NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
Blanken en Zwarten.
6e Jaargang.
Maandag 10 September 1888.
No. 1591.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit Immer bestaat nit twee Men
ISirecteuren-Ultgevcrs .1 C. l'l;l it!JI(l(lll en J. B. AVI».
Voor Haarlem, per 3 maanden1.20.
Franco doo. het geheele Rijk, per 3 maanden. -1.65.
Afzonderlijke nummers- 0.03.
ADVERTENT1ËN:
van 15 regels 50 Cents; iedere regel meer 10 een te
Groote letters naar plaatsruimte.
Bij groote opgaven aanzienlijk rabat.
Dit bind verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Bureau: Kleine Houtstraat No. 9, Haarlem. Telefoonnummer 3S2,
Abonnementen en Ad verten tiën worden aangenomen door
onze agenten en door alle boekhandelaren, postkantoren en courantiers.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Generale de Publieite Etranghre G. L. DJÜBE CoJOH. F. JONES, Suer., Parijt31bu Faubourg Montinartre.
EERSTE BLAD.
S r DSM u w s.
Haarlem, 8 September.
Zondag 9 September zal de ver
zameling platen tietrekking hebbende
op het meubelvak (moderne duiteche
renaissance) nog op het museum van
kunstnijverheid alhier tentoongesteld
zijn. Toegang vrij.
Vrijdagavond werd cp de gewone
vergadering van de vereeniging
«Zang en Vriendschap» door haar
aan den afiredenden president, den
heer A. Beerninkeen geschenk
aangeboden, bestaande uit een fraaien
spiegel, gekroond met de symbolen
der muziek. Dit ging vergezeld van
een toespraak van het oudste lid
der vereeniging, den heer G. Oosten
broek.
In dezelfue vergadering vatte de
nieuwe voorzitter, de heer E. de
Lanoy, het presidium op met een
sierlijke toespraak.
Naar wij vernemen is de volledige
toedracht van den brand in de Val-
kensteeg als volgt
Vrijdag namiddag omstreeks 2S/.
uur heeft een begin van brand
plaats gehad ten huize van E. J.
Tamboer, kruidenier, wonende in
de Valkeneteeg no. 6, ontstaan bij
het smelten van was en terpentijn
in een emmer die op het vuur ge
barsten was.Tamboer, zijne vrouw en
dochter hebben daarbij brandwon
den bekomen, eerstgenoemde nog al
ernstige aan handen en voeten. De
schade bepaalt zich tot het schroei
en van de planken in de keuken
en een gedeelte van de gang. De
brand is door de bewoners en de
buren gebluscht.
Voor de 3e maal binnen eenige
maanden is de bierhuishouder v. E.,
woonachtig in de van Marumstraat,
door de politie bekeurd, ter zake
het verkoopen van sterken drank in
het klein zonder vergunning.
LETTERE» EN KUNST.
Het departement Arnhem der Nederl. Maat
schappij tot bevordering van nijverheid, heeft
zich tot de Staten van Gelderland gewend om
geldelijke ondersteuning voor de oprichting van
eenmu9eum van kunst-nijverheid eu daaraan te
verbinden eene teekenschool voor kunst-industrie.
Iuhoud //S e m p o r v i r e n s« No. 36. De
Punteu van Beschrijving voor de 16e Algemeene
Vergadering der Ned. Maatschappij voor Tuin
bouw en Plantkunde. Dracaena argentco
9traiata, met een afbeelding. Iets betreffende
het snoeien der bloem heesters, vervolg en slot
van blz. 277. Bemesting van Dwerg-Ooft-
hoornen met thoraasslakken. Phylloxera-con-
ventie. Ingezonden. Ned. Maatschappij
voor Tuinb. en Plantk., afdeeling Rotterdam.
Verschillende mededcelingcn. Tentoonstellin
gen. Advertentiën.
LEGER EN VLOOT.
