g evoelens staven door haai" in 't huis
zijner moeder te brengen en haar aan
deze als zijn bruid voor te stellen, maar
het oordeel der wereld dat Alexandra
ter neder drukt, doch tevens met wraak
bezielt, blijtt op haar rusten en zelfs het'
getuigenis der rechtbank, dat haar on
schuld bewijst, vermag dit oordeel niet
te wijzigen. In de meening dat er geen
uitkomst voor haar bestaat, maakt zij
door vergif een einde aan haar leven en
sterft in de armen van haren beminde.
Dit is in grove trekken de inhoud van
dit drama, dat ons als levensbeeld wei
nig bevrediging heeft kunnen schenken,
minder nog dan „Eva", hoe verdienste
lijk de opvoering door de leden van het
Ned. Too.'ieel ook plaats had.
Een teckenachtig voorstukje, „Zijn
Vader", van Banner, gaf ons ree Is een
voorproefje van het kunstgenot, dat de
algemeen bekende en hooggewaardeerde
tooneelisten ons dien avond schonken.
Donderdagavond hield in de boven
zaal van het Nut alhier het departement
Haarlem van de Maatschappij ter be
vordering van Nijverheid eene verga
ring, waarop de heer C. Prins Sz. het
onderwerp inleiden zou: „Wetsvoorstel
Bahlmann betreffende graanrechten."
Vooraf werd, daar de in de vorige ver
gadering tot secretaris benoemde heer
W. A. van Vloten, wegens gezondheids
redenen daarvoor had bedankt, met ai
meene stemmen tot secretaris verkozen
de heer A. P. Hooghwiukel.
Nadat door den waarnemend secretaris
de notulen waren gelezen en deze ver
volgens waren goedgekeurd, erlangde de
heer Prins het woord.
„Wat is," zoo zeide spreker, „de be
doeling van den voorsteller ?-Ie—hy een
vriend van den landbouw? Het schijnt
van ja, want hij wil eene krachtige po
ging doen om den binnenlandschen land
bouw op te heffen en dat wel door
het heffen van beschermende rechten op
graan. De heer Bahlmann zegt: „men
zal objecteeren, dat de broodprijzen daar
door zullen rijzen. Ik geloof echter niet dat
verhooging van graanprijzen parallel
moet gaan met die der broodprijzen en
bovendien zou ik het provenu dier
rechtea willen zien aangewend tot ge-
lieele of gedeeltelijke afschalfing van den
accijns op zout en zeep."
Deze combinatie, zegt spreker, acht
ik gelijk met het vinden van den steen
der wijzen. Hoe zal men het verder aan
leggen om den buitenlandschen producent
die belasting te laten betalen?
Hij zal hior to lande geen graan in-
invoeren, wanneer hij het elders duurder
kan kwijtraken. De lieer Bahlmann
levert geen bewij3 voor zijne bewering,
dat verhooging van graanprijs niet ten
gevolge moet hebben verhooging van
broodprijs, en in beschermde landen is
het brood wel degelijk zooveel duurder
als de rechten bedragen.
Van die winst gemaakt door graan
rechten, krijgt de huurboer niet veel, de
veebeer wordt er het slachtoffer van.
Enkel de graan bouwer zou iets profitee-
ren en zelfs in Limburg is men met
's heeren Bahlmann's voorstel lang niet on
verdeeld ingenomec. Het meest zouden
door graanrechten worden benadeeld de
min8tgegocde klassen, door de rijzing van
de broodprijzen. De heer Bahlmann die zegt
„dat het haul is voor den graanproducent
in Nederland dat hij altijd maar tevreden
moet zijn met lage prijzen, heeft wel
medelijden voor den armen graanboer,
maar niet voor den armen werkman.
Spreker geeft eene beschouwing over
den gediukten toestand van den graan
bouw in Amerika.
Wat is het gevolg van de protectie
in Duitschland? Door de restitutie die
verleend wordt aan uitgevoerd meel,
krijgen Belgie en Nederland veel duitsch
meel en wij eten daardoor goedkoop
brood. In Duitschland moet men echter
het brood 30 percent duurder betalen
en de restitutie die ons brood goedkoop
maakt. Verleden jaar noteerde de rogge
op de duitscho markt 195 bij ons
glechts 132. Nu is men daar ge
noodzaakt weer rogge in te voeren die
Natuurlijk werkt het restitutie-stelsel
knoeierijen zeer in do hand.
