NTETJWS- EN AD"V EE TEN TTEBI j AI)
De Schat van den Radjah.
Se Jaargang,
Maandag 2 Maart 1891.
No. 2350.
A BOK K EM EK TSPEIJS
Bit mmx Bestaat nit twea Dlaaen.
POLITIEK OVERZICHT.
HAARLEMS
Voor Haarlem per 3 maanden1,20.
Franco door het geheele Rijk, per 3 maanden 1,65.
Afzonderlijke nummers. 0,05.
Dit blad vereckjjnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Bnrean Kleine Houtstraat No. 9, Haarlem. TelefsonnuEiinsr 122.
itsfejsifc
m
ADVERTENTIE N:
van 1—5 regels 50 Cents; iedere regel meer 10 Cents
Groote letters naar plaatsruimte.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Abonnementen en Advertentiön worden aangenomen door
onze agenten en door alle boekbandelaren en conrantiers.
Directeuren-Uitgevers J. C. FKEBSB002Ï en 3. B. AYTS.
Hoofdagenten voor het Buitenland'. Compagnie tênérale de Publicite Ftrar/gère G. J.. PAVlsF ty Co., JOHPI F. JONFS, Snee., Parijs 31 bis Faubourg Montmartre.
EERSTE BLAD.
STADSNIEUWS.
Haarlem 28 Februari 1891.
In het museum vae Kaastnijverheid
alhier zullen de plaatwerken, betrekking
hebbende op de E&on«aientelo werken
van SpaBje en Portugal en Groot-Brittan-
nië en Ierl«nJ, aanstaanden Zo ndag den
lsten Maart nog tentoongesteld z\ja.
Eecig© geziehten van Caracas (Z. A.)
zijn hier nog bijgevoegd.
Zondag ia de toegang vrij.
Geslaagd voer het arieesamen aas de
universiteit te Amsterdam, de heer P.
W. Peerebeona alhivr.
Ia de vereenigizig HVolksbelang* zal
de heer ten Bokkei Woensdag 4 Maart
eene voordracht headea.
Vrijdag 5 Maart treedt daar de he8r
Fr. Lieffcïnefe, lid der Tweede Kamer
op, met het onderwerp: //Met individu
en de geojoensehap."
Voor de Openbare Leeszaal alhier zijn
van de uitgevers P. Goada Quint, te
Arnhem, H. C. van Calcar, den Haag,
en H. D. Tjeeak Willink, alhier, te za-
men ruim honderd degelijke en fraaie
boekworkea ton geschenke ontvangen.
Men verzoekt ons de aandacht onzer
lezers te vestigen op achfcerstaande adver
tentie, betreffende eene voordracht van
den heer Joh. van der Steur, van Har
derwijk over /yOnze kolonialen."
'a Sprekers doel is, naar men ons
zegt, om te trachten verbetering te
brengen in het lot onzer kolonialen.
In de vereemging tl Volksbelaag" hield
dr. P. M. Heringa Vrijdagavond in het
gebouw //Weten on Werken" de derde
zijner aangekondigde voordrachten over
zon, maan en sterren.
Naar aanleiding van een viertal inge
komen vrage» behaedeide spreker de
theorie over het ontstaan dor aarde.
Volgens wetenschappelijke onderzoe
kingen zou de aarde inwendig in vloei
baren toestand varkeeren en is de buiten
omtrek allengs afgekoeld en vast gewor
den. Het bbstaan d*r nevelvlekken,
zijode een verzameling von ïaüooze
planeten, wyst ©ok daarop. Dit zya we
relden in wording ea ons geheele zonne
stelsel is niets aaders dan een klein
deel van het onmetelijk geheel.
Vervolgens gaf spreker door middel
van eene aanschouwelijke voorstelling
eene verklaring van het ontstaan der
jaargetijden en lichtte uitvoerig de
draaiïng der aarde en de beWaging van
ons zonneretelsel toe.
