NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
No. 2186.
Dinsdag 19 Augustus 1890.
ADVBRTEïïIÊK:
UIT TRANSVAAL.
FEUILLETÜ JS.
De Familie Causson.
Bireetearsn-Uitgavsrs J. C. FEBBEBOOM 9B J. B. AYÏS.
ABONNEMENTSPRIJS:
Voor Haarlem per 3 maanden1.S0.
franco door net geheels Kijk, per 3 maanden. -1.66.
Afsonderlijke nummers-0.05.
Dit blad verschijnt «isfrelgltB, behalve op Zen- en Feestdagen.
Bnreati: Kleine Houtstraat No. ij, Haarlem. ir.pJefo»«str.««»a»er 'is®.
van 15 regels 50 Cents; ieders regel meor 10 scats
Groote letter» naar plaatsruimte.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat,
Abonnementen en Adverientiên worden aangenon.es docr
ouae agenten en door alle boekhandelaren en cour&ntiet».
8 e J aar^uuig.
Roof dag unie*. aoor kei ümiienlaii: Cm-ipagir-if Gsnéralt ds PublieiU Sirangèr* G. L. RJl1BB Co., JOHN JONUS, 8ucc., Faryt 31 bü faubourg Montnu&tri.
Onlangs werden door een onzer stad
genooten aan een werkman, die uit deze
gemeente naar Transvaal vertrokken is
eenige vragen gericht, hoofdzakelijk be
treffende de wenschelijkheid van emigratie
I' Bpecioal van meubelmakers, naar genoemd
land en verder nog aangaande de toe
standen in 't algemeen aldaar.
Bedoelde werkman heeft op deze vragen
antwoorden gezonden, die ons thans ter
plaatsing worden afgestaan en met de
opDame waaran wij zeer zeker velen
zullen verplichten, die eenig belang stel
len in do toestanden in Transvaal.
Voor zooverre die antwoorden door een
persoon zijn gedaan wienB betrouwbaar
heid zooals wij overtuigd zyn
boven alle verdenking verheven is, mag
worden aangenomen dat zy een juiston
blik geven in die toestanden.
De kalme, onopgeschroefde toon, welke
J deze brieven, die hieronder voor zoo
ver zij bedoelde vraagpunten raken, zijn
opgenomen, kenmerkt, is «ene zekerheid
te meer, dat de schryver onverbloemd
zijne ervaring en indrukken heeft bloot-
i gelegd.
De eerste briet, betreffende de meubel
makers, luidt als volgt
Potchef8troom 12 Juli 1890.
Den Heer.
Naar aanleiding van uw hooggewaar
deerde brief neem ik onmiddellyk de
gelegenheid te baat om denzelve te be
antwoorden.
De brief welke door u naar Johannes
burg is gezonden, heb ik door een myner
vrienden een brief te schrijven, verzocht
aan mijn adres te zenden, wat zeker zal
gebeuren.
Maar nu ter zake. Ik hoop echter dat
ik niet te omslachtig zal zyn, ik zal UEd.
zoo kort maar tevens duidelijk melden
aangaande meubelmakery. Men vindt zoo
min te Johannesburg als te Potchefstroom
of Pretoria, niet een meubelmaker. Er
groeit zelfs geen hout voor meubelen.
Politoer is onbekend. Men leest op de
meeste naamborden Carpentier, Timmer
man en Kabicetmaker. Het meubelmaken
is hier geen vak op zichzelf. Men maakt
hier een linnekast van een groote pak
kist, het deksel er van wordt in twee
deelen gezaagd en door aan iedere kant
leertjes te spijkeren krijgt men een kast
of buffet, met twee deuren. Om verder
het ruwe bout te bedekken wordt er ge
kleurd zijldoek omheen gespijkerd of ge
plakt, en ziedaar een meubelstuk door
den boer zelf getimmerd. De meubelen
by meergegoeden worden allen geïmpor
teerd en de reparatie eraan (wat hoogst
zelden is) wordt door den timmerman
gerepareerd. Stoelen, tafels, waschtafels,
alles komt klaargemaakt hier aan.
