Politiek Overzicht
voor hij Tele nederlandsche werk
lieden, liefst ongehuwd, noodig
heeft. Eenige werklieden zijn reeds
aangezocht, tegen vrijen overtocht
daarheen te gaan.
Door den heer A. D. Smit,
fabrikant van luchtballons te Am
sterdam, is aan den minister van
Oorlog een verzoekschrift gericht,
waarin hij, onder kennisgeving dat
het hem gelukt is een luchtballon
samen te stellen die aangewend kan
worden in tijd van oorlog, den mi
nister uitnoodigt, daarmede in te
genwoordigheid van bevoegde offi
cieren proeven te doen nemen. Uit
het request blijkt, dat de uitvinding
zich niet bepaalt tot eene toepas
sing van den «ballon captif,» maar
dat de constructie, ingericht om op
doeltreffende wijze verwoestingen
aan te richten onder vijandelijke
troepen, er op berekend is, na hare
diensten te hebben verricht, weder
op het punt van oplating terug te
keeren. De heer Smit noemt zijne
uitvinding «torpedo-luchtballon».
In het begin van deze
maand is te Amsterdam opgericht
eene «Nederlandsche Luchtvaart-
vereeniging», uit welker statuten
hlijkt, dat het doel is de beoefening
der luchtvaart, de exploitatie van
luchtballons, zoowel ten dienste
harer leden als van anderen, en het
verrichten van luchtvaartdiensten in
tijd van oorlog ten behoeve van
leger en vloot.
Bij hetsloopen vaneen
muur van de vroegere bierbrouwe
rij «De Haan» te Amsterdam is een
werkman onder vallende afbraak
bedolven geraakt. De ongelukkige
werd dood opgenomen.
Twee agenten hebben
Zondag te Amsterdam op verzoek
der buren zich begeven naar een
bierhuis in de Palmdwarsstraat, al
waar zij 40 minderjarige knapen
aantroffen bij het hazardspel. De
kaarten zijn door de ageuten in be
slag genomen en tegen de knapen
is proces-verbaal opgemaakt.
Te Wijde Wormer ver
rukten zich Zondagmiddag drie
kinderen, een meisje van 13, een
van 11 en een jong ntje van ruim 7
jaar van T. v. d. Broek, stoker aan
h-.t stoomgemaal te Wijde Wormer,
op het ijs, zakten er door en zonken
spoedig in de diepte weg.
Een 12-jarig knaapje ver
maakte zich Maandag te Delft, niet
tegenstaande de waarschuwing der
politie, met schotejesvaren in het
Oostsingelwater; hij gleed er ai en
verdronk.
Te Zuid-Beierland waag
den Zondagnamiddag twee broeders
van 8 en 14 jaar zich op het broze
ijs in de binnenhaven. Een hunner
viel door het ijs, waarop de ander
hem wilde helpendoch er ook
doorzakte, met het noodlottig gevolg
dat beiden verdronken.
Zondag waagde zich te Arn
hem zekere P. Peters op het ijs in
den grooten vijver van het Klaren-
beeksche Bosch. Men zegt, dat het
eene weddenschap gold. De man
zakte door het ijs en verdronk. Hulp
werd wel spoedig geboden, zelfs
met levensgevaar, maar het was
te laat.
Bij een ingezetene van
Leiden is in de vorige week een
brandbaar voorwerp in de brieven
bus geworpen en daarna in brand
gestoken. Later weiden krullen en
andere brandstoffen tegen de deur
opgestapeld en een brandbrief in de
brievenbus gevonden. Langs de wo
ning op den Stationsweg wordt toe
zicht gehouden. Men is den dader
echter nog niet op het spoor.
In de buurtschap Orden,
onder Apeldoorn, heeft Zaterdag
een voorval plaats gegrepen, dat
ernstige gevolgen na zich had kun
nen sleepen. Aan zekeren R. P. was
opgedragen, aldaar in de heide een
waterput te graven. Op ongeveer
twintig voet diepte had hij water
aangetroffen, de gebruikelijke ton
gesteld en klom weder naar boven,
om den put af te maken. Nauwelijks
halfweg werd hij weder nederge-
drukt; de glooiende wanden zand
hadden losgelaten, en bedolven hem;
zóo gelukkig nog, dat zijn hoofd
boven bleef.
