B IN N ENLA N D. GEMENGD NIEUWS. Predikbeurten der lied. Herv. Herken. V A B I A. individu geplaatst in de gemeenschap De gemeenschap moet helpend optreden voor de verschillende individuen, waar uit zij bestaal. De individu moet zelf gevoel hebben, hoe groot of kiein zijn aanleg ook zij, moet in zekeren zin zelfstandig wezen en een eigen wil hebben. Maar hoe komt men aan een eigen wil Het ligt in den aard der zaak, dat de stoffelijke zelfstandigheid moet worden gewaarborgd. De eerste vraag is dus: kunt. ge ieder voedsel en kleeding verse haftan Wij zien velen, dien het aan het noodigste ontbreekt, do maatschappij moet zorgen dat dit verbeterd worde, en kan dit alleen doen door de wetgeving, die alleen eea gevolg is van den nood, wordt afge dwongen (in zedelyken zin) door de om standigheden, die daartoe persen en dwingen. Wy spreken niet van mensehen, die overal nonvaleurs zijo, ia alle stan den. De eea heeft heeft vaak het geluk met eigen middelen zijn karakter te vormen. De ander heeft de sSeuu van de geeseenaehap daarvoor noodig. Ieder die van goeden wille is, moet in staat worden gesteld brood en kleeding te verdienen. Kén middel is: betere ver deeling van de goederen, een goed loon voor goed werk. Daaraan kan de wetgever veel doen, hij k&n bepalen dat men geen misbruik mag maken van de ellende van een an der. De wetten zullen vaa zelve komen opdoemen en van zelf komen we tot meer homogeniteit tasschen arbeid en kapitaal. Ambachtsscholen, vakscholen en betere verdeeling van lasten, zijn andere mid delen. Dat moeten betalen degenen, die op dit oogenblik niet betalen. Wien zal het in de gedachten komen iemand over matig te belasteu De wet doet dat, ze vestigt privileges, een bank wet kort na de aanneming waarvan 25 percent werd uitgekeerd, spoorwegen waarbij rollend materieel werd overgenonien voor tonnen achats, dat wel materieel was, maar niet rolde. Carlyle vraagt„wat doet gij in den hof der arbeidzaamheid waar ieder, die niet werkt, steelt. Wee uwer, zoo gij antwoordt wij verzamelen onze tienden en bewaren ons wild.'' Werken moeten we allen, ook voos hen die met ons tot do gemeenschap behooren. De vroegere politiek zeide Staat heeft te zorgen, dat de een den ander niet hindert, anders pak ik hem inde nieuwere staatkunde zegt: we moeten elkaar steunen en sterken, om wat zwak is sterkte aan te doen. Ook de kleinste heeft recht op een menschwaardig bestaan. De verschillende verhoudingen der maatschappij moeten voortaan niet afgemeten worden, maar de verschillende belangen moeten in eikander grijpen. De Romeinen reeds zeiden het geluk van den Staat is de hoogste wet. Daartoe mee te werken moge ons genot en leering zijn. Als wy vooruit gaan op dien weg met de vryheidsvlag in top, zal de zon voor ons opgloren, die te iang achter de wolken was ver- 86holen. Bn de gelegenheid die gegeven wordt tot debat, betreedt de heer F. van der Goes uit Amsterdam, dea katheder. Hy drukt zijn leedwezen uit, dat spreker niet duidelyker is geweest. Hoe komt het toch, dat er zooveel tegenstrijdigs is tusschen de woorden en de daden van de Kamerleden Ik begrijp niet hoe het komt, dat meneer Liaftinck zoo vooruitstrevend is in zijne redevoeringen en in de Kamer een zoo treurig figuur maakte. Hij heeft gezegder moet meer geld zyn voor onderwijs. Waarom heeft hij dan gestemd vcor het regeringsvoorstel, waarbij aan j den veranderd in een wet, zal ik gaarne j genisstraf veroordeeld is, wegens ver- de minderjarig» koningin verkend werd