NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
Dit Mm tetaat Dit twee Mafleii.
Blanken en Zwarten.
6e Jaargang. Maandag 5 November 1888. No, 1639.
Politiek Overzicht.
DAG
ABOHHEMEHTSPRUS:
Voor Haarlem, per 3 maanden1.20.
Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden. -1.65
Afzonderlijke nummer»- 0.03.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Uur.su: Kleine Houtstraat No. 9, Haarlem. Telefoonnummer 122.
Directeuren-Uitgevers .1 C. FKEREBOUH
ADVERTENTIES:
van 15 regels 50 Cents; iedere regel meer 10 cents.
Groote letters naar plaatsruimte.
Bij groote opgaven aanzienlijk rabat.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door
onse agenten en door alle boekhandelaren, postkantoren en courantiers.
en J. B. AVI».
Hoofdagent»n voor het Buitenland: Compagnie Generale de Publieite Etrangère G. L. DAUBE Co., JOH. F. JONES. Suer., Parijs. 3Ibis Faubourg Montmarire.
EERSTE BLAD.
S T A I) S NE U lï S.
Haarlem, 3 November.
Door liet gemeentebestuur zijn de vol
gende vergunningeu verleend Aan de di
rectie der Haarlemsche brood- en meel
fabriek, tot uitbreiding van die inrichting
aan de Bakenessergracht no. 71,73;
aan D. Wartena tot. oprichting van eene
bewaarplaats van petroleum in den kelder
van het perceel aan de Gedempte Oude-
gracht 110. 95;
aan L. van Leer en Co., tot uitbreiding
van de steendrukkerij door stoom gedre
ven, in de perceelen aan het Spaarne, get.
nos. 19, 21 en 23 en aan deSpaarnwou-
derstraat get. no. 3 on 5;
en aan W. llartel, tot oprichting van
eene slachterij in het perceel aan de Spaarn-
wouderstraat get. no. 62.
Zondag 4 Nov. en volgende dagen zal
op het Museum van Kunstnijverheid alhier,
eene zeer belangrijke verzameling platen ten
toongesteld zijn, betrekking hebbende op
de renaissance in het Noorden.
De deensche bouwwerken uit genoemd
tijdperk, als de kasteelen Kronborg bij
Helsingör, Frederiksborg en Rossenborg
te Kopenhagen, de Beurs, het Dyvekeshuis,
de Homeuskerk, de Heilige Geest kerk,
gebouwen en monumenten, die zich in
dezelfde stad bevinden, doen zien hoezeer
hunne vormen zich aan de nederlandsche
renaissance aansluiten.
Ook in het Museum te Stockholm is
deze stijl ruimschoots vertegenwoordigd,
hetgeen de door dit Museum toegezonden
afbeeldingen, waarvan een gedeelte zal
worden tentoongosteld, duidelijk aantoonen.
De afdeelinsj; Haarlem en Omstreken der
Nederlandsche Maatschappij van Tuinbouw
en Plantkunde bericht, dat de aanvang
van den leercursus voor tuinbouwknechts
en leerlingen zal plaats hebben op Don
derdag 15 Nov. a. s. ran 7 tot 8Va uur
's avonds. Tot 10 Nov. kan men zich tot
deelneming aanmelden. Voorzitter der af-
deeling is de heer L. E. Gerdessen, se
cretaris de heer P. W. Voet.
De administrateur van het garnizoens
magazijn alhier, de heer A. K. Langen-
hagen wordt 1 Dec. op zijn verzoek over
geplaatst als administrateur van de gar
nizoensbakkerij te Naarden.
Naar wij uit goede bron vernemen, heb
ben de bakkers te dezer stede zich gewend
tot een geacht ingezetene met het verzoek,
zich voor hen to wenden tot de directie
der Haarlemsche Brood- en Meelfabriek
alhier, om deze te verzoeken den prijs van
het brood met een of twee cent te ver-
hoogen.
Op dit oogenblik wordt n.l. te Haarlem
nog steeds dezelfde broodprijs genoteerd,
terwijl overal elders het brood duurder is
geworden.
Door den slechten oogst is het meel
beduidend in prijs gestegen, zoodat elke
dag den bakkers nadeel oplevert.
