NIEUWS- EN
Jtaffyaxxxxa ^Icgina.
8e Jaargang.
Dinsdag 30 December 1890.
No, 2298,
ABONNEMENTSPRIJS:
AD M EBTE N TIEBLAD
ffe4!
ADVERTENTIEN:
MEUWJAARSWËNSCHEN,
BEEJGHTs
KATHARINA REÖINA.
STADSNIEUWS.
HAARLEM'S DAGBLAD
Voor Haarlem per 3 maanden1,20.
Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden 1,65.
Afzonderlijke nummers0,05.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Bn-cau: Kleine Houtstraat No. 9, Haarlem. Telefoonnummer 122.
van 15 regels 50 Centsiedere regel meer 10 Cents.
Groote letters naar plaatsruimte.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door
onze agenten en door alle boekbandelaren en conraDtiers.
Directeuren-Uitgevers J. C. PEEREBOOM en J. B. AVIS.
Hoofdagenten voor het Buitenland'. Compagnie Générale de Publicité Etrangère G. LBATJBE Sp Co., JOHN F. JONESSucc., Parijs 315z« Faubourg Montmartre.
Evenals vorige jaren zal in
ons op ÜHdejaarsavoiid ver
schijnend nummer de gelegenheid
opengesteld worden tot plaatsing van
naar gelang van ieders maatschap
pelijke betrekking, ad S S Cents per
advertentie, mits men ze ons doe toe
komen uiterlijk op Woensdag 31 Dec.
a. s., te halfdrie des namiddags.
Direeteur&i- Uitgevers.
Zy die zich met lo. Januari op dit
Blad abonneeren, ontvangen gratis het
tot dien datum verschenen gedeelte van
het Feuilleton
Men abonöeert zich aan ons Bureau,
Kleine Houtstraat 9, bij onze Agenten,
de Heeren H. N.| MUL, Kruisstraat;
D. J. VAN DER WILK, Groote
Houtstraat 105; C. VAN DUIJN, Ane-
gang, on verder bij alle Boekhandelaars.
Directeuren- Uitgevers
u.
Haarlem 29 December 1890.
Een ingezetene dezer gemeente heeft
1000 aan de diaconie der Nederl.
herv. kerk geschenken waarvoor aan alle
armen, aan hare zorg toevertrouwd, by
gelegenheid dor Kersdagen eene extra
uitdeeling is geschonken.
Volgens waarneming, gedaan aan
Teylers Stichting, was in den afgeloo-
pen nacht (Zondag op Maandag) de
thermometorstand 8.5 graad Fahrenheit.
Het vroor derhalve 23| graadhet
hoogste wat in dezen winter nog is
voorgekomen.
Naar men ons mededeelt, is het ijs
thans op de meeste plaatsen 45 centi
meter dik.
Haarlemsch Schaakgezelschap hield in
zijn drie laatste byeeakomsten den ge
wonen jaarlijkschen wedstrijd.
Twintig leden namen daaraan deel en
de uitslag was, dat den heer F. H. v.
Emrik de prys en den hoer C. H. P.
de Zwart de premie ten deel viel.
Zij die da eerste maal verloren, speel
den daarop onderling om prijs en premie,
die door de heeren E. C. ink en G.
Klees behaald werden.
De wedstrijd wekte algemeen de be
langstelling.
Voor het lidmaatschap (ƒ0.25 per
jaar) kan men zich eiken Zaterdagavond
te 8 uur aanmelden in het Nutsgebouw
in de Zijlstraat.
De wedstrijd in het schoonrijden, uit
geschreven op Zondag jl. door de
ysclub //Haarlem en Omstreken," is bij
gebrek aan deelneming niet doorgegaan.
Donderdagmorgen is, terwyl de bewo
ners naar de kerk waren, ingebroken in
de woning van den landbonwer Velóti
den Spaarndammerpolder. Verschillende
gouden en zilveren voorwerpen worden
vermist.
Aanbesteding.
Amsterdam, 27 December. Aan
het bureau van de gesie alhier werd
heden aanbesteed
lo. Het maken van zandophoogingen
enz. voor het fort in den Botshol, onder
voorwaarde, dat het zaBd door den staat
geleverd worde, (raming f 304,000).
Laagste inschrijver was de heer C. Bos
te Haarlemmermeer, voor f 306.000.
2o. Het maken van inlaatsluizen voor
de 3de en 2de bedijking te Mijdrecht
(raming f 42,100). Laagste inschrijver
de heer Verbrugge te Waddingsveen,
voor 41,854.
3o. Het maken van eene inlaatsluis
bij het fort KHdelstaart (raming 60,700).