Verbijsterd, verschrikt, beangst,
wist hij eerst niet wat te doen.
Eindelijk begon hij om hulp te roe
pen, maar niemand hoorde hem in
die weinig bewoonde streek. Na bij
gissing een half uur in dien on-
houdbaren tOBStand te hebben door
gebracht, werd het ongeval einde
lijk opgemerkt, en trachtte men hem
er uit te trekken, maar het opbor
relende water had hem vastgezogen.
Toen aan het graven, en eindelijk
had men éen been vrijen de
arme man, innig beangst voor zijn
leven, smeekte het andere been
maar af te hakken, opdat hij ten
minste het leven behield.
Natuurlijk stoorde men zich hier
aan niet en haalde hem er spoedig
heelhuids uit.
De bijna levend begravene kwam
er met den ernstigen schrik en lichte
kneuzingen af.
Te Laren (Gelderland)
zou Maandag 14 dezer zieh de boe
renknecht G. J. S. naar het ge
meente-huis begeven, om zijne
trouwpapieren af te halen. Sinds is
bij spoorloos verdwenen.
Te B o r g e r c o m p a g n i e
gem. Wildervank, is de politieagent
Taatgen het slachtoffer geworden
van een twintigtal dronken schaat
senrijders, die hem schijnbaar zon
der aanleiding aangrepen en met
schaatsen in aangezicht en hals
zwaar verwondden. Op den grond
geworpen, werd hij onbarmhartig
geschopt en getrapt, en nadat zijn
sabel in een bijt was gesmeten, van
den wal op het ijs gerold, alwaar
hij bewusteloos werd opgenomen,
De man heeft, naar men meldt,
erge wondkoortsen.
Men schrijft uit Sittard:
Het bericht betreffende eene
moedwillige verwonding van een
drie jarig kind op het ijs te Suste-
ren is in zooverre onjuist, dat hier
volstrekt aan geen moedwil of op
zet te denken is, en de getroffen
knaap in geenen deele gevaarlijk
is gewond.
De toedracht der zaak is deze
Zekere Anton Eberson, een braaf
en oppassend jongeling, had een
boom beklommen om eenige ver
dorde takken weg te kappen. Aan
den voet van dien boom vermaakten
zich eenige kinderen met glijden
op een bevroren waterplas. Ouder
het hooger klimmen geraakte het
snoeimes, dat Eberson om zijn lijf
had bevestigd, door tegen eenige
takjes aan te stooten plotseling los,
viel omlaag en trof den drie jarigeD
Peters in het achterhoofd. Da ver
wonding is gelukkig van dien aard,
dat de kleine geheel buiten gevaar
is en in weinige dagen volkomen
hersteld zal zijn.
Men sehrijft uit Maas-
tricht
Toen Zondag het vijfdaagsche
traktement aan de muzikanten van
de stafmuziek zou worden uitbe
taald, bleek het dat het daartoe be
stemde geld, ten bedrage van f 150,
dat daags te voren in een goed ge
sloten kistje in een der kasten van
de hoofdwacht was geborgen, ver
dwenen was. Tot hiertoe is het niet
mogen gelukken den dader op te
sporen.
Van de te Stadskanaal
gestolen geldswaardige papieren,
effecten en obligation zijn eenige pa
pieren, waaronder een hypotheekacte
van f 700, in den tuin achter het
huis teruggevonden.
VISSCHERIJ.
Nieuwediep, 21 Jan. Heden kwamen
van de groote visscherij binnen de sloep »Luc-
tor Emergo, sch. v. d. Steen, met 140 levende
en 40 doode kabelj. 14 levende, 6 doode lengen
en 1500 schelv. (waarvan 300 levende;lev.
kabelj. gold f 1.95, doode id. 1.25 k 1.40, lev.
leng f3.85, doode id. f2.35 per stuk, en schelv.
f 12.50 het honderd.