Volgens het jaarverslag omtrent den gezond
heidstoestand van het aederlandsche leger, uit
gebracht door den generaal-m&joor Timmerman,
inspecteur vau den militairen geneeskundigen
dienst, werden in 1887 in de hospitalen ver
pleegd 25.143 militairen. Daarvan overleden er
144, werden naar andere ziekeninrichtingen ge-
cvacueerd, voor den militairen dienst ongeschikt
geoordeeld of tot herstel van gezondheid met
verlof gezonden 2313 en herstelden 22.686, zoo
dat op 31 December 1887 nog in behandeling
waren 738 patiënten. Daaronder zijn ook begre
pen militairen van het koloniale leger en der
marine.
In den buitendienst werden behandeld 8669
officieren, onderofficieren en mindere militairen,
welke hij hun familien werden verpleegd. Onder
de lijders, behandeld in de ziekeninrichtingen,
waren 13.212 koortsigen, 7497 gekwetsten, 1730
oogziekten, 2688 lijdende aan andere ziekten.
ONDERWIJS.
Bij koninklijk besluit is aan dr. R. H. Salto1,
adjanct-insp. voor het geneeskundig staatstoe
zicht voor Noord-Holland, te Amsterdam, ver
gunning verleend voor den tijd van twee jaren,
tot het gelijktijdig bekleeden der betrekking van
privaat-docent voor de gezondheidsleer aan de
gemeentelijke universiteit te Amsterdam.
Benoemd tot hoofd der school te Moerbeek
(gemeente Nieuwe Niedorp) de heer J. G. van
Eden, thans onderwijzer te Zaandam.
Men schrijft uit Hillegom:
De openbare school voor m. u. 1. o. is den
laten Sept. gesloten ingevolge het raadsbesluit
van den lsten Mei jl. Algemeen verwondert
men zich hier over deze manier van handelen
van het dagelijksch bestuur, daar de goedkeuring
van het raadbesluit door Gedeputeerde Staten
nog niet is ingekomen. Mochten Ged. Staten
het genomen besluit niet goedkeuren, w»t, naar
men algemeen meent, zeer zeker is, dan is de
sluiting hoogst nadeelig voor de school. Het
hoofd der school heeft zich het lot der leerlingen
aangetrokken en geeft hun kosteloos te zijnen
huize onderwijs.
VISSCHERIJ.
Nieuwediep, 6 September. Negen korders
brachten heden 35 tot 93 groote, 45 tot 90 kl.
tongen, 1 tot 6 manden schar en 2 tot 10
mandjes kl. schol ten afslag; gr. tong gold 45 u
50 c., kleine id. 20 a 25 c. per stuk, schar
fl.25 a f2 per mand en kl. schol fl.40 per
mandje. Een Egraonder hom besomde voor 88
groote, 140 kl. tongen, 3 manden schar en 4
mandjes kl. schol f 50.
B 1 N N E N I A N I).
In de Staatscourant van
Vrijdag worden bekend gemaakt de
statuten der Vereeniging ter behar
tiging van de nederlandsche be
langen op de tentoonstelling te Pa
rijs in 1889.
De minister van Binnen-
landsche Zaken brengt ter kennis
van belanghebbenden, dat de com
missie, belast met het examineeren
van hen, die voldoende bewijzen
wensehen te leveren van genoeg
zame voorbereiding tot de beoefe
ning der natuurkundige wetenschap
pen, om te kunnen worden toege
laten tot het eerste natuurkundige
examen, zitting zal houden op Maan
dag 1 October a. s. en volgende
dagen te Amst-rdam, en dat zij, die
aan dat examen wensehen deel te
nemen, zich vóór 15 Sept. e. k. schrif
telijk moeten aanmelden bij den
voorzitter der commissie, dr. D. Van
Lankeren Matthes, te Amsterdam.
De heer J. T. Oremer, lid
der Tweede Kamer, is thans in Ne
derland teruggekeerd, maar begeeft
zieh nu naar het Zuiden wegens
ernstige ongesteldheid van een zij
ner kinderen.
Ter vergadering van
commissarissen en directeuren van
de Maatschappij Ijzergieterij «De
Prins van Oranje», te 's-Hage Don
derdag gehouden, werd, door den
president-commissaris mr. R. J.
