NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
*<- Jhmtu, üïlgf.
Maandag 9 Juni 1899,
Xo. 2125.
Bit 1» liestiat nittwea Mate
Het loziekfeest van „Toonkunst."
HAARLEM'S DAGBLAD
ABOÏTIEKISTSÏRIJS:
Voor Haarlem per 3 maanden/1.20.
Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden. - 1.S5.
Afzonderlijke nummers- 0.05
Dit blad verschijnt dagelyka, behalve op Zon- en Feestdagon.
Bureau: Kleine Kontstraat No. 9, Haarlem. Te 3 efoezs rmmar 3~.*r.
ADVERTEHTIES:
van 3— 5 rebels 50 Cents; iedere regal mee? 10 conti
Groote letter» naar plaatsnijd/it.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat*
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door
onze agenten en door alle boekbandelaren, postkantoren en courantierc»
Dirsctöuren-lJltgavera J. C. PEEREBOOM ©n J. B. AVIS.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Generale dt FubliciU Stranger» G. L. D.4VJB3 Zf Co.t JOHB F. J ONUS, Succ., Faryt 31 bit Faubourg Montmartre.
EERSTE BLAD.
S '5' A A 8 K 0 W S.
Haarlem, 7 Juni 1890.
De Commissaris des Konings in deze
provincie beeft benoemd tot Rijksschat-
ters voor de personeele belasting, dienst
1*890,91, voor de contröle Haarlem, G.
Boogaard, F. C. Hos, J. C. van Reijsen,
A. Brakel Jr., S. Roog, J. H. Daudeij,
I. van Campen en C. J. Cramer.
De heer mr. R. H. J. Gallandat Huet
verzoekt ons het volgende te plaatsen:
Haarlem, den 7den Juni 1890.
Aan de Redactie van Haarlem's Dagblad.
Gisterenavond ontving ik vanwege den
Commissaris des Konings het volgende
schrijven, vergezeld van een afschrift van
's Ministers beschikking. Gelieve deze
stukken in Uw Blad op te nemen. Ik
ben voornemens nadere inlichtingen aan
de Hooge Regeering te vragen nopens de
beteekenis van het in deze beschikking
voorkomende.
Uw Dw.
R. H. J. GALLANDAT HUET,
Kabinet
No. 68 Haarlem, 6 Juni 1890.
I Bijlage.
Ingevolge brief van den Minister van
Binnenlandsche Zaken van 4 dezer heb
ik de eer U hierby toe te zenden oen
afschrift van de door Zijne Excellentie
-genomen beschikking dd. 19 Meijl. No.
2126, Afdeeling BB op het door U aan
den Koning gericht adres, houdende be
schuldigingen tegen den Burgemeester
van Haarlem.
De Commissaris des Konings in de
provincie Noord-Holland,
(w.g.) SCHORER.
Aan den Heer
Mr. R. H. J. GALLANDAT HUET
Lid van den Raad
der Gemeente Haarlem.
Afschrift.
Ministerie van
Binnenlandsche Zaken.
19 Mei 1890.
No. 2126, afdeeling BB.
De Minister van Binnenlandsche Za
ken, krachtons machtiging van 1 Mei
f.1. No. 26 beschikkende op het klacht-
schrift van Mr. R. H. J. Gallandat Huet,
lid van den raad der gemeente Haarlem,
behelzende beschuldigingen tegen den
Burgemeester dier gemeente;
Gezien de daarop ingewonnen ambts
berichten en het adres van J. W. H.
van de Poll en 21 andere leden van
genoemden gemeenteraad, waarbij zij
verklaren mot het door hun medelid
ingediend klachtschrift in geene deel*
te kunnen instemmen;
Geeft, namens den Koning, aan den
adressant Mr. R. H. J. Gallandat Huet
te kennen, dat zijn klachten en be
schuldigingen tegen den burgemeester
van Haarlem, voor zoover deze hande
lingen betreffen die niet vallen buiten
de beoordeeling der Regeering, bij on
derzoek ongegrond zijn bevonden.
Afschrift dezer zal worden gezonden
aan 's Konings Commissaris in Noord-
Holland ter kennisneming en uitreiking
aan de adressanten en aan den Burge
meester van Haarlem.
's Gravenhage, 19 Mei 1890.
Overeenkomstig de geparafeerde minuut
De Secretaris-Generaal
(get.) HUBRECHT.
