NIEUWS- EN AD V BETEN TIEBLAD.
De Schat van den Radjan.
8e Jaargang. Dinsdag 24 Maart 1891
No. 2369
A BOE NEM EN TSPKIJS
FEUILLETON.
Directeuren-Uitgevers 2, PEERJBBOOM en 2, Br AVIS.
Hoofdagenten voor ktt buitenland'. Compagnie Genét ale de Fublicite Jtzrangère O. L. Fsti.JijC A Co., JÖIiF F. d O 2vA>'-, 6:-cc., Furtjs 'dibit Faubourg Men! ma? Ire.
Voor Haarlem per 3 maanden1,20.
I ranco door het geheele Rijk, per 3 maanden 1,65.
Afzonderlijke nummers. 0,05.
ADVERT EK TIÉN:
vas 15 regels 50 Cents; iedere regel meer 30 Cents.
Groote letters naar plaatsruimte.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen,
BureauKleine Houtstraat No. 9, Haarlem. Telefoon na:aiuer 122.
Abonnementen en Advertentie worden aangenomen doe
onse agenten en door alltffbóekbardelajcen en courantkr*.
STABSNIED WS.
Haarlem 23 Maart 1891.
VERGADERING van den Raad. der ge
meente Haarlem, op Woensdag 25 maart
1891, des namiddags ten 1 ure
Dc volgende stukken ea punten zullen
aan de orde worden gesteld.
1, Mededeelingen en ingekomen stuk
ken Verzoek om gratificatie van Wed.
J. Doek; 2. Voorstel B. en W.W.
ruiling grond hoek Parklaan en Tuin
straat, mot advies comm. v. fin.3. Idem
idem. adres directrice meisjesschool mid
delbaar onderwijs, om eene vaste jaar-
iijksche uitkeering in geld, in plaats van
het genat van vrije woning4. Idem
idem. bezwaarschrift kiezerslijsten5.
Idem idem. verbouwing raadhuis 6. Idem
idem. wijziging bouwplan open gronden
in hot Scaoterkvrarfcier7. Idem idem.
regeling vergoedingen diensten gemeente-
reiniging 8. Idem idem. toelating kin
deren uit naburige gemeente op open
bare scholen alhier9. Idem idem. be
titeling nieuwe straten 10. Benoeming
gemeente-geneeskundige 11. Herbenoe
ming gemeente-heelkundige .12. Happart
opzichter gasverlichting over Februari
13. Voorstel B. en W.W. versterking
onderwijzend personeel Middelb. Meisjes
school.
Stukken van den toad.
De afd. Haarlem van het Ned. Ond.
Genootschap verzoekt van dea Raad, om
bij de aanhangige trakiementsregeling
der onderwijzers hier ter stede, vooral
de aandacht te willea vestigen op de
financieele belangen van diegenen bij wier
aanstelling het bezit van de hoofdakte
verplichtend is gesteld.
B. en W. zeggen, dat dit adres en
dat van den Bond v. Nederl. Onderw.
hun geene aanleiding geafü, om op hun
voorstel terug te komen.
B. en W. stellen voor het Raad
huis te verbouwen en wel aldus
Langs de Paadpoert, ingang Zylstraafc,
kan eea nieuw gebouw verrijzen vaa
ééne verdieping hoog, ingericht voor bu
reaus van der. gameente-ontvsnger en
ibewaarderswoiiing, terwyl de tegenwoor
dige Raadszaal vergroot zal WGrden door
het wegbreken van kasten ea echoor-
steenen.
De bij de laatste volkstelling voor deze
gemeente verkregen uitkomst., doet na
melijk ingevolge art. 4 der gemeentewet
het aantal Raadsleden met 6 vermeerderen.
De voor die nieuwe leden voreischte
plaatsruimte, «ie thans ontbreekt, is op
de aangeduide wijze te vinden, terwijl
een gedeelte van het tegenwoordige bu
reau van den gemeente-ontvanger kan
worden is gericht tot kleedkamer.
