NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
6e Jaargang.
Vrijdag 19 April 1889.
No. 1778.
ABONNEMENTSPRIJS:
ADVERTENTIES:
m ARBEIDSWET,
FEUILLETON.
ÏN TIJGERKLAUWEN.
HAARLEM'S DAGBLAD
Voor Haarlem per 3 maandenƒ1.20.
Franco door liet geheele Rijk, per 3 maanden. -1.65.
Afzonderlijke nummers-0.03.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Bureau: Kleine Houtstraat No. 9, Haarlem. Telefoonnummer 122.
van 15 regels 50 Cents; iedere regel meer 10 cents
Groote letters naar plaatsruimte.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door
onze agenten en door alle boekhandelaren, postkantoren en courantiers.
Directeuren-Uitgevers J. C. PEEREBOOM en J. B. AVIS.
Hoofdagenten voor liet Buitenland: Compagnie Génerale de Fublicité Etrangère G. L. DAVBE 8f CoJOHN F. JONES, SuccParijs 31 bis Faubourg Hontmartre.
zooals zij thans is aangenomen,
luidt als volgt:
Art. 20. De bij art. 18 bedoelde amb
tenaren, zijn verplicht tot geheimhouding
van liëtgèen hun in plaatsen waar arbeid
wordt verricht of pleegt verricht te wor
den omtrent het daar uitgeoefend bedrijf
is bekend gewordenvoor zoover het
niet*'in strijd is met de bepalingen dezer
of eener andere wet.
Hij die opzettelijk de bij het vorige
lid opgelegde geheimhouding schendt,
wordt gestraft met gevangenisstraf van
ten hoogste zes maanden of geldboete van
ten' hoogste zeshonderd gulden, met of
zoneter ontzetting van het recht om amb
ten te bekleeden.
Hij, aan wiens schuld schending van
die geheimhouding te wijten is, wordt
gestraft met hechtenis van ten hoogste
3 maanden of geldboete van ten hoogste
driehonderd gulden.
Geene vervolging heeft- plaats dan op
klachte van het hoofd of den bestuurder
van het bedrijf of de onderneming.
Art. 21. De bij deze wet strafbaar ge
stelde feiten worden beschouwd als over
tredingen, behalve de feiten, al strafbaar
gesteld bij het tweede en derde lid van
art. 20, die als misdrijven worden be
schouwd.
5. Overgangs- en slotbepalingen.
Art. 22. Het voorschrift van het tweede
lid van art. 5, dat voor personen bene
den veertien jaren of vrouwen, en dat
voor het derde lid van art. 5, dat voor
vrouwelijke personen van eiken leeftijd
het begin van den arbeid niet vioeger
dan te 5 uren des voormiddags en het
einde niet later dan te 10 uren des na
middags mag worden gesteld, gelden niet
gedurende de eerste twee jaren na het
in werking treden van deze wet.
Art. 23. Op arbeid in of voor het
schippers- of visschersbedrijf, aan boord
van vaartuigen verricht, zijn niet toe
passelijk de artt. 3, 6, 7, 9, 10,11 en 15
en evenmin, voor zooveel betreft aan
boord wonende kinderen of pupillen van
den schipper, art. 3.
Op arbeid, verricht in of voor een
bedrijf, in de eigen woning van het
hoofd of den bestuurder daarvan, die het
aldaar zonder hulp van anderen dan zijn
echtgenoot, bloed- of aanverwanten, tot
den vierden graad ingesloten, en pupillen
uitoefent, zijn de artt. 10 en 11 niet
ten en beschikkingentengevolge van
2 van deze wet opgemaakt, zijn vrij
van bet recht van zegel en van de for
maliteit van registratie en worden kos
teloos uitgereikt.
De bij art. 10 vermelde kaarten wor
den van 's rijkswege kosteloos aan de
gemeentebesturen verstrekt.
Art. 26. Deze wet treedt in werking
den lsten Januari 1890.