Graaf Schimmelpenninck van Nijen-
huis, aan W. R. Pieters, bankwer
ker, die op 14 Juli 11., C. J. Ver
hoef en N. J. Verhoef, beiden vor
mers, die op 20 Juli 11. en aan H.
Markus, afbramer in de gieterij, die
op 28 Juli 11., gedurende 25 jaren
werkzaam waren, onder een harte
lijke toespraak uitgereikt het diplo
ma, in lijst gevat, wegens getrou
wen dienst.
De gratificatie, daaraan verbon
den, werd hen reeds op denjuisten
datum ter hand gesteld.
Vr ij dagvoormiddag is
te Gouda aan de derde kade een
man overreden door den sneltrein,
die ten 9 ure uit Amsterdam was
vertrokken. De ongelukkige is ten
12 ure aan de gevolgen overleden.
Op de werf van den heer
P. Smit Jr. te Slikkerveer zijn in
aanbouw, voor rekening van de di
rectie der Nederlandsche Ztiid-Afri-
kaansche spoorwegmaatschappij te
Amsterdam, twee ponten, welke
moeten dienst doen voor den over
tocht van den «eersten Krokodil-
overgang» in de Transvaal.
Donderdagochtend werd
uit eene woning in de buurtschap
Westeinde, te Nunspeet, een horloge
outvreeu d. De bestolene gaf daar
van in den loop van den voormid
dag kennis aan de politie. Door na
sporing (waarbij de hulp van een
velocipedist groote diensten bewees)
werd de verdachte nog- in het bezit
van het gestoleue reeds 's namiddags
'bij Elburg gearresteerd. Hij zal zich
tevens nog te verantwoorden heb
ben voor in zijn bezit zijnde papie
ren, die hij hoogst waarschijnlijk te
Harderwijk ontvreemd heeft.
Vrijdag v o o r m i d d a g half
12 ontlastte zich plotseliDg boven
Schoonhoven eene zware hagelbui.
De hagelsteenen waren bijna zoo
groot als knikkers en de bui werd
door een paar onweerslagen gevolgd.
De soldaat, die Donderdag-
avond omstreeks elf uur voor de militaire
wacht aan de gevangenis te 's- Hertogen
bosch op post stond, ontdekte een persoon
in het kreupelhout, dat deu muur der ge
vangenis omgeeft. Nadat de schildwacht de
gebruikelijke sommatie had verricht, waar
schuwde hij nog nadrukkelijk„Sta, of ik
schiet!» waarop hij ten antwoord kreeg:
„kom maar, dan zaï ik jou doodschieten».
Hierop loste de soldaat een schot, dat den
onbekende in de borst trof, wat oogenblik-
lijk den dood ten gevolge had. Bij onder
zoek bleek, dat men niet met een ontvluch
ten gevangene, maar met een werkman
uit de stad te doen had. De reden, waarom
die persoon zich op dat uur daar bevond,
schijnt nog niet bekend te zijD.
Alweder werd Donder
dagavond te Ambt-Almeloo eene
vechtpartij gehouden, waarbij een
fabriekarbeider aan een ander zulke
hevige messteken toebracht, dat er
oomiddellijk geneeskundige hulp
moest worden ingeroepen.
Boven op den pi. m. 140
voet hoogen toren van het friesche
dorp Wijckel heeft zich in den ge-
metselden rand van het dak, in de
kalk tusschen de steenen, een vlier
boom ontwikkeld, die reeds meer
dan een manshoogte heeft bereikt
en menig oog naar den top van den
kolossalen steenklomp trekt.
RECHTSZAKEN.
Vrijdagochtend te 10 ureu werd de rechtzit
ting van de arrondissemcnts-rechtbank te Am
sterdam heropend eu ging de officier van justitie
voort met het nemen van zijn requisitoir. Hij
begon met uls zijne meening uit te spreken, dat
hij het bewijs bad geleverd, dat het veelbespro
ken blikken trommeltje, hetwelk in den tuin
van Smit3hnijzen is opgegraven, het eigendom
van genoemden beklaagde is geweest, waarna hij
betoogde de noodzakelijkheid, dat de voorwerpen
in de trommel gevonden, gebruikt moeten zijn
door den eigenaar. Tevens oordeelde spr. dat het
vaststond, dat ook het pakje met valsche rijks
daalders, hetwelk aan de Kalfjeslaan is gevonden,
beklaagde toebehoorde, en dat er geen twijfel
bestond, of ook deze beklaagde vervaardigde en
was in het bezit van valsch geld, met het oog
merk om het in omloop te brengen.
