8e Jaargang'.
Donderdag 2 October 18&Ü.
Direetouran-Uitgeysrs j. C. PSS3BEBOC3Ü J. B. AVïö.
A B 0 IT B1M K T P RIJ S
Four Haarlem per 3 maanden/1.S0.
Franco door het geheele Rijk; per 3 maanden. - 1.65.
Afzonderlijks nummer»- 0.05.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Bureau: Kleine Houtstraat No. 9, Haarlem. Velefoensamtne? 2.2?#8.
A ff TT IT. Ti *T> p V W f W
uïS' <nV lift» of: Jjj «Vl <fk iA .ij» $4> j
van 1f> regels 50 Cents; iedere rog-el meer 10 ewita
Groots lettere n&fsj plaaiamimV.,,
Bij Abonnement aanzienlijk r*b«t.
Abonnementen e» Actvertt*»f.iën worflf-s. a&ïpemww r.f
onze agenten op. door sib boekhandelaren en eonra; v-
Hoofdagenten toot het BuitenlandCompagnie Générale dj Fublicila Mtrangiïr# G* L liAliBM 4 Co* s JOIi'N F. TON BS, Succ.., Fary3 '31 Hi JtaTbon} r* x
S'
0 8 NI E I! W 8.
Haarlem 1 October 1890.
Het stedelijk museum van schilderijen
en oudheden op het raadhuis is in de
af»eloopen maand bezocht door 722 per
sonen tegen en door 326 personen zon
der betaling.
Op het Museum van Kunstnijverheid
alhier i3 een zeer artistiek gesneden
houten kistje tentoongesteld, dat door C.
Schenk, houtsnijder alhier, is vervaardigd.
Het kistje is eenvoudig, maar met zeer
goeden smaak versierd en de uitvoering
met de meeste zorg behandeld.
De maker heeft daardoor getoond, dat
de kerfsnede ook hier te lande nog
ijverige beoefenaars telt.
Gedurende de maand September is
het Museum door 1328 personen be
zocht.
Op de aardappelen- en botermarkten
alhier zijn in de afgeloopen maand
a&ngeV. verk. laagste hoogste pr.
Aardapp. 599i HL. 4C79 HL. f 1.-5 f 8.50.
Appelen 1545 1470 f 3.f 10.
Peren. 1780 1700 f 2.75 f 12.
p. K.G. p. K.G.
Boter 1598 kil. 1574 kil. f 1.25 f 1.45.
p. stuk. p. stak.
•Biggen 555 stuks 471 stuks f7. - f2f.—
In de plaats van den heer W. van
Doorn, hoofdopzichter bij de H. IJ. S.
M., die heden van Haarlem naar Nij
megen is overgeplaatst, is aangesteld,
met standplaats 's Hage, de heer H. Tol,
thans hoofdopzichter voor werken, in
constructie bij die maatschappij, aan wien
het toezicht op weg en werken wordt
opgedragen van de lijnen Amsterdam
Rotterdam, HaarlemUitgeest, Velzen
IJmuiden en HaarlemZandvoort.
Het Gregoriusfeest.
Ter herdenking van den 1300sten
sterfdag van Paus Gregorius I, gaf Dins
dagavond in de groote zaal van de
flKroon", de heer N. H. Andriessen met
zijn kerkkoor, bestaande uit 60 joDgens
en 30 heeren, eene openbare uitvoering
van Gregoriaansche en Palestrijnsche
muziek. Eene kunstvaardige hand had
portretten van deze boide toonkunste
naars, Paus Gregorius en Palestrina, ge-
teekend en doen ophangen en daarboven
de pauselijke kleuren.
Onder hot talrijke publiek merkte men
vele R. K. geestelijken op, waarbij de
HoogEerw. heer plebaan.
Het programma hebben wij reeds
vroeger in zijn geheel medegedeeld, even
zoo namen wij eene beschrijving op van
den aard van den gregoriaanschen zang.
Wij kunnen ons derhalve nu bepa
len tot eene beoordeeling van het koor
en tot het mededeelen van den indruk,
dien dit concert van gewijde muziek op
ons heeft ge/taakt.