Wat baat bovendien den werkman af
schalfing van de eene belasting (accijns
op zout en zeep), als de andere ervoor
in de plaats treedt? Van de boeren zijn
40 percent, huurboeren, die dus van da
;raanrechten geen voordeel trekken en
de grootste winst zal vloeien in de zak
ken van de meelfabriekanten, want de heer
Bahlmann stelt voor een invoerrecht op
meel van /"2.40 per 100 kilo te hefien.
Zoodoende komt do mindere man er altyd
slecht af. Ook ligt in het voorstel eene
vermomde protectie van de brauderijen
en distillateurs.
De lieer Bahlmann meent, dat de
knechts van den boer bij, den roorge-
steldeu maatregel wél zullen varen,
maar ik voor mij geloof dat de boeren
ook wel zullen gebruiken wie het goed
koopste is. Van de 4.600.000 gulden
die de beschermende rechten zullen op
brengen, zal slechts zestig percent door
den landbouwer worden genoten.
Door den Leer mr. R. 11. J. Gallao-
dat Huet wordt aan den spreker ge
vraagd, hoe het strookt met zijne mede-
deeling dat branders en distillateurs be
voordeeld worden bij het wetsontwerp,
dat juist deze een adres hebben gericht
aan de 2e kamer, verzoekende het wets
ontwerp niet aan te nemen. De
inleider antwoordt hierop, dat adres
santen die reeds door accijnsen
gebonden zijn, veel liever vrijheid
genieten en bevreesd zijn. dat bij het
heffen van beschermende rechtende
toevoer van russische rogge, waaruit de
meeste spiritus wordt gestookt, zal wor
den gestremd. De heer Bahlmann heeft
hen niet willen bevoordeelen, maar zijn
outwerp geeft er aanleiding toe.
Door den heer D. de Clereq wordt
alsnu voorleziog gedaan van eenige stuk
ken in het Haagsche Dagblad van 22,
23 en 24 Januari van den heer Armand
Diepen, waarin protectie wordt aanbe
volen. De inleider bestrijdt diens stellin
gen en zegt o a.
„Sedert de heer Bahlman zijn voorstel
indiende is de prijs van tarwe en rogge
zeer gestegen. Daar hij rijsverhooging
het redmiddel voor den landbouw acht,
kan men nu zeggen dat de landbouwer
gered is en Bahlmanu's protectie on-
noodig.
Volgens zijn voorstel wordt bij nauw
keurige berekening elk roggebroodje 1
cent en elk tarweüroodje 1% cent duur
der, hetgeen voor een gezin met zes
kinderen een jaarlijksche belasting van
f 18 geeft, hetgeen voorzeker niet ge
ring is.
De heer mr. Joh. Ensched'4 Jr., voor
zitter der afdeeling, merkt thans o. a.
op, dat voorstanders van vrijen handel
uiet behoeven te bewijzen dat protecti
onisme niet deugt, maar dat protectio-
ni5teri moeten aantoonen dat hun stelsel
goed is. Dit nu hebben zij tot heden
volgens 's sprekers meening niet gedaan.
De heer J. H. Krelage meent, dat een
gevolg van protectie zal zijn dooding van
alle energie. Te lang reeds is de land
bouw doorgegaan op liet oude spoor en
protectionisme zal die sleur bevorderen.
Voor groote lauden als Rusland en Ame
rika, die zoo noodig zichzelf kunnen hel
pen moge bescherming goed zijn, voor
oen klein land als het onze niet.
men goedgekeurd.
Niets meer aan do orde zijnde wordt
do vergadering onder dankzeggiu;
den Voorzitter gesloten.
Aanwezig waren 12 leden.
Bij het bestuur der rereoniging
„Weléadishsiü naar tfenaagen"
hebben zich do volgende personen voor
werk aangemeld
Een voor koetsier. - Twee voor oppasser.
- Ken voor ziekenoppasser. - Drie voor
kantoorlooper. - Een voor portier. - Een
voor schrijfwerk. - Een voor schoenmaker.