met verkaippem meegaan. j duistering van verschillende door belas een som van 600,000 guldens Waarom i Ik neem het u niet kwalijk, dat utingschuldigen betaalde sommen tot een die dan niet voor het doel besteed, dat j eenigszins minachtend van mijn persoon j gezamenlijk bedrag van ƒ854,61, welke niet aan doen meneer Lieftinck straks op het oog had Het geloof, dat men art. 24 van de Grondwet forceert, als men daaruit leest, dat nu reeds moet worden vastgesteld hoeveel de koningin by bare meerder jarigheid zou krjjgea. Omstandigheden leidden er toe om te zeggen. Van het 10e tot 18e jaar zal de koningin zoo zooveel krijgen. Waarom heeft aaonsor Lieftinck de 2 moties niet gesteund, in Dec. 1888 gedaan door Nieuwenhuis tot afschaffing van de accijnzen? Waarom niet in Dec. 1880 gesteund de motie van afkeuring, over het iinaneieele regeeriagsbeleid van den Minister Hy heeft gesproken van slechte wo ningen ec van ellende geleden in dezen winter. Hij is in de gelegenheid geweest iets daarvoor te doen. Nieuwenhuis heeft voorgesteld een buitengewoon krediet te openen om den araeu eene bizondere uilkeering te geven. De heer Lieftinck heeft dat niet gesteund. Waar is :»eneer Lieftisck gebleven, in de zaak van Dr. Smit? Waarom toen geen motie van afkeuring gegeven Waarom gedoogd, dat Nieuwenhuis 7 maaaden in de gevangenis heeft gezeten Door dit elericale kabinet is voorgesteld de groote steden te verdeelee in districten, zoeals overal. Bij deze eenvoudige daad van rechtvaardigheid heb ik meneer Lief- tineks stem gemist. De heer Lieftinck antwoordende zegt: Tu8schen dea toon van de beide sprekers is nogal verschil. Ik heb gesproken met bescheidenheid en waardaering en ik weet niet, oi meneer v. d. Goes dat altijd heeft gedaan. Als ik als spreksr optreed, behoud ik mij de vryheid voor, te be handelen wat ik wil. Waarom ik heb gestemd voor het in komen van de kroon Ik verschil met moneer van der Goes ia appreciatie van art. 24 der G' W. Ik ben een vurij voorstander van de consütuticmeele mo narchie, niet republikein zooals Domela Nieuwenhuis. Ik wil mije volk bewaren voor de bloedige intrigues, die bomen zullen ais elke 3 jaar een president ven de Republiek meet worden gekozen. Maar Nieuwenhuis heeft het constitutioneel® koningschap willou aanraken met zijn voorstel. Als men op het inkomen der Kroon wil bezuinigen, vind ik dat spijkers op laag water zoeken. Ik heb geen meesters, ik volg Domela Nieuwenhuis niet en ook niet prof, Buys, die is cny veel te conservatief, Voor 15 jaar heb ik geld gegeven om arbeiderswoningen in Bolswarct te beuwen. Ik zit kier in eene combinatie om voor ©enige tonnen woningen te stichten. Hebt u ooit zooiets gedaan Domela Nieuwen huis wou alle aceijnsen afschaffen en door eene inkomstenbelasting vervangen. Ik heb met 5 anderen eeDe motie voor gesteld om de accynsen op eerste levens behoeften af te schaffen en te belasten het kapitaal in portefeuille. Dat is ver worpen. Ik heb alleen voorgesteld, te heeft gesproken. Maar ik wil graag, dat j hij, met zijn karige bezoldiging niet ka men ook van mij gelooft, dat ik eerlijk neade rondkomen, had gepleegd uit behoef- ben en te goeder trouw voor de volks- j te voor zijn gezin, vrouw en elf kinderen, zaak. I geeft den heer Hora Siecama te Drie- De heer Schram vraagt nog, of er j bergen aanleiding, in de Fisew een be niets te doen is tegen het alcoholisme. J roep te dosn op zyne ambtgenooten, om De heer Lieftinck antwoordt, dat volgens hem eene gave toe te