Bij velen schijnt de meening te be
staan, dat het vertrek van den heer J.
Strating naar elders, tengevolge heeft, dat
de Christelijke Zangvereeniging //Hallelu
jah" zich zoude ontbinden. Voor hen ech
ter die belang stellen in bovengenoemde
vereeniging, achten wij het niet overbodig
te vermelden, dat de Christelijke Zangver
eeniging //Hallelujah" bij Yoortduriug den
heer Strating als directeur behoudt.
Deze vereeniging, die zoozeer blijk geeft
van een krachtig opgewekt bestaan, zij een
woord van aanbeveling niet onthouden.
Toestand der gemeente Haarlem in 1887,
ii.
Geldmiddelen. De rekening en ver
antwoording der gemeente over den d;enst van
1886, door Gedeputeerde Staten afgesloten bij
besluit van 28 December 1887 no. 8. wees een
bedrag aan:
inkomsten vanf 1016.356.80
uitgaven u 982.478.32
en gaf dus een batig saldo van 33.878.48
De begrooting van in Komsten en uitgaven der
gemeente voor den dienst van 1887, werd door
Gedeputeerde Staten goedgekeurd bij besluit van
22 December 1886 No. 2. tot een bedrag in
inkomsten vanf924.140.40
en in uitgaaf van 924.140.40
en alzoo met een waarschijnlijk
batig saldo van Nihil.
Overeenkomstig het plan, vastgesteld bij raads
besluit van 9 Februari 1887 no. 16, goedgekeurd
door Gedeputeerde Staten bij besluit van 25
Februari 1887 no. 23 is aangegaan eene geld-
leening groot f200.000 rentende 3' 0, waarvan
de storting op 1 April 1887 heeft plaats gehad
tegen den koers, waarvoor op 17 Maart bevorens
de verschillende inschrijvingen waren aangeno
men, opleverende een gezamenlijk bedrag van
f 192.083.127;.
Van dit bed*ag is aangewezen op den dienst
van 1886 f68.867.25 en het overige ad.
f 128.215.877, op den dienst van 1887.
Nog werd hij raadsbesluit van 28 September
1887 no. 12, goedgekeurd door Gedeputeerde
Staten bij besluit van 5 October 1887 no. 59,
goedgevonden om tot kwijting van de koopsom
van het land aan de Leidschevaart, krachtens
besluit van 21 Juni bevorens no. 11 aangekocht
van regenten van het St. Elisabeth's- of Groote
Gasthuis alhier, eene leening aan te gaan van
f50,000, tegen eene rente van 3ten honderd
'sjaars, met eene veiplichte jaarlijksche aflossing
van minstens f1000, en werd men gemach
tigd die leening te sluiten door gebruikmaking
van een onderhands ontvangen aanbod, hierop
neerkomende, dat tegen den koers van 97l,.°o
zal worden verstrekt eene som van f48750.
tegen afgifte van éénen schuldbrief sroot
f 50000,met jaarlijksche aflossing, te beginnen
13 April 1889, van f1000,—
Deze ondeihandscke leening is gesloten met
directeuren van het fondi tot den predikdienst
bij de vereenigde doopsgezinde gemeente alhier.
Gemeentegronden.
Het grondeigendom der gemeente vermeer
derde in 1887 door den aankoop van een stuk
weiland, gelegen aan de Leidsche vaart, tusschen
de Brouwers- en Oranjestraten alhier, kadaster
sectie F. No. 4783, groot 1 hectare 91 aren en
51 centiaren, krachtens raadsbesluit van 22 Juni
1887 No 11 van Regenten van het St. Elisa
beths- of groote Gasthuis alhier, aangekocht voor
eene Bom van f 50000. en de kosten van
overdracht. Deze aankoop geschiedde met het
doel om op dit terrein eene school voor lager
onderwijs te bouwen, in vervanging van de school
litt. C. aan de Jansstraat.
Vrijdagavond gaf liet tooneelgozelschap
van Van Lier in den Schouwburg alhier
het volksdrama, //Mijn Zoon," een stuk
dat naar het fransch is bewerkt.
Het stuk is dwaas, grappig, vermake
lijk, daarmede is dan ook alles gezegd.
