NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD,
Muzikale Kroniek.
^af^artna flegma.
Maandag' 9 Februari
Dit' Uwer bestaat au twee Mail-
STADSNIEUWS.
Ja;3i'£,"an{£.
2332.
A BONKEMEN TSPEIJS
Voor Haarlem per 3 maanden!1,20.
Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden 1,65.
Afzonderlijke nummers.0,05.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zbn- en Feestdagen,
liorean: Kleine Houtstraat No. 9, Haarlem. Telefoonnummer 122.
'"'r'.
ADYEETENTIËN:
van 1—5 regels 50 Cents; iedere regel meer 10 Cents,
Groote letters naar plaatsruimte.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door
onze agenten en door alle boekhandelaren en courantiere.
^Directeuren-Uitgevers J. C. PEEREBOOl en J. B. AYI3.
jHoofdagenten, voor het Buitenland'. Compagnie Lcnérale de Publiciti Mrangère G. L. BAVBE fy Co., JOHN F. JONES, SuccParijn 31 bis Faubonrg Montnwrtre.
eekstjs blad.
Haarlem 7 Februari 1891.
De cemmissie voor het Musea» van
KüüBtBÜverbeid alhier heeft besloten, in
de lokalen van het Museum aaa de hier
te laade gevestigde industrieel©» gele
genheid te geven de productei van
kunstnijverheid op de verschillende
werkplaatsen vervaardigd, gratis ten
toon te stellen. Daar genoemd Museum
in het afgeloopen jaar door 14321 per
sonen werd bezocht, is dit voorzeker
oen goede maatregel om het publiek met
de in Nederland vervaardigde kunstnij-
verheids-producten bekend te maken.
Nadere inlichtingen worden verstrekt
door den conservator van het Mnseum,
den heer E. von Saher.
Voor het oogenblik zye in het trap
portaal tentoongesteld verschillende pro
ducten der Koninklijke Deventer tapyt-
fabriek. Benige groote tapeten en ver
schillende stalen van divers© teekening
en kleur ayn langs de muren opgehan
gen, terwfêl de verzameling werdt aan
gevuld door eene menigte teekeningen
en testpatronen, die op genoemde fabriek
worden uitgevoerd, .let geheel geeft ons
een overzicht van wat deze merkwaar
dige fabriek kas tot stand brengen,
welke oeder de bekwame leiding van
ha&r ijverigen directeur, den heer Kroo-
nenberg, thans in een zoo bloeienden
toestand verkeert.
In de rotende van het Museum zijn
tevens de werken der leerlingen van de
aan het Museum verbonden Teekenschoel
tentoongesteld.
LA DAME BLANCHE,
Koninkl. Frausehe Opera, van 'u-Hage.
't Was ons aangenaam, Vrijdagavond
de kennismaking met het gezelschap der
Fransche Opera, in dit seizoen te mogen
hernieuwen. De opéra eomifue (zang
spel met dialoog) La Dame Blanche,
is, evenals de naam van den componist,
bij iederen kunstliefhebber bekend en
geliefdmen is tevens verzekerd, dat do
door Scribe vervaardigde tekst degelyk,
helder en onderhoudend is.
Francois Boieldieu'a (geboren 1775)
populariteit en roem begonnen (na een veel
bewogen muzikale loopbaan) met de
opera „Le Calife de Bagdad*, in 1800,
van welke opera hij de 2000 voorstel
lingen beleefde. Boieldieu was van 1803
tot 1810 keizerlijk kapelmeester te St.
Petersburg en com poneerde voor het
theater aldaar verschillende werken.
Van 1818 tot 1824 liet hij niet van zith
hooren, totdat eindelijk, in 1825, te
Parijs met „La Dame Blanche" het
schitterendste sus&èa van zijn leven
behaalde. Hij overleed in 1834.
