Er zijn nog vragen over de wijze van stemming. Men zegt het moet zijnper soonlijke invulling van een stembiljet, met geheime stemming. Maar verstaat men daardoor, dat men in een hokje aan het Btadhuis op een stukje papier de namen van misschien 18 candidaten zou schrijven Maar hoelacg moet dat wel duren In België en Engeland vinnt men in zoo'n hokje een lijst met al de candidaten en zet een kruisje achter de namen, die meu hebben wil. Er zijn groote voorstanders van pro- portioneel-stemmingec. Voor het kiezen van leden van de Kamer acht ik dat een bezwaar. Bij aigemeene verkiezing is dat heel mooi, maar als er maar eén ver kozen moet worden, valt dat in duigen. Vijf jaar geleden kwamen we er met ons elven in en nu zijn er nog maar 3 van over. In 3 jaar hebben we 18 ver kiezingen gehad. Bovendien hecht ik veel aan kleine districten, waar men den vertegenwoor diger beter kent. In groote districten stemt men altijd het lijstje, niet de per sonen. Als 6r met het proportioneel stelsel een proef moest genomen, dan zou dat bij den gemeenteraad kunnen geschieden. Er zij a vela landen met algemeen stemrecht, waar de toestand der arbei ders niet veel beter geworden. Die verbetering verwacht ik eerder van de aansluiting der arbeiders zelve. Verbe tering van lot en van verhoadingen zal iedere kring het best verkrijgen door onderlinge aaneensluiting. De Staat moet op versthillende punten tusschen beide treden efoor toezicht op fabrieken, toezicht op den arbeidsduur. Ik aoht het mogelyk en zalfs noodzakelyk voor sommige bedrijven, dat de Staat een normalen arbeidsdag vaststelle, ik weet niet van hoelang, 8, 9 of tien uur. Het kemt mij voor, dat men zal moeten komen tot een inkomstenbelas ting van rijkswege. Het ryk hoeft veel meer hulpmiddelen tot taxatie van het vermogen, dan de gemeente. De laatste kan dan opcenten nemen. Een kwart k een derde wordi geerfd in do zylinie en als dat hooger werd balast, kwam een groot deel van een vermogen door voort durend overspringen van de rechte Jijia in de zijlinie, aan den Staat. Door de Regeeriag is ingediend een wetsontwerp, ©m te helpen in don finan- cieelen nood van vele gomoenten. Een bezwaar daartegen is, dat aan de ge meenten worden overgedaan de opcenten op de patentbelasting. Daardoor zou men die belasting nooit kwijtraken* Bovendien kwam het mij voor, dat de wet hoofdzakelijk werd gemaakt voor Friesland en Amsterdam en dat andere gemeenten er niet bizonder door werden 'geholpen. Ik heb gezegd, dat een deel van de successiebelasting op onroerend goed moest kamen aan de gemeente, waar die liggen. De grondbelastiug vermin deren wou ik niet, en ik ben het i i zoover eens met de voorstanders van landnationalisatie, dat het bezit van grond een monopolie is. Maar verminde ren van grondbelasting is een cadeau aan den tegenwoordigen eigenaar. Nederland moet niet den weg der reactie op. Een klein land, als ons land, moet aan het hoofd blijven der bewe ging. Daarin zie ik meer heil, dan in groote legers, en dan zal ons vaderland, welke gevaren het ook dreigen, niet ondergaan. Na een kwartier pauze vraagt de heer W. Meijer aan den inleider, wat hij denkt van de landbouwwetgeving, die in de laatste 25 jaar braak heeft gele gen. Eene commissie heeft iu korten tijd gegevens verzameld en geconsta teerd, dat de 1 andbouw in nood verkeer de, niet het minst door den druk van den Staat zelf. Nu heeft de Staat daaraan niets gedaan, dan de grondbe lasting met een millieeu verhoogd. De heer Cohen zegt, dat de heer Sanders zijdelings heeft verklaard, sprekende van do pensioenregeling, dat al wat van sociaal- democratisehen kant komt, niet goed