NIEUWS EN ADV ERTENTIEBLAD.
Blanken en Zwarten.
Maandag 22 October I88&.
No1627.
ADVERTENTIES:
Dit Immer bestaat nit twee Waden.
STADSNIEUWS.
Politiek Overzicht
Burgerlijke Stand.
ABONNEMENTSPRIJS:
6e .Jaargang.
HAARLEM'S DAGBLAD
▼an 15 regels 50 Cents; iedere regel meer 10 cent
Groote letters naar plaatsruimte.
Bij groote opgaven aanzienlijk rabat.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door
onze agenten en door alle boekhandelaren, postkantoren en courantiera.
en J. K. A¥I8.
Roof dagenten voor het Buitenland: Compagnie Generale de Publieite Etrangère G. L. DAÜBE Co., JOE. F. JONES, Stier., Parijt, 31bit Faubourg Montmartre.
EERSTE BLAD.
Wegens het groot aantal adver
tenties, dat ons noodzaakte een dub
bel bijvoegsel te gevenmoest het blad
een uw later verschijnen.
De Uitgevers.
Haarlem, 20 October.
Zondag 21 October en volgende
dagen zullen op het Museum van
Kunstnijverheid eenige ornementale
gekleurde ontwerpen worden ten
toongesteld, welke sedert 1 Septem
ber 1888 vervaardigd zijn door de
leerlingen der Teeken chool, die aan
genoemde inrichting is verbonden.
Het ie hierbij eigenaardig op te
merken, hoe het zelfstandig ont
werpen bij de leerlingen al zeer
vroeg ontwikkeld wordt; van een
voudige bladen, bloemen, knoppen
en planten worden door vernuftige
rangschikking geheele ornementale
compositiën vervaardigd, die eerst
als schetsen op kleinen maatstaf
ontworpen, later op de vereischte
grootte worden uitgewerkt. Ook de
samenstelling der kleuren wordt
door de leerlingen zeiven gevonden.
Voorzeker wordt door deze wijze
van werken met copiëer-systeem
geheel gebroken en gevoelt de leer
ling grooter belangstelling voor
zijn werk, dat een eigenaardig en
zelfstandig karakter verkrijgt.
Zondag is de toegang vrij.
Uit de circulaire, beden verzonden door
de commissie, belast met de uitreiking
van warm voedsel aan behoeftige kinderen
van de Openbare en Bizoodere Kostelooze
Scholen alhier, blijkt dat zij met voldoe
ning kan terugzien op hare werkzaamhe
den gedurende den afgeloopen winter.
Den 28sten November 1887 begonnen,
heeft zij geregeld driemaal per week, voor
het laatst den 29sten Maart 1888, de
warme spijzen, in Yincentius' gaarkeuken
toebereid, gemiddeld aan 424 kinderen
per keer verdeeld over tien scholen, in
de zaal dier Vereeuigiug uitgereikt. In
het geheel werdeH 22876 porties verstrekt
tegen 20400 in het voorafgaande jaar.
De commissie heeft zich door persoon
lijke uitreiking der spijzen gedurende dien
tijd kunnen overtuigen van den goeden
invloed op het moreel en physiek dier
kinderen uitgeoefend, terwijl de goede orde
en tucht, die nimmer hebben ontbroken,
het mogelijk hebben gemaakt telkenmale
een zoo groot aantal in het daarvoor vast
gestelde uur (11 Va12l/s) te spijzigen.
Dat ook de hoofden der kostelooze
scholen met deze kindervoeding ten hoogste
ingenomen zijn, moge uit de volgende door
hen opgestelde verklaring blijken:
ffOndergeteekenden, hoofden van Open
bare en Bizondere Scholen alhier, betui-
//gen hunne groote iugenomenheid met het
«streven der ««commissie tot uitreiking
«van warm voedsel aan behoeftige kin-
«derenGedurende de jaren, dat de com-
missie werkzaam was, hebben zij in toe-
«nemende mate den gunstigen invloed der
«spijsuitdeeliDg zoowel op het lichamelijk
«als op het geestelijk welzijn der jeugd
«kunnen opmerken. Zij vonden er boven-
«dien een krachtig hulpmiddel in, het
«voor het onderwijs zoo verderfelijk school-
«verzuim te bestrijden. Zij kunnen om
«deze redenen de commissie in deD fioan-
«cieelen steun van allen, die het welmee-
«nen met onze behoeftige schooljeugd, ten
«zeerste aanbevelen."