Nu de geschiedenis van een meubel
maker, welke ik zeer goed ken en waar
mede ik lang mede omgegaan en gewerkt
heb aan de N. Z. A. Spoorwegmaat
schappij.
Deze persoon, uit Rotterdam vertrok
ken, ongeveer anderhalf jaar geleden,
zette koers naar Pretoria met een aan
zienlijk bedrag aan gereedschappen,
waarbij een lintzaag, welke ook door
stoom, kan gedreven worden. Hij kon in
Pretoria ochter geen werk krijgen. Niet
dat er geen werk was, maar voor geen
meubelmakerHy heeft ten slotte zelf
begonnen, maar niemand gaf hem werk,
om de eenvoudige reden, dat er geen
werk aan dat goed viel te verrichten.
Toen moest kil, toen zyn geld op was,
zijn gereedschap gaan verknopen om van
te leven, maar zelfs zyn gereedschap had
geen waarde, zoodat hij hetzelve, voor
iederen prys hem aangeboden, van de hand
moest zetten.Eindelijk is hij naar Johannes
burg gekomen, waar hy als condueteur
aan de spoor is geplaatst, maar dat zal
iedere meubelmaker niet treffen.
Ik had by het lezen van uwe geëerde
letteren mijne opinie reeds in de ge
dachte; ik heb evenwel nog met ver
schillende timmerlieden gesproken en hun
oordeel gevraagd, maar allen, niet een
kon het aanraden om deze persoon of niet
een meubelmaker hierheen te zenden daar
zy niet in staat zyn, in hunne onderhoud
te voorzienDat was mijn opinie bij het
nederleggen van den brief, op ondervin
ding gebaseerd en met verschillende am-
bachtsmenschen besproken.
Wanneer de bedoelde persoon is tim
merman van middelmatige bekwaamheid
lust tot werken dan is het sterk aan
te bevelen en kan men als er een wei
nig geluk bijkomt, in een jaar tyds f 400
overhouden en zelf nog een goed leven
hebben, dan behoeft men zich geene ont
bering te getroosten, maar geen misbruik
van sterken drank maken, want als men
daaraan begint, is er geen geld verdie
nen voor. Niettegenstaande dat een goede
timmerman 1 p. st. of f 12 daags ver
dient. In dat geval kan ik bet u gerust
aanraden, zoo iemand te helpen.
Ofschoon er op dit oogenblik niet veel
drukte is, het is hier hartje winter, wy
hebben heden den koristen dag, bij den
nacht vriest het en overdag is de zon zoo
heet, als bij u in den zomer, waardoor
het klimaat lekkerder is en overdag geen
hinder van koude, ofschoon er geen b'ad
aan de boomen en geen gras op het veld
staat.
Hiermede hoop ik dat ik UEd. van
dienst heb kunnen zyn en niet te om
slachtig of onduidelijk in de uitdrukking
mijner opinie ben geweest, ik wil het
daarom in weinig woorden samenvatten
en herhalen:
Een knappe timmerman vindt hier
brood en werk, maar een idem meubel
maker vindt hier niets dan teleurstelling
eu dus niet omdat hij het geld niet kon
teruggeven, daarom niet alleen maar voor
ds man zelf. Wil hij nog timmeren lee-
ren, in eeB jaar kan hij veol doen, maar
soq niet, waarde heer, moot UEd. het
hem sterk afraden en ham van uw kunt
geen aanmoediging geren tot de reis naar
de Zuid-Afrikaansche Republiek.
Naardien ik tijd genoeg had, omdat de
post Zaterdag van hier vertrekt, ben ik
nog verder in mijne onderzoeking gegaan
en bericht ik u dat iu Kaapstad 2 groote
meubelmakerijen zijn, waar ongeveer 150
man werkt, maar bet is in de eerste
plaats zeer (lucratief) al3 hij daar dade
lijk werk krijgt en is de verdi enste toch
klein. Het dagloon ia daar 8 shilling,
dat is in de weok 2 p. st. 8 sh., daar gaat
af 1 p. st. 4 sh. kostgeld, dus wat blijft
daarvan over, om or zooveel onkosten
en een groote reis voor te maken, wan
neer daar nu tabak en kleederreparatie af
is, wat blyft er dan over om f 400 bij
elkaar te krijgen, natuurlijk niet veel,
ten minste niet in een jaar.