De eigenaardige gregoriaansche zang
maakt een plechtigen indruk, vooral ook
door den nadruk die gelegd wordt op de
woorden, welke het meest moeten uitko
men. Alles is hier recitatief, er wordt meer
▼oorgedragen daa gezongen en men begry pt
hoe moeilijk het is daarin kleur en rea
liteit te leggen. Voorzeker is de taak
van den directeur hier het zwaarst, daar
hij zijnen zangers toch feitelijk het juiste
gevoel moet geven van wat zij zingen,
moet zorgdragen dat zij de klip der
eentonigheid vermijden, zonder op die
der overdrijving te stranden.
//Kunstig, maar ongekunsteld" kan
men o. i. dezen zang het best noemen.
Wie, die niet waardeert do prachtige
muziek van Palestrina i Hierbij gaf het
koor van groote geoefendheid blijk, vooral
trof ons de zekerheid, waarmede de
zangertjes (waaronder zich toch nog zulke
kleine knaapjes bevinden) de sopraan-
en de altpartijen daarin vervulden. Dit is
trouwens iets, dat ons gedurende den
ganschen avond verwonderd heeft doen
staan: hoe het nl. mogelijk is, zooveel tot
stand te brengen met kinderen, die uit
den aard der zaak, woelig, druk, levendig
zijn. Wij wenseheD dit als een niet ge
ringe hulde aan den directeur te zien
aangemerkt!
Hoe helder en smetteloos rein deze
kinderstemmen zijn, bleek vooral ook uit
de drie kerkelijke liederen, die aan het
einde van het programma nog werden
ten gehoore gebracht.
Het mannenkoor kan zich meer op
zijne bassen, dan op zyne tenoren beroe
men, maar dat is nu eenmaal zoo in
Noord-Holland. Op drie mannenstemmen
vindt men hoogstens éen tenor en die
omstandigheid maakt, dat men vaak per
sonen, die niet hooger dan g uit de
borst kunnen zingen, moet plaatsen in de
ewste tenor-partij.
Een woord van hulde mag niet aan
den steeds zoo volyverigeo directeur, den
heer Andriessen, worden onthouden; even
min als een woord van lof aan zijn der
tienjarigen zoon, die zeer verdienstelijk
het orgel bespeelde.
Toen het concert was geëindigd, trad
de heer pastoor Lans op de tribune en
zeide, uit naam van den HoogEerwaarden
plebaan en van al de aanwezigen, direc
teur en zangers van harte dank. In
geestdriftvolle bewoordingen wees de spre
ker op het feit, dat de muziek van dezen
Paus, van dozen toonkunstenaar, Grego
rius, na dertien eeuwen niet alleen niet
vergeten was, maar nog steeds in hooge
eere werd gehouden en overal bevorderd,
tot zelfs in IJsland, ja, tot in de onge
baande streken, waar de missionarissen
het zendingswerk verrichten.
Met niet minder klem wees spreker
ook op de omstandigheid, dat Palestrina
zijne sehoone muziek in het leven riep,
na do studie van de muziek der holland'
sohe toonkunstenaars, die op hunne beurt
voortgebouwd hadden op de toonschep-
pingen van Paus Gregorius.
Het daverend applaus, dat den spreker
voor zijne enthousiaste rede werd ge
bracht, leverde gea/.egzaam het bewijs,
dat men met die geestdriftvolle woorden
van harte instemde.
Nogmaals gaven de heer Kreps en
zijne dochter Dinsdagavond eene voor
stelling in den Schouwburg alhier. De
zaal was slecht bezet, nog slechter dan
Zaterdag, hetgeen zeker niet tot bemoe
diging van deze beide verdienstelijke
kunstenaars kon strekken. Het programma
was bijna geheel hetzelfde als Zaterdag;
alleen zagen wij als nieuwe proef van
gedachtenlezing, dat mej. Kreps, die ge
blinddoekt eenige gekleurde zakdoekjes
in de hand hield, daarvan degene liet
vallen, die naar keuzo door eenige per
sonen uit het publiek fluisterend aan
haar vader werden opgegeven. Het teeke
nen van portretten van beroemde per
sonen door mej. Kreps geschiedde weder
evenals Zaterdag volkomen naar vvensch.
