NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD.
8e Jaargang.
Maandag 15 December 1890.
No. 2287.
ABONNEMENTSPRIJS
ADVERTENTIËN:
liner bestaat oit twee
STADSNIEUWS.
BlüOT's JU BIJL HUM.
BINNENLAND.
^at^axxna Inlegtxxa.
HAARLEM'S DAGBLAD
Voor Haarlem per 3 maanden1,20.
Franco door het geheele Kijk, per 3 maanden 1,65.
Afzonderlijke nummers0,05.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en FeeBtdagen.
BnreauKleine Houtstraat No. 9, Haarlem. Telefoonnummer 122.
van 15 regels 50 Cents; iedere regel meer 10 Cents.
Groote letters naar plaatsruimte.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door
onze agenten en door allo bockhandelaren en courantiers.
Directeuren-Uitgevers J. C. PEEREBOOM en J. B. AVIS.
JHoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale de Puiliciti Etrangère G. LDAUBE CoJOHN E. JONES, Succ., Parijs Z\bis Faubourg Montmartre
EERSTE BLAD.
Haarlem 13 December 1890.
Door het gemeentebestuur is vergun
ning verleend aan: P. Loosjes, firma
Erven Loosjes, tot oprichting van een
stoomwerktuig in het perceel aan het
Klein Heiligland no. 10 en aan F. C.
Mauritz tot oprichting van een koek- en
banketbakkerij in het perceel aan den
Anegang get. no. 8.
Het volgende adres is aan den Ge
meenteraad gezonden
Aan den Baad der gemeente
Haarlem
geeft met verschuldigden eerbied te ken
nen de Anti-Revolutionaire Kiesveree-
niging //Nederland en Oranje," alhier,
dat zij, in aanmerking namende, dat
hier ter stede de publieke huizen van on
tucht en het geneeskundig onderzoek
der publieke vrouwen nog steeds worden
bestendigd; overwegende, dat de raad
ongetwijfeld den ontucht ia ons oog
zonde voor God als een maatschap
pelijk kwaad beschouwt; terwijl het ge
neeskundig toezicht geen waarborg tegen
besmetting geeft, maar het kwaad door
bet bieden van eene valsche gerustheid
veeleer in de hand werkt; in deze ver-
meenende te mogen wyzen op het loffe
lijk voorbeeld van enkele steden, waar
de openbare huizen van ontucht en het
geneeskundig toezicht zyn afgeschaft,
U dringend verzoeken ook in Haarlem
de bedoelde toestanden op te heffen,
't Welk doende enz.
A. VAN HUIZEN, Voorzitter
JAC. POST, Secretaris.
Haarlem, 12 Dec. 1890.
De tentoonstelling van afbeeldingen
van Soerabaja, Aden, Port-Said, Genua,
Venetië en Milaanals ook die der
speelkaarten, welke op het museum van
Kunstnijverheid alhier gehouden worden,
zullen aanstaanden Zondag op algemeen
verlangen nog geopend blijven.
Weldra zal eene tentoonstelling van
bet beste werk der leerlingen der tee-
sehool voor Kunstnijverheid, dat sedert
Sept. 1890 vervaardigd is, plaats hebben.
Onderhandelingen over het houden
eener tentoonstelling van oude en nieuwe
tapijten zijn reeds begonnen; de konink
lijke tapijtfabriek te Deventer heeft daar
voor hare medewerking toegezegd.
Wij zullen dus weldra op genoemd
museum veel nieuws te zien krijgen.
Des Zondags is de toegang vrij.
By de dienstdoende schutterij alhier
is op verzoek eervol ontslag verleend
aan jhr. B. de Jonge, als 1ste luitenant
en zijn benoemd: tot laten luitenant mr.
H. Tuymelaar, thans 2de luitenant en
tot 2den luit. J. A. G. van der Steur,
thans 2de luit. a la suite.
Onze stadgenoot de heer F. L.
Stracfeé, beeldhouwer, is benoemd tot
lid der «SocietA, Romana d'Iocoraggia-
mento per gli Artisti," te Rome. (Ro-
meinsche Yereeniging tot aanmoediging
van Kunstenaars).
De eerstvolgende uitvoering van de
lötterl. vereen. «J. J. Cremer", op 23
Dec. a.s., zal bestaan in de opvoering van
het bekende tooneelstuk fft Was maar een
loods" van A. Ruijsch, het stuk waar
mede de vereeoiging zal deelnemen aan
den tooneelwedstryd te Bolsward.
Hedenmorgen te elf uur werd het
stoffelijk overschot van Hendrik de
Veer, hoofdredacteur van het Nieuws
van den Dag, op het nieuwe gedeelte
onzer begraafplaats, aan de aarde toe
vertrouwd.