is. Arbeidswetgeving is vooral goed voor den arbeidgever. Waarom heeft u in die 5 jaar niet eens een successiewet voor gesteld U is een kranig staatsman en een oolijke grappenmaker. Maar zoo goed als u het aigemeene kiesrecht koddig voorstelt, kan ik het met het tegenwoor dige kiesrecht doen. Als de gemeente Haarlem scholen moet bouwen voer kin deren van werklieden, profiteert zy ook van die gezinnen. De spreker, den heer Meyer antwoor dende, zegt dat hij het verslag van de commissie van den landbouw zooveel mogelijk heeft gelezen. Ik had wel gewild, dat die commissie wat uitvoeriger was getreden in de middelen van redres. Aan den heer Cohen antwoordt spreker, dat hy er niet om geeft of iets van sociaal-dernocratischen komt of niet. Waarom ik niet eens een wet over suc cessie heb gemaakt? Dat is juist zoo iets verbazend moeilijks, dat kan nie mand alleen. Dat is nog maar alleen gebeurd met het wetje-van Houten en met den wocderkuil van meneer Reekers. Ik heb volstrekt niet eenig kiesrecht of eenigen kiezer belachelijk gemaakt, maar alleen bedoeld te zeggenmaak de uit oefening van het stemrecht zoo gemak- elijk mogelyk. Meneer Cohen vindt het verkeerd, dat ik liefst de dingen aanpak, waarbij de miti6te tegenstand is. Maar daar blijf ik bij, liever dan met het hoofd tegen den muur te loopen. De heer J. F. L Bakker vraagt, wel ken weg diegenen moeten inslaan, die geen kies- of stemrecht hebben, om tot verbetering te komen. De heer Terstraeten is goed vader lander, maar zou de grenzen willen weghebben, omdat die millioenen men- schenlovens en millioenen gelds kosten. Den heer Bakker antwoordende, zegt de heer Sanders, dat men voor algemeen kiesrecht moet verkrijgen herziening van de grondwet. Wat den heer Terstraeten betreft, ik hoor gaarne dat hij geen kosmopoliet is, als ik bedoelde. Ook ik vind den oorlog een grooten gruwel. Den heer P. Heyting heeft het eenigs- zins teleurgesteld, dat de spreker over de legerwet niet heeft gesproken. Wel weet hij uit de verslagen, dat de heer Sanders tegen het stelsel is der regee ring en liever het zwitsersche stelsel zou zien ingevoerd. Maar is het niet gevaar lijk, daarom tegen het regeeringsvoor- stel in t® gaan? Vaak is le mieux l'ennemi du bien. Wat de onderwijskwestie betreft, ieder kent de houding van den heer Sanders by de behandeling van de wet op het lager onderwijs en die de kerkelijke bladen leest, weet, dat het volstrekt geen denk beeldig gevaar is, dat spoedig de zaak van het onderwijs weer ter hand wordt genomen. Nu zou ik van meneer Sanders willen weten, of hij ook bij miüdelbaar en hooger onderwijs evenals bij het layer onderwijs, de kerkelijke partijen ter wille zal zaju. De heer Sanders antwoordtMijn be zwaar tegen het regeeringsstelsel over de legerwet is, dat de Kamer discu- teerea gaat, hoe ze het wil in orde ma ken, maar niet wat ze wil in orde ma ken. Dat heet de paarden achter den wagen spannen. Wat de onderwyskwestie betreft, wij hebben door aanneming van dit compro mis, een einde gemaakt aan de vertra ging van alle andere belangrijke kwea- tiën ea die de aandacht van het volk van andere sociale kwesties afwendde. Daarom heb ik geen berouw over mijn stem. Ik geloof niet, dat de kerkelijke partijen meer zullen vragen, omdat de Regeering gezegd heeft dat het haar plan niet was, diezelfde principes als op het lager, ook op middelbaar en hooger onderwijs toe te passen. De heer Heyting boude my dus ten goede, dat ik mij niet begeef in proble matieke bespiegelingen over problema tieke kwesties. De heer De Clereq constateert, dat meneer Sanders is voor dadelijke uitbrei ding van kiesrecht zoover de grondwet