Een vyffcal historische personen, wier
namen door iemand uit het publiek in 't
geheim aan haar vader op een lijstje
werden opgegeven, terwijl hij op geen
enkele wijze met haar in aanraking kwam,
werden zonder fout geschetst.
Het zou ons leed doen, na hetgeen
wij van hen hebben gezien, dat deze
werkelijk verdienstelijke vader en dochter
ook elders met die onverschilligheid wer
den bejegont, die hen hier ten deel viel.
Misschien waren er thans redenen voor
men hoort zoo mompelen van ffhet is
pas 't begin van 't seizoen" en//er komt
nog zooveel." Mogen wij dus hopen dat
hun hier later nog eens een betere ont
vangst ten deel zal vallen, maar bovenal
raden wij den heer Kreps aaD, om zich
voor het doen van zijne voorstellingen
te richten tot de besturen van sociëteiten
en dergelijke, waardoor hem een beter
slagen zal zyn gewaarborgd, dan wanneer
hij die voor eigen risico onderneemt.
Hedenmorgen is voor het kantonge
recht alhier behandeld de drankwet-over
treding gepleegd door den directeur van
het sportterrein //de Phoenix" J. O. B.
De beklaagde was niet verschenen. Door
den ambtenaar van het O. M. is tegen
hem geëischt eene geldboete van honderd
gulden of bij gebreke 6 dagen gevangenis
straf en verder veroordeeling ia de kosten.
Dinsdag namiddag geraakte het doch
tertje van den winkelier S. al spelende
in het diepe vaarwater van het Spaarne
nabij de Melkbrug. Haar broertje onder
ging bij zijne pogingen om haar de hand
toe te steken, hetzelfde lot, doch werd
weldra op het droge gehaald. Het meisje,
dat meer en meer afdreef en reeds in
zinkenden staat verkeerde, werd echter
nog tijdig gered door den kruideniers
bediende W. Steenkamp, die daartoe ge
kleed in het water sprong.
Columbus (met illnstr.) Wekelijks kijkje.
Voor dames. Humor en Satyre (met 4
illustr.) //Schaakrubriok."
De aflevering der beetwortelen uit
Haarlemmermeer en IJpolder is thans in
vollen gang. Behalve voor de fabriek
//Holland" te Halfweg is men druk aan
het inschepen voor de noord-brabandsche
fabrieken. Over 't algemeen is de teelt
dit jaar gunstig, kwaliteit en kwantiteit
zijn over het algemeen niet beneden het
middelmatige.
In het noordelijk deel van Haarlem
mermeer wendt men ernstige pogingen
aan tot oprichting van een veefonds.
Mag het nu ook werkelijk eens tot
stand komen.
Te Abbenes was een jongen spelender
wijs in een opstaanden cementen ring
ga in zitten, dia dienen moest tot regen
bak. Eenige zijner kameraden kwamen
op het denkbeeld den ring voort te rol
len. Hiermede begonnen vielen de steun-
sels omver en kreeg de jongen, die er
inzat, het gevaarte op zijn lichaam, waar
door hem een arm en een been verbrij
zeld werden.
De arme knaap werd dadelijk naar
het ziekenhuis te Leiden gebracht.
Letteren en Kunst.
Het orkest van het Paleis voor Volks
vlijt is nog versterkt met Emil Uklig,
concertmeester bij het bad-orkest te
Ems, en met de cellisten Gust. Marggraf
(mede van genoemd orkest), H. J. Sas-
bach en Louis Appy. Ook de harpiste,
mej. Elsasser is weer aan het Paleis-
orkest verbonden.
i Possart treedt reeds 2 Oct. te
I Amsterdam op als Jago» met Drach als
Othello.
In Jan. of Febr. kan men gast-
voorstellingen van Albani indeFransche
Opera te 's Hage tegemoet zien.