Het spel moest alles doen en den acteurs
was de zware taak op de schouders gelegd,
de onmogelijkheden van het stuk te doen
vergeten.
Hierin schoot het gezelschap niet te
kort. Mutters was treffend in voordracht,
stil spel en grime, en zijn samenspel met
mevr. Albregt een genot om te zien. De
heer Malherbe is niet geschikt voor een
rol als die hij nu vervulde, hij is te stijf
en niet natuurlijk en kan een voorbeeld
nemen aan den komiek Lageman en den
heer André.
Van de dames blonken behalve mevr.
Albregt, mevr. Verstraeten en mej. E. van
Biene uit. De laatste met haar jeugdig
voorkomen en haar gracieus spel is voor
jonge meisjesrollen uitnemend geschikt.
Bij den herbergier M. in den Hout-
rakpolder heeft men Donderdagnacht door
het verbreken van een paar ruiten uit de
slaapkamer enkele voorwerpen, waaronder
een zilveren horloge, ontvreemd.
Het is een wonder, dat niemand door
het geraas is gewekt, want de ruiten
schijnen met een stesn te zijn ingeslagen.
In de op heden gehoudeu openbare
raadsvergadering is de begrooting der ge
meente Zandvoort voor 1889 vastgesteld
in ontvangst en uitgaaf tot een bedrag van
f21,618.55.
LETTEREN EN KUNST.
De heer Morin ontving Donderdag avond te
Arnhem, tijdens de voorstelling ter gelegenheid
van zijn 50-jarig feest, van eenige kunstvrienden
een prachtig middenstuk, benevens 4 kransen.
Inhoud »S e m p e r v i r e n S" No. 44. De
Japansche Andoorn. Ter herinnering. Volle-
gronds-Varens, met zes afbeeldingen. Iets be
treffende het snoeien der bloemheester9, (vervolg
an bladz. 287). Twee mooie gazon-sierpl'•n-
ten. Nederlandsche Champignon-kweekerij
«Agaricus,* te Ginneken, bij Breda, van de firma
Romein en Co. Herinneringen van een Ne-
derlandschen planten-verzamelaar, vervolg van
blz. 336. Wat ontbreekt hier aan Wie vult
het aan Boekaankondiging. Weeknieuws.
Verschillende mededeelingen. Vraagbord.
Ontvangen Prijs-Couranten.
SI S N N E N l N l).
Tengevolge van den aankoop
der //Dooie" en aanhoorigheden is door
de gemeente Purmerend besloten tot het
aangaan van eene leening groot f36000,
rentende 37s pCt. en tot een minimum-
koers van uitgifte ad 967a pCt.
In sommige gemeenten wordt
al wonderlijk omgesprongen met de schut-
terlijke wapenrusting, die den gemeente
besturen door het Rijk verstrekt wordt.
Zoo verneemt men, dat in eene gemeente,
in de provincieGroningen,de nacbtpolitie de
gordels der schutterij draagt en dat dit,
onlangs ter oore gekomen van den min.
van Oorlog, diens rechtmatige verontwaar
diging over zulk een misbruik van wape
nen, die ter verdediging van het Rijk zijn
verstrekt, moet hebben opgewekt.
VISSËHERIJ.
Lemmer, 1 November. Doordien een gedeelie
onzer viaschers zee kiezen ter haringvisscherij,
was de aanvoer van Zuiderzeebot alhier in de
laatste dagen niet ruim. Ook de vangst liet bui
tendien te wenschen over. Kwaliteit der bot was
echter nog voldoende, zoodat de vangst goeden
prijs opbracht. In bedoelde dagen werd alhier
aangebracht plus minus 600 kilo's. In den klein
handel blijft de prijs voor eerste kwaliteit f 0.30
per kilo.
Heden werd alhier de eerste Zuiderzeeharing
gevangende vangst was voor eersten aanvoer
voldoende de kwaliteit der haring liet echter
te wenschen over, door buitengewone kleinte van
stak plus minus 5000 stuks werden aangebracht,
de prijs bleef onbekend.
In de laatste paar dagen werden alhier aan de
rookerijen voor sprot, aangebracht pl. m.
