POLITIEK OVERZICHT.
HEMENGD NIEUWS.
IN G E Z 0 N D EN.
StoomYaartberichten.
336e Staatsloterij.
Burgerlijke Staucl.
Sociëteit „DE PHOENIX".
vrouw, het voortdurend misbruik maken
van sterken drank door deze laatste
(volgens verklaringen der getuigen
Gloudemans)het bewaren van strich-
nine op de plaats, waar beklaagde zegt
ze genomen te hebben (volgens ver
klaring van getuige Zeegers)liet terug
vinden van het cognac kruikje dèar,
waar beklaagde zegt, het weggeworpen
te hebben (volgens het op ambtseed
opgemaakte proces-verbaal van den
rechter-commissaris bij de arrondisse
mentsrechtbank te 's Bosch)
2. dat echter bij het onbestemde der
verklaringen van de deskundigen, het
niet aanwezig zijn van verschillende
verschijnselen, welke zich bij strichnine-
vergiftiging vóór en na het overlijden
voordoen, en de onbekendheid van de
aangewende en gebruikte hoeveelheid
s^richnine, niet overtuigend is bewezen,
dat de dood veroorzaakt is door be
klaagde.
3. dat echter wel wettig en overtui
gend is bewezen, dat door beklaagde
met voorbedachten rade eene opzette
lijke poging gedaan is 0111 zijn vrouw
door vergiftiging van het leven te be-
rooven
4. dat de (blijkens de bewoordingen
van dit vonnis voor het eerst ten Hove)
door bekl. afgelegde verklaring, dat hij
spoedig na de poging tot vergiftiging;
door aanwending van chloral de uit
werking van het gift heeft trachten te
stuiten, het Hof geenszins aannemelijk
voorkomt en het Hot ze daarom ver
werpt.
Op deze gronden, natuurlijk meer
breedvoerig in het vonnis toegelicht,
vernietigde het Hof het vonnis dei-
rechtbank, verklaarde, opnieuw recht
doende, beklaagde schuldig aan po
ging tot moord, opzettelijk en met
voorbedachten rade gepleegd, en ver
oordeelde hem, op grond ven artt. 10,
21, 45 en 289 Wetboek van Strafrecht,
in verband met artt. 219, 239 en 247
Wetboek van Strafvordering, tot een
gevangenisstraf voor den tijd van 6
jaar.
Balmacedisten verloren 60, de Magel-
lanes 40 man aan dooden. De buiten 1
landsche schepen bleven onzijdig, ter
wijl de forten en strandbatterijen weinig
konden uitrichten.
Uit Constantinopel wordt aan de
Standard gemeld, dat de grieksche en
roomsche kerkgangers te Jeruzalem we
der een hunner periodieke twisten over
reparatiën hebben gehad, welke twist
is geëindigd met eene bloedige botsing,
waarna de turksche soldaten zich er
in mengden, met het gevolg dat er
vele dooden en gekwetsten zijn geval
len. De fransche gezant te Constanti
nopel heeft naar aanleiding daarvan
bij de Porte eene krachtige nota inge
zonden, waarin hij betoogt, dat de sol
daten geen recht hadden om zich er
mede te bemoeien, terwijl hij de Porte
voor hunnen uitspattingen aansprake
lijk stelt.
Naar hetgeen uit Sanghai aan de
Standard wordt gemeld, blijft de volks
agitatie tegen de vreemdelingen, die
door leden van een geheim genootschap
(afstammelingen der Taeping-rebellen)
is aangestookt, nog steeds aanhouden.
Hel doel der woelgeesten is, tusschen
China en de buitenlandsche mogend
heden twist te veroorzaken.
De amerikaansche regeering heeit de
transatlantische stoom bootmaatschap
pijen aangeschreven, dat zij stipt de
wetsbepalingen betreffende immigratie
moeten handhaven, vooral wat betreft
de plaatsruimte voor eiken landverhui
zer. Voorts adviseert zij deze maat
schappijen, ten strengste te letten op
het risico van terugzending van land
verhuizers.
De heer De Smidt-De Nayer
heeft den voorzitter der centrale sectie
der belgische Kamer, den heer De
Lantsheere, medegedeeld dat hij zijn
rapport over de grondwetsherziening
op Vrijdag 12 Juni zal indienen. Naar
verzekerd wordt, zal de grondwetsher
ziening in behandeling gebracht worden
in eene buitengewone zitting der Kamer,
welke waarschijnlijk in October gehou
den worden zou.
