NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
Blanken en Zwarten.
6e Jaargang.
No. 1574.
Dinsdag 21 Augustus 1888.
ABONNEMENTSPRIJS:
ADVERTENTIES:
S T A D S N i E U S.
B 11\ li Ai I. A X I).
Voor Haarlem, per 3 maanden1.20.
Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden. - 1.65.
Afzonderlijke nummers- 0.03.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
BnreanKleine Houtstraat No. 9, Haarlem. frelefoonBiunniBier 127.
rail 15 regels 50 Cents; iedere regel meer 10 cents
Groote letters naar plaatsru.mte.
Bij groote opgaven aanzienlijk rabat.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door
onze agenten en door alle boekhandelaren, postkantoren en courantiers.
Birecteuren-Ufltgevers J. C. PEEBEBOON en J. B. AVIS.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Generale de Publieite Etrangère G. L. DAUBE Co., JOH. F. JONES, Suer., Parij:, 31bit Faubourg Montmartre.
Haarlem, 20 Augustus.
Bij kou. besluit zijn het regle
ment en de tarieven van de levens
verzekeringmaatschappij Haarlem,
gevestigd alhier, goedgekeurd.
Zaterdagmiddag is het Koloniaal
Museum bezocht door Z. Exc. den
nieuw benoemden Gouverneur-Ge
neraal van Nederlandsch-Indie, mr.
C. Pijnacker Hordijk, die zijne bizon-
zondere ingenomenheid met de ver
zamelingen heeft te kennen gegeven
en zijn invloed en medewerking
voor den bloei der instelling heeft
toegezegd.
Een tiental dames en heeren, van
de «Holland Society» te New-York,
hebben Zondag het stedelijk mu
seum van schilderijen en oudheden
op het raadhuis alhier met veel be
langstelling bezichtigd, rondgeleid
door den opzichter Paul C. van
Vliesingen, die hen uitnemend van
een en ander op de hoogte kon
brengen, aangezien hij 15 jaar ach
tereeu in Amerika is geweest.
LETTEREN EN KUNST.
Het volledig tableau de troupe van den Park
schouwburg te Amsterdam (seizoen 188889),
directeur J. G. de Groot, luidt als volgt:
J. G. de Groot, hooldregisseur; M. Kok, secre
taris; Maurice Hageman, eerste orkestmeester;
Martin Sieveking, tweede orkestmeester en solo-
repetiteur; J. de Smidtz, le regisseur; E. vau
der Ven, 2e regisseur en tooneelmeesterI. M.
Snoek, koorrepetiteur; J. N. Berkhout, costu
mier; M. T. v. d. Beugel, coiffeur.
Artisten: Dame3: mej. Louise van Besten, le
dramatische zangeres van de groote opera Be la
Monnaie, te Brussel; mevr. Martha van Ophe-
mert-Schwencke, le dramatische zangeres; mevr.
A. Orelio-Van Zant, le coloratuur-zangeres;
Marguerite Alhers-Jahn, le dugazon en travesti
mej. Alma Pandïer, 2de dramatische zangeres,
pensionnaire van het conservatorium te Parijs;
mej. Marie Verhruggen, 2e dramatische zangeres,
pensionnaire van het conservatorium te Gent;
mej. J. Koning, 2de coloratuur-zangeres; mevr.
Strelitekie, 2de dugazon en travesti.
HeerenDésiré Pauwels, le dramatische tenor;
Eugène v. d. Kerckhoven, Je lyrische tenor; F.
Doomst, 2e lyrische tenor; J. M. Orelio, le ba-
ryton; J. H. Alhers, le haryton; Joh. Schmier,
le bas, S. Poons, 2e haryton; Félix Derickx,
(trial) 2e tenor.
Koor24 dames en 24 heeren. Volledig orkest
van 46 executanten.
Uit dit tableau de troupe blijkt, dat het man-
nenpersoneel zijne beproefde krachten alle be
houden heeft; het vrouwenpersoneel heeft eene
belangrijke uitbreiding ondergaan. Mevr. Culp
Kiehl komt er niet meer op voor, doch daaren
tegen zijn aangewonnen: mej. Louisa van Besten,
eerste dramatische zangeres van het TJiédtre de
la Monnaie te Brussel, en de dames Pandier en
Verhruggen, als tweede dramatische zangeressen,
van de conservatoria te Parijs en te Gent.
