BIS* E X I X I).
Onlusten op Java.
Politiek Overzicht.
Deze lezingen zullen worden ge&oudem te
VHage, behalve die van den heer J. F. D.
Bruin9ma, die waarschijnlijk te Breda zal plaats
hebben.
Het antwoord op prijsvraag B, van den heer
W. N. Roldanus, kapitein-intendant, wordt voor
rekening der Vereeniging uitgegeven.
(K R. C.)
De vereeniging van wis-
kundige adviseurs bij nederl. levens-
verzekering-maatschappijen heefteen
eerete vergadering gehouden en zal
-waarschijnlijk geconstitueerd wor
den.
Het adres te Amsterdam
aan de regeering tot afschaffing der
kanaalgelden is thans van 976 hand-
teekeningen, voornamelijk van han
delsfirma's voorzien.
Doctor Georg Ruge uit
Heidelberg, aanvaardde Maandag te
Amsterdam het professoraat in de
ontleedkunde, met een rede in het
duitsch over de heteekenis der ont
leedkunde in de medische weten
schap.
Het «Bataviaascli Nieuws
blad" geeft eene beschrijvende beschouwing
over de wijze waarop in den Haag de
trekkingen der staatsloterij plaatshebben:
Tegenover het Departement van Water
staat te 's Hage gaat men langs eene
smalle, vuile trap naar een klein vertrekje,
hetwelk onze hooggeroemde zindelijkheid
schande aandoet. Op dat hokje nemen
tegen half negen des morgens, op eene
verhooging eenige beambten plaats, wier
getal om de vijf rhinuten met één ver
meerdert, zoodat eindelijk een veertiental
personen hebben plaats genomen.
Langs de beide tegenovergestelde wanden
ziet de bezoeker een ijzeren bak, die on
geveer den vorm en de grootte heeft van
een scheprad.
Nadat de sloten van de beide kolossale
ijzeren trommels door een beambte zijn
afgenomen, wordt in dien, waarop staat:
//Prijzen," den inhoud van een linnenzak
overgestort; de zak daarna het binnenste
buiten gekeerd evenals een goochelaar
doet en de doos gesloten. Daarna
worden beide trommels met zekere kracht
rondgedraaid en eindelijk evenals een
filtreervan onderen geopend.
Nu heeft alles plaats met zekere onver
schilligheid, die doet denken aan den be
kenden sleur, en nadat iemand roept«al
klaar!// trekt een knecht uit de doos,
waarop staat: «Nummers," een rolletje,
terwijl tegelijkertijd een andere knecht uit
den daarentegenover staanden trommel
eveneens een rolletje neemt. Beiden geven
dat opgerolde papiertje respectievelijk aan
beambten, rechts van hen zittende, die de
ringetjes er afnemen, om het daarna aan
andere beambten over te geven.
Hierop gaat alles aan 't werk met
groote snelheid, en de voorlezing der
nummers, gevolgd door de afroeping der
prijzen van de overzijde, geschiedt met
zulk een rapheid, dat er voor een gewoon
mensch niets van is te verstaan.
Men hoort b. v. de nummers der loten
afroepen: vierduizend negenhonderd acht-
en-zestig, tienduizend tweehonderd zes en
veertig zeventienduizend een honderd twee-
en-vijftig negentienduizend driehonderd
vier en vijftig eenhonderd acht en veer
tig eDZ. en daartusschen doori der
tig guldertig gul honderd gul
Eu dat zoo snel, dat er gemiddeld 21
loten en prijzen in de minuut worden
getrokken.
Het aardigste van alles is nog de spreek
toon van den beambte, die als uit één
adem de nummers afroept.
Wij raden onzen lezers aan, bij een be
zoek aan de residentie, vroeg op te staan
en de trekkingen der staatsloterij te gaan
bijwonen. Men trekke evenwel geen goed
costuum aan vooral niet de dames
want de spinraggen zijn niet te ontwijken.
Tot zoover het «Bat. Handelsblad". Het
gaat dus hij de trekking der staatsloterij
weinig fijner toe, dat bij een gewone koek-
verlotiüg in 't groot. Men zou bijna den
ken, dat het van een armoedje af moet.
En toch verdient de Staat in dit hokje
vol vuil en spinraggen, een aardige duit.
Elke loterij is groot 1.086.000 gulden.