Do ontvanger verkrijgt drie kamers
en een brandklqis in het nieuwe gebouw
aan de Pandpoort. De bewaarder, wiens
tegenwoordige woning veel te wenschen
overlaat, verkrijgt de ovarige ruimte van
dat gebouw, die alleszins voldoende io.
Eeoe afzonderlijke bewaarders woning voor
de poli tie-bureau 5 vervalt en de el.angen-
wagen en brancard worden verplaatst
naar do Groote Markt, naast de groote
trap van het Raadhuis.
De plaatselijke secretarie (afdeelïng
algemeene zaken) wordt vergroot met
één lokaal en wel met dat. hetwelk thans
in gebruik is voor do nationale militie
en schuttery.
Deze afdeelitig verhuist naar het daar
naast gelegen lokaal, dat veel in fri.sch-
heid zal winnen docr de afbraak van
het thans op korten afstand daartegen
over liggend gymnastieklokaal.
Ingekomen is van den Heer Overste
der vereeniging //Broeders van Barmhar
tigheid van Johannes de Deo", oen ver
zoek oin volgens een daarbij gevoegde
eituatieteekening te mogen bouwen een
Liefdegesticht op een weiland bij de
Maarten van Heemskerkstraat. Adressant
wil een gedeelte gronds aan de. gemeente
afstaan voor straat.
B. en W. stellen voor, dit verzoek toe
te staan, op voorwaarde, dat adressant
verkrijge dat ook een daarnaast gelegon
stuk grond, toobehoorende aan //Het On
derling Crediet", te Rotterdam, aan de
gemeente voor straat worde afgestaan,
omdat anders in de toekomst een onge
regelde toestand zal ontstaan.
B. en W. stellen voor, ora naar aan
leiding van een adres van de afd. Haar
lem der Nederl. Vereeniging tegen de
Prostitutie, gesteund door een adres van
171 ingezetenen, houdende verzoek om
verbetering van het Stads Armen- en
Ziekenhuis, te besluiten
lo. de lijders aan syphilis en scabies
niet meer in het Stads Armen- en Zie
kenhuis, maar in het St. Elisabeths-Gast-
huis te verplegen en ook tijdeiyk krank
zinnigen daar op te nemen
2o. de lokalen, waarin die lijders vroe
ger in het Stads- Armen- en Ziekenhuis
werden verpleegdby dat gebouw te
voegen
3o. aan het St. Elis.-Gasthuis ter ver
pleging van bovengemelde zieken, drie
barakken te plaatsen, te zamen kostende
ƒ13000.
B. en W. stellen voor eene conversie
van het restant eener 4 parcentsgeldlee-
ning van 1881, groot 160,000 en t8vens
om aan te gaan eene geldleenïng van
ƒ350,000, deels voor die conversie, deels
lot goedmaking van verschillende bui
tengewone publieke werken van den dienst
1S90 en 1891.
Goedkeurend ad vis eer on B. en W. op
een verzoek van H. W. E. Struve, alhier,
om alsnog op de kiezerslijsten te worden
geplaatst.
In de Donderdagavond gehouden ver-
tgadering der Vereeniging tot bevordering
van fabriek- ea handwerknijverheid te
i Rotterdam, voorzitter do heer I. A. M.
J Bekking, trad aio spreker op de heer
j E. von Saber, directeur der toekens.êhöol
Ivoor kunstnijverheid te Haarlem, en wel
mot een voordracht over //De kunstDy-
verheid in verband mei den toestand in
i Nederigiod".
i De wanden der zoal prijkten met een
j groot aantal fraaie plaatwerken op het
gebied der kunstambachten, vervaardigd
I in de kunstisdustrieschool te Haarlem,
terwijl tevens door tussehonkomst van
i den heer J. vaa der Schilden te Rot
terdam een aantal prachtvolle meubelen
van zijn fabrikaat in antiekon stijl aan
wezig waren, ean en ander strekkende
tot verduidelijking van het gesprokene.