Zooals hekend is, zullen aan 't groot inter
nationaal concours te Tilburg voor Harmonie- en
Fanfare-gezelschappen 31 verschillende muziek-
vereenigingen mededingen in de volgende afdee-
lingen: 1, 2, 3 en 4e afdeeling voor uitvoering,
le en 2e afdeeling "Lecture a Vue« en éene af
deeling «Concours de Soli«. Iedere afdeeling is
in twee secties gesplitst. In sectie A kampen de
Harmonie- en in sectie B de Fanfare-vereenigin-
gen. In iedere sectie zijn huiten de prijzen in
medailles een prijs iu geld en één bestaande in
een kunstvoorwerp, terwijl in de le afdeeling
Lecture h Vue« een kunstvoorwerp is gesteld,
geschenk der meest beroemde instrumentenfabriek
"L'as90ciation générale des ouvriers réunis,L. Fran-
9ois, Maitre en Co. te Parijs, ter waarde van
150. In de 2e afd. «Lecture a Vue« in iedere
sectie een kunstvoorwerp, geschenk der Tilburg-
sche dames, ieder ter waarde van fl. 100. In de
afdeeling «Concours de Soli« in sectie A een
kunstvoorwerp, geschenk vau de sociëteit Phil
harmonic, en in de sectie B een kunstvoorwerp,
geschenk der werkende leden, beiden van circa
75 gld. waarde.
Bovendien neeft de stad Tilburg een prijs van
150 gld. gesteld.
Het feest begint des Maandagavonds 27 Augus
tus met een feestconcert, der Jury aangeboden
door de nieuwe Koninklijke Harmonie, dat tegen
8 uur in den tuin der 30cieteit plaats heeft. 28
Augustus tegen 101 2 uur heeft er een optocht
plaats; na afloop omstreeks 1 uur begint de wed
strijd voor Fanfare-societeiten. 's Avonds te 7 uur
heeft de '/Concours de Soli« plaats en 29 Augus
tus 's morgens te 10 uur de «Lecture h Vue»
voo<~ Fanfare-gezelschappen.
Ten 1 uur beginnea de Harmonie-gezelschap
pen den wedstrijd, te 7 uur voor de afd. «Lec
ture a Vue" en te 8 uur de «Concours de Soli«.
lederen avond zal de tuin der sociëteit prachtig
verlicht worden.
Het valt niet te betwijfelen, of het zal een
der schitterendste feesten zijn op dit gebied, ooit
in ons land gegeven en zal gewis voor duizenden
muziekliefhebbers een bezoek waard zijn.
Van Guy de Maapassants nieuwste werk
«Sur l'eau* (geen roman) met illustraties van
Riou, zijn reeds 15000 exemplaren verkocht.
De herlijnsche censuur heef; de officieuse
bladen aangeschreven, een werk van Jean Bon-
nefon «Drame impérial" niet te hespreken en zelfs
niet te noemen. »Dc waardigheid van het Rijk
vordert dat schotschrift te iguoreeien*. Natuur
lijk wordt daarin de ziekte van keizer Friedrich
behandeld.
In de «Müuchener Neueste Nachrichten«
wijdt R. Mather bijna een geheel feuilleton aan
de hollandsche schilders op de tentoonstelling.
Hij zegt o. a. dat «fiir Deutschland die Hollan-
dische Kunst bekanntlich der Jungbrunnen ge
worden i9t«, roemt de werken van Israels, Mat-
thijs Maris, Bisschop en zegt van de landschil-
derijen, dat deze misschien wel het hoogtepunt
der geheele tentoonstelling vormen. Aan Mauve,
Jacob Maris, Artz, De Haas, Oldewelt, Mesdag,
Rooseboom, v. d. Bakhuizen wordt warme lof
toegezwaaid. Mother prijst de wijze beperking
van onze landgenooten, die, een genre kiezende,
zich daartoe bepalen; van dsar die fijne, bemin
nelijke producties, die niet voldoen aan de seu-
satielust des massa, maar een genot zijn voor
hen, die echte kunst genieten willen. In de
techniek achterstaande bij de Franschen, over
treffen zij dezen ver in gemoed. In Israels, de
Marissen en Mauve heeft de school van Fon-
tainebleau haar verwante opvolgers gevonden; zij
zijn de klassieken der nienwe richting.