Tal van belangstellenden omringden
de groeve. Op de lijkbaar waren ver
scheidene fraaie kransen gelegd, waar
onder een van het Nieuws van den Dag
een van de Erven P. Yan Santen, een
van Migen Haard en een van den Neder-
l&ndschen Journalistenkring.
De heer R. Wüste, voorzitter van
Commissarissen van de Naamlooze Ven
nootschap het Nieuws van den Daghet
woord nemende, herinnerde aan de Yeers
groote verdiensten als hoofdredacteur
van dat blad j de heer D. A. van Waal-
wyk, secretaris van den journalisten
kring, waarvan de overledene voorzitter
was, herdacht hem als journalist, die
voor dat vak eene nieuwe richting had
geopend, waarin de jongeren hem slechts
hebben te volgen terwijl ds. Van Gor-
kom uit Amsterdam, intieme vriend des
overledenen, een hartelijk, diepgevoeld
woord zeide over het karakter van de
Veer, als edel mensch en als liefhebbend
man en vader.
Door mr. W. de Veer, zoon van don
overledene, werd aan de aanwezigen
en vooral aan de sprekers dank gezegd
voor hunne deelneming in het groot
verlies, door hem en zijne familie ge
leden.
Blijkens achterstaande advertentie zal
door de afd. Haarlem van het Nederl.
Werkliedenverbond //Patrimonium" op
Dinsdag 16 Dec. a.s. eene openbare
vergadering worden gehouden.
Spreker K. Kater (Bondsvoorzitter)
van Utrecht.
Wanneer mon dertig jaar acteur en
gedurende het grootst© deel van dat
tijdperk populair is geweest, dan mag
men bij zijn jubileum-voorstelling opeen
publiek van meer dan vijftig menechen
hopen.
Al is die hoop «isterenavond in onzen
Schouwburg beschaamd, toch houde de
heer Bigot dit niet voor geringschatting
zijner talenten Al is hy méér met het
amsterdamsche, dan met het haarlemsche
schouwburgpubliek (ik mag zegg<
saamgegroeid, toch mogen wij hem de
verzekering geven, dat men hem ook
aan de Spaarneboorden kent als een
talentvol en vezdienstelijk acteur.
Indien dit hem den krans, dien hij
gisterenavond had moeten ontvangen,
eenigszin8 vergoedt, dan zal ons dat
aangenaam wezen.
Andere redenen waren er, die den
Schouwburg zoo ledig lieten als hij was.
Het ijs ten eerste en de veelheid van
wintervermaken ten tweede 't kan
ook zijn, dat dit laatste het eerst be
hoorde te worden genoemd, 't Is óveral
leeg, bij Kes en in da Opera ook.
//Tartuffe" gaf gisterenavond Bigot
een zijner lievelingsrollen. Hij heeft deze
rol dan ook bizonder verzorgd en speelde
die, in weerwil van den naargeestigen
indruk, dien de ledige zaal op hem
moest maken, met niets minder dan zyne
gewone gaven.
De gebonden stijl van het door wylen
professor Alberdingk Thym zoo keurig
vertaalde blijspel van Molière die
gebonden stijl schrikt hem niet af. Hy
zegt verzend zóó, dat men den klank
der poëzie hoort en toeh niet een schok
krijgt bij het einde van iederen regel.
Bigot is een acteur, die veel doet met
weinig beweging, met andere woorden
hij^ is sober in de hoogste mate, en het
is verrassend om te zien, welke effecten
hij teweeg kan breDgen, met een bijna
onmerkbare geste of een enkelen blik.
Daarbij heeft hij de groote verdienste
van steeds in zijn rol te zijn en te
blyven.
Moge het getal der gister- aanwezi
gen onbeduidend zijn geweest, de heer
Bigot wete, dat bij hun voorzeker een
nieuwe impressie heeft gegeven van zijn
groote talenten.
Mevrouw Rö?sing Sablairolles was
eene uitnemende Dorine, guitig, oprecht
en brutaal, zóo zelfs, dat wanneer in
Molières tijd al de dienstboden zóo wa
ren, een huisvrouw van den tegen woor-
digen tijd zich over hare booien waarlijk
niet mag beklagen.
Yan de overige medespelenden behoo-
ren mevrquw Huijzers-Rosenveldt (die
volgeus onze meening over den
bouw van een tooneelstuk, gerust
gemist kon werden) Cleante, de
heer van Kuijk en vooral Orgun, de heer
Blaaser, met lof fce worden genoemd.
De heer Smith (Valère) speelde het too-
neel van zijne oneenigheid met Marianne,
zeer verdienstelijk.
Minder beviel ons Domis, de heer
ten Hoonte, die zijn rol niet voldoende
kende, zóo zelfs dat mevrouw Huyzers
hem in het eerste tooneel het rijmwoord
moest 80uffl8eren.