Tea 3 e 1, 20 Jan.Alleen degarnalenvisschers
konden in de afgeloepen week nog nu en dan
werkzaam zijn. De vorst belette den Noordzee-
mosselvisschers veel uit te voeren. Ook de
botvangst kon nog van tijd tot tijd doorgaan.
De garnalenvloot bracht 475 manden garnalen
voor de kokerijen en ontging vaH f 2.50 tot
f 4 per mand. Do gekookte garnalen werden ver
scheept naar Londen, Huil, Brussel en Parijs.
Bot gold hier van 1 tot 4 c. per stak; de ver
zending was niet onbelangrijk. De vangst van
paling was gering; de paling gold van 20 tot
50 c. per */a &G.
WETGEVENDE MACHT.
Boterhandel.
Bij de algemeene beschouwingen in de
afdeelingen der Tweede Kamer over het
wetsontwerp tot voorkoming van bedrog
in den boterhandel, werd in het breede
gehandeld over de feiten en voorstellingen,
naar aanleiding waarvan op de vaststelling
van wettelijke bepalingen betreffende de
kunstboter is aangedrongen. Veelal is daarbij
de achteruitgang van den boterhandel en
de depreciatie van de nedeilandsche boter
toegeschreven aan het aan de markt brengen
van kunstboter als echte boter.
Vele leden meenden, dat de oorzaak van
den achteruitgang van onzen boterhandel
elders is gelegen en die achteruitgang
reeds viel op te merken voordat, omstreeks
1873, de handel in kunstboter ontstond.
De redenen van den achteruitgang waren,
behalve in de volkomen geoorloofde con
currentie van de goedkoopere margarine-
boter, naar de meeuing van deze leilen,
veeleer gelegen in de verouderde methode
van boterbereiding toen zij in andere lan
den reeds door eene betere was vervangen;
in de zorgeloosheid en onzindelijkheid, die
te onzent die bereiding niet zelden ken
merkte; in de knoeierijen, welke de pro
ducenten en boterhandelsars bedreven door
het toevoegen van allerlei heterogene be-
standdeelen als stroop, suiker, meel enz.
aan hun product.
Daarmede ging een streven gepaard om
de kunstboteriudustris in de schatting van
het publiek te doen dalen. Het product
dezer industrie, de margarineboter, werd
beschouwd als een gezond en deugdelijk
voedingsmiddel, hetwelk van groote waarde
is voor de vele- personen, die de middelen
missen om zich goede natuurboter aau te
schaffen. Het verdient de voorkeur boven
slechte natuurboter en men mag dan ook
zeggen, dat de uitvindiog der margarine-
boter voor de minder bemiddelde klossen
der maatschappij inderdaad een weldaad
is geweest.
Tegen de voorgestelde bepalingen werden
enkele bedenkingen geopperd. O. a. stelden
sommige leden cp den voorgrond, dat in
den strijd tusschen de belanden van den
landbouw eu die van een belangrijken tak
van industrie de wetgever zich met be
hoort te mengen.
Londen heeft tegenwoordig niet minder
zijn //topic of the day" dan Berlijn of
Parijs. Het geldt hier een kiesstrijd, niet
voor een lid van 't parlement of eenig
ander regeeringslichaam, maar voor eender
zoogenaamde //County Councils", vereeni-
gingen, die in 't leven geroepen worden
door den drang naar machtscentralisatie
en wier arbeidskring van ongeveer den
zelfden aard en van nog grooter strekking
is dan die onzer kiesvereenigingen. Het
laai zich hooren, dat zulk een corporatie
in een wereldstad als Londen, machtigen
invloed kan uitoefenen op de landszaken
en als zoodanig is de belangstelling, die
men bij de verkiezing harer leden heelt
getoond, niet verspild geweest. Hoogst-
opmerkelijk is het, dat Londen, bekend
als een der hechtste bolwerken van de
Tory-partij, voor het meerendeel radicalen
heeft gekozen, die volgens de //Times"
droomen van een londenschen gemeente
raad, welke de pendant zou kunnen zijn van
de parijsche Commune. Johu Burns, de
socialist, die op zijn wijze naam maakte
bij de reusachtige meetings van werke-
loozen op Trafalgar-Squeere, Osborn en
Euuas Smith, doortastende radicalen, zijn
m. Van drie dames, die met omwen
telingsgezinde programma's optraden, heb
ben er twee een zetel veroverdmiss Jane
Cobden en lady Sandhurst. Hiermede is
de verkiesbaarheid ran vrouwen ingewijd.