- Twee voor schildersknecht. - Twee voor
metselaarskecbt. - Twee voor timmermans
knecht. - Een voor koper- en metaal-
gieter. - Twee voor tuinmansknecht. -Een
voor opzichter. - Een voor loodgieters
knecht. - Acht voor aardwerkers of los
werkman. - Negen voor werkstce of
schoonmaakster. - Een voor burger-
waschvrouw. - Drie voor burgernaai
ster. - Twee voor breister. - Een voor
kookster. - Een voor baker. - Een voor
loopmia.
Particulieren en werkgevers, die van
deze aanbiedingen wenschen gebruik te
makenwordt beleefd verzocht zich
schriftelijk tot het Bestuur der Vereeui-
ging te richten, (bus Stadhuis of Doelen).
225 kost.
Te Schoten, waar tot heden geen
schoolgeld werd geheven, is eene veror
dening ingevoerd tot helfiug van school
geld, hetgeen bepaald is op het minimum
door de wet voorgeschreven en wel op
0,20 per maand en per kind, terwijl
voor meer kinderen uit één gezin eene
reductie is toogestaan.
Voor minvermogenden is het school
geld bepaald op de helft van het bedrag
hetwelk voor de andere kinderen wordt
betaald.
Te Sloten, waar den laatsten lijd her
haaldelijk kleine diefstallen voorkwamen,
is door den chef veldwachter op heeier-
drad betrapt en gearresteerd zekere A.
P., op 'fc oogenblik dat hij bij oen herber
gier de toonbankiade lichtte.
Naar ons wordt gemeld zal bij de
aanstaande herhaling der torpedo-schiet
oefeningen aan zijkanaal F., door mid
del van een stoomtuig een geregelde
communicatie worden onderhouden tus-
schen de inschietplaats en 's Rijks werf
te Amsterdam.
Letteren en Kunst.
Door den inleider wordt nog opgemerkt,
dat bij het invoeren van bescherming
voor een of anderen tak van nijverheid,
het aantal fabrieken dat dat artikel pro
duceert, vaak zoodanig toeneemt, dat
geen hunner ook onder die gunstige
omstandigheden iets verdient.
Thans wordt in stemming gebracht
het volgende voorstel van het hoofdbe
stuur der Maatschappij van Nijverheid:
Naar aanleiding van de behandeling
van het onderwerp „inkomende rechten
op de granen", ter behandeling aange
boden aan de Departementen bij onze
circulaire no. 8 Oct. 1.1. no. 437, is door j
het Bestuur van het Departement Gro
ningen bij missive aan on3 van 11 Dec.
j.l. voorgesteld een adres aan de Volks
vertegenwoordiging en hooge Regeering
te richten, houdeude bezwaren tegen het
heffen van invoerrechten op granen.
Dit adres wordt met algemeene stem-
De uitslag van den tooneelwedstrijd van
de vereeniging „Advendo" te Amsterdam
is als volgtDe jury, bestaande uit de
heeren S. J. Bouberg Wilson, J. H. Rós
sing en L. Simons Mz., heelt den eer
sten prijs evenmin als den vierden toe
gekend, daarentegen den tweeden prijs
eenstemming toegewezen aan de Brussel-
sche Maatschappij „De Morgenstar" en
den derden, tot aanmoediging van een
blijkbaar ernstig streven, aan de Amster-
damsche ver. „Eendracht en Uitspanning"
Het uestuur van Advendo had de
jury in overweging gegeven, de prijzen
uit te reiken naar volgorde van het
behaald aautal punten, doch deze kon
hierin slechts in zooverre toestemmen,
dat zij ten slotte den 4n prijs (als
premie) toekende aan de Vereeniging
„J, J. Cremor", te Haarlem.
De f150, behoorende bij den In prys,
zullen worden verdeeld als volgtf50
aan „De Morgenstar" als toevoeging
bij den 2n prijs, f 50 aan de maatschap
pij „Apollo", f 25 aan de tooneelschool
to Brussel en f 25 aan de nieuwe too-
z.evlschool te Brussel.
volgt en bij gunstig weder uitgaat.!
De ongesteldheid, waaraan H. K. H.
door J gedurende de laatste dagen der Kerst-
1 vacantie leed, was dan ook gelukkig
slechts van lichten aard en korten duur.
H. M. de Koningin heeft zich tenge
volge eener zware verkoudheid sedert
eenige dagen moeten ontzien, doch het
onjuist dat H. M. hare vertrekken
niet zou hebben mogen verlaten.