Vrijdagnamiddag heeft er eene ver
gadering van burgemeesters uit de om
streken van Charleroi plaats gehad, die
door de handelsverenigingen waren
bijeengeroepen tot het beramen van
middelen om aan de werkstaking een
einde te maken. De voorzitter der
vereeniging te Charleroi verklaarde, dat
de werklieden wilden afzien van de
eischen betreffende een werkdag van
acht uren en verhooging van loon en
dat zij het werk zouden hervatten,
wanneer zij zekerheid hadden dat de
patroons geene represailles zouden
nemen. Voorts bleek uit de mededee
lingen van ter vergadering aanwezige
burgemeesters, dat de patroons bereid
zijn, alle werklieden weder aan te
nemen, uitgezonderd de aanvoerders
der werkstaking. De vergadering nam
een besluit, waarin zij hare wenschen
te kennen gaf en een beroep deed op
de welwillendheid der patroons. Mén
gelooft dat het werk Maandag zal wor
den hervat.
Volgens berichten uit Lissabon heeft
Serpa-Pinto in een interview gezegd,
dat na Engelands ultimatum elke
Zambezi conventie eene capitulatie van
Portugal ismaar dat afgescheiden
daarvan de nieuwe conventie een eer
volle oplossing van het geschil is. De
voornaamste moeilijkheden schrijft hij
toe aan de engelsche bewindslieden in
Zuid-Afrika, inzonderheid in Natal. Zij
hebben Salisbury zeker meer bezorgd
heid veroorzaakt dan Portugal. Hij acht
evenwel nog niet alle bezwaren uit den
weg geruimd. Zijns inziens zal de ge
mengde commissie, die ingevolge de
conventie moet worden benoemd, met
belangrijke plaatselijke hindernissen
hebben te kampen. Hij ziet eene lang
durige wrijving met de britsche Zuid-
afrikaansche maatschappij te gemoet.
Hij loochent het dat Gungunhana een
engelsch protectoraat verlangtPortu
gal heeft dat opperhoofd wel geschen
ken gegeven, maar de volle waarde
er van terugontvangen en hem nooit
schatting betaald.
In de berichten uit Chili via New-
York wordt melding gemaakt van een
nieuw zeegevecht tusschen de beide
partijen, ditmaal in de haven van Val
paraiso. Het gevecht heeft een uur ge
duurd, De schepen der Balmacedisten
hebben door de verwarring in het
donker elkaar beschoten en belangrijke
averij toegebracht. De Mag dianes
heeft alle geschutstukken der balmace-
distische Almirante Condel vernield, ter
wijl de Lynch aan land moest worden
getrokken, ten einde niet te zinken. De
Onveiligheid te Parijs.
De veiligheid des nachts laat in de
laatste dagen te Parijs veel te wenschen
over. Niet minder eeu zestal aan
randingen, waarvan één gepaard met
moord, hadden er in de vorige weck
plaats. Een man en vrouw, die laat
in den nacht van een partij huiswaarts
keerden, werden op den hoek eener
straat aangesproken door een man, die
zich kreupel hield en hun vroeg hoe
laat het was. Terwijl de man zich om
draaide om onder het licht eener lan
taarn op zijn horloge te zien, ontving
hij plotseling een messteek in den rug,
zoodat hij onmiddellijk ineenzakte. Op
'tzeltde oogenblik waren een viertal
andere mannen toegeschoten, die de
vrouw een prop in den mond stopten
om haar het schreeuwen te beletten,
waarna zij tot plundering der beide
slachtoffers overgingen. Men vond een
portemonnaie met ongeveer dertig francs
een gouden horloge en ketting bene
vens eenige vrouwelijke sieraden. Na
hun schelmstuk volbracht te hebben
namen de schurken de vlucht. Op het
gekerm der vrouw kwamen eenigen
tijd later een paar nachtwakers toege-
loopen, die den man stervende en de
vrouw half dood van schrik naar het
gasthuis vervoerden, waar de man kort
daarna overleed.
DeD volgenden morgen werd een dei-
schurken gevat en ondervraagdhij
1 werd overtuigend bewezen een dei-
daders te zijn, doch hij weigert tot
dusverre zijn handlangers te noemen.