Deze verklaring wae onderteekend door
de hoofden der navolgende inrichtingen
van onderwijs: O. L. kostelooze scholen
D. E. B. en C., de R. C. Parochiale scho
len, de- Doopsgezinde School en de Chris
telijke School.
Het is het voornemen der commissie,
ook aanstaanden winter met het uitreiken
van warme spijs voorttegaau op dezelfde
wijze en in hetzelfde lokaal als tot nu toe
geschiedt, waarvoor de Yereeniging Yin
centius reeds bereidwillig hare medewer
king heeft toegezegd.
Dat voornemen is evenwel slechts dan
uitvoerbaar, wanneer de Commissie door
ruime bijdragen daartoe in staat wordt
Zij doet om die reden in de eerste plaats
een beroep op hen, die vroeger reeds van
hunne instemming met deze zaak hebben
blijk gegeven, in de hoop dat zij hunne
bijdrage ook voor ditmaal gestand zullen
doen en in de tweede plaats in het alge
meen op allen, die, om met de hoofden
te spreken, „het welmeenen met onze be
hoeftige schooljeugd."
Zij ontveinst zich daarbij niet, dat de
arbeid dien zij wederom ondernemen gaat,
niet licht is, dat zeer veel tijd en moeite
daaraan verbonden zijntoch is zij gaarne
weêr daartoe bereid omdat zij door eigen
overtuiging, gesterkt door die van de
hoofden der scholen, weet dat het doel,
hetwelk de Vereeniging beoogt, een goed
en nuttig doel is.
Met vertrouwen ziet zij dan ook den
uitslag van haar beroep op den weldadig
heidszin harer medeburgers te gemoet, ter
wijl zij bij voorbaat aan allen, die haar
willen steunen, uit naam der behoeftige
schoolkinderen, haren hartelijken dank
betuigt. Dat uwe gaven ruim mogen
vloeien, want het aantal dier kinderen is
zeer groot! Verleden jaar toch is slechts
aan de helft der aanvragen voldaan kun
nen worden.
De commissie verzoekt de circulaire
met ingevuld en onderteekendinschrijvings
biljet onder hetzelfde couvert als waarin
ontvaDgen aan den persoon ter hand te
doen stellen, die haar in den loop der
volgende week zal komen terughalen. Over
de bijdragen zal later worden beschikt.
Voor hen die geene circulaire mochten
hebben ontvangen, zal een bus in den
boekwinkel der firma de Erven Loosjes,
Ged. Oudegracht 86, geplaatst zijn.
Het examen ter verkrijging van
de acte van onderwijzeres op 18 en
19 October te Amsterdam gehouden,
is met gunstig gevolg afgelegd door
de dames M. H. Gerth van Wijk,
T. de Haan en D. Hoogendijk alhier.
De duitsche keizer is den 19n October
uit Rome vertrokken. De koning verge
zelde hem tot aan het station, waar zij
hartelijk afscheid van elkander namen.
Zoo is Wilhelm dan aan het eind van
zijn glansrijken tocht gekomen. In Italië,
zoowel als ir. Duitschland, is men tevre
den over de uitkomst. Italië heeft door
dit bezoek het zegel zien drukken op zijn
verheffing tot groote mogendheid en
Duitschland heeft in Italië een bondge
noot leeren zien met een welgeoefend leger
en een uitstekend ingerichte marine, een
makker waarmede te rekenen valt, eu op
wien men rekenen kan.