Iu verband met de keuze eeuer meerderheid
van radicalen (70 van de 119 leden) waar
onder partijgangers van het bovengemelde,
sterk genuanceerde soort voorkomen, is
het vermoeden gewettigd, dat deze club
eenmaal tegenover de bestaande machtj
den Jacobijn zal uithangen. Voorshands
beoogt zij niets minder dan volstrekte
overmacht uit te oefenen over alle gemeen
telijke vereenigingen in Londen, het be
stuur over de politiemacht aan den minis
ter van binnenland8che zaken te onttrek
ken ten behoeve van zich-zelve, kostelooze
volksbibliotheken en volksbaden op te
richten, de accijnsen op wijn en steenko
len te vernietigen en meerdere hervormin
gen, die zich aansluiten bij de in trek
zijnde kwesties van binnen lauds-politie-
kei aard. Het heeft zeker niet in do be
doeling gelegen van de conservatieve regee
ring, die het initiatief tot de instelling der
County Councils nam, om te Londen een
machtig en liberaal lichaam iu 't leven te roe
pendat ziju invloed zou doen gevoelen tot in
de parlt-mentszalen. Dit zonderlinge ver
schijnsel staat evenwel niet alleen in de
geschiedenis van het kabiuet-Salisbury,
dat om zich staande te houden den steun
der liberalen noodig heeft en dat op straffe
van ontbinding gedwongen is meer reke
ning met het liberale programma te hou
den en meer liberale plannen te verwer
kelijken, dan waartoe zijne tegenstanders
in staat zouden zijn.
Wat Engelands buitenlandsche staatkunde
aangaat, zij vindt haren zuiversten weer
klank iu het regeeringsblad //The Stan
dard",dat zich onledig houdt met een heftigi
oppositie tegen Duitschland. Engelaud
heeft sedert eenigeu tijd gemerkt, dat het
in dezen koloniseereuden staat eeu lastigen
onhandigen compagnon gevoüden heeft wat
de verdrukking van den slavenhandel betreft;
een lastigen mededinger, waar het de
grondvesting van een engelsche kolonie in
Afrika geldt, en mededinger tevens die door
zijn onhandigheid de Europeanen over 't
algemeen in discrediet heeft gebracht, adres
aan den betreurenswaardigen keer der za-
kea in O -gauda, het negerrijkwaar
de europeesche beschaving het hechtst
hare wortelen geschoten had. Salisbury,
alias detf Standard", geeft zijn kwaden luim
lucht door vo »r iedereen in de bres te
springen, die door Bismarck maar zou
kunnen worden lastig gevallen. Zoo levert
het genoemde blad een uitvoerig artikel
over de gevolgen van het eventueele over
lijden van onzen Koning. Het wantrou
wen met het oog daarop tegen Duitsch-
land gekoesterdrekent het blad
gegrond. De bewering, dat Duitschland
bij de oplossing van het luxemburg-
sche vraagstuk van de gelegenheid ge
bruik zou maken om Nederland in te
pilinen noemt het bespottelijk. Evenzoo
houdt de //Standard" de bedreigde
b^lgbche onzijdigheid de hand boven
het hoofd voor 't geval, dat deze in
een volgenden franseh-duitschen oorlog kan
worden bedreigd. De staat, die zich hier
aan vergreep zou als de vijand van Europa
worden aangemerkt. Het engelsche blad
rekent alle lang gekoesterde duitsche plan
nen dus zoo weinig ernstige overweging
of gegronde vrees waardig, dat het ze
bij voorbaat onder de politieke ongerijmd
heden rangschikt.
