NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
Blanken en Zwarten.
Woensdag 21 November 1888.
No. 1653,
6 e Jaargang.
HAARLEMS DAGBLAD
ABOHMMEirTSFEIJS:
Voor Haarlem, per 3 maanden1.20.
Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden. -1.65.
Afzonderlijke nummers- 0.03.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Bureau: Kleine Houtstraat No. 9, Haarlem. -Telefoonnummer 122
AEVERTENTIËN:
vao 15 regels 50 Cents; iedere regel meer 10 een
Groote letters naar plaatsruimte.
Bij groote opgaven aanzienlijk rabat.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door
onze agenten en door alle boekhandelaren, postkantoren en eourantiers.
{Directeuren-Uitgevers J. C. PEËREBOOKI en J. Kt. AVïS.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Generale de Publieite Etrangère Q. L. DAUBB Co., JOH. F. JONESStter., Parijs, 31bit Faubourg Montmartre.
S r A I) S N i E I! S.
Haarlem, 20 November.
Mevrouw Van Hoek-Wilson, de
talentvolle vervaardigster der mo
dellen van indische vruchten in het
Koloniaal Museum alhier, is voor
eene dergelijke verzameling op de
tentoonstelling te Brussel met den
«Prix de Progrè*» (de hoogste ou
derscheiding) bekroond.
De heer J. Gr. Tuijtel, leeraar
aan de noogere burgerschool tot
opleiding voor H. en N. alhier, heeft
met goed gevolg examen afgelegd
in de ned. taal en letterkunde M. O.
In het bericht over de Vereeni-
giüg «Weldadigheid naar Vermo
gen» in ons vorig nummer staat
abusief als lid der permanente com
missie genoemd W. R. baron van
lijnden, moet zijn if. M. baron van
Lijnden.
De likeurstoker (brander) van
wien sprake is in ons artikel «Wet
telijk geoorloofd ook moreel (zie
ons nummer van 15 dezer) is de
firma Van M. te Delft.
Wij berichten dit omdat het schijnt,
dat sommigen meenen, dat eene
haarlemsche firma bedoeld wordt.
Voor die leden der Haarlemsche Bach-
vereeniginr, welke nog niet het voorrecht
hadden kennis te maken met den spaan-
schen viool-virtuoos Pablo de Snrasate,
zal de aankondiging, dat hij op het eerst
volgende concert zich alhier zal laten hooren
een aangename tijding zijn.
Het zal velen niet onwelkom zijn een
en ander omtrent dezen violist te verne
men. Wij vinden omtrent hem het vol
gende opgeteekend Pablo de Sarasate is
een der grootste violisten uit den tegen-
woordigen tijd geboren te Pampelona in
1844, die door zijne inderdaad bewonde
renswaardige reproductie der meesterstuk
ken van Beetboveu, Mendelssohn, Spohr
en Max Bruch, alsmede door een vernuf
tig gebruik van spaansche volksmelodieën
in zijn eigen composities, allerliefste trans-
criptiën van stukken van Chopin voor de
viool enz. niet slechts uigeblonken heeft
boven het gewone peil der virtuozen, maar
bovendien gencemcl mag worden als de
toonkunstenaar, die thans ziju vaderland
buitenslands het schitterendst vertegenwoor
digt. Als virtuoos ontwikkelt hij, vooral
op het stemmingsgebied en uitgelaten humor
een wegslepend demonische kracht, terwijl
zijn toon van alle zwaarmoedigheid bevrijd
en als het ware herinnerende aan de sfereu-
muziek van Shakespeare's Ariel eene onuit
sprekelijke betoovering verkrijgt, zoodat hij
niet meer door de mechanische wrijving
van strijkstok en snaren, maar in de lucht
schijnt te ontstaan. Hierin ligt evenwel
naast de kracht ook de grens van Sara-
sate's talent, daar het ieder kenner ter
stond duidelijk wordt, dat voor zulk een
speler die meesters, bij wie èf het melo-
dieuse en muzikaal afgeronde of het gril
lige en phantastische den boventoon
voert (dus zelfs nog toondichters als
Mendelssohn, Spohr en Bruch)meer
toegankelijk moeten zijn dan genieën
van zulk ee.i onovertreffelijke grootheid
en diepe hartstochtelijkheid als Bach en
Beethoven.