Het laat zich hooren, dat ook Spanje,
naijverig op de aan Italië bewezen eer,
van Wilhelm gaarne het blijk harer mon
digheid zou ontvangen. Wilhelm's bezoek,
waarvan het denkbeeld het eerst door de
duitsche regeeringskringen moet geopperd
zijn, zal wellicht in de loop van dezen
winter plaats vinden. In tegenstelling met
Wilhelia's andere reizen zou deze geen
politiek doelwit en slechts een beleefd
heidsbezoek op 't oog hebben. Een ver
bond tusschen twee mogendheden, zoozeer
uiteenloopend in politieke en godsdienstige
richting zou zeker zeer ongunstig door het
volk ontvangen worden. Nu reeds verzet
zich de republikeiusche partij met nadruk
tegen het voorgenomen bezoek. En de cen
suur waakt reeds zeer scherp over tele
grammen uit en naar den vreemde, die
deze zaak aauroeren. Tant de bruit pour
une omelette, vraagt men zich af, wanneer
men hoort, dat het keizersbezoek tot niets
anders zou leiden dan tot de gebruikelijke
feesten en revues, eu alleen aan SpaDje
het recht zou geven te zeggen aan Oosten
rijk eu Italië: Zie, wij ontvangen even
deftig bezoek als gij eu wij zijn van geen
haartje minder stand.'
Maar de politieke hartstochten zijn in
Madrid weer opgewekt en men ziet na
tuurlijk alles door de sterk gekleurde bril
zijner groote partijliefde en grooter partij
haat. De gister genoemde en verklaarde
ministerieele crisis is nog altijd onopge
lost en door de ongesteldheid van Sagasta
tot onbepaaklen tijd verdaagd. Men acht
het waarschijnlijk, dat alleen de minister
van Oorlog zijn ontslag zal moeten vragen
en dat de voorgenomen militaire herzie
ningen aan de Cortes met verzoek om
gunstig advies zullen worden overgelegd.
Ook de spaausche hommes en place wor
den al minder hun eigen baas en moeten
«Is hollandsche en andere ministers dansen
naar de pijpen van afgevaardigden.
Een andere belangrijke gebeurtenis op
ministerieel gebied is de benoeming van
graaf Schonborn tot oostenrijksch minister
van Justitie. Men ziet in de verheffing
van dezen anti-duitschgezinden staatsman
een schitterende genoegdoening door Erans
Jozef bewezen aan minister Taaffe, die op
't punt van ridderorden-complimenten zoo
stiefmoederlijk door den duitschen keizer
behandeld werd. Totnogtoe zat er in het
ministerie altijd ten minste een persoon
met germaausche neigingen, een stil excuus
tegenover Duitschland. Nu evenwel bezit
Oostenrijk-Hongarije een partij-ministerie,
hetwelk zijn toekomst zeker niet hier zal zoe
ken dat het den noordelijken buurman
naar de oogen ziet en dat de anti-duitsch-
geziude partij een groolere vastheid zal
schenken. Het beginsel pargermanisme als
dat van 't panslavisme heeft door deze
regeling van zaken zeker een voelbaren
knak gekregen en Frans Jozef heeft be
wezen, dat het baas zijn ia eigen huis
tegenover de Duitschers hem evenveel
waard is als het baas blijven in eigen huis
tegenover de Russen.
Ditzelfde beginsel van soevereiniteit in
eigen boezem heeft dezer dagen van duit
sche zijde hevige aanvechting gevonden in
Engeland. Men bericht, dat graaf Hatz-
feldt de geheele week „op Lord Salisbury
geloopen heeft" om hem over eene zaak
te interpelleeren, waarover hij niet met
ongeschikte beambten mocht onderhandelen.
Eindelijk is het hem gelukt den grooten
minister te snappen. Het wordt zeer aan
nemelijk geacht, dat hij zich bij dezen heeft
beklaagd over den vrijen verkoop van keizer
Frederik's gedenkschriften en Mackenzie's
brochure in Engeland. Eveneens moet hij
zijn verwondering te kennen gegeven heb
ben over de openbaarmaking in the British
Medical Journal" van keizer Frederik's
eigeuhandig geschreven beschuldigingen van
dr. Bergmaun, die dr. Mackenzie niet het
recht had aan anderen mede te deelen.