De spreker verdeelde zijne rede in
twee afdoelingen, ais le be ambachts
nijverheid in het algemeen en 2c de
kunstnijverheid in het bizonder.
Spr. begon met te wijzen op de mid
delen, die moeten worden aangewend om
do ambachtsnijverheid in het algemeen
te verbeteren, eea zaak waarover reeds
veel geschreven en gesproken ie, maar
waarvoor nog zoo veel gedaan moest
worden. Vöóraï ih/daa&oe noodig' ver
betering van het ambachtsonderwys,
waardoor voor vele jongelieden nieuwe
bronnen van inkomst zullen geopend
worden.
WaDnecr men een blik slaat op den
tegenwoordigen toestand, dan vindt men
nog tal van gebreken, hetgeen vooral
ook aan het licht trad tijdens de Pa-
rijsche tentoonstelling, waar Nederland
zelfs met tal van kleinere staten niet
kon wedijveren, en waar alleen de schil
derschool een goed figuur maakte.
Dit bleek ook bij de haagsehe ten
toonstelling, waar slechts enkele goede
kunstproducten waren ingezonden. Vooral
in Engeland is het kunstonderwijs op
j een goede leest geschoeid, zooals daar
de porselein-, papier- en 'tapijtfabrieken
bewijzen.
Goed ambachtsonderwys is noodig om
in een en ander te voorzien, en waar
tegenwoordig van de leerlingen zooveel
misbruik wordt gemaakt, zou men in
enkele opzichten zelfs ook den toestand
der gilden terugwenscken.
Een nieuwe regeling van het leer-
lingenstelsel ia dan ook ten zeerste noo
dig. Ook Frankrijk moge men daarbij
ten voorbeeld nemen, waar algemeene
ambachtsraden govormü worden, welke
j onderzoek in de fabrieken zelve instellen.
Eerst dan is het mogelijk de leerlingen
tot goede werklieden te vormen.
Na do pauze stond spr. meer ia het
J bizonaer bij de kunstnijverheid stil. Hij
wees er op dat het groote publiek deze
te weinig is toegedaan. Hoi beschouwt
deze nog als te kostbaar en onpractasch.
De beoefenaars vinden dus geen zeer
grsotc waardeering hetgeen niet beraoe-
j dïgend is. Dc zonderlingste begrippen
ireden ten opzichte der kunstnijverheid
aan het licht en daarbij komt nog dat
j er schaarachte is aaa omwikkelde jonge
lieden om haar to beoefenen, betgeen
I zeer to betreuren is.
i Spreker vrees op het rauwe verband
dat bestaat tU38chen de kunstambachten.
Er valt dan ook op het gebied van de
kunstnijverheid, nl is er eenige verbe
tering te bespeuren, nog veoi te doen.
Vooral ook mag men het oog niet ge
sloten houden voor het role schoone dat
vroegere tijden hebben opgeleverd, wil
mes thans tot goede resultaten komen.
Er ten slotte op wijzende, op welke
wyze het onderwijs in de kunstnijver
heid moet bevorderd worden, prees hij
vooral aaa het oprichten van kunat-
industriescbolen, het heuden van ten
toonstellingen, enz.
Daardoor zal het mogelijk zijn, de
kunstnijverheid weder te doen herleven,
en ook Nederland daarvan de goede
vruchten te laten plukken.
De voorzitter dankte in warme woor
den den spreker voor zijne boeiende
voordracht en deelde de door hem uit
gesproken wenschen voor de herleving
der kunstnijverheid in ons laud.
Daarna sloot hij de vergadering.
(N. R. O.)
Door de verschillende afdeelingen der
liberale kiesvereeniging «Veluwe", hoofd-
kiesdistrict Apeldoorn, zijn op het gros
van candidaten voor het lidmaatschap
van de 2e Kamer gebracht: mr. H. Ph.
de Kanter en E. H. Kielstra.