Waar een dergelijke faam van den meester
uitgaat, kunnen de leden der Bachvereeni-
ging zeker zijn een onvergetelijk kunstgenot
te zullen smaken. Overal waar de Sarasate
in ons land optrad, heeft hij eene zeldzaam
succes behaald. Reeds meermalen genoten
op concerten alhier zijne Spanische TcLuze
en overige corapositiëu, door andere virtuo
zen ten gehoore gebracht, veel bijval.
Wij vernemen nader, dat het le
concert, door do Haarlemsche Man-
nen-ZaugvereenigiLg «Crescendo»
te geven, waarbij tevens het 12Va-
jarig bestaan der Vereeniging zal
worden gevierd, zal plaats hebben
op Zaterdag 8 December a. s. in
de concertzaal der Sociëteit «Ver
eeniging» dat als solisten zullen op
treden F/aulein Lsontine von Döt-
scher uit Berlijn en de heer J. J„
Rogmans uit Amsterdam en dat o. a.
door «Crescendo» zullen worden
voorgedragen de nummers, waar
mede zij onlangs te Amsterdam is
bekroond. Het kunstlievend publiek
wacht dien avond zeker een groot
kunstgenot.
Maandagnamiddag is de zooge-
nanmde tweede brug naar Leiden
vrij zwaar beschadigd door de aan
varing van met modder geladen
schuiteD, welke door eene stoomboot
door de Leidschevaart werden ge
trokken.
De aansluiting met de telephoon-
verbinding RotterdamAmsterdam
aan het telegraaf-teiephoonkantoor
te Hoofddorp (Haarlemmermeer), is
bijna gereedDe verbinding geschiedt
door een ondergrondschen kabel, die
dwars door Hoofd- en Kruisvaart
en verder door den Kruisweg is
aangelegd.
De kabel is onder water omhuld
door aaueengeschroefde ijzeren pot
ten, terwijl de vaart op die plaats
eenigazins verdiept is.
LETTEREN ÏU KÜSST.
De Koninklijke Militaire Kapel van het regi
ment Grenadiers en Jagers heeft een uitnoodi-
ging gekregen van Herman Wolff, «Geschafts-
leiter/i van het Philharmonisch orkest te Berlijn,
om gedurende een maand in het aanstaande sei
zoen een kuuatreis te maken naar hoofdplaatsen
in Dnitschland. Voorzeker een bewijs, dat de
Kon. Mil. Kapel ook in het buitenland goed
aangeschreven staat.
Voor een eivolle zaal voerde het rotterd.
gezelschap Zondagavond //Politiezakenop (Schön-
thans Goldene Spinne), en het publiek scheen
zich kostelijk te vermaken, v. Zuylen. maar niet
minder D. Haspels en Faassen droegen daartoe
veel bij, terwijl ook de kleinere rollen goed
werden vervuld. Wij hopen dit stuk ook te
Haarlem te zien ophoeren.
«Figaro» verzekert dat er vóór 1890 geen
opvoeringen te Bayreuth zullen plaats hebben.
Inhoud «Psychologische Bladen» le
jaarg No. 4I. Miss Mary Greville (the mystic
lady, slot) door C W. R. K., II. Genezing van
een krankzinnige, door het magnetisme I, door
A. Hoek. III. Een geval van mentale suggestie,
medegedeeld door dr. L. Sicard. IV. Berichten
en mededeeliugen (Nog eens de klopgeest van
den Zwanenburgwal. Mevr. Elise van Calcar over
Donato). Briefwisseling.
1?N K N I N I).
(Jit Apeldoorn meldt men
aan het Utr. Dagbl
Het is thans vast bepaald, dat
Z. M. de Koning met Gezin dezen
winter op het paleis Het Loo zal
blijven vertoeven.
De gezondheidstoestand van Z. M.
blijft gelukkig zeer bevredigend.
Naar a a n 1 e i d i n g v a n d e
mededeeling van onzen correspon
dent uit Batavia over het voorne
men om troepen te legeren in de
Preanger, wordt ons de opmerking
gemaakt dat men daaruit nog geen
verontrustende gevolgtrekkingen be
hoeft te maken. Broeide er iets, de
regeering zou er troepen heenzen
den, maar geen kampement gaan
houwen, dat jaren duurt. De zaak
zal wel eenvoudig deze zijn: Jaren
geleden werd in het belang van
de gezondheid van het leger beslo
ten, een groot deel der troepen in
de koele binnenlanden te legeren.
Voor Oost-Java werd toen het
kampement te Malang gebouwd-
voor Middeu-Java dat te
lang; voor West-Java is sleehts één
bataljon te Buitenzorg onderge
bracht, en sedert lang heeft men
voor andere bataljons in de Prean
ger een geschikt terrein gezocht.