Op hetzelfde tijdstip vervalt de wet
van 19 September 1874 {Staatsblad No.
130).
STADSNIEUWS.
Haarlem, 18 April 1889.
De heer W. Hoogvliet, notaris alhier,
is door den president van Venezuela be
noemd tot officier 3e kl. in de orde van
het Borstbeeld van Simon Bolivar den
Bevrijder.
Te Amsterdam is door den gemeente
raad benoemd tot derde onderwijzeres
mej. S. C. Balsem alhier.
De vergadering van de kiesvereeniging
//Voortuitgang" alhier tot het stellen
van candidaten voor de Prov. Staten is
uitgesteld tot Dinsdag 23 April a. 8.
lieden werden de militaire gebouwen
alh er geïnspecteerd door den kolonel-
commandant in het tweede geuie-comman-
dement te Amsterdam, jhr. L. J. van
Teijlingen.
Art. 24. Deze wet is niet van toe
passing op arbeid in ambachtscholen en
vakscholen, 's rijks opvoedingsgestichten
en werkinrichtingen en gevangenissen,
noch op werkzaamheden, in militairen
dienst verricht.
Art. 25. Alle stukken, verzoekschrif
Het Hollandsch Tooneelgezelschap, di
rectie A. van Lier, voerde Woensdag in
den Schouwburg alhier ten tooneele
,/Nora", van Ibsen. Na alles wat er o er
dit tooneelwerk in binnen- en buitenland
is geschreven, kon de verwachting te
recht hooggespannen zijn. Men heeft hier
te doen met een zeer schoon ineengezet
tooneelwerk, dat door de frischheid van
het onderwerp in hooge mate aantrekt.
De fransche school die ons heeft over
stelpt met zijne salonstukken van aller
lei kleur en geur wordt hier ernstig naar
de kroon gestoken door de noorsche
welke in den schrijver Hendrik Ibsen
een waardig vertegenwoordiger vindt.
De toestanden en verwikkelingen in dit
noorsche stuk munten uit door fijne tee-
keniDg en degelijkheid. De schrijver zelf
moet zich ongetwijfeld hebben doordron
gen van de waarheid, dat alleen met het
echt natuurlijke het logische samengaat, j
Met de meeste nauwgezetheid hebben j
wij het werk nagegaan en nergens een
enkel vlekje kunnen bespeuren. Zijn j
die vlekjes er misschien bij de vertaling
en bewerking afgegaan Eerder dunkt j
ons dat zij ook in 't oorspronkelijke niet i
hebben bestaan, want dan zou dit heb-
ben moeten afbreuk doen aan dit'
schoone stuk, dat ontegenzeggelijk geen de
minste wijziging of verandering duldde.
De /natuur" laat zich niet ongewroken
besnoeien
Het publiek genoot, dat trouwens met
stukken als //Nora" niet anders moge
lijk kan zijnnog daargelaten de uit
muntende vertolking is de geschiedenis
op zich zelve zoo aangrijpend en boeiend,
dat men, geen oppervlakkig toeschouwer
zijnde, moeite heeft het in den voortgang
geregeld te ontleden. Nog is men met
het eene tooneel niet geheel gereed of
een volgende scène brengt opnieuw over
vloedig stof voor een zielkundig onder
zoek. Juist door het ware, het echte, het
onvervalschte, is //Nora" een dier stuk
ken, welke ons in geen enkel opzicht on
bevredigd laten, zelfs de slotscène, waarin
bet tragische het toppunt bereikt en waar
het plotselinge einde een onaangename
gewaarwording bij den toeschouwer zou
kunnen verwekken, mocht niet anders
zijn; men begrijpt dit omdat men het
gevoelt.
Onnoodig te herhalen, dat de mees-
terlij ke vertolking door het Hollandsch Too
neelgezelschap ons dit stuk in zyn vol
len omvang deed genieten. Mej. A. Roe-
lofsen komt den eerepalm toe voor haar
welbegrepen heerlijk spel als //Nora."