- De laatst verschenen aflevering,
no. 40, van de Nederlandsche Illustratie
geillu8treerd Nieuws van den Dag,
bevat den navolgden inhoud
/,Een moordaanslag (met illustratie).
Geillustreerde novelle drooge Helmus
j door Johan (mat 3 illustr.) De werk-
staking te Southampton (met illustr.)
Italiaansche ballade. Charles Lamoureux
(met portret). In Marocco, het kruitspel
te Méquinez, (met 5 illustr.) Het groot-
sche monument ter herinnering aan Chr.
111 N N K N L 1 H I).
Namens Z. M. den Koning
heeft de minister van Binnenlandsche
Zaken gunstig beschikt op het tweede
adres van den gemeenteraad van Zijpe
(N.-H.), houdende verzoek om vrijstelling
van de verplichting tot het heflbn van
schoolgeld.
Voor zoover bekend, is dit de eerste
gemeente, die deze ontheffing heeft ge
kregen.
TOESTAND DES KOM NOS.
Men meldt van Het Loo, dd. 29 Sept.
des avonds
De Koning heeft Zaterdag, gisteren en
heden het bed gehouden en geen stuk
ken geteekend. Men vond daarin aan
leiding doctor Vinkhuysen en prof.
Rosenstein te ontbieden, die, als wij wèl
zijn ingelicht, heden tot de conclussie
zijn gekomen, dat de toestand van den
lyder geene aanleiding geeft tot grootere
bezorgdheid.
Vermoedelijk zal van hunne bevindiDg
geen officieel bulletin worden openbaar
gemaakt, hoewel dit nog niet met zeker
heid is beslist.
Men acht het waarschijnlijk dat de
Koning spoedig weder in staat zal zijn
zijne gewone werkzaamheden te hervat
ten en de loopende zaken af te doen.
Te Apeldoorn liep gisteren het ge
rucht, dat Z. M., hulp by zijne bewe
gingen afwijzende, tweemaal zou geval
len zijn. Is onze berichtgever juist in
gelicht, dan bevatte dit gerucht waarheid.
Aan het D. wordt van 30 Sept.
het volgende gemeld
Het consult, door don hoogleeraar
Rosenstein en de geneesheeren Vink
huysen, uit 's-Hage, en Vlaanderen, uit
Apeldoorn, gisteren ten paleize gehouden,
omtrent den gezondheidstoestand van Z.
M. den Koning, heeft tot eene tamelijk
gunstige bevinding geleid.
Vooreerst werd het uiterlijk van Z.
M. sedert hei bezoek der hh. Rosenstein
en Vinkhuysen, ten vorigen jare, zeer
veel verbeterd gevonden.
De minder opgewekte toestand, waarin
Z. M. sedert een paar dagen verkeert,
schijnt hun toe in hoofdzaak voort te
vloeien uit eene verheffing van HD.'s
nierlijden, dat in langen tijd geen last
heeft veroorzaakt, maar nu weer op den
voorgrond getreden is.
Mocht het gelukken dat lijden weder
tot slaan te brengen, dan bestaat er
hoop, dat Z. M. de vroegere opgewekt
heid zal herkrijgen.
Dr. Vinkhuysen, die gisteren zich nog
op het Loo bevond, heeft, volgens be-
FEUILLETON.
¥41 DIS SPELER.
Nnar het engelseh
JAMES WYTTON.
20/
HOOFDSTUK XV.
iiDan, aangewakkerd door den adem der engelen, barst ze in
heilige vlammen aan alle kanten uit en worden twee menschen-
harten door het hemelsche vuur aan...."
//Ho! ho! ho houd op!" riep Dick uit en sprong op, laat het
touw vieren, David, zooals uw vriend, kapitein Turner, zou zeggen;
laat het anker vallen en de machine stoppen, bind een dubbe
len knoop in uw tong. David Fowler, de bezielende dichter der
liefde Ha, ha, ha
Ik was zeer teleurgesteld en gegriefd door deze plotselinge,
luidruchtige uitbarsting, maar daar ik het mij bewust was, dat
mijn gevoel mij naar hoogere sferen had gebracht, bleef ik het stil-
wijgen bewaren, en Dick vervolgde:
//Volgens die leerstelling van u, moest een man zijn leven aan
dat eener vrouw verbinden, slechts wanneer door hunne innige
verwantschap zy door magnetischen invloed tot elkaar aangetrok
ken werden. Dan spreiden zij hunne vleugels uit en met de armen
vol onuitsprekelijke liefde om elkaar heengeslagen en hunne lippen
ineengesmolten tot een vurigen kus, zweven zij in pijlsnelle vaart
naar Arcadia. Dat is zeer mooi in theorie en met zekere joDge
dame zou ik gaarno in een droom dien toestand willen doorleven.