Er schijnt te Parijs een goed georga
niseerde rooversbende te bestaan, die
de straten des nachts onveilig maakt.
Te Rintela aan den Weser
hebben twee leerlingen van de tech
nische school van Hanover op pistolen j
geduelleerd. Als plaats daarvoor was
uitgekozen de Butterberg. Een hunner
kreeg een kogel in de volle borst, de
ander een in de heup. De wonden zijn
ernstig. De oorzaak van het duel is
onbeduidend.
Kruit en dynamiet. Eenige
nadere bizonderheden omtrent de ont
ploffing in de dynamietfabrick van
Sclileebuscli, bij Solingen, melden
Het had juist twaalf uur geslagen en
bijna alle werklieden hadden de fabriek
verlaten toen de bliksem insloeg. Men
hoorde een vreeselijke ontploffing ge
volgd door een die nog erger was. Het
geheele gebouw was uit elkaar geslagen,
Drie verminkte lijken van arbeiders
zijn uit het puin te voorschij n gehaald,
eenigen die zich in de nabijheid be
vonden, werden gewond door de weg'
geslingerde steenen en stukken glas.
Voor den inhoud dezer rubriek stelt de Reductie
zich niet aansprakelijk.)
Mijnheer de Redacteur
Gun mij in uw geacht blad een
hoop ik niet al te onbescheiden
plaats, die ik niet vragen kan daar,
waar ik misschien eenige aanspraak er
op kon doen gelden. Dat ik toch op
zekere anonyme brieven aan mijn adres
niet antwoord, zal men begrijpen en
billijken. Evenzoo dat ik geen notitie
neem van wat er, in verband met mijn
naam, in zeker pamflet der goê-gemeente
voor tien centen wordt verkocht; alles
gedekt door het schild der anonymiteit
De heer Macaré zeide in de samen
komst van 2 Juni terecht: „zulke wa
pens kwetsen alleen hen die ze ge-
bruiken."
1 j" }\Gt tweede nummer echter van
bedoeld blaadje staat op pag. 6 een
soort van statistiek van het aantal malen,
dat de heer Farncombe Sanders zijne
stem heeft uitgebracht in de 2» Kamer
der blaten Generaal, die voor de veel
heid en de groepeering der cijfers, mis
schien op enkele weifelende kiezers
eenigen indruk kon maken en daarom
behoeft t0elichtinS en aanvulling
Die toelichting kan bestaan in de
herinnering aan enkele feiten
Niet het stemmen voor de wet op
het I,. O. wordt den heer Farncombe
banders verweten; maar het niet willen
antwoorden op de vraag naar de conse
quentie van zijne houding, als eens Mid
delbaar en Hooger onderwijs ter sprake
kwam. fOfschoon het vreemd mag
heeten, dat iemand, die zóó groote be
zwaren heeft tegen het premiestelsel bij
de opleiding van onderwijzers (zitting
27 Aug. '89), tegen het aantal leerlingen
voor een onderwijzer (3 Sept.), tegen
de schoolgeldheffing (12 Sept.) stemt
vóór de wet om redenen daarbuiten,
ra ca.su de zoogenaamde pacificatie).
Niet het verleden maakt ons foor, maai
de toekomst maakt ons bezorgd- het is
duidelijk genoeg door mij gezegd, maar
men schijnt dat niet te hebben willen
opmeiken. of niet te willen onthouden.
Dat er gevaar bestaat, indien de rich
ting van het tegenwoordig kabinet 111
de regeering bestendigd wordt, is be
wezen. De heer F. S. zegt, dat gevaar
met in een afzienbaren tijd te kunnen
bespeuren. Moet men hier dan, bij een
man als de heer F. S. gelooven aan
politieke kortzichtigheid
j z^tdn& van I4 April 91 Avas
t de heer F. S. die, in aansluiting van
de protesten van de katholieke afge
vaardigden Vermeulen, v. d. Schrieck
en Van Vlijmen, en gevolgd door den
anti-militairist van Houten, zich ten
sterkste verzette tegen het voorstel van
den Voorzitter, om de volgende week
de legerwet in behandeling te nemen.