Evenzoo is het op Engeland dat Ame
rika in de netelige Samoa-kwestie den
naar hulp uitzienden blik richt. De toe
stand op deze eilanden schijnt weinig te
veranderen. De amerikauen blijven op hun
stuk staan en hunne rechten volhouden.
Maar tegenover de drie duitsche oorlogs
schepen, die voor Apia liggen, het korvet
de //Olga" en de twee kanonneerbooten,
de //Adler" en de //Eber", kan het slechts
twee oude barkassen van oorlogsschepen
lellen om aan zijne eischeu kracht bij te
zetten. Wel is het bevel uitgevaardigd, dat
er drie nieuwe pantserschepen zullen worden
bewapend en bemand, maar bevelen maken
nog geen vloot, en wil e n vloot wat be-
teekenen dan moet zij op tijd present zijn,
en het is alleszins twijfelachtig of dit het
geval zal wezen. Zoo wacht Amerika di-
ïlomatieke of andere hulp van Engeland.dat
liertoe, na de Morier-zaak, waarvan de
z/Kölnische Zeitung" nog maar altijd niet
genoeg heelt, meer dan ooit geneigd zal
ziju. De //Daily-News" en de //Times"
laten zich reeds gunstig uit iu dezen zin.
RECHTSZAKEN.
In de zitting van den Hoogen Baad
van Maandag werd o. a. behandeld het
beroep van een persoon te Haemstede, die
door het hof te Amsterdam, met bevesti
ging vau een vonnis der haarlemsohe
rechtbank, is veroordeeld tot 4 jaar ge
vangenisstraf en ontzetting uit de vader
lijke macht enz. voor deu tijd van 9 jaar.
Deze requirant had in den vroegen ochtend
van 19 Juli jl. zijn 14-jarigen wettigen
zoon, die te slapen lag, met een zwaren
ijzeren hamer op het hoofd geslag n, ten
gevolge waarvan deze veel bloed verloor
en gedurende 14 dagen verhiuderd is ge
weest eenige beroepsbezigheden uit te oefe
nen. Adv.-gen. Patijn concludeerde reeds
dadelijk tot verwerping.
Uitspraak in deze zaak 28 Januari a. s.
In de Zaterdag gehouden zitting der
rechtbank te Botterdam had zich te ver
antwoorden de heer M. Horn, 82 jaar,
leeraar aan de hoogere burgerschool en aan
het gymnasium te Schiedam, redacteur van
de //Kunstkroniek", beklaagd als zoude
hij in een door hem geschreven artikel,
hetwelk is geplaatst in het te Botterdam
en elders verspreide nummer 11 van den
4en jaargang van het weekblad de //Kunst
kroniek" bij de beoordecliog vau de op
17 November 1888 te Botterdam gegeveQ
opvoering van de opera «Das goldeue
Kreuz" opzettelijk de eer en deu
naam vau den heer Max Wertheim heb-
beu aangerand door dezen, met het ken
nelijk doel o iu daaraan ruchtbaarheid ta
geven, ten laste te leggen, dat hij bij de
vervulling der rol vau Gontran //gejam
merd" heeft. Meer bepaaldelijk was deze
beschuldiging gegrond op de volgeude zin
sneden: h Had het publiek al gelachen,
toen hij achter het tooneel in de finale
van het eerste bedrijf zoo gejammerd
had..." enz. en het zou voor den
Wertheim dan ook mijus ii ziens veel
'oeter ziju geweest, dat hij zich geheel aan
de operette had gaan wijden, in plaats van
ons nog verder iets te komen voorjam-
meren". Althans zou de heer Horu I
genoemd geschrift in het openbaar opzt
telijk den heer Max Wertheim door i
aangehaalde zinsneden beleedigd bebben.
Bekl. bekende het geïncrimineerde arti
kel geschreven te hebben, doch ontkende
het opzet te hebben gehad om den heer
Wertheim te beleedigen. De opera-zanger
verklaarde, door de gebruikte woorden
//jammeren" en /^voorjammeren" wel dege
lijk beleedigd en in zijn kunstnaam ge
krenkt te zijn. Hij acht het de grootste
beleediging, die men hem in zijn
kan aandoen.
