NIEUWS EN ADVERTENTIEBLAD.
EEN GEBROKEN LEVEN.
6e Jaargang.
Donderdag 31 Januari 1889.
No. 1711.
ABONNEMENTSPRIJS:
ADVERTENTIES:
H 11\ N E N E A N l>.
v.
HAARLEMS DAGBLAD
Voor Haarlem, per 3 maanden/1.20.
Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden. -1.65.
Afzonderlijke nummera- 0.03.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen,
dnreau: Kleine Houtstraat No. 9, Haarlem. Telefoonnummer lts.
van 15 regels 50 Cents; iedere regel meer 10 cents
Groote letters naar plaatsruimte.
Bij groote opgaven aanzienlijk rabat.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door
onze agenten en door alle boekhandelaren, postkantoren en courantiers.
Blreeteuren-Ultgevers J. C. IPËEREB009I en «V. B. AVIS.
üoof dag ent ti* voor het Buitenland: Compagnie Generale de Pubiieite Stranger e G. L. SAO BE êf Co., J OR. P. JONES, Suer., Parigt, 31btt faubourg Montmartre.
STADSNIEUWS.
Haarlem, 30 Januari.
Betreffende de scholen voor lager
onderwijs in deze gemeente k
worden gemeld: Op 1 Jan. 1889
bestonden twee opleidingsscholen
met 411 j. en 264 m, 12 onderwij
zers en 10 onderwijzeressen, twee
tusschenscholen met 434 j. en 863
m., 10 onderwijzers en 7 onderwij
zeressen; een burgerschool met 116
j. 128 m., 8 onderwijzers en 3 on
derwijzeressen: vier kostelooze scho
len met 983 j. en 937 m., 24 on
derwijzers en 14 onderwijzeressen;
een rijksleerschool met 118 j. en
118 m., 5 onderwijzers en 2 onder
wijzeressen; tien bizondere scholen
met 1659 j. en 646 m., 41 onder
wijzers en 9 onderwijzeressen (kos
teloos 250 j. en 241 m.) en vier
bizondere scholen, alléén voor meis
jee, met 1216 leerlingen, 25 onder
wijzeressen en 6 onderwijzers (kos
teloos 186 meisjes.)
Door den waarnemenden kom-
mandant der dd. schutterij alhier
is aan den serg.-majoor J. van
Maaswinkel, Kleine Houtweg 3,
tijdelijk de waarneming der betrek
king van le luit. kwartiermeester
opgedragen.
In de Dinsdagavond gehouden
halfjaarlijksche vergadering der
schietclub «Willem de Derde» alhier,
is het aftredende bestuur herkozen
Besloten werd den zesden dies te
vieren door een concours op de
flobert buks voor werkende leden en
donateurs.
Onder de zangvereenigingen, welko zich ten
doel stallen da verbetering van het tegenwoor
dig kerkgezang, bekleedt de Christelijke Zangver-
eeniging «God is mijn lied» hier ter stede een
eerste plaats. Dat zij zich met ern9tigen ijver
aan die taak wijdt bewijst de uitvoering, Dins
dagavond in de Janskerk door haar gegeven. Een
zeer talryke schare was in dit gebouw vereenigd,
waaruit viel op te maken, dat or zeer veel be
langstelling is voor het streven dezer zangveree-
niging, een streven dat totnogtoe met den schoon-
sten uitslag wordt bekroond.
Het programma was voor deze gelegenheid
samengesteld als volgt
1. Koraal.
Koor (Psalm 150)
Koor 8 stemmig (Heilig)
Koor
Alt Solo (Elias)
Koor (Schepping)
Psalm 42
De keuze dezer composities mag inderdaad als
een bewijs gelden, dat de vereeniging «God is
v. 't Kruis.
E. Weiis.
Haydn.
Mendelssohn.
Haydn.