Welk een heerlijke droom zou dat zijn. Deze is echter in het
dagelijksche leven moeielijk in praktijk te brengen. Om echter op
onze zaak terug te komen. Weet gij wel, dat ik ernstig bevreesd
ben, u niet te zullen kunnen helpen. Natuurlijk zal ik mijn best
doen, maar het is geen zaak, waarbij mijn beroepskennis mij van
veel dienst zal zijn."
/-Inderdaad vroeg ik zeer teleurgesteld. //Ik dacht, dat het u
niet moeielijk zou vallen, haar voor mij op te sporen. Het zal toch
wel veel gemakkelijker zijn, dan om dievea en straatroovers op te
sporen, daar dergelijke menschen steeds hun best doen om zich
voor het oog der politie te verbergen; bovendien hebben zij hunne
medeplichtigen, die hen gedurende den tijd, dat zij zich schuilhouden,
van ^oedsel en andere benoodigdheden voorzien."
//Juist, en toch vergist gij u hierin zeer. De dienaren van de
Hermandad zijn maar gewone menschen en zij bezitten, krachtens
hunne betrekking, volstrekt de gave niet, om alle geheimzinnig
heden aan den dag te kunnen brengen. Daar wij zoo nauw
aan eikair verbonden zijn en onze betrekking het meebrengt,
dat wij onze oogen steeds open moeten houden, zijn wij dikwijls
in staat, om misdadigers op te sporen, op een wijze, die het pu
bliek wonderdadig toeschijnt. Wij bezitten photografleën van alle
misdadigers, bovendien zijn zij ons bij gezicht bekend. De politie
in iedere stad en omstreken kent alle boosdoeners in hare wijken
en districten, bovendien weet men aan welk euvel zij mank gaan.
Er wordt voortdurend toezicht gehouden op iedere dievenbende,
en wij kunnen dientengevolge dikwijls vooraf bepalen, dat er een
diefstal zal worden begaan en steeds zijn wij dan op onze hoede
om de schuldigen op heeterdaad te betrappen. De meeste lombard
houders en eigenaars van huizen en krotten in de gevaarlijke
buurten, staan onder onze bevelen en zij doen ons de meeste ge
heime mededeelingcD; kortom, het politiewezen vormt zufc een
uitgebreid net, dat wij nu en dan vangsten doen, waarvan de
buitenwereld versteld staat. Met miss Fowler wordt de zaak echter
geheel anders. Ik zal dan geheel met mijzelf moeten werken en niet
meor een rad van een reusachtige machine voorstellen, want ïn
de eerste plaats kent de politie haar ia het geheel niet en zelfs
al was dit toevallig zoo, dan zou de gedachte geen oogenblik bij
u opkomen om het aan de politie over te laten, haar op te sporen»
Hoe zou mijn trotsche, fijngevoelige vriend David het vinden,
wanneer het meisje, dat hij aanbidt en dat hij met dolle geweld
wil huwen, door de politie voor hem werd opgejaagd Hoe zou
hij het vinden, wanneer eenige jaren daarna iedere politie-agent het
geheim wist, hoe bij zijn vrouw gevonden had, zoodat zij in staat
waren om het geheele verhaal met de noodige bij voegingen en
versierselen aan hunne zusters, nichten en tantes over te brengen 3
die het op haar beurt weer in de keuken oververtellen
z/Hmzeide ik, in gepeins verzonken, //gij hebt gelijk, Dick.
Ik zou niet graag willen, dat zij door de politie opgejaagd werd