Do toestand van den beer A. van
Stralen, lid van Ged. Staten, is nog niet
vooruitgaande. In den afgeloopen nacht
was de zieke rustig en had hij minder
pijn, doch hij blijft zwak.
Op het eerstvolgende Bachconcert zul
len optreden de bekende violist A. Brods-
ky, en het orkeBt onder directie van den
heer W. Kes uit Amsterdam.
Naar wij vernemen, mag de pas op
gerichte operetten-vereeniging //God
Amore" zich in veler sympathie ver
heugen. Reeds een zeventigtal kunstlie
vende leden toch hebben zieh reeds aan
gemeld.
Vrijdag, den 17en April, za) de eerste-
uitvoering plaats hebben. Alsdan zullen
worden uitgevoerd //Incognito" of «de
vorst tegen wil endank" en //Deprinses
van Kannibalië", beide in twee bedrijven.
Do 'vorige zoo welgeslaagde uitvoering
vair. //Incognito" is een waarborg, dat
de kunstlievende leden en hunne dames
ook thans eeuen gonotvollen avond heb
ben te verwachten.
Wij ontvingen heden een door de
Nederl. Heide-Maatschappïj uitgegeven
brochure, getiteldOnderzoek naar de
duinbeplaniingen in Jutland en langs de
Oostzee.
Op den achterkant van het omslag
WGrdi ieder eigenaar van woeste gronden
die deze wil verkoopen, verzocht zich te
wenden tot don directeur der maatschappij
te Wageningen.
Wij komen in een volgend nummer
op dit boekje terug.
Zaterdag avond zijn de Gebr. Gerber,
makelaars in effecten alhier, gearresteerd
en aaar het huis van bewaring overge
bracht.
Nader vernemen wij dat hunne arres
tatie in den laten avond van Zaterdag
jl., is geschied ter zetke van verduisterin
gen van gelden enz. in de uitoefening
van hun beroep gepleegd, en zijn zij, na
een eerste verhoor in het Paleis van
Justitio te hebben ondergaan, Daar het
Huis van Bewaring alhier overgebracht.
Zondag nacht, ten ruim half vijf ure,
is een hevige brand uitgebroken in het
atelier van den beeldhouwer F. L.
Straeké, dat gelegen is naast zijn woning
aan deD Koudeuhorn, no. 82rood. Deze
werkplaats is geheel uitgebrand. Het
buis is door de brandweer behouden.
De kunst8chade is belangrijk, daar een
aantal modellen voor beeldhouwwerk zija
verbrand het overige was verzekerd.
De oorzaak van den brand is onbekend.
Rechtszaken.
Do Arrondissements-Reehtbank alhier
heeft in eene buitengewone zitting, bij
vonnas van 23 Maart 1891, in staat van
faillissement verklaard de firma C.
Gerber Jr. en hare firmanten Carel Ger
ber Jr. ea Abraham Gerber, comtnission-
nairs in effecten te Haarlem, met ingang
van 21 Maart 1891. Benoemd zijn tot
Rechter-Commissaris de rechter mr. J.
de Clercq van Weel en tot curator jhr.
mr. F. W. van Styrum, advocaat en
procureur alhier.
Nar het eng els ch
A. CONAN DOYLE.
24)
HOOFDSTUK IX.
Een kink i?i den kabel.