veroorlooft, met geheime stemming. BINNENLAND. Hare Majesteïtde Konin gin-Regentes en de Koningin zullen den 5en Mei Gersau verlaten en den 6en iVCei 's morgens, omstreeks 10 uren, op het Loo aankomen. H. M. de Koningin-Regen- teB heeft bepaald dat de grootofficieren en kamerheeren onderling naar datum van benoeming zullen blijven gerang schikt, onverschillig of zij zijn benoemd tot het huis van wijlen Z. M. den Koning, of by dat van H. M. de Koningin. De kamerheeren in buitengowonen dienst van wijlen Z. M. den Koning, be houden hunnen titel als zoodanig. OFFIC1EELE BERICHTEN. Bij kon. besluit zyn benoemd tot kan tonrechter te Hulst mr. P. W. va ft Alphen, thans griffier bij het kanton gerecht te Delft, en tot kantonrechter te Bolsward, nar. R. P. Cleveringa Az., thans griffier bij het kantongerecht te Assen. BS kon. besluit is op verzoek eervol ontslag verleend aan jhr. N. J. Calkoen als kantonrechter-plaatsvervanger in bet kanton Ommen en aan L. H. Dijkhuis, als burgemeester van Ulrum, beiden met ingang van 1 Mei, en aan J. B. Derieks, als notaris te Winterswijk, met ingang van 1 Juli. Bij kon. besluit is G. H. Verboon benoemd tot burgemeester der gemeente Ierseke. Bij kon. besluit is aan ds. J. Barger, pred. by de Herv. gem. te Harlingen, vergund aan zyne catechisanten onder wijs te geven in vak a van art. 2 der wet tot regeling van het lager onder- wys. Bij kon. besluit is, met ingang van den lslen Julia aan den opzichter der magazijnen by 's rijks werf te Hellevoet- sluis J. E. Broek, wegens meer dan vijf en vrjftigjarigen ouderdom, by meer dan tienjarigea dienst, eervol ontslag uit 's rijks dienst verleend, onder toekenning van het pensioen waarop hij volgens wettelijke bepalingen aanspraak heeft, b bevorderd tot opzichter der magazyaen by 's werf te Hellevoetsluis, de lste be waarder bij de magazijnen bij die werf, J. F. Schooft. Bij kon. besluit ie benoemd bij het personeel van den geneeskundigen dienst der landmacht, tot officier van gez. le kl., de official' van gez. 2e kl. dr. E. Halbertsma, van dat personeel. Bij kon. besluit is aax:gewozen als voorzitter van den raad van toezicht op de rijkspasÉspaarbank de heer mr. F. S. van Nierop, lid van dien raad. Bijt kon. besluit is benoemd tot in specteur der telegraphic in aigemeene» dieast, ter standplaats 's-Hage, A. Kruyt, thans commies bij het departement vao waterstaat, handel en nijverheid. Do Staatscourant behelst do goedkeu ring op de statuten der volgende ver- eenigioge», erkend volgens de wel; van 22 April 1855 De Wageningsche werk verschaffing te Wageningen en Haarlem- 8che Amateur fotografen-club, te Haar lem. De gewoae audiëntie van den minis ter van Marine op Vrijdag 1 Mei, eta die van den minister vanWaterstaat enz. op Zaterdag 2 Mei a. e., zullen niet plaats hebben. De minister van Marine brengt ter kennis van zeevarenden, dat in de maanden Mei en Juni a. s. door het korps torpedisten oefeningen gehouden zullen worden in het leggen van onge laden schoktorpedo's in hec Schulpengat. zeegat van Tessel, 3e district, buiten het bestaande vaarwater, ter hoogte van Kijkduin. Het onveilige terrein zal kenbaar wor den aangeduid. In het verslag over 1890 van den nederi. consul-generaal le Pa rijs, den heer M. J. H. van Lier, komt de volgende wenk voor, dien belangheb benden ter harte mogen nemen ;/In het belang van den nederi. uit voerhandel, zoowel op Frankrijk als op andere landen, moet WGrden herhaald, hetgeen reeds in vroegere rapporten werd vermeld, dat de ondervinding bewezen heeft, dat niet genoeg zorg besteed wordt aan de voor dien uitvoer bestemde arti kelen. De handel in boter en kaas