In de zitting van iS April, toen de
legerwet reeds een paar dagen aan de
orde was, was 't de heer F. S. die het
denkbeeld opperde, dat aan het ont
werp in behandeling, een plan van le«-er-
organisatie behoorde vooraf te gaan°een
denkbeeld, dat, ware de Kamer erop
ingegaan, natuurlijk tot uitstel van de
legerwet voor onbepaalden tijd zou
hebben geleid. In de zitting van 8 Mei
stemde de heer F. S. tegen de motie
om over te gaan tot sluiting van de
algemeene ber&uRagingen, die reeds
elf zittingdagen hadden geduurd en geene
nieuwe gezichtspunten meer openden. In
dezelfde zitting, eerst met slechts vier
anderen, voor de motie Domela Nieuwen
huis en daarna, in gezelschap van na
genoeg alle katholieken, voor de motie
Vermeulen, welke beide moties ten doel
hadden de legerwet te doen vallen, noo-
alvorens de artikelen in behandeling
kwamen. In de zitting van 12 Mei be
hoorde de heer F. S. weder tot degenen,
die stemden voor de motie van Houten
tot schorsing van de behandeling der
legerwet tot een nader te bepalen da<
Dat de taktiek der Roomsch-Katho-
lieken, onder wie dit wetsontwerp groote
verdeeldheid stichtte, medebracht alles
te beproeven om de afdoening op de
lange baan en daarmede van de baan
te schuiven, laat zich begrijpen. Maar
wat noopte tot dezelfde taktiek den
heer Farncombe Sanders
3- In de zitting van 21 Maart 1890
betuigt de heer F. S. wat hij zelf noemt
jnatonische adhaesie" aan het voorstel
Borgesius e. s. ter zake inkomstenbe
lasting, verwachtende dat het wetsont
werp toch niet zou worden aangenomen
daarbij alweder aanprijzende iets, wat
volstiekt niet aan de orde was (succes
sie-belasting). Waartoe het een en ander?
4. Duidelijk is gezegd op de verga
dering van „Vooruitgang", dat bij belang
rijke politieke stemmingen de heer F. S,
zich bij voorkeur bij de tegenpartij voeg
de hiermede werd natuurlijk gedoeld op
zijne houding bij de onderwijswet en de le
gerwet, want andere belangrijke politieke
queslies zijn in de laatst legislatieve
peiiode niet aan de orde geweest. Is 't
niet merkwaardig, dat de schrijvers van
het bedoelde blaadje alleen over twee
jaren hunne statistiek geven, en dan
juist niet over de laatste jaren
vi 5j N,°g -een laatste feit- Der lokale
bladen berichten - wat verwacht werd
dat de katholieke kiesvereeniging
alhier besloten heeft geen eigen candi-
daat te stellen, maar de candidatuur
van den heer F. S. „krachtig te steunen."
Het eenige voorbeeld (voor zoover
bekend) bij deze verkiezing, dat eene
U U ,kie!vereeniging „krachtigen
steun belooft aan een liberaalDit
laatste feit nu geeft aan een ieder zoo
veel te denken, dat er niets meer over
te zeggen valt.
Ik mocht niet al te onbescheiden
worden M. de R. en moest dus kort
zijn; maar ik acht deze kleine verza
meling van feiten voldoende om som
migen te doen begrijpen, waarom ik
het wenschelijk achtte in de kiesvereeni
ging Vooruitgang een liberaal aan
te bevelen, van wien wij „weten wat
wij aan hem hebben."
U dankzeggende voor de verleende
plaatsruimte, heb ik de eer met de
meeste hoogachting te zijn,
Uw dienstw. Dienaar
D. ANDRÉ DE LA PORTE.
Den Haag5 Juni 1891.
Aan
de Redactie van Haarlcvi s Dagblad.
W el Edel Geb. Heer en
De vraag van zekeren J. M. in uw
van heden is een vraag naar den
blad
Het stoomschip Burgemeester den
Tex, van Amsterdam naar Batavia
vertrok 4 Juni van Genua.
Het stoomschip Prinses Marievan
Batavia naar Amsterdam, arriveerde 4
Juni van Genua
Het stoomschip Werkendamvan de
N. A. S. M, arriveerde 5 Juni van
New-York te Rotterdam.