Loyal, do deurwaarder, was goed.
Hoe fraai de vertaling ook is, zoo trof
ons toch eene wonderlijke uitdrukking,
n.l.//Help Marianne in het boezem-
strijdenwaarmede wordt bedoeld, dat
Marianne moet worden getroost.
Maar dit is als een haverkorrel in
het gouden graan De opvoering van
den //Tartuffe" heeft ons opnieuw over
tuigd, dat dit tooneelgezelschap niet
minder verwast is aan de kunst van het
tooneel dan andere vereenigingen van
wellicht grooteren faam.
Hedenmiddag te 2 uur had op de
Ijsbaan onder Overveen de aangekon
digde hardrijderij voor leden der IJsclub
plaats. De baan die zorgvuldig was glad
gemaakt, was 150 meter lang.
De deelnemers waren elf in getal, en
wel de navolgende heeren mr. W. van
Hulst, J. J. Eden, W. S. Bokma de
Boer, K. J, Schorer, C. Verheul, P. F.
J. H. Men ten, A. W. J. van Zijl, H.
Pander, J. J. Sandberg, J. Feith en A,.
W. van IJsseldijk, allen amateurs, die
nog nimmer een prijs hadden gewonnen.
Eerste prijs werd behaald door den
heer K. J. Schorer 2e pr. door den heer
J. J. Eden 3e pr., nog uitgeloofd door
den heer W. J. H. Muiier, door den heer
J. Feith.
Door de Haarlem-Zandvoort spoor
weg-maatschappij zijn in de maand Juli
40552 reizigers vervoerd.
Opbrengst reizigers 8971.18%
idem goederen 699.53
idem diversen 56.52
Te zamen f 9727.23%
Per dag en per kilometer f 36.91%
Een gewapend detachement van het
7de regiment infanterie, onder bevel van
een luitenant, heeft Vrijdag een tocht
op schaatsen gemaakt van Amsterdam
naar Haarlem.
Op de voordracht van onderwijzer
aan school no. 4 te Haarlemmermeer,
staat no. 1 T. Sorgdrager, te Haarlem.
Te Nieuwer-Amstel wordt vermist de
16jarige D. S., die j.l. Donderdag van
daar een reisje op schaatsen naar Haarlem
zou maken, doch tot heden niet is terug
gekeerd.
Te Houtryk en Polanen is een ijsclub
opgerichteen veertigtal personen hebben
zich aangesloten.
Letteren en Kunst.
Honing Willem de Derde. Onder boven-
sfcaanden titel ia bij de uitgevers Nijgh
Van Ditmar te Rotterdam verschenen
een hoogst degelyke en in zeer onder
houdenden trant geschreven «schets van
het leven, de regeering en den tijd van
onzen ontslapen Koning". Zij zag in
gedeelten reods het licht in de kolom
men der Nieuwe Botterdamsche Courant
waar zij zóózeer de aandacht trok, dat
besloten werd haar afzonderlijk, met
eenige aanvullingen, uit te geven. Men
vindt in het werk, dat 54 pagina's groot
is en slechts 30 ets. kost, vele kenschet
sende bizonderheden uit het leven van
wijlen Koning Willem III en verder een
volledig overzicht van de staatkundige
geschiedenis van Nederland en Oranje
tijdens diens leven.
Terecht merkt de schryver in zijn
voorwoord op, dat, wie het leven van
den overleden Koning schetsen wil, niet
kan volstaan met eenige bizonderheden
uit dat leven te verzamelen, maar daar
nevens een overzicht moet geven van d©
staatkundige geschiedenis des lands ge
durende 's Kocings leven, en van de
gebeurtenissen, die zyne regeering hebben
Donderdag moest de Aoadémie
Frarxjaise een opvolger kiezen voor
Emile Augicr.
Behalve Emile Olivier waren alle
leden aanwezig. B:jj derde stemming
werd Freycinet gekozen met 20 van de
38 stemmen. Na hem kreeg Thureau-
Dangin de meeste stemmen (13), dan
Brunetière, die achtereenvolgens 7, 4 en
3 stemmen haalde; Zola daalde van 3 op
2 en eindelijk op 1.
Inhoud „Sempervirens11 No. 50 De
Telegraaf&dant. Een fantasie-bloem
werk, met een afbeelding. Catalpa
en Tecoma. Ingezonden. Nederl.
Maatschappij voor Tuinb. cn Plantkunde,
afdeeling Leiden en Omstreken. De
Awato. Weeknieuws Verschil
lende medeelingen.
Vrijdag middag was de
groot-hertogin van Saksen de gast van
koniogin Wilhelmiua en de Koningin
regentes.