Zoo sticht dit geneesheeren-krakeel ook
reeds ernstige oueeuigheid tusschen twee
regeeringen.
Waar men do groote lui zich ziet men
gen in de oneenigheden der smalle ge
meente, daar zegt men, dat zij «wat zoe
ken." En ook hier kan men er aan den
ken, dat wie een hond wil slaan licht een
stok vindt.
Om de afghaansche honden te slaan
schijnt Engeland nog altijd niet den rechten
stok gevonden te hebben. Kolonel Mac-
queen heeft eenigen tijd op onderhande
laars gewacht, die de opstandelingen hem
zouden zenden. Maar zij hebben hem la
ten zitten en hij is met zijne troepen ver-
der opgerukt. Een deel ervan vaart den
Indus af.
Eindelijk zal Engeland misschien ook
betrokken worden inde Wissmann-
expeditie. Dr. Peeters en Wissmann zelf
zijn opreis om in Engeland 'financieelen
steun te zoeken over de opsporing van
Emin-packa. Men moet maar durven. Zij
verzekeren met het strakste gezicht, dat
alle gedachten aan annexatie aan Duitsch
land vreemd zijn. De vos die de passie
preekt komt niet alleen in het sprookje
voor.
Het stoomschip Koningin Emma, van Am
sterdam naar Batavia, vertrok 18 Oct. van
Port-Said.
Het stoomschip Soenda, van Batavia naar Am
sterdam, vertrok 18 Oct. van Genua.
ONDERTROUWD:
19 Oct. W. Smulders en W. S. Kerapo.
geboorten:
18 Oct. J. M. G. van Dort-van Daalen d. -
L. A. C. van Turnhout-Kaper d. - 20 M. van
Dam-van Hooff d.
overleden:
18 Oct. S. C. van der Laan 3 j. d. Tulpen
straat. - H. van der Pek 15 j. z. Sophiastr.-
P. Elffers 68 j. Gasthuissingel - 19 E. Porre-
van Baarschot 64 j. Zomervaart.
FAMiLilESEREiKTiN
VOORNAAMSTE DAGBLADEN.
geboorten:
17 Oct. A. A. F. von Heijden-Schwoigman d.
Weeseloo. - Klep-Hermans z. Amst. - E. Kraemer-
v. d. Kun z. Rott. - 18. J. Rietdijk-Malcfeijt z.
Rott. - 19. W. G. Groenewegen-Kerkhof d. Rott. -
S. L. v. Stolk-v. Stolk d. Rott. - C. de Vroom-
Willemse d. Rott. - S. Ilamburger-Baune z.
Amsterdam.
GEHUWD:
17 Oct. G. Nimmo en C. P. Roel 's-Hage. -
19. A. L. Fokker eu J. D. de Coole Arnhem. -
F. W. Toussaint en S. J. Bijleveld Berlicum.
OVERLEDEN:
16 Oct. G. M. van der Tas-Hansen 62 j.
Amst. - 18. E. J. Schouten-Eradus 30 j. Leiden. -
L. Beukelman 15 j. d. Zwarte waal. - Wed. A.
de Borat-van Keekeren 73 j. Dordrecht. - Wed.
T. L. Heijermans-Cat8 94 j. Rott.
FKÜILLHTON.
Een verhaal uit den amerikaanschen burgeroorlog.
55) XXXIIe HOOFDSTUK.
toby's belooning.
Dat zijt gij niet en gij zijt het nooit geweestToby
is een vrije neger. Hij zal niet gegeeseld worden-
Met een gebiedenden wenk en stampvoetende, plaatste Sa-
lina zich tusschen den knielenden ouden man en de broeders.
De kapitein lachte boosaardig en sloeg zijne armen om
zijne echtgenoote heen, nu niet uit liefde, eu terwijl
hij haar bij de polsen vasthield, gaf hij den soldaten een
wenk, om hun werk te beginnen.
Zij pakten den ouden Toby, die daar nog steeds geknield
lag, bonden hem de handen achter op den rug vast, en wacht
ten Lysanders bevelen kalm af.