is o. a. belangrijk verminderd, omdat de uit Nederland ontvangen bezendigen veel te wenscheri overlieten. Nog onlangs is eene partij kaas uit Nederland, die reeds in ontvangst genomen was, met verlies verkocht. ,/In de laatste jaren heeft men zich daarbij in Frankrijk zeer toegelegd op de fabricage van kaas, en het fransche product neemt allengs de plaats in van do jiederlandscho en engelsche voort- brenyièten./' Naar het V. D. verneemt, zal '«Rijks Munt te Utrecht a. s. Maan de den 4en Mei voor korten tyd in wer king gebracht worden tot het vervaar digen van eene hoeveelheid bronzen halve centen, nominaal ƒ25,000. In de Maandag gehouden aigemeene vergadering van de afvloeiing Rotterdam, Schiedam en omstreken der Hollaodsche Maatschappij van landbouw, zijn gekozen tot bestuursleden in de plaats van wijlen den heer G. BarendregtNRzn. en van den heer mr. S. H. Muntz, die aftrad en zich niet meer herkiesbaar stelde, de heeren J. van den Hoek, te Pernis on mr. C. P. Zaaijer, advocaat en procureur te Rotterdam. Naar het Rb lad verneem!» is mr. W. F. Schimmel, die in de vorig» week in voorloopïge hechtenis was ge nomen, Woensdag weder in vryheid ge steld. De aigemeene vergadering van de Vereeniging tfHet Witte Kruis" zal dit jaar plaats hebben op 19 Mei, te 12 uur, te Amsterdam bij Krabna- polsky. Het hoofdbestuur stelt voor gun stig te beschikken op d8 volgende aan vragen van afdeclingen om subsidie a. van Amsterdam ƒ400 tot het aan schaffen van hulpmiddelen voor zieken verpleging b. van Koog a/d. Zaan 300 voor materiaal en exploitatie van de badin richting c. van Krommenie 300, nl. f 50 voor ijs ten dienste van minvermogenden, f 125 voor meubileering van het badhuis en van de bad- en zweminrichting, 75 voor een verbandkist, f 50 voor een brancard d. van Zaandam 3000 (zoodra blijkt, dat door haar een gelijke som beschik baar wordt gesteld) om eene ontsmet- tingslocaliteit op te richten, mits aan de omliggende afdeelingen, ten genoege van het hoofdbestuur, faciliteiten voor bet medegebruik worden gegeven, Naar men verneemt, zal de heer Hoogeboom, directeur ven de Vee markt en van het slachthuis te Amster dam, die sedert Februari tevens tijdelijk belast is met het eommando over de brandweer, voorloopig die betrekking behouden. Burgemeester en Weihouders hebben echter het voornemen een onder commandant der brandweer, van 25- a 30-jarigen leeftijd, aan te stellen, op eene jaarwedde van t 2000 a f 3000, die, na zich hier op de hoogte van den brand weerdienst te hebben gesteld, de opdracht zal ontvangen ziGh eenigen tyd naar bet buitenland te begeven, ten einde ook aldaar het brandwezea praetiseh te be st udeerea. (fièl.) De geweermakersgozelVan B., te Maastricht, die thuis er eene werkplaats ep na houdt, had aldaar een bakj® met soldeerwater staan (eene oplossing va« zink ia geest van zout.) In een onbewaakt oogenblik drenk Maandagmiddag zyn tweejarig zoontje van die vloeistof, met het gevolg dat bet kind onder hevige smarten kort daarop overleed. Het U. D. verneemt, dat het bericht als zouden twee conducteurs der stoomtrammaatschappy „OldambtPe- kela" ontslag hebben gekregen, «aar men zeide, omdat door hen verklaringen zijn afgelegd voor de ceaaosïssie van enquête omtrent de handelingen van de® directeur, onjuist is. Te Nieuw esc hans is de wis- selwachter H. Bijl bij het raageeren, door zes goederenwagens overreden. De ongelukkige werd geheel verpletterd. Men schrijft uit Gronin- gen Groningen telt thans onder haar in woners esae vrouw, genaamd Johanna Z., echtgenoote van J. O., die, vroeger wonende te Francker en te Paterswolde, aan een 400fral ingezetenen van boven