Hiermede eindig ik. Ik hoop dat ik
duidelijk en verstaanbaar heb geschreven
en UEd. do noodige en gewenschte in
lichting bezorgd. Ik heb geschrovon zoo
als bet is, ik heb er niets bij of afge
daan....
In eea volgend nummer zullen wij het
schrijven opnemen betreffende de alge-
meene toestanden in Transvaal, volgens
de indrukken van bedoelden werkman.
SI i) S S g li W S.
Haarlem 18 Augustus 1890.
Geslaagd voor de hoofd-akte de heer
I. Brants, alhier.
Geslaagd voor de akte fransch (1. o.)
mej. M. C. H. Uzuret, alhier.
Ü8 heer W. L. Dijkman, uitvoerder
van verschillende groote werken in Indië,
van de stoomtram Samarang
JoanaPattiis plotseling te dezer
stede overleden. Hy bereikte slechts den
leeftijd van 47 jaar.
Men meldt ons:
Een bewijs met hoeveel belangstolling
de aanvrage voor een stoomtramweg
van Haarlem (Hout) naar Zandvoort,
(aanvragers Hijmans Zoon c.s.) is
begroet, is, dat het adres van eenige
neringdoenden uitgaande, om bij den Raad
op eene verleening der concessie en
spoedige uitvoering aan te dringen, thans
van ruim 1000 handteekeningen voorzien
is. Een adres met zooveel adhaesio is
nog niet dikwijls hier ter stede voorge
komen.
Bij de Zaterdag te Nymegen gehou
den internationale wielerwedstrijden wer
den door stadgenooten verder nog als
volgt prijzen behaald
No. 10. Internationale wedstrijd met
voorgift op den tweepersoons rijwieier.
/Tandem Safety Bicycle Handicap-Race."
Afstand 4000 M. (4 ronden pl. 168, 7
M.) Ioleggeld 1 per persoon. (N.B.
Meet: paal 18u 4 d.M.) 1ste prijs:
Twee verguld zilveren medailles. 2de
prijs: Twee zilveren medailles, ode prijs:
Twee bronzen medailles.
IngeschrevenK. Pander, Haarlem
W. G. Del Baere, Amsterdam; J. D.
Houtman, HaarlemH. L. Raland, De
venter; H. Roosdorp, Amsterdam; H.
M. Stroetkoff, Amsterdam A. A. Sthee-
man, Amersfoort; H. J. Wolter Jr.,
Amersfoort.
Aan dezen wedstrijd namen drie paren
deel. Roosdorp en Stroethoff gaven den
kamp opPander en Delboere legden do
baan van 4000 M. af in 7 m. 57 sec.
sec. Houtman en Raland in 8 m. 93/s
sec.
Pryzen twee verguld zilveren, twee
zilveren en twee bronzon medailles. De
winners haalden de voorgift van 200 M
reeds na eenige ronden met mooien
spurt in.4
No. 13. Internationale wedstrijd van
meet op den veiligheids- en hoogen
tweewieler om het kampioenschap van
het vasteland. (Bicycle and Safety
Scratch-Race for the Championship of
the continent.) Afstand 10,000 M (28
ronden pl. 247,6 M.) Inleg 3. (N.B.
Meet: paal 101 3 d.M.) lste prijs:
Zilveren beker ter waarde van ƒ150.
(In 1888 gewonnen door den heer J. F.
J.- Hny'ser te Maastricht, in 20 min.
152/s sec., en in 1889 door den heer Aug.
Lehrte Frankfort a/M., in 18 min. 20%
sec.) met eene gouden herinneringsme-
daille2de en 3de pr. verg. zilv. hcrin-
iringsmedaille.
De beker wordt het eigendom van den
winner, zoodra bij tweemaal achter el
kander of driemaaf in bet geheel door
denzelfden rijder gewonnen wordt. De
winner ontvangt den titel van //Kampi-
oen van het vasteland op den tweewie
ler voor 1890." De namen der winners
worden op den beker gegraveerd. Alle
mededingers, die dezen afstand binnen
den tijd, door de jury voor den aanvang
van den wedstrijd bekend gemaakt, af
leggen, ontvangen eene zilveren medaille.