Mendelssohn.
mijn lied» met vertrouwen bezield is op hare
krachten eu dat dit vertrouwen niet ïjdel is
bleek uit de inderdaad schitterende wijze waarop
zij haar taak onder de tactvolle leiding van
haren directeur volbracht. De verschillende
partyen waren blijkbaar grondig bestudeerd
en hare klankverhouding was en bleef onbe
rispelijk, zoodat men ten volle de sehoonhedtn
van dezen zang genoot. Waren de koren het,
niet minder aantrekkelijk was hat frissche en
krachtige geluid der alt-soliste, welke voorzeker
met voorliefde hare taak vervulde.
Spraken wij reads onza waardeering uit voor
de goede leiding van den directeur, tan slotte
past hem ean woord van lof voor de degelijke
wyze, waarop hfl ook nu weder de zangvereeni-
ging aanvoerde. Eveneens mag van de orgel- en
pianobegeleiding gezegd worden dat deze in alle
deelen onberispelijk waren en er veel toe bijdroe
gen het schoone te verhoogen.
Ds. Snethlage trad dezen keer mis spreker op
en zijn inleidend weard wijzende op het hoven-
genoemde doel der vereeniging zoowel als het
overige gedeelte van zijn toespraak, zal zeker
weerklank hebbea gevonden bij de talryk opge-
komenen.
Voor da gemeente Haarlemmer
meer, is als verslaggever benoemd,
inzake de landbouw-enquête. inge
steld bij kon. besluit, 18 Sept. 1886,
de heer H. F. Bultman, te Haar
lemmermeer.
LETTEREN EN KUNST.
Een der vijf jonge sehilderi, die tot pension-
n&ires van Z. M. den Koning zijn benoemd, is
de heer Deutmann te Zwolle.
Ernst Possart treedt Woensdag 6 Febru
ari a.s. te 'g-Hage in «Die Rauber» van Schil
ler op.
Een gezelschap romeinsche mandolinisten
en ghit&rristen onder directie van de neeren
Bertuccï en Carrara, is voornemens ons land te
bezoeken. De leden van dit gezelschap zyn by
hun uitvoeringen gekleed ïn oud-romeinsch cos-
tuura.
Inhoud «Hollandsche Lelie» No. 81.-
Hoofdartikel. Hnwlijkswenken. Onze in
secten. Romaia van E*retat (slot). Raad
sel. Recepten. Roman: Marino, «Rust.»
Correspondentie. Week-kaltnder.
Omtrent den toestand
des Konings deelt de haagsche cor
respondent der N. Gr. C. het vol
gende mede:
,De wekte des Konings heeft het ge
wone verloop. Totnogtoe nemen de krach
ten minder snel af dan men aanvankelijk
vreesde, maar, al moge de ^Staatscourant"
schier eiken avond de HRtie in schijn ge
ruststellen door de vermelding van de
kalmte en rust van den hoogen lijder, ik
meen wèl te doen met mijnerzijds tegen
illusiën te waarschuwen. De phase van
apathie, die reeds voor een dag of vier
scheen te naderen, is nu werkelijk inge
treden. Z. M. slaapt veelniet enkel
'8 nachts, maar ook bij dag't is de slaap
der uitputting, niet de verkwikkende
sluimering van den aieke, die, ontwa
kende, zich versterkt gevoelt. De eetlust
blijft ook araer gering en wat de offi-
eieele bulletins niet vermelden is de hoofd
zaak de polsslag wordt allengs minder
krachtig en de geest verzwakt voortdurend.
Nu en dan is de Koning in de laatste
dagen nog eens opgestaan, maar alleen
voor weinige oogenblikkenhij teekent
nog alle stukken, maar werkt overigens
niet meer in den eigenlijken zin des woords.