De heer Malherbe was uitmuntend als
Torwald Helmer. Voor het spel van
mevr. Yerstraete als Christine Linde en
den heer L. B. J. Moor als Niels Krog-
stad niets dan lof. Evenzoo werd dr. Rank
door den heer W. C. Roijaards uitmun
tend weergegeven.
De mise-en-scène was gelijk aan die
bij de opvoering te Amsterdam door de
Tooneelvereeniging en viel zeer te roemen.
De Kruisstraat is weder een fraaien
gevel rijker geworden. In no. 33 op den
boek der Nieuwe Kruisstraat (voorheen
eene smederij)heeft de firma J. G.
Schürraann, die ook magazijnen heeft te
Amsterdam en Rotterdam, een magazijn
voor heeren-confectie geopend.
Het perceel heeft zijn front aan de
Kruisstraat en Nieuwe Kruisstraat, in
het midden met een smaakvollen ingang,
waarin aan weerskanten spiegelruiten
geheel in gouden lijst gevat, de aandacht
trekken. De ruimte binnenin is zeer vol
doende en des avonds wordt het magazijn
rijk verricht met een zestal Siemens-
gaslampen.
Deze hoek in de Kruisstraat is d< or
dit magazijn niet weinig verfraaid, bij
vroeger vergeleken, en de bouwkundige
L. van Baars zoowel als de heer van
Esde aannemer, hebben alle eer van
hun werk.
In de zitting van de arrondissements
rechtbank van heden, 18 April, stond
terecht, Christina Y. oud 21 jaar, be
schuldigd van 90 te hebben ontvreemd
van mevr. R. O. van Manen, bij wie
zij als dienstbode inwoonde. Het geld
bevond zich in eene secretaire en bestond
uit een bankbiljet van 40, en twee
van ƒ25.
Mevr. van Manen had ontdekt, dat
het meisje in bizondere omstandigheden
verkeerde en haar daarom tegen lo Mei
den dienst opgezegd.
De secretaire was afgesloten. Het
meisje had vooraf om geld gevraagd om
dat zij nergens heen kon gaan.
De officier van justitie requireert hare
veroordeeling tot 9 maanden 'gevange
nisstraf.
De ambtshalve toegevoegde verdediger
jhr. mr. F. W. van Sty rum merkt op,
dat de verzoeking voor bekl. in haren
toestand veel grooter was dan die bij
ieder ander zou zijn geweest; dat het
niet volstrekt noodig was geweest in deze
zaak de justitie te mengen. Had mevr.
van Manen haar ondervraagd dan zou
zij zeker het geld hebben teruggegeven.
Bekl. zou er zeer slecht aan toe zijn,
zoo een straf van negen maanden of een
paar maanden minder haar werd opge
legd. In het eerste geval zou haar kind
geboren worden in de gevangenis en die
smet op het kind altijd blijven kleven,in het
laatste zou zij voor nog grooter moeilijk
heid staan en wellicht weder een diefstal
begaan om aan geld te komen. PI. con
cludeert derhalve tot het opleggen van
een veel lichtere straf.
Na re- en dupliek wordt de uitspraak
bepaald op heden over 8 dagen.
Letteren en Kunst.
z/Amstels Mannenkoor" heeft besloten
tot het geven van een buitengewoon zan
gersfeest, te vieren door de vereenigin-
gen van het Nederlandsch Zangersver
bond en de eerste manuenzangvereenigin-
gen der hoofdstad, op Zaterdag 20, Zondag
21 en Maandag 22 Juli 1889, in de
zalen en den tuin van het Concertgebouw,
met medewerking van voorname solisten,
het symphonie-orkest van het Concert
gebouw en andere muziekkorpsen; muziek
directeurende heeren Bernard Zweers
en W. Kes. Het programma omvat o. a.:
eerste deel: afzonderlijke voordrachten
der vereenigingen van het Verbond;
tweede deelgezamenlijke uitvoering der
,zVondel-Cantate" van R. Hol, en //Ons
Hollandsch", van Bern. Zweers.