Yan dit bedrag komt aan den Staat,
bruto
10% over f 611.500 is f 51.150
15% f524.500 «....f78.675
f129,825
Dat is voor drie loterijen
per jaarf449.475
Een half millioenDaar kan toch
wel een werkvrouw éénmaal per week
op staan!
Uit Weltevreden wordt door Beuier
geseind
Er is eene samenzwering ontdekt
tegen het nederlandsche gezag te
Madioen. 42 leiders zijn gevangen
genomenelf anderen die weigerden
zich over te geven, zijn doodge
schoten.
Nader lezen wij omtrent het voor
gevallene in de Staatscourant:
Blijkens telegrafisch bericht van
de indische regeering vernam de
resident van Soerakarta in den nacht
van IX op 12 dezer, dat een der
tigtal inlanders, als priesters gekleed,
zich meester gemaakt hadden van
de pasangrahan te Tawangmangoe,
in het district Karangpandan, nabij
de grens van Madioen, en door de
politie niet waren te verdrijven.
Terstond werden militairen der
waarts gezonden, met een gedeelte
van de lijfwacht-dragonders en van
het legioen van pangeran Prang-
Wedono, terwijl zich ook de resi
dent en genoemde pangeran daar
heen begaven. Tengevolge van dit
krachtig optreden werd de poging
tot verzet in hare geboorte onder
drukt.
Van de bende in de pasangrahan
gaven zich 42 personen, onder welke
vrouwen en kinderen over, terwijl
de leider der bende en tien anderen,
die zich niet wilden overgeven, wer
den gedood. Niemand is ontkomen.
De bevolking is volkomen rustig.
In den tweeden wedstrijd
door het college iZeemanshoop» te
Amsterdam, uitgeschreven voor het
't best gehouden compas-jonrnaal, is
de gouden medaille behaald door
den heer J. H. Meijer, gezagvoer
der van het stoomschip Erasmus
de zilveren medaille door den heer
C. Rademaker van het stoomschip
Prins Willem I. en de bronzen me
daille door den heer H. Sluiter, van
ket stoomschip Prins Maurits.
Eene deputatie van de
werkloozen te Amsterdam vervoegde
zich Maandag bij den burgemeester.
De heer Driessen, wethouder, stond
haar te woord en verklaarde, dat de
gemeente aan de zaak niets kon
doen. Hij verwees de afgevaardig
den naar de kerkgenootschappen en
eindigde met den raad te geven,
dat zij zouden beproeven den bur
gemeester zeiven te spreken.
Door het breken van een
steiger, op het werk aan de Heine-
ken's bierbrouwerij, te Amsterdam,
zijn Maandagochtend drie werklie
den, metselaars, gekwetst. Een hun
ner stierf spoedig. De tweede kreeg
ernBtige kwetsuren en werd per
brancard naar het gasthuis ver
voerd. Met den derde scheen het
beter te zijn afgeloopen. Hij ten
minste kon loopende naar het politie
bureau gaan en werd van daar naar
het gasthuis vervoerd.
Op de Noordvaarder bij
Terschelling is eene fot heden on
bekende noorsche schoener met man
en muis verongelukt, Sleep- en red
dingboot hebben vruchteloos ge
tracht hulp te verleenen.
Nader wordt gemeld:
De op Terschelling gestrande
schoener is de Haabet, kapitein Om-
mundsen, bestemd naar Harlingen.
Men schrijft ons uit Pur-
merend
Vrouw Oudejans, die voor zich
en haar man den kost moet verdie
nen, vierde Zaterdag jl. haar 40ja-
rig jubilé als concierge aan de stads-
teekenschool alhier. Van leerlingen
en oud-leerlingen der school ont
ving ze, behalve tal van gelukwen-
schen, passende geschenken in hoofd -
zaak bestaande uit eetwaren, kle
dingstukken en brandstollen.
's Avonds ongeveer bij het einde
van den feestdag, had de jubilaris
het ongeluk van de trap te vallen,
de stadsteekenschool wordt ge
houden boven de Waag tenge
volge waarvan ze per brancard
naar haar woning moest worden
vervoerd.
Tot hoofdingeland van
de schager en niedorper koggen is
met algemeene stemmen herbenoemd
de heer K. Breebaart, lid derProv.
Staten van Noord-Holland.
In de duinvlakten van
Tessel worden sedert eenige weken
vele steppenhoenders levend gevan
gen. Men maakt bij die vangst ge
bruik van slagnetten. De levende
steppenhoenders gaan tegen hooge
prijzen van de hand en worden ook
naar het buitenland verzonden.