Het stoomschip Prins Breder ik Hen
drik arriveerde 5 Juni van Suriname
te Amsterdam.
bekenden weg. Immers, had hij eenige
studie omtrent het door hem behandeld
onderwerp gemaakt, hij zou zich
niet over mijne handelwijze hebben
behoeven te verbazenmaar op zijne
vraag een antwoord hebben kunnen
vinden in hetgeen onze zeker ook door
hem hooggeschatte mr. Groen van
Prinsterer reeds in November 1871 in
zijne „A^ederlandsche gedachten" schreef
VaccinedwangGaarne vereenig ik
mij met de Hoop des Vaderlands in de
ondersteuning van het adres aan de
Tweede Kamer van het Hoofdbestuur
der Vereeniging van Christelijke on
derwijzers tegen art. 19 der Concept-
wet op de besmettelijke ziekten.
„Tegenstanders van de vaccine zijn
we niet; integendeel we waardeeren
haar als een goddelijk geschenk, waar
van het ootmoedig en dankbaar gebruik
niet genoeg kan worden aanbevolen.
Maar niemand worde tot dat gebruik
gedwongen't blijve overgelaten aan
ieders gemoedelijke overtuiging. Vac
cinedwang is consciëntie
dwang, en daarentegen zullen we
ons als vrije Nederlanders blijven ver
zetten.
„Art. 19 is een giftige pijl tegen de
vrije christelijke school gericht, haar
treft het in het hart, haar doodt het.
Haar eenig middel van bestaan zijn de
schoolgelden. Weer de leerlingen van
haar banken en zij kwijnt, zij sterft.
„Des te meer is dergelijke strekking
naar dwang bejammerenswaard, omdat
men aldus den gunstigen invloed tegen
werkt van den onlangs uitgegeven brief
van da Costa, waarin hij zijne verande
ring van zienswijze omtrent de vaccine
met de hem eigen kracht en klaarheid
medegedeeld heeft."
Met de plaatsing dezer regelen in uw
orgaan, waarvoor ik u dankzeg, zult u
verplichtten.
Uw dw. Dr.
Dr. T. C. L. WIJNMALEN.
5e klasse 17e lijst.
Zaterdag 6 Juni 1891.
No. 7095 Premie ƒ3000. No.
239 /4°o. No. 1537, 6625 en 8761
ieder ƒ100.
Prijzen van 70.
956 6575 11059 13977 19473 20537
21.09 6717 11685 14606 19953
2073 7919 11804 15678 20348
4778 8286 12162 16494 20424
6421 10008 12775 18386 20501
Op onderstaande nummers
prijzen gevallen.
740 2970 7546 10288 13071 15200 17764
910 3802 7829 10612 13080 15254 18107
1098 4246 7843 10649 14293 15275 18234
1397 4346 8299 11497 1430415506 18617
1514 4975 8731 11750 14573 16137 18988
1905 5797 9006 12175 14688 16567 19118
2013 6237 9064 12462 14816 16805 19574
2104 6842 9294 12464 14861 17101 20229
22117055 9425 12682 15007 17171 20449
2217 7331 9837 12694 15184 17381
De stem van één Kiezer
Zaterdagmorgen was ik op het perron
van den Spoorweg, toen ik werd aan
gesproken door den heer G. C. C. R, Jr..
die mij vroeg of ik mijn stembiljet reeds
had ingevuld en op mijn ontkennend ant
woord zeide: „Je zult toch zeker wel
voor den heer Sanders stemmen, niet
waar
Ik antwoordde ,,'t Is mij nog niet
duidelijk voor wien ik zal stemmen. Ik
ben onafhankelijk kiezer en thans is het
een ware chaos van denkbeelden, zoodat
we werkelijk in een maalstroom worden
rondgevoerd, 'k Heb wel sympathie voor
Gei hard, maar dan voorzie ik dat mijn
stem in het niet zal verdwijnen.
De heer R. Maar zeg me nu eens,
wat heb je tegen den heer Sanders?
Die heeft niet alleen de oudste brieven,
maar ook zijn sporen eerlijk verdiend
in de belangen waarvoor hij optrad,
De heer v. Gilse is, met alle achting
gesproken, onverwachts op de planken
gebracht, en nu vraag ik je is er wel
één degelijk motief aangevoerd 0111 den
heer Sanders zoo ondankbaar te behan
delen en hem het gevaar te bereiden
in herstemming te moeten komen?"