De F olksorie nduitgegeven
door de ver. tot afschaffing van sterken
drank, is zeer verontwaardigd dat in
het Predikbewrlenblad van Amsterdam een
advertentie voorkomt, waarbij net ver
pakte mandjes zuivere cognac, rum,
brandewijn, punch, Curasao, persico enz.
tegen postwissel of rembours verkrijg
baar worden gesteld.
Onwillekeurig denkt men schrijft
De Volksvriend by die adv. aan „een
dronken predikant door een agent in
bewaring genomen."
Het dagelijk8ch bestuur
der Zuiderzce-vereeniging heeft eene
vierde nota van den chef van het tech
nisch onderzoek, den heer C. Lely,
openbaar gemaakt.
Do invloed der afsluiting op water-
ververschiDg der provinciën langs de Zui
derzee gelegen en die op de scheep
vaart op de Zuiderzee, worden daarin
achtereenvolgens behandeld en toege
licht.
Oint'ent het eerste punt komt de
heer Lely tot de volgende slotsommen
„lo. dat na afsluiting der Zuiderzee
volgens eene lijn Noord-HollandWie-
ringenFriesland, of meer algemeen na
elke afsluiting, waarbij de IJsel binnen
de afsluiting valt, in ruime mate in de
behoefte tot waterverversching van
Friesland en Noord-Holland voorzien
kan worden
„2o. dat na gedeeltelijke droogmaking
binnen de afsluiting volgens het schets
ontwerp, dat in de vorige LOta is mede
gedeeld, in ruime mate zoowel in de be
hoefte tot waterverversching van Fries
land en Noord-Holland als in die der
drooggemaakte gronden voorzien kan
worden
„3o. dat voor de waterverversching
het voordeel eener noordelijke afslui
ting der Zuiderzee boven eene afsluiting
met vrijlating van den IJsel voorname
lijk Friesland betreft, welke provincie
bij eerstgenoemde afsluiting in ruime
mate, doch by laatstgenoemde in het ge
heel niet van versch zoetwater voorzien
kan worden."
Wat de scheepvaart op de Zuiderzee
betreft, meent de heer Lely te kunnen
verklaren
„lo. dat de Zuiderzee van overwegend
belang i3 voor de binnenlaudsche scheep
vaart, doch van weinig belang voor de
buitenland8che scheepvaart
„2o. dat eene afsluiting der Zu der
zee volgens eene lijn Noord-Holland
WieringenFriesland tot stand gebracht
kan worden zonder benadeeling der
scheepvaartbelangen
„3o. dat eene gedeeltelijke droogma
king binnen
heel zijn 1275 verschillende grondmon
sters verzameld. Het grondonderzoek
wordt in den zomer van dit jaar voort
gezet.
In den afgeloopen zomer zijn te gelijk
met de boringen ook verscheidene pei
lingen gedaan, alsmede metingen betref
fende de richting en kracht der strem
mingen in de Zuiderzee en waarnemin
gen betreffende het soortelijk gewicht
van het zeewater.
Er is eene betere aanslui
ting verkregen met den trein, welke te
8.10 te Zaandam aankomt en eerst te
8.53 naar PurmereDd vertrekt. In het
vervolg kan men des Dinsdags met eerst-
genoemden trein direct tot Purmerend
doorsporen, waardoor belanghebbenden
uur eerder ter markt kunnen zijn.
Volgens een buitengewoon
politieblad zijn op den 28n Januari jl.
te Rozendaal aangehouden Petrus Backx
en Franciscus Backx, wonende aldaar,
als verdacht zich tè hebben sohuldig
gemaakt aan het namaken van belgische
eenfrankstukken. Ingeval door die ver
dachten of anderen dergelijke valsche
muntstukken in omloop zijn gebracht,
verzoekt de officier van justitie te Breda
hiervan te worden onderricht met toe
zonding van de stukken door tusschen-
komst van de burgemeesters of de ambte
naren van politie.
Een ingezetene uit Utrecht
heeft aangifte gedaan dat hem Woens
dagnacht te Amsterdam is entroofdeene
zwart lederen portefeuille, waarin een
bankbiljet van ƒ1000, een van f300,
eenige van ƒ100, benevens een hypo-
theekbrief van ƒ2000.