Dezer dagen giDg eene bezending
naar den zoölogischen tuin te
Londen.
Van het b e u r t v a a r t u i g
Alkmaar-Tessel, hetwelk Maandag
met bestemming naar genoemd
eiland het Nieuwediep verliet, ge
raakte in het Marsdiep de mast over
boord, waardoor het zich in redde-
loozen toestand bevond. Naeenigen
tijd te hebben rondgedreven, werd
het door eene blazerschuit op sleep
touw genomen en met belangrijke
schade naar Nieuwediep terugge
bracht, terwijl de stoomboot Ada
van Rolland, het later naar de tes-
selsche haven sleepte.
Zondag ochtend spoelde
te Katwijk aan Zee aan een in ver
gevorderden staat van ontbinding
verkeerend lijk van het mannelijk
geslacht
De stoomtram naar Delft,
die Maandag te 11,30 van het Huigens
plein te's-Hagemeteen volgtrein ver
trok, werd op de halte voor Rijs
wijk door den laatsten ingeloopen.
Van den eersten trein brak de kop
peling geheel af, terwijl die van den
tweeden trein geheel ontzet was;
daar ook de locomotief door den
schok uit de rails werd geworpen,
konden beide treinen niet verder,
waardoor totale stremming in het
verkeer ontstond.
Voor het vervoer der naar Delft
bestemde passagiers werd gezorgd
door den van Delft komenden tram
terug te zenden, terwijl de passa
giers voor Den Haag moesten loopen.
Men schrijft uit Pernis:
Thans is door de visschers van
al de sloepen de monsterrol getee-
kend, zoodat deze kwestie voorloopig
van de baan is.
D e f 100.000 benevens pre-
mie van f 30,000 der nederl. staats
loterij zijn Zaterdag gevallen bij de
collecteurs Boonenkamp en LieDert
te Rotterdam op no. 20215, gesplitst
in 20/20 loten.
Een arme schoenmaker zou, zoo
verhaalt men, juist Vrijdagavond
zijn twintigje verkocht hebben voor
185. De gelukkige kooper moet hem
echter thans nog f200 cadeau ge
geven hebben.
Zondag avond isaande
Tweede Lombardstraat te Rotterdam
een 20-jarig persoon, die eenige
twistende en vechtende lieden tot
kalmte wilde brengen, door een
hunner met een mes eene belang
rijke wonde in de zijde, en wel
dicht onder den linkerarm, toege
bracht. Hij is eerst in eene tapperij
aldaar verpleegd, later door eenen
geneeskundige verbonden, en verder
door de zorg der politie naar het
stedelijk ziekenhuis overgebracht.
De dader, die ontvlucht was, is
dienzelfden avond in eene tapperij
aan de Stadhuissteeg aangehouden.
De toestand van den verwonde
is tot nog toe zonder gevaar.
De luchtballon «Excel
sior», Zondagnamiddag te kwart
vóór vijven te Gouda opgestegen,
bestuurd door den nederlandschen
kapitein Herman Rodenhof, verge
zeld door den heer S. W. Steenweg
uit Amsterdam, daalde, na een
prachtig reisje gehad te hebben, te
5 uur 20 min. in den polder Oud-
Hardenhoek (Biesbosch) op 2 uur
afstand van Werkendam neder op
het land van J. Baelde, die met
den heer H. Vos, landbouwer op
de Anna-Paulownahoeve op den
Kievitswand, alle mogelijke hulp
verleende en den luchtreizigers eene
hartelijke ontvangst bereidde. De
grootste hoogte, die de ballon be
reikte, was 1050 M. Even vóór tien
uren kwamen de reizigers met den
goed ingepakten ballon te Werken
dam aan.
De gemeenteraad van De-
venter besloot Maandag, niet over
te gaan tot de benoeming van een
gemeentelijken archivaris.
Maandag morgen, o m-
streeks half elf, is te Zutfen zwaar
geboeid binnengebracht een persoon
uit Epe, die, naar men verneemt,
eene dienstbode den hals heelt af
gesneden. (Z. C.)