De geneesheeren ontveinzen zich geen
oogenblik het blijveBd gevaar en het ver
moedelijk spoedig einde, dat wel in een
zacht inslapen zal zijn gelegen. Het is
waar, dat prof. Rosenstein do mogelijk
heid van een zeer laDgdurig ziekteproces
heeft toegegeven, maar niet onvoorwaar
delijk hij moet H. M. de Koningin, die
hem na zijn laatste consult ontving, on
bewimpeld hebben verklaard, dat, zoodra
er in den [toestand van opgewondenheid,
waarin Z. M. in de vorige week ver
keerde, een wending kwam, de afloop
spoediger zou zijn dan op dat oogenblik
was te wachten. En die wending ze
is helaas sedert Woensdagavond gekomen.
Van toen af heeft de onrust des lijders
voor een onheilspellende kalmte plaats
gemaakt."
Aan de Tweede Kamerij
een adres gericht van den volgen
den inhoud
Geeft met verschuldigde gevoe
lens te kennen het Bestuur van de
Vereeniging tot bestrijding van
knoeierijen in den botcrhandel: dat
het met bizondere ingenomenheid
heeft gezien de indiening van het
wetsontwerp, inhoudende bepalin
gen tot voorkoming van bedrog in
den boterhandel; dat echter, volgens
zijne bescheiden meening, de b- pa
lingen van dat ontwerp gewijzigd
moeten worden, wanneer zij aan het
doel zullen beantwoorden; dat het
daarom de vrijheid neemt u drin
gend te verzoeken het daarheen te
leiden
ten le dat in art. 2 wordt opge
nomen de algemeene bepaling, dat
het verboden is surrogaten van boter
ten verkoop aan te bieden, te ver-
koopen, te leveren of te verzenden,
indien niet op de verpakking het
woord tMargarine» in duidelijke
letters voorkomt.
ten 2e dat aan de strafbepaling
in art. 8 wordt toegevoegd, dat bij
herhaling van de overtreding door
denzelfden persoon binnen twee jaar,
altijd het maximum der straf moet
worden toegepast.
De redenen van dit verzoek zijn
nader omschreven in bijgaande toe- j
lichting, die aan uwe welwillende
aandacht wordt aanbevolen.
't Welk doende, enz.
Bij het adres is eene uitvoerige
toelichting gevoegd.
De afgevaardigde Domela
Nieuwenhui8 treedt in verschillende plaat
sen vaD het district Schoterland op, om
aan zijne kiezers rekenschap te geven van
zijne houding in de Kamer.
Zaterdagavond hield hij te Gorredijk
eene rede, waarbij ongeveer 300 personen
tegenwoordig waren. Allereerst sprak de
heer D. N. over het feit zijner verkiezing.
Hij ontkende, dat een verbond tusschen
radicalen en clericalen van zijne zijde was
uitgelokt; bij eene herstemming kiest elk
het minste kwaad. Zijn afkeer van het
parlementarisme, omdat het hervormingen
tegenhoudt, is door zijn lidmaatschap der
Kamer niet verminderd; hij heeft dat
lidmaatschap aangenomen om te pogen
beterschap aan te brengen, doch alleen
kan hij dat niet doen. Golijk te verwach
ten was, is hij niet met sympathie in de
Kamer begroet, maar bovendien nam men
tegenover hem als afgevaardigde niet de
burgerlijke beleefdheid in acht. Ii. de af-
deelingen komt hij niet, omdat zij niet
openbaar zijn en hij vreest zich danr te
kunnen vergeten, wat menschelijk is.
Hij herinnerde aan zijn ontwerp op de
gedwongen winkelnering, //waarvan in de
afdeeling geen stukje goed bleek"Hij ver
wacht nu, als de Kamer laat bijeenkomt!
een ontwerp van de regeering, wie hij de
eer gaarne gunt, als de misbruiken maar
worden tegengegaan.
Ten slotte spoorde hij aan tot orga
nisatie en gaf, op eene gestelde vraag,
inlichtingen over de beteekenis een er pro
gressieve inkomstenbelasting, in welke hij
geen kapitaal beneden f 1000 wil hpbben
ami geslagen.
De vergadering beantwoordde de vraag
van den voorzitter, of zij over de houding
van den heer D. N. tevreden was, met
toejuiching. Zij bestond grootendeel» uit
arbeiders, waaronder ook vele niet-kiezers.