Naar het Dblv. Z. Hverneemt, zullen
prins en prinses Von Wied in den aan-
F E U 1 L L E T O K
Naar het eng else h
van
WALTER BESANT.
5)
HOOFDSTUK II.
„En de lippen
«Jem is volstrekt geen kwade vent. Hij draagt mij geen slecht
hart toe, heeft mijn verzoek ingewilligd en is de papieren
gaan inkijken. In den beginne zond hij mij ieder uur briefjes,
waarin hij mij meldde, wat hij ontdekt had nu eens goede
berichten, dan weer slechte. Kortom, hij heeft uitgerekend, wat
alles waard is en hoe het is belegd allerlei bizonderheden,
die mij volstrekt niets aangaan. Die brietjes zullen, denk ik,
alle in rekening worden gebracht op de onkosteu-nota. Deze
briefjes bevatten evenwel niets, wat mij aanleiding tot ongerust
heid zou hebben kunnen geven, en ik begon reeds te denken,
dat wij rijker zouden zijn dan een gierigaard ooit zou durven
droom en, zooals doctor Johnson zegt Maar toen kwam de
groote teleurstelling er zijn altijd teleurstellingen."
«Welnu, Tom want hij bleef eensklaps steken; «het was
een soort vertroosting voor hem, dat hij besefte, dat hij zijn
verhaal zoo juist deed, alsof het in de courant moest worden
geplaatst. Wat was die teleurstelling?"
«Gij kent Jem niet. Hij is wel wat zonderling in zijn manier
van schrijven. Daar hij natuurlijk rechtskundige is, weet hij hoe
de zaken erbij staan. Twee dagen geleden zond hij mij een
brief, waarin hij mij verzocht, hem eens te komen opzoeken.
Hij deed mij toen zeer ontstellen door de mededeeling, dat er
een hypotheek stond op de bezitting van mijn oom met alles
en alles tot een bedrag van twintigduizend pond. Deze was
oorspronkelijk 12000 pd. st. geweest, waarvan 300 pd. st. ieder
jaar betaald was, terwijl het overige bij het kapitaal moest wor
den gevoegd voor de erfgenamen. Mijn neef kende den man,
die van deze jaarlijksche lijfrente van 300 pd. st. genoot. Onze
erfenis was dus twintigduizend pond minder dan wij gedacht
hadden. Dat was dus nog al een aanzienlijke vermindering. Het
ergste moest evenwel nog komen. Jan deelde mij verder mede,
dat tengevolge van de geringe waarde van sommige effecten en
van de verliezen, welke mijn oom bij zijne verschillende geld
beleggingen had geleden, er niet veel over zou blijven, wanneer
die som van twintigduizend pond zou moeten worden uitbetaald.
Eerst zeide hij mij, dat er niet veel zou overschieten en daarna
kwam hij met het bericht, dat er niets totaal niets over
bleef, wanneer de schuld betaald was."
«OEn wie krijgt nu die twintigduizend pond
«Dat weet ik niet. Dat is Jems zaak, niet de mijne. Ik heb
mij geheel en al uit die zaak teruggetrokken en hij heeft het
op zich genomen, om alles in orde te brengen, natuurlijk tegen
eene vergoeding, die nog wel voor hem zal overschieten. Zoo
is hij dus de tenige, die nog eenig voordeel heeft van den dood
van onzen oom, hoewel hij in zijn testament in het geheel niet
is genoemd. Wat de erfgenamen betreft, zij zullen wel spoedig
komen opdagen, wanneer zij weten, dat zij twintigduizend pond
te verdeelen hebben."
Katharina zuchtte. «Is dat alles, Tom?"
«Dat is alles, lief kind. Het kan niet veel meer zijn, want het
gedeelte kan toch niet grooter zijn dan het geheel."
Katharina lachtte. Het was geen vroolijke, luidruchtige lach,
maar een stille, vertroostende lach, die een vrouw dan slechts
doet hooren, wanneer de man een grievende teleurstelling onder
vindt en zijn hart in bittere bewoordingen lucht geeft.
«Tom, het is als die heerlijke droom van den man m2t zijn
mond vol eieren. Ons kasteel is ineengestort."
«Liefste," Tom keek in de grijze oogen, waaruit moed en
vertrouwen hem tegenstraalden, «liefste," (hij kuste haar bij dit
woord), «het is om u, dat ik klaag. Gij zoudt weldra zoo ge
lukkig worden, d3ar gij niet meer zoo hard behoefdet te wer
ken en niets u meer zou kwellen. Gij hadt een kalm, genoeglijk
even voor u. Verkiest een vrouw een kalm leven niet boven
alle andere dingen Nu moeten wij onzen arbeid weer hervat
ten en zijn niet gelukkiger dan onze buren, nog even arm."
Wordt vervolgd.)