Laagste inschrijver de heer T. Linthout
te 's-Hage, voor 63,700.
4o. Het maken van een kustbatterij
te Diemerdaaa, 4de gedeelte (raming
f 13.500). Laagste insohryver de heer
J. Volker Jz. te Heemstede, voer f 13,300.
5o. Het aanloggen van beplantingen
op en bij de verdedigingswerken in de
stelling Amsterdam framing f 6430).
Laagste inschrijver de heer J. H. van
Egmond te Utrecht, voor f 5339.
Deventer, 26 December. Door den
minister van Waterstaat enz. is aan den
heer Th. Verhoeven alhier toegewezen
het verrichten van grondwerken, afbreken
en leggen van sporen en wissels, makon
van gebouwen en inrichtingen voor de
werkplaats der Exploitatie-maatschappij
te Tilburg voor f 115.970. (Raming
ƒ126,200.)
BINNENLAND.
Uit 'sHage wordt van 27
Dec. gemeld
H. M. de Koningia Wilhelmina deed
gisteren een sledetocht door het Bosch
en passeerde op den terugweg het
Voorhout. De slede was bespannen met
de vier ponnoy's van de jeugdige
Vorstin.
Het Staatsblad no. 180 be
vat een kon. besluit tot intrekking van
de koninklijke besluiten van 27 Maart
1886 Staatsblad do. 74). 2 April 1887
{Staatsblad no. 47) en 19 Maart 18 "8
{Staatsblad no. 51) en tot regeling van
den omvang van het examen, bedoeld in
art. 63 der wet vaa 17 Augustus 1878
{Staatsblad no. 127), zooals die laatste
lijk is gewyzigd bij de wet van 8 De
cember 1889 {Staatsblad no. 175), van
de wijze vau afneming en van hetgeen
verder tot dit examen betrekking
heeft.
Daarbij is o.a. bepaald:
Het getal der com missiën, belast met
het afnemen der examens ter verkrijging
van de akte van bekwaamheid als hoofd
onderwijzer en hooldonderwijzeres, be-
draayt zooveel als de minister, die met
de uitvoering dor wet tot regeling van
het lager onderwys belast is, telken jare
naar bevind van zaken raadzaam zal
oordeelen.
Elke commissie bestaat uit ten minste
zeven leden. Hun kunnen zoo noodig
zeven plaatsvervangers worden toege
voegd.
De minister wijst een der leden van
de commissie tot voorzitter cb een tot
ondervoorzitter aan. De commissie be
noemt een ander harer leden tot secre
taris.
Het mondeling examen strekt zich uit
tot al de in het programma vermelde
vakken.
Het schriftelijk examen omvat de
volgende vakken a. het schrijven; b.
de Nederlandsche taal; c. het rekenen;
d. de methode van onderwijs en opvoe
ding.
Het examen loopt voor iederen
adspirant binnen drie dagen ten einde.
Eén dag is bestemd voor het schrifte
lijk werk; twee dagen worden aan het
moüdeling onderzoek en het handteeke-
nen besteed. Het schrijven kaB, zoo
noodig, bij het mondeling gedeelte be
handeld worden.
Het examen duurt op éen dag voor
ieder der adspiranten niet langer dan
zeven uren.
Bij het mondeling onderzoek worden
de adspiranten afzonderlijk ondervraagd;
het vangt aan ten minste 14 dagen na
het schriftelijk examen.
De minister van Binnen-
landsche Zaksn heefc den burgemeester
van Enschede, den heer T. v. d. Zee,
zijn bizondere waardeering te kennen
gegeven, voor de loffelijke houding,
door hem aangenomen tijdens de werk
staking bij de firma Ter Kuile
Morsman.
(Z. C.)
De minister van Waterstaat
heeft het gevoelen van God. Staten der
onderscheidene provinoiën gevraagd over
eon hun toegezonden ontwerp tot wij
ziging en aanvulling van enkele bepa
lingen van het regloment voor de KamerB
van koophandel en fabrieken. De voor
naamste veranderingen zyn lo. Intrek
king der bepaling, dat men, om tot lid
aeaer Kamer benoembaar te zijn, ge
durende vijf jaren bestuurder van eene
onderneming van nijverheid of fabrieks
wezen moot zijn geweest die termijn is
nl. weggevallen 2o. beperking van het
kiesrecht, door de aanslagen in het
patentrecht als tapper, slijter-, societeit-
of koffiuhuishouder voortaan buiten aan
merking te laten, daar de uitoefening
van deze bedrijven geen aanleiding kan
geven om bij de betrokken personen die
kennis van en belangstelling in de aan-
gelegeahaden van handel en nijverheid
te veronderstellen, welke bij de overige
aanslagen den groad tot toekenning van
het kiesrecht veor de Kamers van koop
handel en fabrieken oplevert3o. ver
betering der bepalingen omtrent de wyze
van verkiezing en bepaling, dat de
verkiezing ter vorvulling der plaatsen,
die door ontslag, overlijden of door eene
andere reden open vallen, binnen zes
maanden na dat openvallen geschiedt,
(thans, evenals de gewone verkiezing, in
de maand November).