In de tweede helft onzer eeuw gsraakte
de opéra comique in vervalvroeger
werd een bezoek aan haar beschouwd
als geestelyke ontspanning zonder in
spanning de tegenwoordige schouwburg
bezoekers wensehen behalve een genot,
een dieperen en blijvesden indruk. Was het
misschien hieraan te wijten, dat de zaal
gisterenavond maar half gevuld was?
Het meesterlijke en fijne werk werd
over het algemeen zeer goed naar de
eischen ten geheere gebracht, tarwyl het
spel, dank zy het den Franschen aan
geboren acteurstalent, niets te wensehen
©verliet.
ffG®orges Brown," de heer Sujol, was
uitstekend gedisponeerd hoewel wij jjyn
stem iets voller wensehten, bezit h« .i
het noodigo voor een ténor léger. Het
air in scène III, evenals de cavatina
in scène V L waren zyee beste
oogenblikken. Wy maken hem ons tom-
pliment over den sohoonen triller aan
het einde vaa die cavatina. De hoornist
stond hem in de introductie uitstekend
terzyde.
De heer Frankin Gaveston (die de
vorige maal aoo uitstekend Basile in de
Barbier vertolkte) was ook gisterenavond
in zang en spel aear verdienstelijk.
Beide zangers werden zeer goed ter
zyde gestaan door de heeren, Oraetz,
Donval en Davalis, (Dickson, Mac
Irton, Gabriel). Miss Anna (Mile Mar-
gerie) hoorden wy gisterenavond voor
het eerst, daarom wensehen wij ons oen
beslist oordeel over haar tot later voor
te behouden. Het recitatief, scène 7,
tweede acte, aong zij zeer goed, maar by
het duo daaropvolgend, schoot laar stem
te kort. Haar geheele optreden, zoowel wat
zang als wat spel betreft, scheen ons giste
renavond voor een «trsie party te zwak.
Ml. Bouvard (Jenny) speelde en zong
zeer opgewekt en was geheel op haar
plaats, veeral de eeuplotten aan het einde
der 5e scèDe „d' ici voyez ce beau do-
maine", zong zij allerliefst. Dat Mile.
Conti (Marguérite) ons het tweede couplet
in de tweede akte schonk, zal voorzeker
niemand betreurd hebben. Het trio in
de achtste scène, 1ste bedryf, werd zeer
zuiver en correct gezongen.
De koren waren den geheelen avond
vast ea voldoende, vooral dat van de
3e akte scène III, was bizeBder goed.
Een gedeelte van het haagsche opera
orkest accompagneerde bescheiden, zooals
wy dit ervan gewend zyn.
De ongelijke in bet air scène III is
niet aan h9fc orkest maar aan d: u or
kest-directeur te wijten.
Wanneer wij den heer Desuiten een
raad mogen geven, gelcoven wij dat bij
te Haarlem met opera's als Le Tri-
but de Zamora, Catmen,Faust etc., eene
betere recette zal maken.
Q
Bevorderd tot doctor in de plant- en
dierkunde aan do rijksuniversiteit te
Leiden, de heer J. van Breda de Haau,
geb. te Haarlem, met aead. proefschrift,
got.: //Anatomie van het geslach: me-
locacfeus."
Lezing dr. P. M. Heringa in
„VOLKSBELANG."
Geleid door het streven tot ontwik
keling van de arbeidende klasse, heeft
het bestuur van bovengenoemde vareeoi-
ging dr. P. M. Heringa, leeraar aan
het Gymnasium alhier, uitgenuodigd,
een serie voordrachten in haar midden
te houden over zon, maan en sterren.
Seeds gaven wy verslag van de eerste
dezer voordrachten en Vry dagavond
woonden wij de tweede bij.
Het bleek thans ook weer, dat de
belangstelling voor dit zoo scheone en
veelomvattende onderwerp groot is, want
de benedenzaal van //Weten en Werken"
was geheel gevuld.