(N. R. C.)
Is de Amst. Ct. wel inge
licht, dan vindt het beursplan Kras-
napoleki-Springer geen geDade bij
B. en W. en zal het praeadviee
luiden, om het plan zooals het daar
ligt te verwerpen doch te overwegen
of het in dien geest door de gemeente-
zelve zou kunnen worden uitgevoerd.
De commissie van bijstand moet in-
tusschen nog gehoord worden.
Erkend moet worden dat B. en W.
thans met „bekwamen speed" het
beursplan willen behandelen.
(Stand.)
Donderdag kwamen twee
zindelijk gekleede meisjes met een
baliemand aan een woning op de
Prinsengracht bij de Westermarkt,
te Amsterdam, het waschgoed vra
gen van den commensaal. De niets
kwaads vermoedende dienstmeid vol
deed aan het verlangen, maar Vrij
dagavond kwam de eigenlijke meid
van de wa«chvrouw om het wasch
goed, en toen bleek het, dat men
hier met een paar geslepen oplicht-
sters te doen had, die te oordeelen
naar haar welgevulde waschmand,
waarschijnlijk reeds meerderen op
die wijze hadden beet gehad. Mis
schien waren zij goed op de hoogte
van de klanten der waschvrouw».
Te Purmerend werden
ter scheimarkt van Maandag, aan
gevoerd 794 runderen, tegen 616
ten vorige jare.
Zondag had te Hoorn
een hevige brand plaats in het
pakhuis voor gedistilleerd van den
heer v. M. De brand is door een
ongeval ontstaan bij de bewoners
van het bovenhuis. Gelukkig was
spoedig voldoende hulp aanwezig,
zoodat de belendende gebouwen
bleven gespaard. Het perceel zelf
is geheel vernield.
De gemeenteraad van
Schagen heeft overeenkomstig het
voorstel van burg. en weth. afwij
zend beschikt op het verzoek van
den heer S. Keet Az. aldaar, om
van ge eeatewege te vergoeden de
schade, hem toegebracht door bal-
dadigen bij gelegenheid van de on
geregeldheden in Septemoer 11., be
groot op f200. Zijne verbrijzelde
glasruiten zijn vergoed door eene
verzekeringsmaatschappij.
Zondag 11. is eene schuit
van den reeder M. boven Egmond
aan Zee op een paal gezeild, met
het treurige gevolg, dat de schuit
vergaan is en 7 der opvarenden
zijn verdronken. De schipper laat
eene vrouw met 8 kinderen na.
In zake het geval van
kwade administratie bij eene com
pagnie jagers is gebleken, dat bij
herhaling de handteekening van den
compagnies- commandant nagemaakt
is. Avondp
Het onderzoek in zake
de bedriegelijke praktijken bij dit
regiment jagers zal zeer omvang
rijk worden. Een nauwkeurig on
derzoek naar de goederen van ruim
4000 man blijkt noodig.
Een bediende ineen e, de
zer dagen opnieuw ingerichte bier-
halle, in de Veenestraat te 's Hage,
moet Maandagmiddag met eene som
gelds, men zegt f 700, toebehoorende
aan den koffiehuishouder, op den
loop gegaan zijn.
Zaterdagnamiddag werd
te De Lier door den jager A. Du
Clou een valk geechoteD, die zich
had neergezet op den toren der Herv.
Kerk. Het dier ontving een hagel
korrel in het oog en een in den vleu
gel en is nog in leven; het is een
prachtig exemplaar.
Tijdens de middag-ui t-
voering, Zaterdag 11., door het
korps hoornblazers van het regiment
schutterij te Rotterdam, is op voor
stel van den directeur, den heer F.
Blumentritt, eene collecte onder de
leden van het korps gehouden, welke,
gesteund door den kapt.-admini-
strateur van het korps, tot resultaat
had, dat de 95-jarige vrouw Cor
nelia MaagdenbergFreskes, wo
nende Verlengde Kruiskade 103, op
ruime wijze aan de feestvreugde
van den dag kon deelnemen.
(N. R. C.)
In den nacht van Zater-
dag op Zondag ontstond er in eene
tapperij in het Achterklooster te
Rotterdam een hevig gevecht. Een
der vechtende personen trok zijn
mes en gaf zijnen tegenstander
daarmede een steek onder de korte
ribben, en een ander bracht hij
JËT TEH sij Jl. L HI T O M.
Een verhaal uit den amerihaanschen burgeroorlog.