In de Ekslöer venen
moeten eenige verveners-winkeliers
van plan zijn geweest eene verga
dering te beleggen, ten einde de
wenschelijkheid te bespreken om
's winters geen krediet meer aan
hunne arbeiders te verleenen. In
middels hebben de arbeiders, die
daarvan op de hoogte geraakt, nog
vóór de verveners hunne vergade
ring hadden gehouden, besloten heb
ben den vervenershet ultimatum te
stellenóf krediet verleenen óf
den winter door werk verschaffen.
Men meldt uit Winters
wijk:
Een week of drie geleden ver
voegde zich hier eene boerendeerne
bij eenen winkelier, wien zij eene
kluit boter van zeker gewicht ten
verkoop aanbood. Na haar vertrek
kwam de kooper tot de ontdekking,
dat, om het gewicht te verhoogen,
een flinke steen in de boter was
verstopt. De bedriegster was echter
niet meer te vinden.
De vorige week werd bij een an
deren winkelier een stuk boter te
koop aangeboden, maar de bediende
bemerkte intijds, dat men ook hem
steenen voor boter wilde geven.
Naar den naam haars meesters ge
vraagd, gaf de meid op te dienen
bij den landman R., in de buurt
schap Meddo, en door dezen gezon
den te zijn. Bij onderzoek is geble
keD, dat een boer met den opge
geven naam aldaar tot dusver niet
bestaat.
Bij een derden winkelier, tot wien
de geslepen meid zich wendde,
slaagde zij evenmin. Intusschen is
het der politie, die zich met deze
nieuwe wijze van boterbereiding
niet vereenigen kon, Zondagochtend
gelukt de meid te ontdekken, en
tot de ervaring te komen dat zij in
dienst was bij welgestelde landlie
den in het Woold. De boerin gaf
haar geregeld den gewonen voor
raad boter, onvermengd, met zulke
vreemde bestanddeelen als straat
keien, ten verkoop mede; waarna
de meid ze op de omschreven wijze
voor hare negotie geschikt maakte.
De hoogere opbrengst stak zij leuk
weg op.
De burgemeester in de
limburgeche gemeente T. heeft bij
den officier van justitie te Roer
mond eene aanklacht ingediend te
gen het raadslid R., wegens het
uiten van beleedigende woorden in
eene openbare raadsvergadering.
Omtrent de stranding
van de engelsche stoomboot Black-
kall, kapt. Hunter, meldt men aan
de N. R. C. uit Schiermonnikoog
het volgende:
De boot, tehuis behoorende te
West Hartlepole, was van Archan
gel naar Amsterdam bestemd en
geladen met planken. Zij kwam
hier Vrijdagavond circa elf uren op
het strand ten oosten van het eiland,
op 2 uren afstand van het dorp,
bij paal 11.
Eerst om half zes den volgenden
ochtend werd het schip gezien door
de kustwacht op den noordertoren.
De reddingboot toog er heen, en
kwam aan boord, maar de kapitein
weigerde om mede te gaan en bleef
met 9 man aan boord. De stuur
man was reeds van eenige man
schappen vergezeld met eigen boot
aan wal gekomen. De geheele be
manning bestond uit 18 koppen.
De kapitein had nog hoop, dat
het schip vlot zou komen, of ver
keerde in de meening, dat hier zee
sleepbooten in de nabijheid waren.
Omstreek 12 uren echter is de ka
pitein met al het volk en hunne
goederen met eigen sloep aan den
wal gekomen.
Op het oogenblik is al het volk
hier in de logementen bezorgd. Het
schip zal denkelijk niet meer af
komen; het is sedert den ochtend
wel 100 meter verder den wal op
geschoven.
Het Geffken-proces is eene phase van
duisternis ingetreden. Processen, waar
landverraad bij in 't spel komt, worden
in Duitschland met gesloten deuren be
handeld. Het beeld der Gerechtigheid
plaatst zich tussehen prof. Geffken en het
nieuwsgierige publiek en maakt hem on
zichtbaar. Maar 't bloed kruipt waar het
niet gaan kanmen gaat met eene angst
vallige scherpzinnigheid na, alles wat ook
maar in de verte de interessante kwestie
raakt. Zoo verkeert men tegenwoordig in
spanning omtrent het doel der reis van
den rechter van instructie naar Bazel. Wat
mag die toch in Bazel zoekeu vraagt men
zich af. De snuggersten beweren, dat deze
tocht Diet Bazel, maar Straatsburg geldt,
waar Geffken, zooals bekend is, vroeger
professor en lid van den raad was. Juris
ten van naam gelooven, dat men bouw
stoffen voor de aanklacht wil inzamelen,
daar men in het feit van de openbaarma
king van een staatsgeheim geen termen
voor een vonnis zou kunnen vinden. Meer
en meer wint de onderstelling aan waar
schijnlijkheid, dat deze geheele zaak door
Dit is nu de kloof, die gevormd is doordat de bosschen
op het kalksteengebergte door het water zijn ondermijnd,
zoodat er een morgen land is ingestort; gij weet er zeker
wel van, mr. Villars? De wanden zijn steil en hellen over.