genoemde plaatsea ungefraukeerde brie ven heeft gezonden, inhoudende de ««est lasterlyke én gaooeenc beschuldigiagen, terwijl «ij «et dis beaigbeid nog steeds doorgaat. Tengevolge van die brieves is in menig huisgezin tie rust verstoord. Het is onbegrijpelijk dat de justitie gee* termen kan vinden om deze vrouw, die blijkbaar gekrenkt is in hare geestver mogens, onechadelyk te makes. Financiëele mededeelingen. Het Weekblad van £reekma« «b Hou ders bevat o. a. de vozende opgave van minder courante of jeoouranfco fondsen, in de week, tot den d&êu» vaH 28 April loopende, door hun tussehenkeatst ver handeld. Pandbr. Ned. Hypoth.b. in liquidatie a 100^ pet. Aatid. Ned. Zuid-Afrik. Landbouw Mpy 11 ff Aand. Mpy. Zeebad Scheveningea w 110 Aand. Veeetal. en Veetr. (Mij. t. Expl. v.) te Utr. 105 Aand. Ned. Asah. Cult.- Maatschappij. w 55 n Oblig. N. I. Culfc.-Mpy. 104 Aand. Rotij. Deli-M pij. 165 Aand. Steetik.-Mij.Oo8t- Borneo met Opr. Bow. 110 Aand. Alraelo-S&laborgen Spw. Mpij Aand. Neder bet; Beetw.- Soik.-fabr. te Gelderm. 55 Oblig. //Eigen Hulp" afd. Zekerh. v. ambten, en beambten (Vereen.) 101^ n Cert. Staat Maryl. adm. Amsterdam 96j^ Aand. Haarl. Brand verz.- Mpij. 2e Serie. 160 Aand. Ned. Zee- en Verz. Cornp. (Tweede) 110 B POLITIEK OVERZICHT. De centrale sectie der Belgische Kamer heeft Woensdag eene zitting gehouden, waarin beraadslaagd is ovdr de kwestie van het koninklijk referendum. De heer Da Borebgreve verdedigde dit refereadu» ten krachtigste, au gaf te kenaen, dal de Koning hem had verklaard en kern tevens had gemachtigd het aaa de seeti* mede te deelen, dat de «dhaesie der Kamer aan hot koninklijk referendum de conditio sine qua non zou zijn voor de goedkeuring des Kosings op de her ziening der grondwet. Bij de verdere behandeling der staats begroting by tweede lezing in het Pruisische Huis van afgevaardigden heeft de minister-president Caprivi ge zegd, dat er onmogelyk kan worden ge constateerd, hoe het Welfenfoads in de laatste twintig jaren is beheerd. Alle rekeningen en kwitantiën werden telken jare verbrand. Men beeft gemeend door middel van het fonds alle reehtstreeksche en zijdelingsche woelingen van koniog George te kunnen tegengaan. De regee ring was daartoe ten volle gemachtigd. Ten onrechte heeft men haar daarover verwytingen doen hooren. In het begin des vorïgen jaars was de regeering voor nemens, de administratie over het fonds te regelen. Het tijdstip scheen daarvoor niet geschikt, doordien de welfsche be weging in Hannover destijds toenam. Een v gedeelte der uitgaven, zeoals by v. pensioenen, waren van zeer delieaten aard. Bovendien rees de vraag, of de inkomsten, die het fonds opleverde, alleen voor Hannover moesten worden gebezigd. Daarem heeft de regeering tot nog toe niet kunnen besluiten tot eene verande ring over to gaan. Zij is eehter voorne mens, in de eerstvolgende zitting van den Landdag een ontwerp te dier zake in te dienen. Daarbij wil zij de tot n, toe gevolgde bestemming van het fonds veranderen, het onder een meer openlijk bestuur brengen en den lande eenecoi. tróle daarop verleenen. Eone spaarkas voor het Huis van Hannover moet het fonds niet zyn. In antwoord op eene vraag, verklaarde Caprivi oek nog, dat de regcoring voornemens ie, nog vóórdat de Dieuwe wet betreffende het fonds zal zijn uitgevaardigd, de daarin nederge- legde beginselen in toepassing te brengen, Het verbranden van kwitantie» was in.' tussehen niets bui ten gewoons gewee6t daar het in don aard der gehoime uit gaven ligt, dat deze alleen bekend zijn by den ministor, onder wiens ressort zij worden gedaan. Ten behoeve der pers is slechts een Minimum