81
XLVIe HOOFDSTUK.
DE VEREADER.
Pomp was getroffen. Hij hernam echter zijne vastbera
denheid en antwoordde op koelen toon
Als ik dezen man genade wilde schenken, dan zou
Penn haar reeds verworven hebben. Het was zeer hard voor
mij, om het hem te weigeren. Wat kunt gij zeggen, het
geen hij niet gezegd heeft?
O, hij heeft ernstig en zeer goed gesproken 1 ant
woordde Virginia. Ik verwonderde er mij over, dat gij
naar hem kondet luisteren, zonder toe te geven. Maar hij
is een man, en als een man heeft hij opgegeven wat hij
door redeneeren niet kon verkrijgen en hij vond u onver
zettelijk. Maar ik zou het nooit opgegeven hebben. Ik zou
mij aan uwe knieën vastgeklemd en gesproken hebben zoo
lang als ik nog kon ademen om te spreken of een hart had
om te voelen. Ik zou u niet hebben laten gaan, "oor gij
dezen armen man genade hadt geschonken. Deslow was
tot aan hare voeten genaderd en knielde daar neer, en
ook aan uzelf, Pomp. Als hij berouwvol sterft en gij hem
onbarmhartig doodt, zou ik liever in zijne dan in uwe plaats
zijn. Ik ben van dankbaarheid vervuld voor hetgeen gij voor
mijn vader, mijn vrienden en voor mij gedaan hebt. Daarom
wilde ik u van eene groote misdaad afhouden.
Er heerschte een oogenblik van stilte. Toen sprak Pomp
met ontroerde stem:
Deze man haat mijn ras. Hij is een van hen, die ons
het leven, de vrouwen en kinderen en het geluk ontstelen.
Zij maken lichaam en ziel tot hun slaaf. Zij verwoesten
ons door onwetendheid en ondeugd. O q ons de vruchten
van onzen arbeid te ontnemen beteekent niet veel, maar zij
berooven ons tevens van onze menschelijkheid. Hij is hier
gekomen en heeft het leven en zijne veiligheid uit mijne
handen ontvangen. Hij zwoer een eed, en ik zwoer ook een
eed. Hij om het geheim van den armen Cudjo nooit te ver
raden, ik om hem als een hond te dooden, indien hij den
zijne zou breken. Hij heeft zijn eed gebroken. Mijn arme
Cudjo is dood. Withers is dood. Uwe zuster is dood. Het
is dus rechtvaardig, dat deze verrader ook sterft 1
Hij nam zijn geweer weer op. Virginia wierp zich echter
op het slachtoffer, terwijl zij zijne schuldige borst, met haar
reinen boezem beschutte.
Pomp glimlachte. Wees niet bang. Om uwentwille
heb ik hem vergiffenis geschonken.
O, dit is de edelste daad in uw leven, Pomp I riep
zij uit, terwijl zij van vreugde in de handen klapte.
Zij, die achter in het hol naar het dood-verkondigend
teeken luisterden, hoorden de echo van een geweerschot.
Korten tijd daarna keerden Pomp en Virginia terug en
Deslow was niet bij hen. Augustus hoorde en zag maar hij
wist niet, of het lot van Deslow ook het zijne zou zijn.
Is gerechtigheid geschied? zeide Stackridge, terwijl
hij zijne oogen op Pomp vestigde.
Is gerechtigheid geschied? zeide Pomp, terwijl hij
zich naar Virginia wendde.
Gerechtigheid is geschied, antwoordde zij met ern-j
stige, krachtige stem.
XLVHe HOOFDSTUK.
OS WATER EN BROOD.
Den volgenden morgen zette zich een zonderlinge optocht
van uit het hol in beweging. Men had van boomtakken
draagbaren vervaardigd en daarop de dooden en de gekwet
sten van den vorigen dag gelegd. Zij werden door de ge
vangenen gedragen, die voor deze gelegenheid hun eere
woord hadden moeten geven. Carl wandelde naast de baar
waarop zijn neef Fritz lag en hij liep nu vroolijk met hem
te praten in hunne moedertaal. Achter hen werd het lijk
van Salina gedragen, gevolgd door Toby, die het hoofd
had ontbloot. Naast h-'m liep Pepperill, die met de belang
rijke opdracht was belast, om te zien, dat men alles voor
de familie Villars deed, zooals het bepaald was, om het later
aan Pomp mee te deelen.
Het laatst kwam Virginia, leunende op Penn's arm. Aan