Dinsdagavond had te
Leiden in eene der zalen van de
sociëteit «Minerva» eene voor alle
studenten opengestelde vergadering
van de studentenafdeeling der Ned.
Zuidafrikaansche vereeniging plaats.
De heer mr. W. H. de Beaufort
wekte in eene keurige voordracht
zijne hoorders op tot belangstelling
en sympathie voor het land en volk
van Zuid-Afrika; waarna de heer
mr. van Hogendorp (Damas) in
causerie-vorm het een en ander om
trent de Boeren ten beste gaf, welke
voordracht nu en dan hilariteit ver
wekte.
Dezer dagen bracht de com-
missie voor de ziekenverpleging van het
//Roode Kruis" een bezoek aan het zie
kenhuis aan den Coolsingel te Rotterdam,
waar de pleegzusters van het //Roode
Kruis", voor rekening der nederlandsehe
Vereeniging tot hulp aan zieke en ge
wonde krijgslieden in tijd van oorlog, wor
den opgeleid.
Na een proeftijd van 8 maanden zijn
mejuffrouwen A. Maas en P. Langejan
als leerling-pleegzusters van het //Roode
Kruis" toegelaten.
De opleiding is eene theoretische en
practische. Na twee jaren stelt de com
missie een onderzoek in naar gedrag, be
kwaamheid en geschiktheid der leerlingen
voor de taak en verleent haar, bij gunsti-
gen uitslag, het diploma als pleegzuster
van het /Roode Kruis". Zij zijn dan in
tijd van oorlog ter beschikking van het
hoofd-comité en bekomen in tijd van vrede
kosteloos huisvesting, voeding, verpleging
en een werkkring in een der tot dat doel
beschikbare inrichtingen voor zieken-ver-
plegiDg in Nederland.
Zij zijn daar voor de verpleging bij
particulieren beschikbaar op den voet der
andere verpleegsters dier inrichtingen.
Aan de pleegzusters van het //Roode
Kruis" wordt onder zekere voorwaarden
pensioen verleend.
Met den len October van dit jaar kun
nen 6 leerling-pleegzusters worden geplaatst.
Eene oproeping zal eerlang in de dagbla
den verschijnen. (N. R. C.)
Naar aanleiding van het
geen over den ongunstigen toestand
der telegrafisten in de Transvaal
hier en daar geschreven is, wordt
aan de N. R. C. medegedeeld de
volgende zinsnede uit een particu
lieren brief van een Nederlander,
die daar telegrafist is.
«We hebben 50 pd. st. promotie
gemaaktik heb nu dus 250 pd. st.,
behalve de overtijdes, die weliswaar
minder getaxeerd zijn, maar wel
een 25 pd. st. per jaar opbrengen,
zoodat ik per jaar 100 pd. st. denk
over te houden».
Degeen, die dit schreef, was er
toen reeds zes maandenen dus
voldoende op de hoogte van den
toestand.
De duitsche Reich an-
zeiger van Maandag bevat het be
sluit, door de regeering van Osna-
brück genomeD, waarbij het verbod
tot invorr van rundvee uit Gelder
land wordt opgeheven.
De Kamer van Koophan-
del en Fabrieken te Rijssen beeft
besloten het adres der Kamer van
FBÜILLHTO 3».
OoBSPBONKELIJKB NOVELLE DOOB
HASSELAER.
10)
Lize's vader was in deze dagen bijna nooit langer dan
een half uur tehuis, kwam 's avonds zeer laat van het po-
litie-hureau en ging zeer vroeg in den morgen weer daar
heen, zooüat het meisje hem slechts zeer vluchtig zag en
soms, als ze sliep, dagen achtereen in het geheel niet. Hij
had het bizonder druk. In de laatste dagen werden her
haaldelijk revolutionaire vergaderingen gehouden; den gan
sehen dag door had de politie handen vol werks, om bald-
dadigheden te beletten en des avonds trokken troepen volks
zingende door de slad, welke niet dan met moeite in toom
konden worden gehouden.