LEGER EN VLQQT.
Naar men verneemt, worden er vanwege het
departement van Marine onderhandelingen ge
voerd over den aankoop van grond in den Groo-
ten IJpolder, voor den houw van een schiet-
katoen-magazijn aldaar.
Z. M. de Koning is, waarschijn
lijk door gevatte koude, ongesteld
en moet reeds sedert een paar dagen
het bed niet verlaten hebben. Dr.
Vinkhuyzen is Zondag op het Loo
aangekomen.
Als curiositeit verdient
vermelding, dat het bezoek van
Hertog Adolf van Nassau op het Loo
volgens de Neueste Nachrichten ten
doel had dtf verloving van zijn
oudsten zoon, den 32 jarigen Wil
helm, aanstaand Groothertog van
Luxemburg, met PrinsesWilhelmina.
Op die wijze zou het gemakkelijkst
de luxemburgeche «Erbschaftsfrage
gelost» worden, zoo beweert dit
blad, dat, evenals zoovele buiten-
landsche bladen, in den waan schijnt
te verkeeren dat er Dog een luxem
burgeche erfopvolgingskwestie be
staat.
Naar het V ad er land ver
neemt, is bij den raad van state in
onderzoek een wetsontwerp tot re
geling van kinder- en vrouwenar
beid, welk ontwerp in hoofdzaak
is gebouwd op de conclusiën, waar
mede de meerderheid van de com
missie voor de arbeids-enquête baar
rapport heeft besloten.
Uiteen regeeringstele-
gram blijkt, dat, op aanwijzing uit
Solo, aldaar, zoomede in de resi-
dentiën Kediri, Pasoeroean eu Ma
dioen ettelijke geestdrijvers met
hunne aanhangers zijn opgepakt, als
verdacht van onrust te stoken. Het
bestuur is overal waakzaam. Rust
verstoring is onwaarschijnlijk.
Bij beschikking van den mi
nister van Waterstaat enz. is bepaald, dat
met ingang van 1 Sept. a. s. de afdeeling
//spoorwegen" bij zijn departement wordt
opgeheven en dat de daaraan verbonden
werkzaamheden zullen worden oterge-
bracht naar de afdeelingen Waterstaat,
Handel en Nijverheid en Comptabiliteit.
In verband daarmede zullen de hoofd
commies jhr. van Citters, de sectie-inge
nieur jhr. Repelaer van Driel, de hoofd
opzichter Van Roosendaal en de commies
Putters naar die afdeelingen overgaan.
Voorts is bepaald dat de heer Michaels,
chef aan de opgeheven afdeeling, met de
voltooiing van het spoorwegnet blijft be
last en als technisch adviseur voor spoor
wegzaken zal optreden.
Aan hem wordt een kleine staf van
ambtenaren nl. de heeren van den Berck-
hof, van Tricht, Haring, Bom en Duij-
maer van Twist toegevoegd, terwijl de
overigen, zijnde de heeren Witsen Elias,
Simon, Weenink, Stortenbeker, Danner,
Lindhout, Riel, Riko, Dewald en Le
Comte, respect, met 1 Jan., 1 April en
1 Juli 1889, van hunne betrekking bij
de spoorwegen zullen worden ontheven.
De Provinciale Vereeniging van
burgemeesters en secretarissen in
Zuid-Holland zal eene vergadering
houden op Donderdag 30 Augustus,
des middags te 12 uren, in de
Diergaarde te Rotterdam.
De punten van behandeling zijn:
lo Rekening van den secretaris
wegens zijn geldelijk beheer over
1887.
2o. Benoeming van twee leden
van het bestuur, in plaats van de
periodiek aftredende leden, de heeren
mr. S. A. Vening Meinesz en A. P.
Zaalberg.
3o. Bespreking eener circulaire
van de Nederlandsche Vereeniging
voor gemeentebelangen, aan deze
Vereeniging gericht, en bespreking
van het praeadvies, door het be
stuur naar aanleiding daarvan op
gemaakt.
Voorts zullen door verschillende
leden eenige stellingen worden ver
dedigd.
Na afloop der vergadering zal
gelegenheid gegeven worden door
den burgemeester van Rotterdam,
tot het bezoeken van eenige open
bare werken aldaar.
Ten slotte wordt een gemeen
schappelijke maaltijd gehouden,
mede in de Diergaarde.