Eerste afdeeling. Ingeschreven: K.
Pander, HaarlemJ. D. HoutmaD,
Haarlem; J. R. Fockema, Arnhem; H.
L. Raland, Deventer; C. Witteveen Jr.,
Haarlem; H. Roosdorp, Amsterdam;
Léon Lhoest, LuikP. W. Scheltema
Beduin, Amsterdam; H. M. Stroethoff,
AmsterdamJ. D. Rolandus Hagedoorn,
Amerfsfoort.
Door de jury was 18 m. 30 sec. be
paald als tijd, waarbinnen de baan moest
afgelegd worden om een8 zilveren me
daille te ontvangen.
In de eerste afdeeling waren deelne
mers Pander, Witteveen, Roosdorp, Leon
Lhoest (Luik), en Rolandus Hagedoorn.
Lhoest raakte spoedig achter en gaf het
op, later ook Hagedoorn. De laatste
ronden werd er hevig gestreden. Roos
dorp maakte een prachtigen eind-spurt
ook Witteveen reed krachtig. De drie
mededingers passeerden bijna gelijktijdig
de streep.
Uitslag: Roosdorp te Amsterdam in
19 m. 7a5; Witteveen te Haarlem in
19 m. 7%; Pander te Haarlem in 19
min. 7%.
De po8tduivenvereeniging ,/de Snel-
vlieger", alhier, hield Zondag 17 Augus
tus een wedvlucht met jonge duiven, van
Oldenzaal (Voorvlucht Rheine Bonds-
vlncht 24 Augustus.)
's Morgens ten 6 ure werden door den
stationschef te Oldenzaal losgelaten 140
duiven, met helder weer en westen wind.
De duiven werden door de eigenaars
getoond en behaalden de pryzen in deze
volgorde
le pr. de dnif van den heer F. J. v.
Baars, aank. 9 u. 1 m. 45 sec.; 2e pr.
de duif van den heer H. E. Jung, aank.
9 n. 2 m. 40 sec.; 3e pr. de duif van
den heer Joh. Jong, aank. 9 u. 2 m. 50
sec.; 4e pr. de duif van den heer A. W.
v. IJsseldyk, aank. 9 u. 3 m. 5 sec.;
5e pr. de duif van den heer Chr. F.
Lunow, aank. 9 u. 4 m.; 6e pr. de duif
van den heer P. Jung, aank. 9 u. 4 ro.
5 sec.; 7e pr. do duif van den heer D.
Janus, aank. 9 u. 9 m. 25 sec.; 8e pr.
de duif van den heer T. A. Donnée, aank.
9 u. 9 m. 25 sec.; 9e pr. de duif van
den heer A. F. H. Harms, aank. 9 u.
10 m. 55 sec.; 10e pr. de duif van den
heer Abr. Meijer, aank. 9 n. 28 m.;
11e pr. de duif van den heer P. v Put
ten Jr., aank. 9 u. 28 m. 10 sec.; 12e
pr. de duif van den heer A. Haartman,
aank. 9 u. 28 m. 20 sec.; 13e pr. de duif
van den heer Jan Faber, aank. 9 u. 29 m.
20 sec.; 14e pr. de duif van den beer Jac.
Faber, aank. 9 u. 43 m. 10 sec.; 15e pr.
de duif van den heer Joh. Muller, aank.
9 u. 45 m. 30 sec.
De afsfand OldenzaalHaarlem is circa
170 kilometer, zoodat de eerste duif om
streeks 1000 meter per minuut vloog.
Hierbij kan ook vormeld worden, dat het
telegram, verzonden 8 uur 10 min. uit
OldeDzaal, eerst 11 uur 4 min. te Haar
lem ontvangen werd, dus was de snelheid
Naar het franschvan Adolphe Belot en Jules Rautin.
VI) r-
TWEEDE GEDEELTE.
HOOFDSTUK XIV.
W ij g el ij ken op elk air,
z/Gij zult hem daarmede volstrekt geen overlast aandoen, wan
neer zijn onervarenheid u tenminste niet afschrikt."
z/De graaf heeft mij gezegd, dat de zaak doodeenvoudig is."
z/Welnu, dan zie ik er volstrekt geen bezwaar in. Als gij er
niets tegen hebt, zal ik Richard zeggen, dat hij de zaak eens met
u moet komen bespreken."