Ten aanzien van het in voorraad hebben van
valsch geld zeidc spr. het wettig cn overtuigend
bewijs te kunnen lcreren. Spreker deed uitkomen,
dat hetgeen hij ten laste vau dezen beklaagde
aangevoerd bad, wat betreft de vervaardiging van
valsche munt, een welbewezen feit was, waaruit
het in voorraad hebben van valsche munt te
bewijzen viel. Spr. gaf ook als zijne meening te
kennen, dat, al mocht Smitshuijzen niet bekend
hebben, hij zi h bij de arrestatie van Mevins
woorden had laten ontvallen, die gelijk te stellen
waren met eene bekentenis. Vervolgens werden
de ten las^e gelegde feiten en de verklaringen
der drie beklaagden in baai ouderlingen samen
hang en samenwerking aan eene korte beschou
wing onderworpen.
Ten slotte requireerde het openbaar ministerie
schu'digverklaring der beklaagden <-an de hen ten
laste gelegde feiten en veroordeeling, van Mevius
tot vijf en van Holl tot zeven jaren gevangenis
straf beide onderaanneming van verzachtende
omstandigheden en onder aftrekking van den
tijd, in de preventieve hechtenis doorgebracht
en Smitshuijzen tot negen jaren gevangenisstraf.
Hierna werd het woord gegeven aan den ver
dediger van Mevius, mr. E. Gorapcrtz, die kor-
telijk te kennen gaf, dat hij ten aanzien van zijn
cliënt geheel onderschreef het oordeel van het
openbaar ministerie en, met bet oog op het. door
hem getoonde berouw, hetwelk de verdediger
voor oprecht hield hem in de clementie der
rechtbanK aanbeval.
Voor Holl en Smitshuijzen trad als verdediger
op mr. J. P. A. N. Caroli, die zijne rede begon
met eene ontleding van de karakters der be
klaagden. Z. i. moest die tot de conclusie leiden,
dat Mevius de slechtste van de drio is en aan de
rechtbank zulke breedvoerige inlichtingen ver
strekt heeft, dikwijls ongevraagd, alleen om van
zichzelf een beteren indruk te geven en Smits
huijzen zooveel mogelijk tbezwaren. Pleiter kan
zich daaromtrent niet verder uitlaten, maar eene
der redenen er van was, dat er eene vijandschap
bestaat tusschen Holl en Smitshuijzen. Tot de
zaak zelve overgaande, begint pleiter eene op
merking le maken op den vorm, waarin de dag
vaarding is opgesteld. Deze scheen z. i. te be
oogen het vestigen van een indruk bij de rech
ters. Mocht die wijze van doen bij openbare
ministeriën onder »vigueur« van het oude straf
wetboek gehuldigd kannen worden, thans, meent
pleiter, is daarvoor geene plaats meer.
Bij de voortzetting van zijn pleidooi werd door
mr. Caroli in het bizonder gewezen op dc gron
den waarop Smitshuijzen gedagvaard was, en
PBUILLBTO KT.
Een verhaal uit den amerihaanschcn burgeroorlog.
19) Xlle HOOFDSTUK.
KIDDEBLIJKE HANDELINGEN.
Uitgeput van het vruchteloos zoeken, wilden de woest-
aards hun schendende hand aan den blinden grijsaard slaan,
en hun wraak op Toby koelen. Dat hij een vrije neger was,
moest reeds voldoende zijn, om in hunne oogen straf te
erdienen. Maar hij had meer gedaan; hij was aan den
choolmeester verknocht, en zij dachten, dat hij hem had
erborgen. Zij grepen hem dus aan en sleurden hem uit
et huis, ontblootten zijn rug, en bonden hem aan een
oom vast.