Brengt hem naar de loods, zeide de kapitein.
Laat een uwer het licht dragen. Gij kunt hem wel aan een
dwarsbalk vastbinden. Als gij dat niet kunt, dan zal ik het
u voordoen. Om te beginnen moet hij twintig slageu hebben,
omdat hij mij heeft voorgelogen. Dan moet hij gegeeseld
worden, tot hij verteld heeft, waar de ontsnapte gevangenen
zijn verborgen. Begrijpt gij het?
Wij begriipen het, zeideD de broeders koelbloedig.
Toby steunde. Zij grepen hem aan en sleurden
hem weg.
Zult gij u nu beter gedragen, vrouwtje? Wat hebt
gij een geweld gemaakt. Gij ziet, dat het nergens toe dient,
ik ben de meester en door uwe tusschenkomst kunt gij het
lot van den neger niet verbeteren. Lysander zag haar
onbeschaamd in het gelaat. Het was doodsbleek.
Is dat weer een van uwe grillen? zeide hij.
Hij plaatste haar op een stoel. Zij sprak geen woord, en
hij dacht, dat zij een soort zenuwtoeval had, want hare oogen
wendden zich niet van hem af, oogen, die hem met onuit
sprekelijk doodelijken haat tegenfonkelden.
Ik verlang, dat gij u beter zult gedragen I zeide hij,
terwijl hij zijn vinger waarschuwend ophief, en de kamer
verliet.
Zij zag hoe de deur zich achter hem sloot. Zij bewoog
zich niethare oogen vestigden zich nog op de deurzij
zat daar onbewegelijk als een uit steen gehouwen beeld, wel vijf
minuten laug. Toen hoorde zij slagen en hevige krtten, Toby's
kreten. Er was nu geen Carl, om zijne boeien Iob te snijdeD.
De twintig slagen, de straf voor zijn liegen waren den
neger op den ontblooten rug toegediend. Toen stelde Lysan
der hem de vraag, of hij bereid was om alles wat hij van
de gevangenen en het hol wist, te vertellen.
O, vergiffenis, vergiffenis, mijnheersmeekte de
oude man. Ik kan u niets vertellen, dat is de zuivere
waarheid
Slaat er op los, jongens, zeide Lysander.
Toen hij weer tien slagen had ontvangen, werd dezelfde
vraag hem opnieuw gesteld. Zijn rug bloedde, met de duimen
was hij aan den dwarsbalk vastgebonden, elke slag ont
lokte hem een kreet van pijner was geen redding moge
lijk. Lysander beschouwde hem met een onbarmhartigen
blik, terwijl de broeders hun werk meadoogenloos verrichtten,
ofschoon de oude Toby door de onverdragelijke pijn luide
kreten slaakte.
Ja, mijnheer, ik zal het vertellen, ik zal het vertellen
Het is goed, zeide Lysander. Laat hem voor
eene minuut op adem komen, jongens.
Maar in die minuut schepte Toby weer moed en wilde
geen lafhartige verrader zijn. Zou hij zijn goeden meester
aan deze schurken overleveren en zijne belofte aan Virgi
nia, zijn eed aan Cudjo en Pomp breken? Neen, dat kon
hij niet. Hij dacht aan Penn, die zeker gehangen of mis
handeld zou worden, en dat door zijn verraad.
Kom er mee voor den dag, Wat weet gij van het
hol en geen leugens, want als wij gereed zijn, dan moet
gij er ons heen brengen.
Ik kan het niet vertellen I zeide Toby. Daar is
geen hol, ik weet er niets van.
Dit was natuurlijk een leugen, maar hij zeide het om
hen, die hij beminde, voor het verderf te bewaren.
Wordt vervolgd.)
Voor Haarlem, per 3 maanden/1.20.
Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden. -1.65.
Afzonderlijke nummers- 0.03.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Bureau: Kleine Houtstraat No. V, Haarlem. Telefoonnummer 122.
Directeuren-Uitgevers J. C. PKEKFHOUU