Men seint ons uit 's-Hage:
De Eerste Kamer zal morgen (Dinsdag)
de spoedeiBchende begrootingen be
handelen.
Er is in den jongsten tijd
by herhaling sprake van het wenschelyke
om, nu de ridderorden van de Eiken
kroon en van den Gouden Leeuw van
Nassau voor ons Koningshuis verloren
gingen, een andere Huisorde in te
stellen.
Een inzender vraagt in het haagsche
Bbld. of het niet wensehelijker zou we
zen, de orde voor den Gouden Leeuw
van Nassau te splitsen dan een nieuwe
Huisorde in te stellen.
Toen zy werd gesticht, geschiedde dit
door de boide takken van het Huis van
Nassau. Waarom zou nu die orde niet
aan eiken dier takken zelfstandig kunnen
worden verleend
De nederl. tak zou dan bijvoorbeeld
kunnen heeten de Leeuw van Oranje-
Nassau, terwijl het tegenwoordige devies:
„Je Maiatiendrai," zou kannen worden
veranderdiü „Ce sera moy Nassau."
Ook net lint zou kunnen worden ge-
wyzigd.
De vijf klassen zouden kunnen worden
behouden en het aantal ridders onbe
perkt gelaten.
^Volgens de Stand aardia op
het congres van den Soc. Dem. Bond
in Nederland, te Heerenveen gehouden,
o. m. besloten, den zetel voor den Cen-
tralen Raad, van 's-Hage naar Amster
dam te verplaatsen ©p 1 Mei eene
manifestatie te houden ten gunste van
den 8-urigen arbeidsdagen de congres
sen veortaan toegankelijk voor de pers
te stellen terwijl eene mo'.ie werd aan
genomen, waarin het congres zijne in
stemming betuigt met de soo. dem.
ppoorwegperaoneel-vereeDiging en de door
haar ingestelde eDquête.
V o1g e n 8 de 7e algemeene
volkstelling was de werkelijke bevolking
van Noord-Holland op 1 Jan. 1890
829.489 parsonen, nl. 400.631 m. en
428.858 vr. Amsterdam heeft 408.061
inwoners, Haarlem 50.500, Den Helder
22.221, Hoorn 11.033, Hilversum 12.470,
Nienwer-Amstel 24.903, Alkmaar 15.737
en Zaandam 15.282 inwoners.
Uit Neerbosch meldt men
ran 26 dezer
Heden was het voor alle weezen in
de weesinrichting weder een hoogst ge
lukkige dag. Door tal van levensmidde
len en andere welkome zaken, was de
directeur in staat gesteld, de kinderen
rijkelijk te onthalen. Uit 's-Hage en
Schiedam werden groote manden en
kisten met kleedingstukken ontvangen.
Uit Rotterdam ontving men kisten vel
met allerlei speelgoed voor de kleine
weezenuit Nijehaske en Assen met
koek van een weezenvriend en vriendin
uit Nijmegen drie groote kisten met
sinaasappelen, elk 420 stuks bevattende
veort8 een zak kastanjes, twee matten
vijgen, een zak olienoten en acht tonnen
stokvisch en een tal van worsten. Uit
Ylissingen ontving men rijke geschenken
alsmede uit Wolvega, Vlaardingen en
Aarlanderveen. Uit Utrecht en andere
plaatsen ontving men rijke giften, zoo
wel in geld als in goederen, terwijl van
de familie J. alhier 1000 broodjes wer
den ontvangen.
Naar de Oorlogskreetor
gaan van het Leger dos Heils, thans
mededeelt, is het voorloepig reisplan van
de comm. Herbert Booth geb. Schocb,
bij hun bezoek aan ons land, tot het
houden van bizondere bijeenkomsten, als
volgt vastgesteld Rotterdam Vrydag 23
Jan., 's-Hage Zondag en Maanoag 24
en 25 Jan., Utrecht Woensdag en Don
derdag 27 en 28 Jan., en Amstordam
Zondag en Maandag 1 en 2 Febr. Zij
zullen worden vergezeld door etaf-kapi-
FEUILLETON.