Het was op een Zaterdagmorgen, dat Willem zich weder
tij de zieke bevond. Lize was, zooals mevrouw van der
Horjt hem zeide, den vorigen avond zeer opgewekt ge
weest, zij had meer gesproken dan zij in den laatsten tijd
gewoon was te doen en zij had er op gestaan, dat Vinken-
burg, die des avonds een uurtje was komen praten, met
haar moeder bij haar kwam, opdat zij hem kon bedanken
voor de fraaie bloemen, welke hij haar dien morgen ge
zonden had.
Terwijl zij dat deed hadden hare bleeke wangen zich
gekleurd met een blosje, dat men er in de laatste weken
niet meer op had gezien.
Lize is vandaag zoo goed, dat ik besloten heb eens
naar mijn zuster te Bussem te gaan om haar een al lang
beloofd bezoek te brengen, zeide mevrouw van der Horst.
Als Lize iets noodig heeft zal de meid haar wel hel
pen, ze is er handig genoeg voor.
Zij ging ongeveer te tien uur naar den trein en Willem
bracht haar er heen. Toen hij terugkwam sliep het meisje
en om haar niet wakker te maken, ging Willem in de aan
grenzende kamer en zette de deur op een kier, zoodat hij
haar oogenblikkelijk zou kunnen hooren wanneer zij ont
waakte.
Aanvankelijk trachtte hij te lezen en nam daartoe het
eerste het beste boek dat hem in handen kwam, een in
structie voor inspecteurs van politie. Eenigen tijd staarde
hij op de bladzijden en bladerde er in zonder te lezen, toen
legde hij het neer en ging voor het raam zitten om naar
buiten te zien.
Langen tijd keek hij naar de talrijke voorbijgangers en
naar de vele voer- en rijtuigen, die bijkans onhoorbaar zich
over de houten bestrating voortbewogen.
Nog altoos sliep Lize, maar haar borst ging onrustig op
en neer en toen Willem naar haar ging kijken en op de
teenen naar hare ademhaling luisterde, ontsnapte haar in
den slaap een diepe zucht. Toen keerde hij weer naar de
andere kamer terug.
Hij had reeds zoo dikwijls door dat raam naar buiten
getuurd iu de laatste weken dat het zien van de drukke
passage hem dus niet bizonder meer boeide; maar het scheen
wel alsof de straat er dien dag in hare bedrijvigheid anders
uitzag. Telkens zag hij troepjes schamel gekleede mannen
voorbijkomen, die langzaam liepen en zacht met elkander
praatten, soms ook liep een enkele vrouw tusschen hen in
en in weerwil van zijn afgetrokkenheid vie) bet hem op,
dat zij er allen zoo somber uitzagen en dat geen hunner
ook maar een enkele maal lachte. Ook kwam het Willem
voor, alsof hij meer politie-agenten zag voorbijgaan dan
gewoonlijk.
Te twaalf uur ongeveer hoorde hij den zwaren stap van
Lize's vader op de trap. Hij stond van zijn stoel op om hem
te begroeten, maar was zeer verwonderd, toen de inspecteur
van politie met gefronst voorhoofd binnentrad en hem zeer
kortaf goeden dag zeide. De meid bracht kcffie en brood
binnen, maar van der Horst scheen niet aan eten te den
ken. Met ongeregelde passen liep hij de kleine kamer op
en neer, terwijl Willem hem met verbazing gadesloeg, niet
wetende, waaraan hij deze blijkbare onrust, die hem an
ders zoo vreemd was, moest toeschrijven.
Scheelt er iets aan?waagde hij eindelijk te vragen.
Van der Horst schudde het hoofd zonder te antwoorden
en ging voor het raam staan, zenuwachtig met de vingers
op de vensterruiten trommelend. Eindelijk echter keerde hij
zich om en zeide