Er is slechts één boom, welks sterke takken zich tot boven
den rand verheffen.
Dezen kant op, zeide ik, en wij zijn veilig.
Ik stelde hun vertrouwen op de proef, want ik gaf hun
geen uitlegging. Ik liet eerst den beer naar beneden vallen,
en toen hij al botsende en stootende op den grond aankwam,
gaf het een dof geluid. Toen greep ik den tak, en begaf
ik mij in den boom.
Waar hij gaat, kunnen wij ook gaan 1 hoorde ik
Stackridge zeggen, en hii volgde mij. Ik nam zijn geweer
en overhandigde het hem weer, toen hij in den boom was.
Ik deed hetzelfde voor den volgende, aldus klommen wij
allen langs de takken naar beneden. De stam bezat tot op
twintig voet geen takken, maar daar bevond zich een klei
nere boom, wij klommen daarin, en bereikten op die wijze
den grond.
Nu, zeide ik, toen allen beneden waren. Ik zal
u laten zien, waar gij zijt. Terwijl ik het struikgewas
opende, toonde ik hun een pad, dat langs de rotsen naar
de onderaardsche holen leidt, waarvan dit hol slechts een
gang is. Toen liet ik hen allen zweren, dat zij het geheim
nooit zouden verraden, stak vervolgens een van de toortsen
van Cudjo aan, die ik voor het gemak daar heb liggen,
en ik gaf ze hun, nam er ook een voor mijzelf, verzocht
hun, of zij het zich in mijne afwezigheid zoo gemakkelijk
mogelijk wilden maken en hier ben ik nu.
De geheimzinnigheid omtrent den onbekenden ruiter was
dus nog niet opgehelderd. Toen Pomp over het gebeurde
was iDgeiicht, Btond hij haastig op. Penn volgde hem uit
het hol. Pepperill vergezelde hen, om hun den weg te wij
zen. Het regende nog steeds, maar het kreupelhout, waarin
het paard en de ruiter lagen, brandde voort.
Toen ik naar het kamp van Stackridge giDg, zeide
Pomp, meende ik een man over de rotsen te zien
kruipen, boven de plek, waar het paard was vastgebonden.
Ik liep naar boven om hem te ontmoetten, maar hij was
verdwenen. Hij ruste in vrede, als het dezelfde was. Ik
denk dat hij wel verbrand zal zijn, zeide Pepperill.
Pomp daalde neer en beschouwde stilzwijgend de ver
woesting van zijn geliefde bosschen. Eensklaps scheen hij
uit zijne droomen op te schrikken, en hij scheen dat deel
der bosschen, waar de patriotten gekampeerd hadden, met
bizondere aandacht op te nemen.
Ga mede, Pepperill, als gij eene goede daad wilt
verrichten.
Zij vertrokken en waren spoedig uit het gezicht. Toen
Penn zich weer omkeerde hoorde hij eene stem in de tegen
gestelde richting van de kloof. Hij keek op, maar zag nie
mand. De persoon aan wien deze stem toebehoorde, was
achter het kreupelhout verborgen. De heesters bewogen,
de nog onzichtbare daalde in de kloof af. Hij kwam op
den bodtm aan, stak deze dwars over en begon de steile
helling, aan den kant van het hol te beklimmen. Penn ver
borg zich, tot hij de snelle en stootende ademhaling hoorde
van iemand, die geklommen heeft. Toen zeide eene welbe
kende stem, zacht fluisterend:
Zijt gij het mr. Hapgood?
En toen hij opsprong, zag hij te midden van den regen,
het zwarte, grijnzende gelaat van den ouden Toby.
Juffrouw Jinny! hebt gij Juffrouw Jinny gezien?
Penn antwoordde niet onmiddellijk; hij dacht er over na
of het wel goed zou »ezen, als hij Toby in het hol bracht.
Toby ontstelde.
(Wordt vervolgd.)