Het O. M. oordeelde de aanklacht be
wezen en eischte bekl.'s veroordeeling tot
f 100 boete, subsidiair tien dagen hechtenis.
Uitspraak aanstaanden Zaterdag.
zal ze van avond pianospelen en voor me zingen I
Met half gesloten oogen bouwde hij *age plannen voor
zijn vacantie. Wandelen, roeieD, rijden als het kan met het
rijtuig van oom Koo, alles met haar. Wat zullen we heerlijk
samen praten over alles en alles, Lize is zoo verstandig en
niet zoo bekrompen als andere vrouwen dikwerf zijn.
Te Haarlem bleef Willem niet alleen. Hij zag eene ge-
heele familie op zijn coupé afkomen, man, vrouw en drie
kinderen en sproDg vlug naar het hoekje aan de andere
zijde toen hij snel berekend had aan welke zijde van den
trein hij te Amsterdam moest uitstappen. Uit vrees, dat men
een gesprek met hem beginnen zou, aloot hij de oogen en
hield zich slapende.
O, wat duurde dat laatste eind weegs lang! Waarom
rijdt de trein nu niet even snel als zooeven Fluit hij nóg
niet voor Halfweg? Ja, daar klinkt de stoomfluit en het
doflter geluid van den trein toont aan dat hij Halfweg voor-
bijsnort. Vooruit nu! Sneller dan toch, sneller! Wat zal
Lize ongeduldig worden.
Hij opende de oogen en keek uit, daar zag hij de torens
en de gasfabriek vlak bij. Hij stak zijn mutsje in zijn taach
en zette zijn gladden cilinder op, niet zonder ijdelheid den
kende aan wat Lize zeggen zou als ze hem voor het eerst
met een hoogen hoed zag.
De trein reed de uitgestrekte gebouwen der gasfabriek
voorbij, matigde zijn vaart en passeerde de kle ue brug naar
den viaduct. Willem leunde nu uit het portier om zoo sp e-
dig mogelijk haar te kunnen zien en haar toe te kunnen
wuiven.
Hij ziet nog niets, hoe hij ook tuurt. Eerst als de trein
het plankier bereikt ziet hij degenen die hem wachten.
Daar is Anna en Betsy, achter hen staat pa! Maar Lize!
waar is Lize?
H.
Willem kon zijn ongeduld niet langer bedwingen. Er was
nog beweging in den trein, toen hij vooroverbuigende uit
het raampje, de twee zware sluitingen van het portier los
maakte. In de beide handen zijn bagage houdende, sprong
hij op het houten perron, wierp toen alles op den grond
en drukte zijn vader die met haastige stappen naar hem
toekwam, hartelijk de hand en omhelsde daarna zijne beide
zusters, maar kort en haastig.
Waar is Lize? zeide hij toen eu keek beurtelings
de beide meisjes aan, met eene angstige uitdrukking in
zijn oogen.
De tivee knappe meisjes met blond haar en blozende wan
gen, die veel op haren broeder geleken, wilden antwoorden,
hen voorkwam en op kalmen toon
jen weinig ongesteld en kon niel
toen Willem's vader
zeideLize was
meekomen
Willem trachtte zijn vader in de oogen te zien, toen hij'
deze woorden uitte, maar deze keerde zich reeds tegelijker
tijd om en wenkte een kruier om de bagage te vervoeren.
Op dat oogen blik kwam een andere trein aan die zijn in
houd van passagiers ontlaadde vlak bij de plek waar het
viertal stond. In het gedraDg van dien menschenstroom hadden
zij moeite om bij eikander te blijven en had Willem dui
geen gelegenheid dadelijk de vragen te doen, die hem op
de lippen brandden. Tusschen de voorstspoedende menigte
begaven zij zich langzaam het perron af en eerst bij
het Droogbak was er gelegenheid voor den beangstigden
jongen, om zijn oudste zuster Anna op zijde te komen en
haar te vragen: Wat is er met Lize Is het erg Vertel
mij dan toch wat er met haar is!
Wordt vervolgd.)
