaffing der
slavernij zou beslissen. Zij dreigden de Unie te verlaten
zoo dit niet werd toegestaan. Daar de Regeering voor een
groot deel op hunne hand was, kwam dit tot stand. Thans
volgden allerlei willekeurige maatregelen, door de slaven
houders ingegeven, zoodat het noorden eindelijk in verzet
kwam en er in slaagde, door verdeeldheid onder hunne
tegenstanders, Lincoln, een abolitionist, tot president te kiezen.
Dit was het sein tot de afscheiding. De provincie Zuid-
Carolina rukte zich het eerst van de Unie los en in April
1861 was de oorlog formeel begonnen.
Behalve de groote gevechten, welke door de verschillende
legers werden geleverd, stonden ook natuurlijk de voor
standers der slavernij, als zij in het noorden en de tegen
standers als zij in het zuiden woonden, aan heftige vervol
gingen bloot. Deze krijg is een der gruwelijkste waarop
men in de laatste vijftig jaar kan wijzen, juist omdat zelfs
in kleine steden en dorpen broeders tegen broeders, vaders
tegen zoons vochten. Ruwe kerels, die hierin eene gelegen
heid zagen om zich te verrijken en vooruit te komen, vormden
ongeregelde benden, met eigengekozen opperhoofden, die door
een inderhaast bijeengekomen bestuur werden gesanctioneerd.
De treurigste aller oorlogen, de burgerkrijg vertoonde zich
in zijn volle naaktheid.
Het volgende verhaal nu geeft een tafereel van de wijze
waarop die oorlog werd gevoerd. De geregelde groote veld
slagen waren op verre na niet zoo betreurenswaardig als
in de zuidelijke staten de handelingen der plaatselijke, zoo
genaamde «Comité's van waakzaamheid», die met mate-
looze ruwheid en roekeloosheid op allerlei wijze de voor
standers van de afschaffing der slavernij vervolgden en mis
handelden of doodden.
Van dezen monsterachtigen uitwas van een monsterachtige
tweespalt volgt hierachter het, naar wij meenen, boeiend en
belangwekkend relaas.
Een verhaal uit den amerikaanschen burgeroorlog.
Ie HOOFDSTUK.
DE SCHOOLMEESTER IN NOOD.
Carl kroop steelsgewijs op de bank en zag door het ven
ster den meester zitten, schrijvende aan zijn lessenaar.
Deze was in een nauwsluitende, lange kwaker-jas gekleed
en zijn jeugdig, vreedzaam gelaat werd beschenen door de
laatste stralen der avondzon. De jonge man schreef aan
zijn zuster:
Het wordt mij in Tennessee te warm. Mijn school ie
zoo goed als verloopen en mijn verder verblijf bier zou niet
alleen nutteloos, maar ook gevaarlijk zijn. Er zijn veel
flinke, brave mannen in den omtrek, maar zij zijn niet op
gewassen tegen de roekelooze heftigheid van de voorstan
ders der scheiding. Ongeregelde troepjes volk, die door zelf
opgerichte comités van waakzaamheid worden beschermd
en betaald, verkrachten de wetten. Terwijl ik dit schrijf
staat een halfdronken kerel mij voor de deur uit te jouwen.
Ik vooral ben hun een doorn in het oog wegéns mijn af
komst uit Noord-Amerika en mijn afkeer van de slavernij.
Reeds hebben zij mij gewaarschuwd, Tennessee te verlaten
en gedreigd dat zij zich op mij zouden wreken, maar tot
ABONNEMENTSPRIJS:
Voor Haarlem, per 3 maanden1.20.
Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden. -1.65.
Afzonderlijke nummers- 0.03.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Bureau; Kleine Houtstraat No. 9, Haarlem. Telefoonnummer 122.
Directeuren-Uitgevers J. C. PEEREBOOM