„Ja, mijnheerOndankbaarheid
minachting zijn 's werelds loon, maar
ik stem het volkomen met u toe.
dat in de huidige kwestie niemand
meer aanspraken heeft op de achting
der haarlemsche kiezers dan de heer
Farncombe Sanders, en daarom beloof
ik u op hem te zullen stemmen Eén
stem geeft wel niet veel, maar misschien
zullen meerdere volgen, als men zijn
gezond verstand raadpleegt.
De heer R. Eén stem geeft soms heel
veel, en ik dank je voor je goede ge
dachte.
C. MOMMAAS Cz.
6 Juni 1891.
zijn geen
FAMILIEBERICHTEN
uit de
VOORNAAMSTE DAGBLADEN.
Geboorten 3 Juni. E. A. C. Lede-
boerSmits d. levenl. - 4. S. H. Hirzel
von Kempen Begemann d. Veldhoven.
E. Looijen—Verster d. Amst. - W.
van der Veur— Honigh z. 's-LIage. -
H. de Gorter—van Bever d. Amst. -
M. L. Meijlink—De Wijs z. 's Hage. -
- Van EetenDe Man z. Zierikzee. -
F. C. Boogers-de Waard d. Amst. -5.
M. A. Kingma—Vermast z. Amst.
Gehuwd 2 Juni. F. Bothe en N. v.
Steenbergen. Kralingen. - 3. A. P. S.
van Galen en T. Halbertsma. Sneek. -
5. W. H. Voskuil en W. J. C. Schuu
ring. Amersfoort.
Overleden 26 Mei. T. H. C. Kan
Plaat 51 j. Amst. - 30. T. Huizer
57 j. 's-Hage. - Juni. K. Kaale
Onstwedder 49 j. Terschelling. - 3. Wed.
G. PijperKooiman 88 j. Drempt. -
Wed. H B. Nieuwen huis van Scho-
nauwen 64 j. Utrecht. - 4. Kindje van
Jb. Jonker Gzn. 1 d. d. Amst. - R.
Haanebeek 17 j. Breda. - M. H. Esser
82 j. Leiden.
Geboorten 4 Juni. A. v. Os-Toff d.
- M. E. Hulsebosch-v. d. Stijlen d. - 5 J.
M. Snoeks-v. Schooten d. - A. C. Sa-
bel-v. d. Water d. - P. Evers-Dupont z.
Overleden 5 Juni. P. C. Wezel z.
15 md. z. Palmstraat.
ORGELBESPELING
in de Groote- of St.-Bavokerk alhier, op
Dinsdag 9 Juni 1891, des namiddags
van 12 uur, door den Heer W.
EZERMAN.
PROGRAMMA.
1. Fuga op den naam
BachR. Schumann.
2. Andante (5e Sym-
phonie). Beethoven.
3. Sonate N°. 5. J. Rheinberger.
a. Grave.
b. Adagio non troppo.
c. Finale.
4. Adagio uit de 4®
Vioolsonate Bach-Gottschalg.
Mijnheer de Redacteur.
Van verschillende kanten is mij ge
vraagd, of ik de illustrator ben van het
verkiezingsblaadje de Mug.
Ik verklaar hier uitdrukkelijk, dat ik
aan de teekeningen in dat blaadje part
noch deel heb.
Dankzeggend voor de opname tee-
ken ik
Hoogachtend,
P. van LOOY,
Leeraar Teekenen M. O.
Derde Abonnementsconcert op
Zondag 7 Juni, des avonds ten 8 uur,
door het Ned. Opera-Orchest, directeur
de heer C. v. d. LINDEN.
PROGRAMMA.
1. Feestmarsch. C. v. d. Linden.
2. Ouverture „Stabat
Mater"Mercadante.
3. IntermezzoGruss
aus der Feme. J. J. H. Verhulst.
(arr. J. Jacobs.)
4. Fantaisie „Les Hu-
genots" (op verzoek) Meijerbeer.
5. Ouverture „Flotter
Bursche"Fr. v. Suppé.
6. Die Nachtigall,
Fantaisie Polka. E. Malleni-iauer.
Picolo-solo door den heer H. J. Fransella.
7. Fantaisie „Mignon" A. Thomas.
Walzer Wiener
8. Mad'lnC. M.Ziehrer.