Maandag 11. had teOnder-
dendarn een volksconcert plaats. Tot
laat in den nacht was men in zeer op
gewekte stemming bijeen, en alles liep
in de beste orde af. Jammer maar dat
bet een zoo droevig naspel bad. Toen
de echtelieden M. 's morgens te 4 uren
te huis kwamen, wilde de man, die
blijkbaar wat rijkelijk aan Bacchus had
geofferd, weder naar de feestzaal terug-
keeren. Zijne echtgenoote verzette zich
daarentegen, en hieruit ontstond een
twist, die ren slotte zoo hoog liep, dat
de man een mes trok en zijne vrouw
eene zeer ernstige verwonding aan den
hals toebracht. Daar de slagader niet
getroffen is, bestaat er nog eenige hoop
op behoud, doch daar het vrij lang
duurde eer er geneeskundige hulp aan
wezig was, ia de toestand der verwonde^
tengevolge van het groote bloedverlies,
toch zeer zorgelijk.
Woensdagmiddag ontstond
te Bloemendaal brand is een koepel,
welke geheel afbrandde. Men vermoedt
dat de brand door enkele jongelui bij
ongeluk is veroorzaakt. De zaak is in
onderzoek bij de politie.
lie Para-li west ie.
Wat heeft men onder de Para-kwestia
H l S K L
A li.
aar aanleiding van een
of meer verontrustend bericht in
dagbladen omtrent den gezondheids-
Koningin
N
min
de
toestand van H. M. de
van H. K. II. prinses Wilhelmina deelt
men uit goede bron mede, dat H. K.
H. prinses Wilhelmina reeds sedert
ruim drie weken hare gewone lessen weder
te verstaan? Op betrekkelijk niet zeer
de ontworpen afsluiting J grooten afstand van de hoofdstad van
volgens liet vroeger medegedeelde schets- Suriname, Paramaribo, maar meestal
ontwerp over het algemeen geenszins ran daar hoogst moeielijk te bereiken,
nadeelig, maar veeleer voordeelig voor de ligt het district Para, waar zich vooral
scheepvaart zal zijn."
Bij zijn verslag zijn
na de afschaffing der slavernij, een vrij
talrijke, half zwarte, half blanke bcvol-
graphische voorstellingen betreffende de j king heeft gevestigd, die zich van eiken
waterverversching, en omtrent de zeil-gcregelden arbeid afkeerig toont en over
en stoomvaartbeweging op de Zuiderzee j het geheel het leven leidt van bosch-
eene dieptekaart van het noordelijk
gedeelte van den zeeboezem. Het bestuur
negers. Alleen om de boomstammen te
:rkoopen, welke door hen in de bos-
deed de nota vergezeld
voorloopig verslag omtrent de werkzaam- j worden^ komen nu en dan
van een schen geveld en tot vlotien vereenigd
sommige van
heid der Vereeniging in 1889. Die de zwarte inwoners van Para naar de
werkzaamheden bestonden hoofdzakelijk
heid uit boringen in het'noordelijk ge
deelte der Zuiderzee, tot onderzoek naar
de gesteldheid van den bodem. In den
hoofdstad.
Het spreekt van zelf, dat in een der
gelijke streek, een kleine militaire be
zetting geen overtollige weelde kan ge-
afgeloopen zomer zijn in het geheel 564 j noemd worden, en ook, dat het innen
boringen verricht. Op elke hoorplaats van belastingen daar aan vele en eigen
zijn van elke verschillende grondlaag aardige bezwaren onderhevig is. Nu be
twee monsters genomen, waarvan het stond vroeger in Para een militaire post,
eene als reserve bewaard is, terwijl het 1 welke gewoonlijk door een officier en
andere aan prof A. Mayer, directeur 35 man bezet werd. Als maatregel van
van het proefstation der rijkslandbouw- j zuinigheid echter, werd later goedge-
schooi te Wageningen, is gezonden, dievonden, tegelijk met de opheffing van
het onderzoek van de verschillende j meer andere posten, do bezetting van be-
grondmonsters met groote bereidwillig
heid op zich heeft genomen. In het ge-
doelden post,
brengen tot
hoofd van een ouden man, die over eene sterrenkaart zat gebogen,
welke op de tafel lag uitgespreid.