vertrouwen, opdat die arme vrouw en haar elftal een stukje brood hebben, tot tyd en wyle dit „slacht offer van zyn ambt" weer iets zal kunnen verdienen. En voegt bij er bij laat ons dan ook hopen (en er het onze toe doen), dat de Staat er ee.lang voor zorge, dat uit het lyden des eenen, die het slacht offer is geworden van zyn ambt, het ver blijden van anderen ontkieme; laat ieder in zijn kring en naar zyn krachten doen wat hij kan direct en indirect om te voorkomen, dat er nog meer slachtoffers vallen. hem geene verbetering te wachten is, behalve van de beteugeling van den menseh door hemzelven. Met wetten krijgt men dat niet gedaan. Het komt maar weer neer op intensieve cultuur van den individu. Niemand meer het woord verlangende, dankt de voorzitter dea spreker en sluit de vergadering. Lat verandert. Voor de waarheid van 'tgeen ik je vertel, durf ik myn hoofd in pand geven. Je horloge ook? Hm zou ik me toch misschien vergissen De volgende veranderin- gen zijn gebracht in het personeel der rijksveldwacht ingetrokken de verplaatsing van den rijksveldwachter der 2e klasse (brigadier- majoor-titulair) J. Stapel, van Haarlem vnaar Purmerenaop verzoek eervol ontslagen, met ingang van 3 dezer, de rijksveldwachter dar 2e kl. (brig.-maj.- titulsir) J. Stapel, voornoemd te Haarlem; met ingaog va» 15 Febr. jl. de rijks veldwachter 3e kl. D. Haakman, te Haarlem; met 28 Febr. jl. do rijksveld wachter 3e kl. (brig.-titulair) D. Wesao- iiag, te Loosdrechtverplaatst met 7 dezer de rijksveldwachter der 3e kl. (brig.-titulair) C. D. Kaptijn van Ab- kouda naar Loosduinen. Door de financieele maat- schappij vaa nijverheid-ondernemingen te Amsterdam is aan Gedeputeerde Sta ten van Limburg cencessie aangevraagd tot het ontginnen van steenkolen in de gemeenten Voerendaal, Heerlen, Sckaes- bergh en Nieuwenhagen. „Iemand" weet, uit zekere bron uit sicherster zelfs, dat een Groninger heer, die reeds menige belangrijke ont- keeft gedaan op uatuurkundig technisch gebied, er nu in geslaagd is, eene methode te vinden om vereehe melk geruime» tijd in haar natuurlijken toestand en vrij van alie bacteriën en kiemen van bederf te bewaren, terwijl zij harea oorsprookelijken smaak be houdt en haas volle voedingswaarde. De berichtgever kan dit verzekeren, want bij heeft er zich zelf feitelijk van over tuigd. Eenige ondernemende landbou wers in Groningerland hebben zich met den uitvinder vere'enigd, om deze ont dekking fabriekmatig te exploiteeren. Wy lazen dit nieuws onlangs in een Hamburgach blad. Om de beteekenis van deze ontdekking of uitvinding beter te doen uitkomen, wordt er bij deeld dat de amsterdamsehe melkboeren hunne melk doopen, niet met zuiver water van de waterleiding b. v.. maar helpen. Ik heb zelf niets t JEerlykJDe paardenhande laars, gebr. Goldstein te Herfort (West- falen) hebben den burgemeester aldaar f 160 beschikbaar gesteld, voor den rechthebbende, die op de markt te Javer bij den verkoop van een paard f 160 te veel heeft betaald. Het waren drie hollandsche kooplieden, die het paard kochten. JS o n r ai t enplaag. Nab^' Norfolk heersahe een rattenplaag, die werkel$k fabelachtig groot is. Op een laadhoeve zijn bv. sinds October 11. 