Zoo lang de bende zich tot het onderzoeken had bepaald,
ad mr. Villars hen met vrede gelaten. Maar toen zijn oude
necht in gevaar was, geraakte hij in vuur. Hij ijlde door
de deur, blootshoofds en met fladderende witte lokken, hij
ad zijn stok in de hand. Zijn twee kinderen vergezelden
em Salina, die werkelijk niet liefdeloos was, scheen
nauwelijks miuder angstig en verontwaardigd dan hare
zuster.
Daar stond de oude neger, door het licht van een in
brand gestoken houtmijt beschenen, tot zijn middel geheel
naakt, terwijl hij, aan een boomstam vastgebonden, van
vrees en pijn ineenkromp; zijne woeste pijnigers stonden
rondom den boom, terwijl zij lachende, vloekende en schreeu
wende, voorbereidselen maakten om hem te geeselen.
Mijne vrienden I riep de oude man, zoo forech, dat
zij allen versteld stonden, wat wilt gij doen?
Wij zullen dezen neger eens onder handen nemen,
zeide Gad, en op dezelfde wijze zullen wij binnen drie
maanden iederen vrijen neger behandelen.
Vrije negers zijn schadelijk, voegde Ropes er bij,
die zeer dronken was, en het voornemen had, een aanspraak
te houden op een vat, dat zijne vrienden tot dit doel daar
heen hadden gerold. Zijn schadelijk, herhaalde hij,
terwijl hij zich op zijn preekgestoelte heeech, door zich aan
een boomtak vast te klemmen. En ik zeg u, broeders,
dat een van de schoonste voortbrengselen der afscheiding
zal zijn, dat wij alle vrije negers weer als slaven zullen
verkoopen, of wegjagen, of hen zullen ophangen. Ik zeg u,
heeren, dat wij de zaken op die wijze zullen behandelen,
ondanks alle aangestelde predikanten 1
De mannen juichten, en een van hen gaf Toby een paar
slagen, om zijn kracht te beproeven, en om den armen neger
eenige kreten te ontlokken.
Er is geen twijfel aan, de stem van den ouden
predikant klonk hoven het rumoer uit, gij lieden zult
op die wijze de zaken behandelen, door ongerechtigheden
te begaan. Gij zult uwe wreedheden op eerloozen en onder
drukten uitoefenen. Maar als er een God in den hemel is,
hij sloeg zijne oogeu naar boven, en als een profeet,
die rampen voorspelde, hield hij met bevende hand zijn staf
in de hoogte, als er een God van rechtvaardigheid en genade
is, die uwe slechtheid ziet, dan zal eens het uur vau ver
gelding voor u ook slaan 1 Bindt dien man los, laat mijn
huis met vrede, en leert genade te schenken, want gij lieden
zult die spoedig moeten afsmeeken.
Zijn eerbiedwaardig gelaat, en het gezag van zijne woor
den boezemden zelfs dezen dronkaards eerbied in. Maar
Silas, trotech op zijn redenaarstalent, was woedend, dat
iemand hem den invloed op deze menschen wilde betwisten,
Terwijl hij met een zijner handen den tak vasthield, vast
hield, zeide hij, terwijl hij hevig gesticuleerdeWie is
hier de baas, ik of die oude verrader Geeft den neger er
vau langs, zeg ik u. Wij zullen onzen eigen weg volgen,
al moest het tot het einde der wereld, zoowaar als ik hier
op de ton sta I
Om aan zijne woorden kracht bij te zetten, stampte hij
met den voet; hij trapte door de ton heen, en viel met
ton en al naar beneden, zoodat hij de algemeene lachlust
opwekte.
Op dezelfde wijze zullen uwe onbeteekenende en on-
menschelijke beginselen onder uwe voeten in duigen val
len! zeide mr. Villars, toen hij vernam, wat er voor
gevallen was. Op dezelfde wijze zult gij ook plotseling
van uwe hoogte nedervallen.
{Wordt vervolgd.')