bedrag gebruikt, en het pruisisch ministerie heeft telken jare besloten, hoeveel ieder mioisterie ten gebruike zou verkrijgen. Onder den titel JEine judisch-deutsch Qwandtschaft und ihre Hel/er is te Leipzig een werk in twee deelen ver» schenen, in eigen uitgave van den schrijver, Karl Paasch, thans te Minden. Blijkens zijne raededeeling is dit werk toegezonden aan de duitsche bondsvorsten den Bondsraad, alsook aan alle parle mentaire vertegenwoordigingen inDuitsch- land. De Réiehsanseiger meldt, dat dit werk talryke lasterlijke beleodigiEgen jegens fe«t duitsche departement van Buitenl. Zaken, de daartoe behoorscde ambtoaarea en hst duitseha gezantschap te Peking bevat, en dat, ofsahoon de in houd van h«t werk den i»drak maak; dat de schrijver in ees beirenrecswear* digen ziekelijken toestand verkeert, beï toch noodij is, de kwestie van straf- rechtclyke verantwoordelijkheid t?n op- ziekte van dat geschrijf aan de reohte'r- lijke maobt voor te leggea. Mitsdien is er va* vrego genoemd departement een« strafrethtelijke vervolging tegen hem aan gevraagd. Het OHtwerp-adres dor Jong-Czechen betrigt Keizer Frans Joseph dank en geeft d® hoop te kennen dat da vreoe in het b*lang der beeehaving bewaard zal worden, Verd«r wordt het verlangen te kennen gegeven naar de oplosöiüg der nationale kwestie, de invoering van het algemeen stemrecht, gelijkstelling van rechten voor de versehillende nati onaliteiten e* geloofsbelijdenissen en vermindering der militaire lasten. Uit Athene wordt aan d« Daily Nm gemeld dat de haf'aamd© Liapis en vier volgelingen uit Creta ontsnapt on te Milos aaegekoBsen zyn. De zoogenaamde heilige bande van Creta is geland in de Peloponnesus. De goeverceur van Creta heeft eone proslamatie uitgevaardigd tegen de eilaadfoewoners, die voortgaai te Ath'«»e gewiipeade fo-ndon le vorancn Die bonden zullen, z»e zij beproeven op het eiland t» landen, gestreng gestrall wordeH. De engelscho troepen vonden bij he! binnenrukken van Manipoer deze stad veriaeen en geplunderd. GEMENGD NIEUWS. De werklieden der firma Coekerill, te Seraing, hebben acht dagen te voren de directie kennis gegeven vao hun veornemen om den eerste* Mei als een rustdag te beschouwen. De dirsclie beeft geantwoord, dat zij daar niets tegen bad, mear dat aangezien de le M«i op Vrijdag valt en het de aaoeite niet waard is om voor éénoa dag het werk to her vatten, dan ook op Zaterdag de werk- plaatse» gesloten zullen zijn v®or dege nen die Vrijdag zijn weggebleven. Ds werklieden kunnen dus im desverkie- zende drie rustdagen hebben. Tolge ris de Sbercito moe! do ontploffing op den Tcstaeeiu It Route worden toegeschreven aan ont binding der ontplofbare stoffen die be waard worden in het magazijn voor vuurpijlen enz. bestemd voor den sig- naaldionst. Nabij Buenos-Ay ras wierp zich onlangs een Italiaan, die daar OHllei' dem naam van Louis Rarcla leefde, voor den trein. De zelfmoordenaar i' later gebleken te zijn Cara, die in 1851 hertog Karei van Parma vermoordde. Wetgevende Maoht. TWEEDE KAMER. {SlotZitting van Dinsdag 28 April 1891 Legerwet. De heer Van Routen wilde zich bij overmaat van stof tot twee hoofdpunten bepalen de persoonlijke dienstvervu!' ling en de militaire organisatie, in ver band met het veldleger. Over het wets ontwerp in het algemeen zou spr., nog geen oordeel uitspreken bij wilde Diet a priori de hoop opgeven om tot eene be vredigende regeling te geraken. Eerst c-chter kvram spr. op tegen da z. i. critiek van don heer Rooseboom op het .werk der Commissie van voorberei- reiding. Ook wilde hy dece gelegenheid

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1891 | | pagina 2