//O, neen."
z/Als gij tenminste niet liever zelf wilt komen. Ja, dat zou
mij bizoudor veel genoegen dooD; sinds hoe lang heb ik u niet
bij mij gezienReeds drie maanden laug hebt gij u in dit huis
opgesloten."
z/Dat is waar."
//Wanneer kan ik u verwachten 'i"
z/Dat weet ik niet.... Het is best mogelijk, dat men dergelijke
zaken nooit lang behoort uit te stellen."
z/Welnu, dan dadelijk Ga met mij mee, niets is eenvoudi
ger. Gij vergezelt mij en vanavond breng ik u weer hier
heen terug."
z/Hoe vriendelijk van uzeide Antoinette.
Mevrouw Syramia was haar behulpzaam, terwijl zij zich kleedde
en een oogenblik later verlieten zij met haar beiden het huis en
begaven zich naar de rue Notre-Dame-des-Champs.
Richard was nog bezig aan het portret van Iriël, wiens geduld
nooit opraakte. Toen de schilder Antoinette zag, kon hij nauwe
lijks een kreet van verbazing en vreugde onderdrukken. Hij stond
op en groette haar eerbiedig. De jonge vrouw scheen evenzeer
verward te zijn als hy; zij veinsde eensklaps Iriël te bemerken
en vroeg hem op vriendelijken toon naar zijn gezondheid. Me
vrouw Syramin verklaarde hem de reden van het bezoek van
Antoinette. Iriël was zoo bescheiden om zich te verwijderen.
z/Ik ben wellicht te spoedig bezweken voor den wensch van
mevrouw Syramin," zeide Antoinette, //maar de afwezigheid van
den graaf de La Rocbe-Houais heeft mij zeer in verlegenheid
gebracht."
Richard bood haar zijne diensten aan; hij had wel is waar geen
verstand van zulke zaken, maar een zijner vrienden had hem een
zekeren mijnheer Pelletier aanbevolen, aan wien hij weldra ook
ziju eigen belangen gelijktijdig met die van Antoinette zou toe
vertrouwen. Het spreekt vanzelf, dat zij al zijne plannen goed
keurde. Glimlachende sloeg mevrouw Syramin hunne verlegenheid
gade. Zij was niet zoo wreed om deze nog pijnlijker te maken
door hen alleen te laten; zy bleef bij hen en voerde bijna geheel
alleen het gesprek.
Zij namen van elkaar afscheid, gelukkig door hunne liefde en
vertrouwende op de toekomst, die hun zoo toelachte.
HOOFDSTUK XV.
Re zaak 10 aar nemer Pelletier.
Richard begaf zich onmiddellijk naar de rue des Prouvaires,
waar de zaakwaarnemer woonde, dien het noodlot hem scheen te
hebben aangewezen. Die man was inderdaad niemand anders dan
de medeplichtige van Lentague, de gewaande vicomte, die Caus
son voorheen naar den afgrond had gebracht, waarin deze was
neergestort. Hoe was het mogelijk, dat die naam Pelletier geen
herinneringen bij mevrouw Syramin opwekte? Ongetwijfeld her
innerde zij zich slechts van dezen schurk zyn voornaam. Léonce
en zijn valschen titel vicomte de la Coudraye. Geen oogenblik
had zij er dus aan gedacht om Richard te weerhouden Léonoe
was op dit tijdstip zes en veertig jaar oud. Hij was zeer weinig
veranderd; slechts een paar grijze haren waren zichtbaar in zijne
blonde lokken; zijn baardeloos gelaat was nog glad, slechts hier
en daar nauw merkbaar gerimpeld. Aan zijn kleeding besteedde
hij nog evenveel zorg als vroeger; zijn anap uiterlijk had hij nog
steeds behouden. Wat zijn levenswijze betreft, deze was in de
negentien jaar, welke waren verloopen, dezelfde gebleven. Na zijn
straftijd te Toissy te hebben uitgediend, had hij hetzelfde achan-