Men meldt ons uit Wormerveer
Gisteren (Woensdag) avond werd in
de Nieuwe Sociëteit alhier, door de Ver-
eeniging het //Wormerveersch Liefheb-
berij-Tooneel" opgevoerd //Het Poortje",
tooneelstuk van dr. Frederik van Eeden,
in vijf bedrijven en een voorspel.
Dit stuk onderscheidt zich in zooverre
gunstig van de producten der duitsche
blijspel-fabrikanten Vou Moser, Schön-
than e tutti quanti, dat het een bepaalde
tendenz heeft en wel om de kunst te
verdedigen tegen het Vandalisme van
onzen tijd, en voorzeker zou het zich om
zijn vaak geestigen inhoud, een blijvende
plaats op het repertoire ook van niet-
dilettanten hebben verworven, ware het
niet dat er dingen in worden gezegd en
vertoond, die het voor twee godsdienstige
gezindten zeer choquant maken.
Wie verstandig genoeg is om bij eene
dilettanten-voorstelling te meten met een
anderen maatstaf dan die welke men bij
beroeps-acteurs mag aanleggeD, zal moeten
erkennen, dat //Het Poortje" goed ten
tooneele is gebracht.
Danville, de schilder, eene figuur die
door den auteur met kennelijke voorliefde
is behandeld en wien door den grimeur
eeu mooien, teekenachtigen kop was toe
bedeeld, heeft met Mephisto (en Mozes
Goudkater), Van Krenten, den zwakken
en stijven, maar au fond goedhartigen
burgervaderDs. Maalman en me
vrouw Kakelberg het succès dat de op
voering bij het vrij talrijk publiek mocht
ondervinden, te deelen.
De overige personen droegen allen, in
meerdere of mindere mate, bij tot het
vormen van een flink ensemble.
Het is echter o. i. zeker, dat een niet
gering deel van het welslagen toekomt
aan de uitnemend verzorgde mise-en-
scène. Van het betrekkelijk kleine tooneel
had men gemaakt wat er van te maken
was en het //poortje" zelf was keurig.
Joseph Joachim ontving Maan
dagavond, bij het laatste der //Popular
Concerts" in de St. James's Hall, van
een aantal engelsche vereerders ter ge
legenheid van zijn onlangs gevierd ju
bileum een kostbaar geschenk. Het is
eene Stradivarius-viool, vergezeld van
eenen met goud ingelegden strijkstok uit
de fabriek van Tour te. De viool is van
het jaar 1775, is eene zoogenaamde
,/roode", en behoort in afmetingen tot de
grootste instrumenten, welke die beroemde
meester heeft gemaakt. Zij is prachtig
geconserveerd.
Sir Frederick Leighton overhandigde
den koning der violisten het instrument
met eene zeer vleiende toespraaken
Joachim verklaarde bij zijne dankzegging,
dat hij reeds eene gele en eene donker
bruine Stradivarius bezat, maar altoos
verlangd had naar eene roode. Hij zou
het instrument bespelen, totdat zijne
vingers hem verder den dienst weiger
den wat iedereen hoopt dat zij in
vele, vele jaren nog niet zullen doen.
Inhoud Hollandsche Lelie
No. 42:
Een laatste afscheidsgroet, door W. van
Megen. De abt Crozes, door F. Smit
Kleine. De Haagsche Kookschool,
door C. C. ter Reehorst. Muziek, door
Carmen. Roman (slot). Leestafel.
Correspondentie. Weekkalender.
Roman tan Kahl Hellmiïb.
61) NEGENTIENDE HOOFDSTUK.
De gevangene in den toren.
Natalie knielde naast hem neder en een tijdlang'zwegen
zij allen.
Allengs gevoelde Essy zicli opgewekt door de werking'
van den wijn en begon uit eigen beweging te spreken.