Ook beantwoordde hij de rraag waar
om de magneetnaald ondanks de draaiing
der aarde niet vae. stand veranderde en
waarom die draaiïag geen oerzaak wsis,
dat wij telkens van de warmte in de
koude kwamen.
Nogmaals kwam hy terug ep de me
ting van den aardomtrek en t«a slotte
verklaarde hy met een proef, aan de
werktnigkuude ontleend, waarom de zon
niet van staod veranderde ea de andere
planeten van ons zonnestelsel zieh om
baar heen bewogen. Men ken zich daar
van geen betere voorstelling vormen,
dan op grond vaa do eigenschappen dor
middelpunt-vliedende kracht en der aan
trekkingskracht uitgeoefend door de
hemellichamen.
Met een warm woord van dank aan
den spreker en met dea weuueh, dat er
nog vele vragen mochten iakomon, sloot
de voorzitter, de heer D. de Clereq, de
vergadering.
Vrijdag over 14 dagen houdt de heer
Heringa zijn vierde of laatste voordracht
over dit onderwerp.
Door de politie alhier is aaugehoude»
Hondrieus Bavelaar, oud 29 jaren, we
nende v te Leiden, die zieh aldaar had
schuldig gemaakt aau verduistering van
een tweewieligen handwagen, dien hy te
dezer stede heeft verkoeht, maar welke
in beslag is genomen.
Door de Haarlem-Zand voort spoor
weg-maatschappij zyn in de maand Sept.
1890, 22149 reizigers vervoerd.
Opbrengst reizigers 4875.20
idem goederen v 478.63%
idem diversen 32.49
Te zaraen 5386.32%
Per dag en per kilometer 21.12%.
Men meldt ons uit Zandvoort:
De Burgemeester onzer Gemeente
heeft in zake de plaats, waar de baden
in dit seizoen zullen gegeven worden,
eene beslissing genomen, door daartoe
uitsluitend aan te wijzen het zooge
naamde oude gedeelte.
B1NNENLA 1).
Sen fout in ie Siedenwet.
Onze Senaat heeft, naar het N. v. N,
weet te melden, in de Steden wot eene
fout ontdekt, die aanneming onmogelijk
maakt. De nieuwe alinea, welke
art 2 ia gevoegd, bspaalt o.a., dat op de
kiezerslijsten van aile kiezers opgegeven
moefen worden straat en huisnummer.
Dit wordt uitdrukkelijk bevolen. Schip
pers bij voorbeeld zour'?n dus uitgeslo
ten zijn!
De Eerste Kamer mist hot recht van
amendement, dus zou do fout een onver
beterlijk# zijn.
0FFICIEELE BERICHTEN.
By koninklijk besluit is aan jhr. mr.
O. D. vaa der Staal .van Piershil, mi-
nieter-resident, chef van het kabinet van
den minister van Buitenlaadscbe Zaken,
vergunning verleend lot het aannemen
der versierselen vaa groot-officier der
orde van de Eikenkroon, hein door den
Groothertog van Luxemburg geschon
ken.
Bij koninklijk besluit is aan den bur
gemeester van Serooske/ke (Schouwen),
C. Berrevoet, toestemming veriaend om
in de gemeente Ellemaet te wonen.
Bij koninklijk besluit is de bewaarder by
's rijkswerf te Amsterdam, J. C. A. M.
A. Baudenelle. met ingang van L Maart
a.s. bevorderd tot lste bewaardey.
Bij koninklijk beslöit is de officier-
machinist der 2de klasse J. G. van de»
Boech, met ingang van 1 Maart a.s.
bevorderd tot offleier-machinist lste kl.
bij 's Rijks stoomvaartdienst.
Bij koninklijk besluit ia aan den heer
J. A. van Eedeo, landbouwindustrieel
op Java, thans tijdelijk in Nederland
verblyf houdende, vergunning verleend
tot net aannemen van het ordeteeken
vijfde klasse van het ?V?stbeeld van den
Bevrijder, hom door den president dor
Veraenigde Staten van Venezuela ge
schonken.