7554 ratten gedood ea nog wordt de vernieling van bat ongedierte voortge zet. Yeerloopig heeft de landbouwer reeds f400 m»6tcn bitalen aan de rat tenvangers van beroep. Volgens een dépêche uit Londen ligt tturnnin to Bridgeport zeer eenstig; ziek. De koning der humbug is thans 82 jaar oud. Te Orange by New-York werden onlangs proeven genomen, om de spraak der phonogrupiieu over ie brengen. Door d© „New York and New Jafee-y Telephone Company" werd de telephoon verbonden met den over drager van de phonograaf, en liet zich de or het centraal bureau verbieden met Trenton. Philadelphia, New York, Jer sey City en Boston. Verschillende phonograaf ey li aders werden ingeschakeld en de uitkomat was dat hes geluid van de phonograaf in al deze plaatse» dui delijk overgebracht was. Io elk der kan toren warea verscheidene electro- teohaiei aanwezig, die hunne volle tevredeaheid over de resultaten uitdrukten. met het bruinkleurige water hunner belasten de uitwonende industrieelen. Datgraehten, want hierbij behoudt de melk hare erêune witte kleur, terwijl helder is verworpen. Ik zou aan de zaak-Smit niets hebben toegedaan? Dat is onjuist. Wij hebben erover beraadslaagd on een onzer heeft daarover gesproken en «et groote hef tigheid. Ik heb daar toen siet meer over gesproken, dat was ounoodig. Een leeraar, van den Berg, te Heerenveen, is gecor rigeerd door Lobman, wegens politieke speeches. Ik was daartegen. Waarom ik niet voor de stedenwefi heb gestemd? Omdat bet eene partij wet was. Als de additioneel© artikelen wor- TE HAARL&V:. op ZONDAG 8 Maart 1891. Groote Kerk. Voorm. 10 ure, Swaan, 17e Lijdenstekst. Nam. 2 ure, Knottenbelt. 18e Lijdenstekst. '8 Av. 6 ure, Barbas. 12e Lijdenstekst. Nieuwe Kerk. Voorm. 10 ure, Hoog. 18e Lijdenstekst. Jans-Kerk. Voorm. 10 ure, J. H. Wiersma, pred. te Amsterdam. (Voor Smeding.) Woensdagavond 7 ure, Moeton. 20e Lijdenstekst. Bakenesser Kerk. (Voor de Kinderen.) Voorm. 10 ure, Hilbrander, godsdienstouderwijzar. Weutlsche Kerk. Voorm. 10 ure, Debry. Christelijk Gereformeerde G+meenta Gedempte Oude Gra;»!ii. Voorm. 10 ure, 's Avonds 5 ure, Mulder. Woendagavond 8 ure, Mulder. Kleiu Heiligland. Voorm. 10 ure, 's Avonds 5 ure, SchoteL Donderdagavond 7J£ ure, Schotel. Luthersche Kerk Voorm. 10 ure. Mees Donderdagavond 8 ure. Mees. Lijdensprediking. Kerk der Fereemgde Doopsgezinden. Voorm. 10 ure, Craandyk. Remonstrantse/is Kerk. Voorm. 10 ure, J. J. van Hille, pred. ta Zaandam. Kerk der Broederjemesr.ca. Voorm. 10 ure, Weiss. Donderdagavond 8 ure, Weiss. Noor donkerk RidderstraatJ. Nederd. Geref. Gem. (doleerende). Voorm. 10 ure, 's Av. 6 ure, J. Langhout. Ghr. bewaarschool Lange Heerenvest. Geen Bijbellezing. Lokaal in de Oranjestraat. Dinsdagav. 8 ure, J. M. Snethlage, pred. te Amsterdam. Bijbellez'ng. Lokaal van de Jongelingsvereeniging. (Lange Anuastraat.) Donderdagavond 8 ure. Knottenbelt. Bijbellez, water blauwe melk maakt. De gecon denseerde melk der Anglo-amerikaaosche fabrieken daarentegen is eigenlijk geen melk meer volgens het bekende vak blad jLa Nature is zij ongeveer van al hare vetdeelen beroofd en wordt er, by wijze van eomp*nsatie 25o/° suiker (of het 290ste deel daarvan als saccharine) aan toegevoegd. Het treurig geval van don gewezen klerk der directe belastingen te Bolsward, die tot zes maanden gevan- leder TieeH zyn gebrek. „Goed dan 1" riep een vrouw uit, die met haar man een twist had, „ik erken, dat ook ik mijne fouten heb." „Zonder twyfel," zeide de man. „Zoo," hernam de vrouw, „donk je dat „Dan zou ik wel eens willou weten welke Uit een kleine \eester (tot een deputatie van werkloozen)Wat willen jelui eigenlyk meDsehen Allen tegelijkWerk! Werk! BurgemeesterMaar daar begrijp ik niets van. Daar ken ik jelui toch Nfed&rd. Herv. Kerk„ 8ie»wefo3,«©BiV' Voorm. 