Voor zijn zeer aandachtig gehoor
deelde spreker weder veel weteaswaar
digs omtrent ons zonnestelsel
in 'i kort resumeerde spreke* kVc dèoï
hem in de vorige '«zing behandelde en
stond nog eens stil by de duizelingwek
kends oyfers betreffende afstanden tus-
sohen de verschillende planeten en hunne
afmetingen.
De voordracht was verder grooten-
deels gewyd aan de Aarde. De kennis
van ons zonnestelsel wordt voor een
groot deel ingenomen door die van de
eigen planeet waarop wy leven, deze
tooh berust het minst op hypothesen, is
dus voor ons het zekerst en verklaart
daardoor veel van het overige gedeelte
van eng zonnestelsel.
In de eerste plaats behandelde spreker
het bewys van de draaiing der aarde om
hare as, en hij putte dit bewys uit twee
der proeven, die men daaromtrent kan
nemen.
lo. De schijnbare verandering van het
slingervlak
Wanneer een slinger wordt opgehangen
binnen een raam, dat om een loodrechten
as bewegelijk is, dan zal de slinger in
hetzelfde vlak zich blijven bewegen,
waarin men hem in slingering heeft ge
bracht, ook wanneer men het raam laat
draaien. Deze proef destijds door dr. Tan
der Willigen in 't groot ia de St. Bavo-
kerk genomen, leverde hetzelfde resultaat,
waaruit met betrekking van der» veran
derenden stand van het schip der kerk
tan opzichte van het sliogervlak, bleek
dat onze aardbol om zijn as draait.
2o. De draaiende tol.
Een draaiende tol tracht zich steeds
in hetzelfde vlak te bewegen, dat zijB
omtrek beschrijft, al verandert ook de
stand van het vlak, waarop hy zich
Spreker trachtte daarvan een voorstel
ling te geven door middel van een
geajusteerden tol, die ongeveer zes uur
kan draaien. Wanneer deze tol ia
evenwicht en in beweging is gebracht,
zal zijn draaivlak na verloop van ge
noemden tijd een stand hebben aange
nomen afwfkend van het oorspronke
lijke. Met betrekking tot hetgeem hier
boven geeegd is, is dit echter blykbaar
niet het vlak des tols, maar dat waarop
hij ajch beweegt, dus de oppervlakte
der aarde is van stand veranderd.
Gedurende do pauze waren enkele
vragen ingekomen, door eenige toehoor
ders tot den spreker gericht. Voorloopig
zou spreker er daarvan één beantwoor
den en de overige zooveel mogelyk in
de volgende byeeskomst.
De waag luidde //hoe meet men den
omtrok der aarde
Hoo eenvoudig deze vraag ook moge
zijn, het antwoord is op verre na
niet zoo gemakkelijk te geven, daar de
aardmeting berust op wiskunstige eigen-
sohappen, die spreker natuurlijk niet in
««kele oogenblikken kon verklaren. Wat
hij daarvan mededeelde, komt ongeveer
op het volgende neder:
Ter bepaling van den omtrek der
aarde is het voldoende wanneer men
de lengte van o deel daarvan weet,
gelijkstaande met die van 1 lengtegraad.
Onze landgenoot Snellius komt de oer
toe het eerst die meting te hebben ver-
rioht. Hij nam daartoe een vast punt
aae, een der torens van Bergsn op Zoom
en mat den hoek, welken deze plaats met
de Poolster maakt (de poolshoogte). In
dezelfde richtiüg voortgaande bepaalde
hij de poolshoogte van een ander
punt van ons land, zeedanig dat de af
stand van dit punt tot het eerstgenoem
de 1 lengtegraad bedroeg. Hij vond
daarvoor een der torens te Alkmaar.
Teen deze arbeid afgeloopen was, had
het trianguleeren der aldus gevonden
lijn plaats, dat spreker in beknopfen
vorm trachtte uit te leggen, maar dat
naar wy vreezen voor velen wel
een der duistere punten van den avond
zal zijn gebleven.