Dit was echter niet het geval. Er kwam geen bericht van
Wiggins noch van de anderen. Alle nieuwsbladen wijdden een
artikel aan het treurspel van Norwood. Zij waren alle vijandig
gestemd tegen den ongelukkigen Thaddeus Sholto. Er werden
evenwel geen nadere bizonderheden vermeld, uitgezonderd, dat
er den volgenden dag een verhoor zou plaats hebben. Dien
avond wandelde ik naar Camberwall om aan de dames te ver
tellen, dat onze pogingen nog vruchteloos waren gebleven; bij
mijn terugkomst vond ik Holmes in een sombere, gemelijke
stemming. Hij gaf nauwelijks antwoord op mijn vragen en hield
zich den ganschen avond bezig met een onbegrijpelijke, schei
kundige analyse, waarbij hij verscheidene retorten verhitte en
stoffen uit den dampvormigen toestand in den vloeibaren
toestand overbracht, terwijl er zich op het laatst in het vertrek
zulk een heerlijke reuk ontwikkelde, dat ik daardoor bijna uit
de kamer werd verdreven, In den vroegen morgen hoorde ik
het gerinkel van glaswerk, waaruit ik afleidde, dat hij nog steeds
met zijn proefneming bezig was.
Eenige uren daarna werd ik plotseling wakker en zag ik hem
tot mijn groote verbazing naast mijn bed staan, gekleed ineen
grof schippersgewaad, met een pijjekker aan en een groote^
roode das om zijn hals.
z/Ik ga de rivier langs, Watson. Ik heb er lang over nage
dacht en zie daarin nog de eenige kans. Ik kan het in ieder
geval beproeven."
„Ik kan u toch zeker wel vergezellen?" zeide ik.
z/Neen, gij kunt mij van meer dienst zijn door hier als mijn
zaakgelastigde te blijven. Ik ga met tegenzin, want zeer waar
schijnlijk zal er ieder oogenblik bericht komen, hoewel Wiggins
gisterenavond aan den goeden uitslag wanhoopte. Ik zou gaarne
willen, dat gij alle brieven en telegrammen, aan mij geadresseerd,
opendet, en dienovereenkomstig naar eigen goedvinden handel-
delt. Kan ik daarop rekenen?"
z/Zeker."
wIk vrees echter, dat gij mij niet zult kunnen telegrafeeren,
want ik kan u volstrekt geen bepaald adres opgeven. Wanneer
ik echter gelukkig ben, zal ik niet lang uitblijven. Ik wil niet
terugkomen, zonder iets naders te hebben vernomen."
Ik was aan het ontbijt, maar nog was er geen bericht geko
men. Toen ik echter den //Standard" opensloeg, zag ik, dat er
weer een artikeltje aan de bewuste zaak werd gewijd. ;/Wat be
treft het treurspel van Upper Norwood", las ik, «hebben wij
reden om te gelooven, dat de zaak ingewikkelder en geheim
zinniger zal worden, dan eerst werd vermoed. Bij een nader
onderzoek is het duidelijk gebleken, dat mr. Thaddeus Sholto
niet schuldig kon zijn in deze zaak. Hij en mrs. Bernstone zijn
beiden gisterenavond op vrije voeten gesteld. Men heeft ons ech
ter verteld, dat de politie de ware schuldigen op het spoor is,
dank «ij de slimheid en geestkracht van den welbekenden mr,
Athelney Jones van Scotland Yard. Meerdere arrestaties worden
ieder oogenblik verwacht."
«Dat is tenminste in één opzicht een goede tijding," dacht
ik. //Vriend Sholto is weer in veiligheid lk zou wel eens willen we
ten, hoe zij den waren schuldigen op het spoor zijn gekomen, al
hoewel het een gewone uitdrukking schijnt te zijn, wanneer de
politie een domheid heeft begaan."
Ik wierp het nieuwsblad voor mij neer op tafel, maar op het
zelfde oogenblik viel mijn oog op een advertentie. Deze luidde
als volgt:
«Vermist. Een ieder, die inlichtingen kan geven omtrent
Mordecai Smith, schuitenvoerder, en zijn zoon Jem, die verleden
Dinsdag, ODgeveer drie uur 's morgens, Smith's Wharf hebben
verlaten in de stoombarkas «Aurora", zwart met twee roode ran
den, pijp zwart met een witten rand, zal als belooning vijf pond
ontvangen. Zich te vervoegen bij mrs. Smith, Smith's Wharf of
aan 22 ib Baker-Street."