Door H. M. de Regentes is
namons H. M. de Koningin aan de
maatschappij van Weldadigheid de gift
geschonken van 500.
Te Oude Sehild (op Tessel)
had dezer dagen ee» aserk waardige red
ding plaats door middel van een hond.
Eenig8 knapen ware» aan den zeedyk
aldaar bezig met op voorbijdryvende
jpssohotsen te springen en dan weder
vlug van de sshotson te springes, vóór
dat de af tand iussehen wal en schots
te groot werd. Een der laatst op de
schots geblévonoa durfde den sprong
niet meer wagen, en die aarzeling
van oenige seconden is genoeg, em hem
zoo ver in zee weg te voeren, dat red-
ding zonder hulpmiddelen oasiegelyk
wordt. En die middelen, ze oatbreken
ten eeneamalewel iiggea op eenigon
afstand vletten, doch eer deze tor plaatse
J zouden zijn, was de jongen reads lang
doet den stroom uit het gezicht gevoerd,
j Plotseling brengt 6en der omstander»
I een grooten hond, gewapend met een
kaak, dien hij ia zijn bek vasthoudt,
en waaraa* een touw, tot gemeenschap
mot den wal, is bevestigd, te water, en
gebiedt hem den jongen Ba te zwemmen.
Het dier kwijt zien vaa dezen last en
bereikt doodmoede de» ia doodangst
daarheen dryveadon knaap. Do haak
wordt door deze om een raad van den
schots geslagen, die daarop door middel
vaa het touw voorzichtig saar deo wal
wordt getrokken.
Na esnige pijnlijke minuten verkon
digt een laid hoezee, dat geredde en
redder zieh in veiligheid bevinden.
¥iSSËH£ÜIJ.
M i e u w e d i e p, 27 Februari. Door 15
kordera werd©» heden 10 tot 25 mandjes
kl. schol* eD 1 tot 3 maaden schar, en
door trekkers 65 tal haring aangevoerd
kl. schol gold 2,50 a 2.75 per mandje,
schar 2 per mand en haring ƒ9 h
13 per tal.
Tessel, 26 Febr. Na de haring
vangst langs de Z. W. kust beter wordt,
hoeft men alle fcaringböotea vaa hier in
gereedheid gebracht, om Maandag aan
de viaschery deel te ncsaes, Er werden
gedurende de laatste dagen hooge prij
zen v®or de haring besteed, zelfs tot 15
k 20 per tal. Jfaar garnalen is veel
vraag uit het buitenland, doch er wordt
nog niets gevangen.
Vier grenadiers die zich den 4n dezer ia
het sachot der grenadiers-kazerne te
Brussel schuldig gemaakt hebben aan
strafwaardige handelingen, zya Vrydag
voor het hoog militair gerechtshof ver
schenen. Uit de debatten is gebleken
dat hunfie handelingen volstrekt in geen
verband stonden met de socialistische
beweging. Drie grenadiers zjjn veroor
deeld tot twee jaren en een tot drie
jaren verblijf in de strafcompagnie.
Deze zaak heeft niets te maken met
hetgeen den lsten dezer maand onder
do militairen op het Luxemburgploin is
voorgevallen.
Donderdag werd te Parijs het gerucht
verspreid, dat keizerie Fredorik nog
dienzelfden nacht van daar vertrokken
zou. Ter weerlegging werd in de wseht-
kamer van het gebouw der duitsche
leg-atie de bekendmaking aangeplakt
dat, de keizerin Vrijdag voormiddag te
11 u. 20 m. zou vertrekken Dosiderdag
heeft keizerinFrederik nog de ateliers van
enkelo schilders bezocht, ea eeae wan
delrit gemaakt langs de groote boulevards.