We twijfelen echter niet of de heer
Heringa zal zijn dankbaar gehoor in
de volgende voordracht, welko over 3
weken zal plaats hebben, door de beant
woording der overige vragen nog eenige
aangename uren bereiden.
•De waarnemend voorz., dc heer J. G.
ten Bokkel, dankte den spreker voor
hetgeen hij thans ten beste had gegeven.
Wij voegen hieraan nog toe, dat het
bestuur van //Teyler" en het gemeente
bestuur door het in gebruik afstaan van
enkele instrumenten op den dank der
vergadering aanspraak kunnen maken.
Sedert de laatste opgave zijn bij de
vereeniging //Weldadigheid naar Vermo
gen" nog ontvangen
van O. by den voorzitter 10, van
2 whisttafels bij den heer J. K. 1.30,
van mr. W. H. de Beaufort ƒ50, op
brengst eeaer lotery gehouden door de
jonge dames de Haan Hugenholtz, Land,
Sehorer, Fyan, De Clercq van Weel,
Blok van Laeren Waller/106;vaöden heer
J. K. Warnier, collecte op een soiréo
op 2 Febr. f7.05, van den heer J. G.
B. f 5. van den heer v. O. ƒ10.
Ingekomen is bij de commissie voor
brood en koffiebij den heer H. H.
Kolkmeijer, van Mevr. P. L. ƒ10.N.
UT. ƒ2.50, Naai vereeniging „Tibitha"
f 1.mejuff. C, ƒ0.80, bij den heer
H. v. Niel Hz. V. 100.—, J. C. G.
ƒ2.bij den beer A. v. d. Vaard S.
ƒ2.50, M. ƒ2.50, T. f2.50, B. 2.50.
Verder is nog ingekomen i 50 liter
melk H. M. I. Heden zijn 1121 portiën
uitgereikt. Voorloopig is vastgesteld, dat
de uitdeeling 15 dezer zal worden ge
staakt.
Vrijdagnamiddag omstreeks 8$ ure is
op de Amsterdamsche vaart een paard,
gespannen voor een tilbury, waarin de
eigenaar met zyne vrouw gezeten waren
op hol gegaan en in de Spaarnwouder-
straat in aanraking gekomen met een
boerenwagen, die aldaar hersteld werd.
De tilbury is omgeslagen en de beide
personen zyn voorover er uitgevallen
waarbij zy verwondingen in het aange
zicht hebben hekomen.
Vrijdagavond heeft ten huize van den
heer del C., in het Keaaupark, eene
gasontploffing plaats gehad in de keuken,
veroorzaakt door het laten openstaan van
een paar gaspitten. Een begin van brand
is ontstaan, maar is spoedig gebluscht.
Ongelukken hebben hierbij niet plaats
gehad.
Heden morgen, ten 4$ ure, is een
bespannen rijtuig, beboerende aaa den
stslkeoder K. zonder voerman, aan den
Dreef op hol geraakt en aan de Hout-
brHg tegen een steenen paal terechtge
komen, waardoor het lemoen brak en
het rytuig aahteruifc in den Baamsingel
ia Reroden. Het paasd werd bytyds ge-
FEUILLETON.
N k h r het engelach
WALTER BESANT.
50)
HOOFDSTUK XVII.
De nasporingen
wHet andere meisje," vervolgde zij, //was van een geheel
andere natuur zij was minder geduldig en lijdzaam dan
Katharina; zij beklaagde zich over de bitterheid van haar lot;
zij leefde zonder hoop, hoewel zij nog zoo jong was de toe
komst was voor haar niets dan duisternis. Ik beef voor het lot
van Lilymaar voor Katharina heb ik meer dan hoop ver
trouwen".