Voor eensluidend afschrift,
De Griffier der Staten van Noord-Holland
(w. g.) H. JACOBI.
In i>efc adres van den heer mr. R. H.
J. Gallandat Huet, aan Z. M. den Ko-
ning, opgenomen in ons vorig nummer,
komt een weglating voor, die wij hierbij
herstellen.
Er staat ia regel 5 van de 4e kolom le
pag. zij hebben gesproken van
mij tegen den Burgemeester van Haarlem.
Men leze
zy hebben gesprokén van be
schuldigingen van my tegen enz.
Op het Museum van Kunstnijver
heid alhier wordt thans eene zoer merk
waardige tentoonstelling gehouden van
photographische afbeeldingen van mees
terstukken der oude en moderne noder-
landsche zilversmidskunst.
Voorbeelden der oude kunst geven
ons de afbeeldingen der voorwerpen die
in 1880 de tentoonstelling van oude
goud- en zilverwerken door de Maat
schappij Arti et Amiciliae tot stand ge
bracht, hebben opgeluisterd.
Het tafelservies volgens opdracht van
Z. M. Koning Willem III, vervaardigd
in de fabriek van den heer Begeer te
Utrecht, stelt on3 in de gelegenheid de
nieuwere kunstwerken te bewonderen.
Dit servies is door den heer Lens iu
Louis XV stijl outworpen en bijna uit
sluitend door nederlandsche werklieden
vervaardigd; een gunstig verschynsel
voorzeker, hetwelk ons met grond doet
vertrouwen op de herleving van een tak
van nijverheid, die eertijds den roem van
ons land uitmaakte. Des Zondags is de
toegang vrij.
Vrijdagavond hield de coöperatieve
bouwvereeniging //de Toekomst" weder
eene vergadering in //Weten en Werken.
Nadat de voorzitter de heer A. v.d. Velden,
don aanwezigen welkom had geheeten,
deelde hij mede dat de werkzaamheden
van dezen avond in hoofdzaak zouden be
staan in 't samenstellen der statuten.
Deze die in een bestuursvergadering wa
ren ontworpen, werden nu aan 't oordeel
der leden onderworpen. Na eenige vragen
en inlichtingen werden zij met algemeene
stemmen goedgekeurd en werd machti
ging gegeven de noodige stappen te doen
om de koninklijke goedkeuring te erlangen.
Verder werd bepaald dat Zaterdag 16
Juni des avonds van 8 tot 10 uur de
contributie 0.15) ten huize van den
penningmeester J. Blokker, Leidschevaart
38Q, zal moeten worden voldaan en zoo
vervolgens totdat men een huis heeft be
trokken. Een elk die nog lid wenscht te
worden, kan zich daartoe per briefje, af
te geven aan een der bestuursleden, daar
toe aanmelden.
Het bestuur is thans vastgesteld als
volgt:
A. v. d. Velden, Voorzitter; D. Dek
ker, Secretaris; J. Blokker, Penningm.;
D. P. v. Kammen, Adj.-Secret.; H. Blok
dijk, Adj .-Penningm.
Heden ontving de Haarlemsche Sla
gers-Vereeniging" bericht uit 's Hage,
dat zij als rechtspersoon is erkend en
de statuten zijn goedgekeurd.
De aandacht zij gevestigd op de eerst
volgende belangrijke verkooping van boe
ken, prentwerken enz. door de firma
P. van Cittert Zonen alhier; men leze
hieromtrent de uitvoerige advertentie in
dit blad.
Onze lezers zullen zich herinneren,
dat wij eenige dagen geleden hebben ge
meld, hoe een elfjarige knaap hier ter
stede was gestorven onder omstandighe
den die de justitie aanleiding gaveu het
onderzoek van het lijk te gelasten. Men
dacht aan vergiftiging.
Thans kunnen wij tot ons genoegen,
op gezag van den officier van justitie,
meaedeelen dat de justitie uit het onder
zoek geenerlei aanleiding heeft gevonden
om eene strafvervolging in te stellen.
Vrijdag 6 Juni werd in het hotel
Funckler alhier de 160e algemeene ver-
;adering gehouden van de //Maatschappij
tot bevordering der Toonkunst. De
voorzitter, mr. N. G. Pierson, opende i
met een woord van hulde aan de afdee-
ling Haarlem voor het zoo schoone door i
haar gehouden feest.