Naar het engelsch
16)
WALTER BESANT.
HOOFDSTUK V.
Katharina.
De taak, die Katharina te vervullen had, was moeilijker dan die
van den clownzij had haar betrekking van goevernante te
vervullen. Men mag dan in tegenwoordigheid van de kinderen
niets van zijn leed laten merken; in hunne tegenwoordigheid
mag men niet schreien; geen pijnlijke trek op haar gelaat mag
haar verraden, en toch kan ook niet voortdurend dezelfde glim
lach zich om hare lippen plooienzij moet lachen, spelen, bab
belen met de kinderen, zonder dat men mag vermoeden wat
erin haar binnenste omgaat. Gedurende den tijd dat zij bij de
kinderen is, moet zij al haar leed uit haar hart verbannen.
De goevernante, die niet veel kennis heeft opgedaan, maar be
minnelijk en vriendelijk voor de kinderen moet zijn en zich
nogal aan het godsdienstige hecht, sterft uit; de sterk toene
mende beschaving vertrapt haar. De hoogescholen en de col
leges van Cambridge maken het haar onmogelijk langer te be
staan Daarom moest Katharina zich gelukkig achten, dat zij
nog een betrekking als goevernante had kunnen vinden in het
zeer eenvoudige huisgezin der familie Emptage.
Deze woonde in Doughty Street, in een benedenhuis. Er wa
ren zes kinderen, allen meisjes; de jongste was zes en de oudste
vijftien jaar oud, en allen waren leerlingen van Katharina. De
broodwinner was klerk in de city; hij had, naar ik meen, al de
deugden van zijne betrekking; niet een of twee daarvan, maar
alle; er zijn er te veel om op te noemen; wij kunnen volstaan
met te vermelden, dat hij schreef alsof het koperdruk was, in
het boekhouden uiterst nauwkeurig was, even stipt was als de
klok, nooit verstrooiing noodig had, nooit rookte, altijd een glas
bier bij zijn middagmaal en bij zijn souper dronk, en steeds
van zijn huis naar de City en van de City naar zijn huis liep
deze wandeling had hij reeds dertig jaar lang gemaakt; hij was
nu vijf en veertig jaar oud, terwijl zijn inkomen reeds tot de
aanzienlijke hoogte van driehonderd pond was gestegen, waar
mede het zijn toppunt had bereikt. Zijn vader was ook reeds een
klerk geweest; zijne broeders, ooms en neven waren klerken;
zijn vrouw was de dochter van een klerk; kortom, hij leefde en
was opgevoed in een wereld van klerken. In zijne kleeding was
hij altijd netjes en eenvoudig met een bescheiden zwarten kne
vel; hij had het gewaagd om zoo kaalhoofdig te worden alsof
hij patroon was; hij meende ook het reeds tamelijk ver te heb
ben gebracht op de maatschappelijke ladder; het is waar, dat
er ook meer beneden dan boven hem stonden, en hij was van
meening, dat zijn loopbaan een sprekend voorbeeld was, hoever
de mensch het door ijver en eerlijkheid in de maatschappij
kon brengen.
Zijn vrouw was klein en even netjes als hij, maar de jaren
van onvermoeiden arbeid hadden duidelijke sporen op haar
gelaat achtergelaten; hoevele vrouwen zouden dan ook in staat
zijn om als echtgenoot van een klerk zes kinderen op te voeden
en ze altijd netjes gekleed te laten gaan. Ik geloof niet, dat er
een vrouw was, die zoo hard werkte als zij, en die tevens, het
geen een groot geluk was voor Katharina, zoo goedhartig was
als zij.
Katharina's werkzaamheden namen een aanvang des morgens
om negen uur, en zij verliet het huis des avonds om zeven
acht of negen uur, want er was geen vaste tijdsbepaling. Zij
ontving als belooning voor hare diensten haar middagmaal en
haar thee.
Bovendien was haar salaris twintig pond per jaar, hetwelk
haar ieder kwartaal werd uitbetaald. Dit is iets meer dan een
shilling per dag zeven shillings en acht stuivers per week.
Het is voor een klerk met een inkomen van driehonderd pond
een aanzienlijke som om die aan een goevernante te betalen,
maar zij was zijn vrouw tot grooten steun, bespaarde haar een
kindermeid en bovendien gaf zij de kinderen in het een en
ander onderricht; er was natuurlijk geen sprake van, dat zij naar
een kostschool zouden gaan; en wanneer zij haar opvoeding
aan de een of andere meisjesschool genoten, dan zou natuurlijk
de opvoeding van de zes kinderen meer kosten dan twintig pond