10 ure, J. W. Knottenbelt, Pred. te Haarlem. BBeverwfps Voorm. 10 ure. J. C. Boon. Evang. Luthersche Ker/c. Voorm. 10 ure, K. A. Goulag. Doopsgezinde Kerk. Voorm. 10 ure, 3. Sepp. ®Ioeraiera#aai Voorm. 10 ure, J. D. van Arkel. Nam. 2j£ ure, J. D. van Arkel. SHccmsfede. 'Voorm 10 ure, J. Kuylman. ESil3 egosn- Voorm 10 ure, M. Buch)i Fest. HBettitriJb en Folaneit. Voorm. 10 ure, C. van Koetsveld C.Ez. Nam. 2% ure, C. van Koetsveld C.Ez. Doopsbedieuing. Santpoort. Voorm. 10 ure. J. vau Loenen Martinet. Spaarndavs. Voorm. 10 ure, H. J. Bergsma. felsen. Nam. 2 ure, de Heer Wagenaar, to IJmuiden, en H. Waardonburg, Doopsbedien ng. Nam. 8]^ ure, Zondagschoo1. %anctvoo?t. Voorm. 9 ure, A. E. van Deinse, pred. te Heemskerk. „O, die Zucerragadie Zucarraga I die ellendige Zucarraga Ik zou mijn huid niet voor de zijne geven. Voor wien hem doodt een fortuin 1" Hij ziedde van toorn, de tranen stonden in zijn oogen als hij zijn regimenten zag wegsmelten als sneeuw voor de zon.... Het was hem of al die dappere mannen, die dea weg be dekten, zijne kinderen waren, die hij verloor, die men voor zyn oogen vermoordde... En wie Zucarraga, de Basken van Zucar raga, de Carliston De oudo Garrigo had nog niet met spreken geëindigd, toen op dezo plaats, welke met troepen was gevuld en waar de avond daalde, zich een r-choono jongeling plaatste van groote gestalte en op ruwen toon zeide „Zult ge me geven wat ik vraag, als ik Zucarraga dood ?u „Wie zijt ge vroeg Garrido. „Een zoon van 't land, Juan Araquil. Een man die niet hang is om te sterven, maar die gezworen heeft, ryk te zullen worden." De generaal bezag den man van 't hoofd tot de voeten. „Gij zijt uit het land van Guipuzeos Waarom zijt ge niet bij het leger van Don Carlos „Omdat ik my aan niemand ter wereld iets laat gelegen liggen, behalve aan een vrouw, die ik bemin." „Uw verlooide „Ah, wanneer zij dat wasDeen eea pachtersdochter, te rijk voor mij die to awn ben en die geld wil om haar te kunnen trouwen". Het was bekend in 't land, dat deze Araquil een vurige liefde had opgevat voor de dochter van vader Chegaray, een flink land bouwer van Guipuzcea, die woonde tusachen Hernanï en het fort Santa Barbara op den weg van San Sebastian. Op Pepa, zyne dochtor, was de oude Chegaray trotsch. als eene Andalusische op hare juweelen. Hij ging per rij tuig, de paGhter, wanneer hij zyn doehter naar de vespers of naar de romériae geleidde. In de romerias wordt men verloofd, dikwijls zonder dat de ouders er iets van weteo. Al lachende en dansende is dat gauw geschied. Men verliest er zijn hart en geniet het leven. Er was destijds te Leyela, Diet ver van hier, in de vallei, daar ginds, een mooie groote knaap, die om de jonge meisjes fladderde, en die inderdaad alle eigenschappen bezat, die de vrouwen be haagden, maar niet één van die, welke den ouders aangenaam zijn. Het was die Araquil, die daar juist zijne begeerten aan den ouden generaal-Garrido had bekend gemaakt. Een vroolijke jongen, altijd op gekheid uit, een uitstekend balspeler, vlug, handig, goed scher mer, een waaghals, die de stieren doodde in de geïmproviseerde uovilladas als een espada van professie, gereed ooa zich bij de eerste beste gelegenheid aan een kogel te wagen of een ander gevaar lijk stuk uit te voeren. Daarbij eea houding als een vorst, elegant als een ridder, reet. geschoren kin, met een hercules-gestalte ea banden als die vau een vrouw. Overigens geen ceDt ep zak, levende van de hand in de taod, nu eens van den prys van een balspel