Zij ©ntviug a. een bezoek van ko
ningin Isabella. Op uitdrukkelyken
wensGh der keizerin zal zij slechts door
graaf Miinster naar het station worden
gebracht.
De leiders der bonlangisten kwamen
Donderdag iu bet lokaal van ffi'intran-
sigeaRt" fcyeer, waar zij besloten het
volgende manifest openbaar te maken
//Patriotter. I Wy zouden wenschen dat
keizerin Frederik te Berlijn terugge
keerd, den keizer kon medeelen wat er
in onze harten omgaat. Het pruisische
verzoeningsplan is volkomen mislukt.
Frankryk's waardigheid is gered. Daar
bij blijft het. Heden vertakt de
keizerin. Moge zij misbruik hebben
gemaakt van enze gastvrijheid en
van ons geduldmoge zy door
hare toehten naar Versailles en Saint
Cloud ons beleedigd hebben -laten wij
niet vergetea dat zy eena vrouw is in
alle stilte moeten wij haar laten ver
trekken; laten wij ons onthouden van
iedere betooging. jjLeve Elzas-Lotharin-
genLeve Frankrijk 1 Leve de repu
bliek
Do Beicksanseiger meldt, dat de rijks
kanselier den keizerlijken stadhouder in
Elza8-Lothoringen uitgenoadigd heeft tot
nader order af tevzien van elke verzach
ting bij de handhaving van het bestaande
passtelsel, en ten opzichte vae de fran-
sohe grensgemeenten do toegestane faci
liteiten in het verkeer niet verder uit
te breiden.
De Norddeutsehe Allgemeene Zeitung
brengt tegenover de houding der Fran
sehen met betrekking tot de tentoonstel
ling van kunstwerken se Berlijn ia het
midden, dat do opeabare meaning in
Frankrijk getooad heeft tegenover den
drang eener als van politieke beteekenis
voorgestelde chauvinistische agitatie van
ooa handvol gokken ea ^chvecuwers
geheel en al machteloos te zijn. Zoodra
het minste beroep op de volkahartstoch-
ten wordt gedaan, vermag het goede deel
der bevolking niets om de beschaafde
voorwaarden van het verkeer tot haar recht
te doen komen. Daarin ligt ridfc voordeel,
dat nu vaststaat, waar eigenlyk de bron
is van do in Europa bestaande onrust.
Bij de oehandeling van de begrooting
voor oorlog in den Ryksdag sprak de
rijkskanselier ton gunste van de premiën,
aan de onderofficieren te verleenen. Ter
verdediging daarvan veerde hij aan dat
de toestand der onderoffieiereB ontevreden
heid wekt, dio uit den weg geruimd moet
werden. De denkbeelden van 1848 kwa
men slechts plotseling to voor schijn. De
manschappen v/aren niet socialistisch
gezind. Toer den wezelyken strijd tegen
de sociaal-democraten hébben wy geheel
andere onderofficiren noodig als tegen
den buitenlandschen vijand. Wij hebben
het beste officierenkorpswij willen
ook de besie officieren hebben.
De Vossisehe Ztgdie tot heden nog
zeer ontsteld was, begon Yrijdagavond
meer tot kalmte te komen en stelt de
vraag i wat gebeurde er eigenlijk sedert
keizerin Frederik den fransehen bodem
F E ILLETOiN.
Nnar het ene
A. CONAN DOYLE.
6)
HOOFDSTUK III.
De geheimzinnige tocht.
//Majoor Sholto was een bizonder groot vriend van mijn
vader," zeide zij. Zijne brieven waren steeds vol zinspelingen
op den majoor. Hij en mijn vader voerden het kommando over
<le troepen op de Andaman-eilanden, zoodat zij bijna altijd bij
elka&r waren. Het is waar ook, ik heb een eigenaardig stukje
papier in mijn vaders lessenaar gevonden, dat niemand kan ont
cijferen. Ik geloof niet, dat het eenigszins van belang is, maar
ik dacht, dat gij het wel zoudt willen zien, daarom, heb ik het
meegenomen. Hier is het
Holmes ontvouwde het papier met de noodige voorzichtig^
heid en streek het uit op zijn knie. Daarna bekeek hij het zeer
zorgvuldig door zijn dubbele lens.