Van het hoofdbestuur zijn tegenwoor
dig met den voorzitter, de heeren D. de
Lange, alg. seer., A. W. van Eeghen.
alg. penningm., D. H. Joosten en J. D.
Rahusen. Verder uit de afdeelingen de
heeren W. C. A. Staring (Den Haag),
mr. W. Jager Gerlings (Haarlem), mr.
A. J. M. Bake (Utrecht), jhr. W. H.
M. de Jonge (Zierikzee) en M. W. Petri
(van de leden-kunstenaars).
Van de afdeelingen waren vertegen
woordigd door afgevaardigden, de afdee
lingen Haarlem, Leiden, Rotterdam, Schie
dam, Utrecht, Zeist, Zierikzee, Zutphen,
Alkmaar, Amersfoort, Amsterdam, Be
verwijk, Dordrecht, Enkhuizen, Goes en
'8-Gravenhage.
Daarna bracht de alg. secr., de heer
Dan. de Lange, het jaarverslag uit.
Hieraan ontleanen wij het volgende:
Daar het aantal leden van de afdee
ling Bergen op Zoom tot beneden 25
daalde, werd deze afdeeling bij het einde
van dit jaar opgeheven.
Het aantal afdeelingen bedraagt nog
21, met 4088 gewone leden (78 dona
teurs), 217 leden kunstenaars (3 minder
dan het vorigo jaar); derhalve 4305
contribueerende leden (derhalve 43 min
der dan het vorige jaar), wijders 114
honoraire, 34 buitenlandsche correspon-
deerende, 5 binnenlandsche correspon-
deerende, 34 leden van verdienste, 1
buitengewoon eerelid (Z. M. de Koning);
te zamen 4493 leden.
De ontvangsten bedroegen ƒ22,719,
de uitgaven ƒ18,695 Het reservefonds
blijft onveranderd op ƒ73,000. Inschrij
ving Grootboek 2% pet.
De feitelijke uitkeeringen der afdee
lingen aan de algemeene kas blyft voor
1890/91 op 1,45 per lid bepaald. In
1854 bedroeg die uitkeering nog ƒ4 per
lid, en hoewel de uitgaven sedert dien
tijd aanmerkelijk stegen, werd de uit
keering steeds verminderd en klom het
der diverse fondsen desniette-
van 54,000 tot f 182,000
2£ pCt.
Noodig zou het misschien zijn, met
het oog op een vermindering van leden
in sommige afdeelingen, eene belangrijke
wijziging in de werkzaamheden daarvan
te brengen.
De instellingen der Maatschappij ver-
keeren ia bloeienden toestand.
Ten slotte werden de voorstellen der
afdeelingen behandeld.
Haarlem is eene stad van bloemen,
maar ook een stad van muziek. Hier
wordt de heerlijke kunst der muziek be
oafend en geëerd met al den vlijt en al
den eerbied dien zij verdient. En moge
onze gemeente wat haren omvang aan
gaat, geen eerste plaats innemen in de
rij der zustersteden, op het gebied van
kunst mag haar de tweede rang niet
worden aangewezen.
Het hangt in eene stad niet enkel van
de musici af of zij zich beroemen kan
binnen hare muren het beste te geven
wat er door toonkunstenaars is gedacht
en gewrocht; het hangt ook niet alleen
af van hen, die, de muziek niet beoefe
nende als vak, zich vergenoegen met
haar lief te hebben. Maar er is wissel
werking. Bekwame musici weten het pu
bliek te inspireeren met liefde voor schoone,
groote muziek; ontwikkelde muziekmin
naars stellen de musici door hunne be
langstelling en hunne medewerking in
staat de groote werken van doorluchtige
componisten uit te voeren zooals die bo-
hooren uitgevoerd te worden.
Die samenwerking heerscht in onze ge
meente in hooge mate. Onze musici de hee
ren RoberJ, Schlegel, Steenman, Andries-
sen, (om slechts een viertal te noemen) hoe
vaak hebben zij het toonkunstlievend pu
bliek van Haarlem niet voorgezet de
beste gerechten van den grooten muzi-
kalen disch! Maar zeker, al hun fijn
gevoel voor goede kunst en al hun ijver
had steun noodig van hen voor wie die
kunst bestemd was. Dien steun gaven
hun de volijverige bestuurders van
//Toonkunst", die van „Bach", van
/,Zang en Vriendschap", van //Cres
cendo".