Hij had vriendelijke gelaatstrekken en een flink gebouwd
lichaam en ofschoon zijn voorhoofd diep gerimpeld was door ouder
dom en studie, toch tindelde er nog jeugdig vuur in die grijze,
diepliggende oogen. Hij was zeer in zijne kaart verdiept, want er
werd eenige malen aan de deur geklopt en hij scheen het in den
beginne maar niet te hooren.
„Nauwelijks had hij „binnen" geroepen, of de deur werd met
eenig ongeduld geopend en eene slanke dame trad binnen, met
een pakje brieven in de hand."
„Goeden morgen, vader. Hier breng ik u uwe brieven, er zijn
er niet veel; gij kunt ze voor het ontbijt nog wel lezen."
De predikant keek van zijne kaart op en zuchtte.
„Dat postwezen is toch eene vreeselijke instelling! het is een
lastig kwaad in plaats van eene zegening geworden. Rowland Hill
heeft niet kunnen weten, wat hij gedaan heeft, door het een-penny
stelsel te helpen invoeren. De predikanten van Rilchester werden
nooit lastig gevallen met bedelbrieven en ik ontvang ze geregeld
drie maal per dag. Het is eene groote beproeving, Cornelia!"
Cornelia glimlachte sarcastisch.
„De beproeving is wel groot vader, maar vandaag is zij niet
zoo groot kijk maaren zij wierp behendig de brieven over
de kaart heen, terwijl de predikant opnieuw zuchtte."
„Hier is er een van Canon Barnwell en een van Sir Henry
Worthington en een van eene vreemde hand; die is waarschijnlijk
van den franschen sterrenkundige, met wien gij briefwisseling houdt."
Sterrenkunde was de grootste liefhebberij van Collinson; zijne
oogen schitterden, toen hij den brief van zijne dochter overnam
en de enveloppe er haastig afscheurdo.
„Zou deze van mijnheer Grignon zijn? Neen, maar hij is in
't fransch geschrevenwelke onderteekening staat er onder Grignon
maakt nooit zulke sierlijke krullenlees mij dien naam eens voer,
Cornelia."
„Gaspard de Mabillon," las Cornelia, terwijl zij hare wenk
brauwen optrok.
"De Mabillon," riep de predikant verwonderd uit. „Zeker van
den echtgenoot van Amy. Wat kan hij mij in 's hemelsnaam to
schrijven hebben? Lees mij den brief maar eens voor, ik kan het
schrift van een Franschman nooit goed lezen."
„De zoon van mijnheer de Mabillon moet hem geschreven heb
ben," zeide Cornelia, die den brief vluchtig had ingezien. „Luister
maar," en tamelijk vloeiend las zy den brief van Gaspard voor,
hoewel zij de woorden slecht uitsprak.
De predikant scheen aan verschillende gewaarwordingen ten
prooihij bewaarde het stilzwijgen, toen zijne dochter den brief
„Republiek," terug te
één korporaal en ééa
had gelezen.
„Welnu vader?" vroeg zij.
„'.let zijn Amy's kinderen," zeide hij, overluid denkende, „maar
het zijn toch de Mabillons. De schrijver van uezen brief is een
echte de Mabillon, dat kan ik duidelyk bemerken."
„Maar het is toch een flinke brief, dat zult gij mij moeten toe
stemmen vader; zoo trotsch en toch zoo beleefd; men kan zoo
duidelijk er uit lezen, dat hij u een guost vraagt, ofschoon uil alles
blijkt, dat hij daartoe gedwongen is en dan die zinspeling op zijne
moeder getuigt van fijngevoeligheid."
De woorden van zijne dochter maakten indruk op den predikant
zijne blikken verhelderden, toen hij vroeg: „Maar hoe kan ik hen
helpen?"
Cornelia dacht er een oogenblik over na.
„Zoudt gij den jongeling niet aan eeno betrekking kunnen helpen
Dat is toch waarschijnlijk hetgeen hij van u vraagt
„Dat zal zeer moeilijk gaan, vooral in don tegenwoordigeu tijd,"
zuchtte de predikant. „Het is mogelijk dat Sir Henry hem zal
kunnen helpen; maar ik mag hem nu toch niet lastig vallen, bo
vendien heb ik er een afkeer van om gunsten te vragen."
Wordt vervolgd