//Het papier is van indisch fabrikaat," zeide hij. //Het dia
gram, dat er op is geteekend, schijnt te moeten voorstellen het
plan van een groot gebouw of een gedeelte daarvan, met ver
scheidene gangen en corridors. Op een punt staat een met roode
inkt geteekend huisje, en daarboven staat met potlood zeer
onduidelijk te lezen 337, aan den linkerkant. In dezen hoek
links staat een eigenaardig hiëroglyphenteeken, namelijk vier
kruisjes in een lijn, wier uiteinden elkadr raken. Daarnaast staat
geschreven met zeer groote, ongelijke letters: //De handteeke-
ning van het viertal Jonathan Small, Mahomet Singh, Ab
dullah Khan, Dost Akbar." Ja, ik moet bekennen, dat ik niet
inzie, dat dit papier iets met onze zaak te maken kan hébben.
En toch is het klaarblijkelijk een document van waarde. Hét is
zorgvuldig in een zakboekje bewaard, want het papier is aan
beide kanten nog zeer wit
z/Het lag in zijn zakboekje, toen wij het vonden."
//Bewaar het dan zorgvuldig, miss Morstan, want laterzalhet
ons misschien nog van nut kunnen zijn. Ik begin te vermoe
den, dat deze zaak ingewikkelder en geheimzinniger zal blijken
te zijn, dan wij eerst hebben vermoed. Ik moet alles nog eens
goed overdenken."
Hij leunde achterover in het rijtuig, en aan zijn starenden
blik en saamgetrokken wenkbrauwen zag ik, dat hij zijne
hersenen inspande. Miss Morstan en ik bespraken op
fluisterenden toon onzen geheimzinnigen tocht, en wat wellicht
het doel daarvan kon zijnonze metgezel bleef echter in ge
dachten verdiept tot het einde van onzen rit.
Het was een avond in September, en nog geen zeven uur
wij hadden echter een somberen dag achter den rug en een
dikke, natte mist lag over de groote stad gespreid. Een somber
waas bedekte de vuile straten. De gaslichten langs het strand
waren slechts doffe lichtvlekken, die een zwak schijnsel wier
pen op het modderige plaveisel. De gele lichten uit de winkel
ramen drongen door de dampige lucht, en wierpen een som
beren, geheimzinnigen glans op de voortstroomende menigte.
In mijn geest verbond zich iets spookachtigs, iets grilligs aan
dien eindeloozen stroom van menschen, wier hoofden plotseling
in den mist opdoemden en even plotseling weer verdwenen
droevige en vroolijke, schuwe en opgewekte gezichten. Zij traden
van uit de duisternis in het licht en van uit het licht in de
duisternis. Ik ben niet bizon der vatbaar voor indrukken, maar
deze sombere avond, en het zonderlinge van onzèn tocht
maakten mij zenuwachtig en neerslachtig. Te oordeelen naar
het gelaat van miss Morstan verkeerde zij onder denzelfden
invloed. Alleen Holmes was voor zulke onbeduidende invloeden
niet vatbaar. Hij had zijn notitieboekje geopend voor zich op
de knie liggen, en van tijd tot tijd maakte hij daarin bij het
licht der gaslantaarns aanteekeningen.
Bij het Lyccem-theater bevond zich bij de zij-ingangen
reeds een dichte menigte. Voor het gebouw bewoog zich
een stroom van rijtuigen, waaruit heeren met laag uit
gesneden vesten en dames met juweelen in het haar en
met kostbare doeken over de schouders geworpen, te voorschijn
kwamen. Wij hadden nauwelijks (ien derden pilaar bereikt, het