Ja fluisterde zij, natuurlijk ken ik u, baron
Lionel. Gij zijt zoo goed voor mij geweest, en deze schoone
dame gelijkt veel op de jonge dame, die toen bij het land
goed woonde. Herinnert gij u wel, mijnheer de baron?
Ja, Essy, ik herinner het mij.
De ongelukkige glimlachte mat, daarop echter had
er plotseling eene verandering met haar plaats; zij richtte
zich op en zag den baron smeekend aan.
Mijn echtgenoot heeft mij hierheen gebracht, fluis
terde zij zacht.
Maar Essy, hebt gij een echtgenoot? vroeg hij en
de kranke richtte zich op met meer kracht dan men van
haar verwacht zcru hebben en riep met gillende stemJ a,
hij is mijn echtgenoot, het is waar, mijnheer de baron, ik
ben geen gevallen schepsel, waarvoor gij mij houdt ik
heb liem ook de trouwacte niet willen geven, maar gezegd
dat ik het papier vernietigd had.
Natalie drukte hare handen in hartstochtelijke opgewon
denheid op haar kloppend hart en Raven, die weinig min
der aangedaan was, boog zich over Essy neer en vroeg in
groote spanning:
Van welk papier spreekt gij? Zeg mij eens waar
het is.
Zij staarde hem wezenloos aan alle leven was weder
uit hare blikken verdwenen.
Tracht u te herinneren, verzocht Raven dringend,
denk eens na waar gij liet papier bewaard hebt, anders
kunt gij niet bewijzen, dat gij getrouwd zijt.
Hij beeft er mij toe g-ebracht het te verbergen,
fluisterde Essy half droomend, ik weet nog dat ik hem
gedreigd heb hulp te zullen gaan zoeken bij u.
En het papier? Hebt gij het niet verborgen in het
huis waarin gij woondet, in de Rozenvilla?
Essy huiverde en drukte zich dichter tegen Raven aan.
Deze legde haar vermoeid hoofd aan zijn borst en nadat
hij haar eerst tijd gelaten had om na te denken, ging
hij voort:
- Hebt gij de trouwacte in de woonkamer verborgen?
De trouwacte? herhaalde zij. Ja, zoo heeft men
het papier genoemd; ik herinner mij, het behangsel was
gescheurd en moest hersteld worden.
Dezelfde gedachte schoot den beiden toehoorders door het
hoofd; Natalie nam een stuk papier en ontwierp daarop
een schets der kamer, welke zij toen aan Raven gaf.
Kunt gij mij de plek aanwijzen, waar het behangsel
gescheurd was? vroeg hij, haar de teekening toonende.
Zij wees na eenige aarzeling met den vinger een plek
aan en voegde er bij
Er was een gat op die plaats, ik stak het papier
daarin zonder dat hij het wist.
Beiden zagen elkander nogmaals aan, toen vroeg' de ba
ron: Herinnert ge u of gij in een kerk getrouwd zijt?
Ja, zeker, maar waar weet ik niet meer. Ik ben zoo
vermoeid, mijnheer de baron, maar gij gelooft toch dat ik
geen eerloos schepsel ben, nietwaar?
Ik geloof dat gij een brave vrouw zijt, zeide hij
vriendelijk, en daarop boog hij zich over haar en drukte
eeu kus op het voorhoofd der arme kranke.
Essy glimlachte en sloot de oogen.
Natalie, - zeide hij snel, wat er ook uit moge
voortvloeien, wij moeten het arme schepsel medenemen van
hier - - haar ook maar een dag langer hier te laten dan
volstrekt noodig is, zou een misdaad zijn. Bij het aanbreken
van den morgen reis ik naar Londen en zal mij overtui
gen of dat papier werkelijk is waarvoor zij het houdt; de
hemel geve van ja.
Hij zweeg en drukte .het meisje innig aan zijn hart.
Als het werkelijk een echte trouwacte is, zal ik den
priester opzoeken, die de plechtigheid heeft voltrokken. In
elk geval keer ik hedenavond terug.
Breng Essy naar mijne kamers, zeide Natalie. Ik