200,000 stuks spiering, die f 0.50 per 1000 stuks
opbrachten.
Wie uit de betrekkelijke rust, welke den
laatsten tijd in de oost-afrikaansehe zaken
heerscht, de opinie hebben getrokken, dat
de Duitschers een soort Atjeh-politiek, van
't katje uit der. boom te willen kijken,
zijn gaan toepassen, zal door de laatste
berichten zeker tot een ander inzicht komen.
Nu zij eene versterking van drie oorlogs
schepen hebben ontvangen zijn zij niet
met de handen in den schoot blijven zitten.
De //Times" ontvangt bericht, dat het dorp
Whindi, welks inwoners de opstandelingen
van Bayamayo van wapens en leeftocht
voorzagen, tot straf daarvoor op een ver
nielende wijze door de //Sophie" is ge
bombardeerd. Vervolgens heeft de com
mandant van dit vaartuig de bemanning
aan wal gezet en dit broeinest van onge
rechtigheden met den grond gelijkgemaakt.
Ondanks de meest stellige verzekerin
gen, die de duitsche pers ten opzichte van
het verbond Duitschland-Engeland heeft
gegeven, schijnt dit zoo langzamerhand
verschoven te worden naar de gouden
eeuw, als het lam zich vreedzaam naast
den wolf zal nedervleien. De //Times" ont
vangt bericht uit Berlijn, dat de pers in
deze haar mond weder heeft voorbijge
praat en dat in dit opzicht nog niets is
vastgesteld. Tevens vestigt zij de aandacht
op eene schaduwzijde van zulk een ver-
eenigden en hevigeu aanval op de volks
stammen uit wier midden de verloren
Emin-pacha en Stanley moeten ontdekt en
gered worden. Zij beiden zouden zeker het
gelag betalen bij een te krachtige poging
om ze te redden.
Ook op een ander punt schijnt men op
't eerste oogenblik ietwat voorbarig te zijn
geweest in zijn verklaringen. Het schijnt
er namelijk met het spoorwegongeluk, dat
den Czaar is overkomen, niet zoo heel
zuiver te zittener moeten zich volgens
latere ontdekkingen zooal geen nihilisten
dan toch kwaadwilligen achter de scher
men bevonden hebben. Onverklaarbaar is
zeker het spoorloos verdwijnen van den
conducteur, die zich noch ouder de dooden
noch onder de gewonden bevindt. Boven
dien zijn er in de eerste oogenblikken van
verwarring vele voorwerpen van waarde
ontvreemd. Het is de berlijnsche corres
pondent van de //Indépendance", die nale
zing op het gebeurde levert. Verkwikke-
lijker is het zeker dezen te hooren waar
hij verhaalt, hoe het jonge Duitschland
het conflict Mackenzie-v. Bergmann c. 8.
uit de wereld zoekt te helpen. Tot dusver
is een schriftelijk antwoord op de brochure
van Mackenzie uitgebleven.
Men is nu bezig eene beweging in het
leven te roepen, die dan zulk eene ver
betering overbodig maakt. Het comité der
duitsche studenten heeft tot hare leden
de volgende oproeping gericht:
//Kameraden! Onze geëerde docenten de
professoren Gerhardt en von Bergmann
zijn, zooals ge weet, op lafhartige wijze
door het slijk gehaald door den engel-
schen geneesheer Mackenzie, als duitsche
burgers niet alleen, maar ook als mannen
der wetenschap. Nu zij, het beneden zich
rekenende dezen man te beantwoorden, het
oordeel der openbare meening rustig afwach
ten, moeten niet alleen hunne leerlingen,
maar behooren de studenten van elke fa
culteit de eersten te zijn om in 't opea-
baar en luide vóór het nieuwe semester
is aangevangen, te verkondigen dat zij
hunnen meesters getrouw blijven ondanks
de onteereode beschuldigingen, welke men
op hen heeft geladen en dat hun nnam en
hun eer niet alleen onbevlekt zijn gebleven,
maar nog grooter schijnen in de oogen
der natie...."
Een rehabilitatie niet alleen dus, maar
F'^T^TLLETO W.
Een verhaal uit den amerikaanschen burgeroorlog.
67) XXXVIIIe HOOFDSTUK.