gewonnen op die van Bilbao of Toiosa, dan eens van een weddenschap, aangegaan met de toreros, waarmede hy zich in den wedloop of op het mes waagde.... ja en dapper ook Eens, te San Sebastian, kon de vermoeide cuadrüla er maar Diet in slagen een stier te dooden, het was een zwart, woest dier, welke het bloedig schuim uit don bek kwam. Juan Araquil begon te fluiten en de lieden ia den circus, toeschouwers en toreros, riepen „Welnu, in de arena dan, in de arena!" Juan aarzelde niet.... Hy staat op, springt omlaag, grijpt een degen, men verwacht den groeten dwaas ieder oogenblik met opengereten buik op don gA'ond te zien vallen, maar hij, zich voor den stier plaatsende, ziet hij hem fiks in de oogen, hij lacht hem uit, balanceert den zwaren degen in de vuist, zoekt de plek, waar hij hetn zal treffen en zooals een Tato of Lagartyo zou hebben gedaan, stoot hij het wapen diep ia den vetten hals van het woest® dier, dat als door den bliksem getroffen nederzinkfc, terwijl Juan Araquil zich naar de toreros wendt en steeds glimlachend zegt„Ge ziet, bet was niet moeilijk Maar dat was nog niet alles. Zij waren woedend, de toreros, woedend van toorn, toen zij de kreten der menigte hoorden, de bravos die Araguil begroetten es het gefluit aan 't adres van dan espadazij omringen Araquil, willen hem rekenschap vragen va13 zijn vormetelheid od, zoowaar, hem een poets spelen. Welnu good* Araguil ziat op de hem omringenden neer. Hy neemt oen aanloop, springt over hot hoofd van den torero, die het dichtst bij hem is, bereikt de palliesadenklautert er vlug als een kat over heen en Iaat dea woesten troep, di» hem een oogenblik te voren bad willen neervellen of verworgen, verbluft staan. Des avonds vocht hij op het mes achter den cireua met een der toreros, die hem zijn wapen tot aan 't hecht in de borst stiet. Juan Araquil moet veertien dagsm lang het bed houden, maar daarna bemerkt men niets meer aan beca. Hij was gereed om nog een stier te dooden, staar ditmaal zoo noodig ni8t ©en torero erbij. Wanneer zij gewond warden, «nze toreros, dan boteekent dat mets. De gaten groeien weer diebt e« hun huid geseest weer en een maand later vindt mea ze weer t-erug met de espada of de bttnderillo in de hand. Juan Araquil tras weder hersteld, gestaald door do wond, die hij had ontvaDgen een messtoot of een stokslag was voor hem hetzelfde, een ijzeren kerel, een echte Bask. Eens had die mooie vijf en twintigjarige jongeling, die bemind geworden was, zonder zelve te beminnen, op een romeria te Leyela, }t was Maandag van Paschen, e«n jong meiajo ontmoet, dat hij evenals de andore, uitnoodigde tot den dans. Het was Pepa Che garay, Juan en Pepa onthielden die eerste ontmoeting, waarby de muziek van den guitarero des zang en de glimlachjes begeleidde, die bedwalö39ndoF was dan de cider. Sedert Maandag van Paschen was Juan Araquil gewoonlijk zoo vroolijk, woest geworden, hij sprak weinig, he: duiveltje der liefde had hem te pakkon, zonder dat vader Tiburüïo Chegaray er iets van bemerkte. Zij droomde slechts van hem, hij dacht sleehts aan haar. Hy was zoo droevig als een tuin zonder bloemen en de liefde maakte hem kittelcorig. Waarom Omdat kij geen duro op zak had en Pepa rijk was en vooral omdat die ijzeren scheidsmuur van vader Tikurcio, aan zijne doehter gezegd had dat hij haar nooit, nooit zou geven aan een man, die niets anders bezat dan zijn raket en bal..... Wordt vervolgd.)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1891 | | pagina 6