En door deze vennootschap van kunst! den mond slechts behoeft te openen
om daaruit stroomen van muzikale ge
luiden te doen vloeien. Rust kenmerkt
haar optreden, haar uitvoeren. Zich van
hare kracht bewust maakt zij nooit kunst
matig effecten, maar laat die komen
waar de schepper van het toonwerk ze
heeft gewild. En dat Pia von Sicherer
gevoelt wat zij zingt, daarvoor staat
ieder die haar eenmaal heeft gehoord,
gaarne borg.
Haar voorzeker komt niet het kleinste
deel toe van het succes van dezen avond.
Wie der aanwezigen herinnert zich niet
de heerlijke intonatie waarmede zij de
aria zong: ,/Mit Staunen siehtdas Wun-
derwerk,"en de correctheid van do muzikale
figuur in „Nun beut die Flur"? Een
echte zangvogel was zij, toen zij de strofe
zong: ,/und Liebe girrt das zarte Tan-
ben paar."
De heer Rogmans had eene minder
dankbare partij. Den tenor heeft Haydn
een niet gering aandeel in de recitatie
ven toegekend, en hoe schoon bij deze
ook voordroeg, hunne betrekkelijke een
vormigheid maakt de taak van den ver
tolker zeer zwaar en, wat de erkentelijk
heid van de toehoorders betreft, ook
niet al te dankbaar. Maar dat hij nog
steeds onze tenorzanger bij uitnemend
heid is, dat bewees hij weder in de
aria wMit Würd' und Hoheit angothan,"
en niet minder in de duetten en terzet
ten, waarin hij zijne fraaie stem steeds
weet te doen uitkomen, zonder echter op
den voorgrond te tredenvoorwaar geen
gering talent. //Denn in Beschrankung
zeigt sich nur der Meister."
Op zijne bekende wijze vervulde Emil
Blauwaert zijne partij. Deze is een
eigenaardige kunstenaar, hij is vóór
alles gevoelsmenscb, daarna pas komt de
geschoolde zanger. Zyn sentiment maakt
zijn zang altijd warm en gevoelvol en doet
een enkel vlekje op de zuiverheid dub
bel en dwars vergeven. Wij verlangen
naar zijne vlaamsche liederen op het
concert van Zondag. Dan zal men hem
zyn volle kracht zien, voordragende
zuid-nederlandsche liederen die voor hem
geschreven konden wezen en die het deels
ook zijn.
Wie eene uitvoering van „die Schöp-
fung" bespreekt, mag het koor niet voor
bijgaan. En vooral niet wanneer het zingt
zooals gisterenavond gezongen werd. De
gelijke studie was merkbaar, niet minder
echter veel liefde van de zangera voor
hun taak en verlangen om die zoo goed
mogelijk ten uitvoer te brengen. Zoo werd
vooral het slotkoor van de eerste af
deeling //die Himmel erzahlen die Ehre
Gottes," gezongen met eene toewijding,
die een hartelijk woord van lof en dank
ten volle verdient.
In het verslag der volgende uitvoerin
gen komen wij nader op het koor terug.
Verdienstelijk als steeds was het or
kest. Het keurkorps van den heer Kes
staat te goed bekend, dan dat het thans
noodig zou wezen het nu afzonderlijk te
bespreken.
Een zware taak had de heer Robert. De
overtuiging echter dat hij honderden een
echt, rein kunstgenot heeft verschaft, zij
hem daarvoor eene vergoeding. Wij voor
ons hebben met de hem bij zyn optre
den gebrachte ovatie van ganscher harte
ingestemd.
kunstliefde is het gekomen, dat
Haarlem medeleeft met het steeds zoo
werkzame, voortschrijdende leven der
muziek; dat hier de grootste werken
worden uitgevoerd volgens de strikte
eischen der kunst, dat de beroemdste
kunstenaressen en kunstenaars zich in
onze stad komen doen hooren voor
een muzikaal goed ontwikkeld pu
bliek.
//Toonkunst" is eene eigenaardige ver-
eeniging, ze is een soort van republiek
op het gebied der muzikale kunsten.
Al wie gevoel en liefde voor muziek
heeft, is daar welkom.