Eene onderwijzeres, die na
lang solliciteeren eindelijk geplaatst i»,
schrijft ons het volgende:
Na'vongeveer veertigmaal gesolliciteerd
te hebben, ben ik thans eindelijk in een
klein plaatsje benoemd aan de openbare
school. Op welk salaris zal ik maar niet
zeggen, men mocht eens een collecte voor
mij willen gaan houden en dat wil ik
liever niet. In den tijd dat ik gesolliciteerd
heb, legde ik niet minder dan tweehon
derd vijftig bezoeken bij raadsleden in ver
schillende gemeenten af.
Waarvoor die bezoeken eigenlijk dienen
heb ik nooit recht kunnen begrijpen.
Bijna overal toch moet men proefles ge
ven, in tegenwoordigheid van het hoofd
der school en van den schoolopziener,
soms ook zijn burgemeester en wethouders,
er bij, nooit echter in tegenwoordigheid
van de leden van den Raad. Daarop maken
de beide eerstgenoemde heeren een drietal,
soms ook een tweetal op en plaatsen de
gene die zij het besten achten, als num
mer een.
Men zou zeggen, dat de benoeming voor
den Raad thans zeer eenvoudig wordt. Hij
beschouwt de zaak als een bloote formali
teit en sanctioneert de keuze van-de beide
deskundigen door nummer een te be
noemen. Gij vergist u. Eerst hebben de
candidaten al de raadsleden, met B. en
W. incluis, een bezoek moeten brengen.
Gij meent, dat zij dan vragen, welke me
thode van leesonderwijs men gebruikt, of
mon in staat is de laagste klassen een
voudig en met tact te onderrichten, of
men een goede hand schrijft en zoo meer.
Wel neen, zij praten wat over koetjes en
kalfjes, over de groote concurrentie die er
heerscht, over de lage salaria en andere
dingen, die wij beiden wel weten, 't Be
zoek duurt vijf,^hoogstens tien minuten.
Als gij opstaat en met een verlegen ge
zicht uw belangen aanbeveelt, antwoordt
het raadslid met een buiging en een zeer
welwillenden glimlach, die u, bij de eerste
sollicitatie althans, denken doet dat gij
wonder veel kans hebt. Later begrijpt gij,
dat deze glimlach ook door uwe con
currenten genoten wordt, en eenvoudig een
galanterie tegenover een dame is.
Nu vraag ik wat nut hebben deze be
zoeken? In deze vijf minuten, waarin boven
dien het gesprek over onbeduidende dingen
loopt, kan een lid van den raad, ook al
heeft hij verstand van schoolzaken (iets,
wat hij weieens niet heeft) onmogelijk de
meerdere of mindere geschiktheid van een
sollicitant beoordeelen. Of kan het een
lid van den Raad wat schelen of ik een
griekschen of romeinschen neus heb, of
mijn haar kort of lang draag? En zou
het niet waar zijn, dat een sollicitant die
voor zijn taak zeer geschikt is, bij deze
zonderlinge bezoeken op de loden van den
Raad door verlegenheid of linksheid een
slechten indruk maken kan?
Toen ik voor de eerste maal sollici
teerde, verklaarde ik aan den hoofdonder
wijzer, dat ik niet voornemens was al de
leden van den Raad te gaan afloopen. Ja,
ja, men is al hooghartig als men geen
ondervinding heeft! //Juffrouw," zeide de
goeden oude man, //U moet het natuurlijk
zelf weten, maar ik geef u de verzekering
dat uw kans dan bitter slecht zal staan.
Iedereen doet het en dus is u er wel toe
gedwongen 1"
wMaar vinden de Raadsleden zelf het
dan niet verbazend lastig, een vijfen
twintig-tal bezoekers te moeten ontvan
gen?" vroeg ik wel wat snibbig.
niijLsiTo üsr.
Een verhaal uit
amerikaanschen burgeroorlog.
2)
Ie HOOFDSTUK.
DB SCHOOLMEESTER IN NOOD.
Spoedig evenwel kwam er een hevige slag op een van
de deurpaneelen, waardoor dit bijna bezweek, en vervulde
bet bolle gebouw met herhaalde echo's.