//En toch is zij u geen enkele maal komen opzoeken sedert
zij van hier gegaan is, en dat is reeds langer dan twee maanden
geleden?"
wja, ik begrijp ook niet, waarom zij niet gekomen is. Moed
gehouden Gij zijt zelf op zulk een wonderdadige manier gered,
dat gij hopen kunt, dat een zelfde wonder op minder buiten
gewone wijze met Katharina heeft plaats gehad. Wanneer ik
aan ons zeiven denk, dan schijnt mij alles mogelijk toe. Wij
begonnen oud te werden te oud om ondorricht te geven,
waar jonge en vlugge meisjes woiden gevraagd en wij waren
reeds besloten om onze pogingen spoedig op te geven en naar
het werkhuis te gaan".
„Wat? Had gij dan ook geen vrienden?"
„Wij hadden neven. Weet gij wel dat het somtijds beter is
om een bedeelde te zijn, dan het genadebrood te moeten ónt-
vangen van gedwongen liefdadigheid? Vraag mij niet naar mijne
neven. Toch was er een, dien wij met dankbaarheid gedenken,
want hij liet ons bij zijn dood een legaat van zestienhonderd
pond in fondsen na. Zij leveren ons vijftig pond per jaar op.
Wij wonen in dit huis, hebben geleerd om zeer goedkoop te
leven van vruchten en dergelijke dingen meer, wij hebben elkaar
lief, en verheugen ons in het bezit van onze boeken. Geloof
mij, wij hebben in den winter van ons leven zooveel zonne
schijn, als wij nooit in onze lente gehad hebben. Denk aan ons,
jonge vriend, wanneer gij beeft voor het lot van Katharina".
Geen spoor werd er van de meisjes gevonden. Bedenk eens
hoe ontzettend moeielijk het is, om zich cenigen tijd voor de
wereld verborgen te houden, wanneer men geen vertrouwbaren
bondgènoot heeft. Het gelaat van iederen man, iedere vrouw
is aan velen bekendin hun uiterlijk hebben zij bizondere ken-
teekenenhunne kleeding, spraak en wijze van loopen zijn be
kend aan hunne kennissen en vriendenwanneer iemand door
de politie wordt opgespoord, dan is er altijd wel iemand te
vinden, die de noodige inlichtingen kan geven; hospita's, her
bergiers, portiers, allen zijn even begeerig om de uitgeloofde
belooning te verdienen. Met welk een uiterste behoedzaamheid
moet een weggeloopen moordenaar te werk gaan om zich slechts
een week lang schuil te houden En toch waren er hier twee
meisjes, voor wier opsporing een groote belooning werd uitge
loofd, wier uiterlijk nauwkeurig werd opgegeven, de gestalte,
de kleeding, toen zij het laatst waren gezien, de namen en het
beroep dat zij hadden uitgeoefend en toch werd er geen spoor
van hen ontdekt. Misschien hadden zij het land verlaten. Maar
zij hadden geen geld. Of hadden zij zich misschien geheel van
de we eld afgezonderd Het kwam echter wel wat onwaarschijn
lijk voor, dat er in Groot-Brittannië één plekje zou zijn, waar
men zoo geheel van de wereld afgesloten was, dat geen enkele
krant tot u door kon dringen. De kranten hadden zich deze
zaak aangetrokken, en iederen dag kon men in alle bladen
brieven, gissingen en vermoedens vinden betreffende deze zaak.
Het is waar er zijn vele vrouwen, welke geen kranten lezen.
Het is een algemeene regel onder de dienstboden, dat zij ze
nooit inzien, fabrieksarbeidsters evenmin, en ook naaisters en
vrouwen uit diezelfde klasse nietook verscheidene winkelmeisjes
lezen geen krantenen er zijn schilders en dergelijke kunstbe
oefenaars meer, welke hun reine ziel niet zouden willen be-
smetteu door het lezen van dagbladen, er zijn dames wier geest
slechts bezig kan zijn met haar toilet en dergelijke nietigheden
meerer zijn actrices, die slechts voor één kolom in de nieuws
bladen aandacht hebben. Wordt vervolgd.)