LIEFDE IN DE WILDERNIS.
Hoe lang denkt gij dat wij kier zullen blijven?
zeide Virginia na een oogenblik van stilzwijgen.
Dat kan ik onmogelijk zeggen, antwoordde Penn,
terwijl hij zich met tegenzin tot meer aardeche zaken moest
bepalen. Men zou denken dat het goevernement ons niet
langer onder die wreede overheereching zal laten zuchten.
Misschien is er reeds een leger tot onze bevrijding in aan
tocht. Maar het kan weken en maanden duren, en ik ben
er zeker van, voegde Penn er bij, dat het jaren kan
duren voor Tennessee weer bevrijd is.
Wel, dat is vreeselijk. Toby zegt, dat die oude mr.
Ellerton, die u bij uwe vlucht geholpen heeft, gevangen is
genomen en gisteren door eenige soldaten is opgehangen.
Ik twijfel er niet aan, of het wel waar zal zijn. Of
schoon hij naar huis was teruggekeerd, was hij als een
unionist bekend, en waarschijnlijk stond hij onder verden
king ons geholpen te heDben; in dat geval hebben zijne
grijze haren hem zelfs niet kunnen redden.
Maar dat is verschrikkelijk. Zij hebben ook vrouwen
gegeeseld. En Toby zegt, dat er twaalf dagen geleden een
neger opgehangen is en daarna in stukken gesneden, omdat
hij tot een anderen neger had gezegd: tGoed nieuws, het
leger van Lincoln komt. Wat zal er van ons worden, als
er niet spoedig verlossing komtl O, moeten wij het nu aan
zien van die schoone wereld te worden verjaagd door zulke
slechte, slechte mannen 1
Er heerschte eeDe oogenblik stilte. Virginia had hare
oogen neergeslagen en een hemelsche glans lag op haar
gelaat, alsof haar ziel een heerlijk droombeeld aanschouwde;
de borst van Penn zwol op van hoop en vreugd. Toby
talmde nog steeds aan den ingang van het hol.
Toby, zeide Pennde neger had nog nooit te vo
ren zulk een lichtglans op zijn gelaat aanschouwd, goede
Toby, ik zou gaarne willen dat gij onze vrienden wildet
vertellen, dat de vijand geheel verdwenen iswilt gij dat
Ja mijnheer! zeide Toby.
Toby verwijderde zich. Toen omsloot een krachtige arm,
nu een en al teeder, het middel van het meisje, en hij trok
haar dichter en dichter naar zich toe; een zalig gevoel
doortintelde hunne harten, en voor het eerst van hun leven
drukten zij hunne innige liefde uit in een vurigen kus. Er
werd geen woord gesproken.
Toen hield Penn Virginia voor zich, zag haar diep in de
oogen en zeide met eene eigenaardig trillende stem:
Waar dit vriendelijk mij dierbaar gelaat mij ook toe
lacht, altijd wordt het dan zonneschijn in mijn hart. Ik
ben misschien zeer zelfzuchtig, maar ondanks alle gevaren
en rampen, waardoor gij en uw vader omringd zijt, vor
men de uren, die wij te samen hebben doorgebracht, voor
mij den gelukkigslen tijd van mijn leven. Het lijden en de
ontbering zouden niets voor mij zijn, als ik u maar bij mij
had, Viiginia!
Hoezeer verschilde het tooueel in het hol van het pas
beschreveneHoe verminkt was die trotsche Lysander. Hoe
spijtig beet Salina zich op de lippen.^En deze twee men-
schen hadden elkaar ook eens bemind en ook die gelukkige
dagen van zonneschijn gekend.
XXXIXe HOOFDSTUK.
DE BERAADSLAGING.
Wegens de gebeurtenissen van dien nacht had de oude
predikant weinig geslapen. Hij legde zich nu echter op
zijne legerstede neer en was weldra in een diepen slaap
verzonken. Toen hij ontwaakte hoorde hij stemmen. Het hol
was met gewapende lieden gevuld.
Het zijn mr. Stackridge en zijne vrienden, zeide
Virginia. Zij zullen hier eene beraadslaging houden en
zij beschouwen u als hun hoofd.
Wordt vervolgd.^