Op deze wijze heeft zich //Toonkunst"
gevormd tot een omvangrijk lichaam
niet alleen, maar ook tot een korps
van zangers dat met recht een keurkorps
mag worden genoemd. Onder den met
vaste hand door den directeur gezwaai-
den dirigeerstok wordt daar de zang
kunst beoefend met ernst en volharding.
Nooit is de heer Robert met het mid
delmatige tevredenal kost het ook moeite
en inspanning, het goede moet worden
bereikt en er moet worden gegrepen
naar het beste.
Het is zeer zeker eene rechtvaardige
belooning voor dien ijver, dat dit jaar
onze gemeente is aangewezen voor het
jaarlyksch muziekfeest van de //Maat
schappij tot bevordering der Toonkunst,"
een muziekfeest dat zou bestaan uit
twee avondconcerten door koor en solis
ten en eene matinee door solisten ei
koor. En het programma toont weder
de goede smaak aan van hen die aan
het hoofd van Toonkunst zijn geplaatst.
Vrijdag 6 Juni Haydn's Schopfung
Zaterdag 7 Juni Beethoven's Symphonie
No. 5 en een nog weinig uitgevoerd
werk van den bekenden vlaamschen com
ponist Benoit, wde Schelde." Zondag
kunstenaarsconcert.
Op het oogenblik dat wij deze rege
len schrijven is de eerste avonds reeds
voorbij. De heerlijke tonen van Haydn's
plechtigealtyd zuiver gestemde harp,
hebben in ons oor geklonken en klinken
nog daarin na. Nog ruisehen in ons de
heerlijke accoorden waarin hy het
scheppingsverhaal heeft op muziek ge
bracht. Nóg zien wij die van licht
vlammende zaal, die reusachtige tribune
bezet met honderden vertolkers van het
heerlyk oratorium, die aandachtig luiste
rende schare.
De solisten waren ons alle goede be
kenden. Het waren mej. Pia von Sicherer,
en de heeren Emil Blauwaert en J. J.
Toen zy do tribune betraden werden
zij met gejuich begroetterwijl een
oogenblik daarna eene warme ovatie
werd gebracht aan den feestdirecteur,
den heer W. Robert.
De zaal was goed bezet, hoewel niet
overvol.
Daar hief de directeur zijn stokje op,
de ouverture ving aan, voorstellende de
chaos vóór de schepping. Zacht suisden
de plechtige tonen omhoog, mot veel sen
timent werd de ouverture vertolkt.
En dan zet Raphael, de bariton, het
werk in met een gedragen recitatief.
Voor de solisten is //die Schöplung" een
moeilijk werk. Verreweg het grootste
van hunne partijen bestaat uit reci
tatieven, die wel den kanstenaars veel
vrijheid laten, maar aan den anderen kant
hen noodzaken om met hunne stemmidde-
len alleen het effect te verkrijgen, dat
zij anders met behulp van het orkest
verwerven.
Maar voor dit drietal van kunstenaars
is deze taak niet te groot. Helder en vol
klinkt de stem van mejuffrouw von Si
cherer naast het klankrijke geluid van
Rogmans en het majestueuse orgaan van
Blauwaert.
Pia von Sicherer is een echte, op
rechte sopraan. Geen middelstem, die bij
de gratie zoo nu en dan in de hoogte
verdienstelijk kan zijn, maar een kloek,
groot
liN N L Ag
De Eerste Kamer zal waar-
schijnlyk eerst tegen 7 Juli opgeroepen
worden.
Naar aanleiding van den
aanstaanden 75 jarigen gedenkdag van
den slag bij Waterloo werden dezer
dagen door den gepensionneerden gene
raal jhr. B. van Merlen te Haarlem de
nog in leven zijnde oud-strijders van
Waterloo opgeroepen zich aan hem be
kend te maken.
Tot dusver zijn bij den generaal de
volgende opgaven ontvangen.
Als onbemiddeld zijn opgegeven: Pe
trus van Alphen, geb. 1795, wonende
helder geluid, dat nooit overgaatte Gameren, bij Zalt-BommelJosephus
in klankloos gillen en toch doordringt1 de Voogd. geb. 1796, wonende Raves-
tot in de verste hoeken van onze groote zaal.1 teinstraat 202, Den Haag; Arie de Ster-
Zij zingt als kost het haar geen j ke, geb. 1797, wonende te Dordrecht;
moeite, als ware zij een vogel die [Frans Langeweg,TouloDSchestraat Hofje