Maak je klaar, verwensebte afschaffer I riep een
ruwe stem, we zijn bijna gereed 1
Penn trok zijn hand van den grendel terug. Hij beefde
en verbleekte weder. Hoe kon bij met zijn gevoelige ziel,
deze onbarmhartige, ruwe lieden ontmoeten!
Ik zal nog wat wachten, dacht bij. Misschien
brengt Carl hulp!
Er waren flinke tegenstanders der slavernij in het plaatsje,
mannen die niet, zooals de schoolmeester, kwaad met goed
wilden vergelden. Juist den vorigen avond was een hunner
bij hem gekomen, om hem te vertellen, dat zij wilden
trachten, Tennessee voor de Unie te behouden en henzelf
en hunne huisgezinnen voor de gruwelen van den burger
oorlog, die hun boven het hoofd hing, te bewaren. Zij had
den wapenen gekocht en vergaderden in het geheim, in
afwachting van het juiste oogenblik. Wilde de schoolmees
ter zich bij hen voegen? Het was zonderling maar de
mannen geloofden, dat hij de bekwaamheid bezat om in
den strijd de aanvoerder te zijn hij, Penn Hapgood, de
kwaker. Penn glimlachte, toen hij het aanbod van den
boer afsloeg en tevens het wapen weigerde, dat dezelfde
man hem zooeven door Carl had laten aanbieden.
Aan deze mannen dacht Penn thans en hij hoopte dat
Carl hen zou brengen om te helpen. Maar spoedig bloosde
hij over wat hij zijne «laffe onstandvastigheid» noemde,
want zijn hart zeide hem, dat hij anderen niet mocht laten
doen wat zijn geweten hem voorschreef, zelf na te laten.
Ik zal naar buiten gaan, zeide hij hardop, alsof hij
door den klank zijner stem het kloppen van zijn hart tot
zwijgen wilde brengen.
Vooraf wilde hij den toestand eens door het sleutelgat
verkennen. Hij keek er door en zag, hoe een kerel een vuur
opstookte onder een ketel, terwijl een ander een touw af
rolde en twee anderen om beurten uit een flesch dronken.
Hij deinsde terug bij dien aanblik, toen een der mannen weder
een hevigen slag op de deur gaf, terwijl hij met een ruwe,
schorre stem zeide:
Je kunt je kleeren nu wel uittrekken, de teer is aan
stonds heet genoeg I
Ik zal nog wat langer op Carl wachten, zeide Penn
tot zichzelf, terwijl hij diep ademhaalde.
Ongelukkig was Carl juist thans niet in de gelegenheid,
hulp te verschaffen. Hoewel het hem gelukt was, ongezien
bij het venster te komen, werd zijn heengaan ontdekt. Hij-
had nog slechts een korten afstand geloopen toen een grove
stem hem toeriepStop 1 Hij nam van dat bevel
echter geen notitie en verdubbelde zijn snelheid. Hij hoorde
dat achter hem iemand eveneens hard begon te loopen
het was een formeele jacht en toen Carl even omkeek, zag
hij Silas Ropes, een van de aanvoerders der secessionisten,
die hem uit alle macht vervolgde.
Ongeveer een kwart mijl verder waren er eenige bosscha
ges en daarheen zette Carl koers, in de hoop dat hij daarin,
geholpen door de vallende duisternis, zou ontsnappen. Hij
was zestien jaar oud, sterk en een uitmuntend looper. Hij
deed geen onnutte pogingen om te zien of Silas op hem
won, maar vestigde zijn aandacht alleen op zijn doel, om
de boschjes te bereiken. Reeds was hij vlak in de nabijheid
daarvan en wenschte zichzelf reeds geluk, dat hij aldus
een van Penn's meest verbitterde vijanden zoover vergeefs
had doen loopen, toen hij bij het omslaan van een hoek een
paar mannen letterlijk in de armen liep.
Houdt den Duitscherbrulde Silas en zij voldeden
aan het bevel.
Wat heeft hij gedaan? zeide een hunner, terwijl
hij zich lui uitstrekte op een matras, dien zij samen ge
dragen hadden, maar om Carl te grijpen, hadden laten vallen.
Ik weet het niet, zeide Carl, verbaasd rondziende.
Ik dacht, dat hij eens om het hardst met mij loopen wouI
Om het hardst loopen, gek? zeide Silas buiten adem,
terwijl hij den knaap vastgreep en heen en weer schudde.
Hoorde je niet, dat ik riep: stop!
